,ျမန္မာျပည္ဒုတိယလြတ္လပ္ေရးေနာက္ခံေက်ာရိုးျဖစ္စဥ္မ်ား....

,ျမန္မာျပည္ဒုတိယလြတ္လပ္ေရးေနာက္ခံေက်ာရိုးျဖစ္စဥ္မ်ား....

ဂ်ပန္ေပးသည့္၁၉၄၂ ၾသဂုတ္လ ၁ရက္ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးအရထြက္ေပၚလာသည့္ ဗမာျပည္(ဘိရုမာကုကိ)၏ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အဓိပဓိ ေဒါက္တာဘေမာ္အစိုးရေခတ္တြင္ဂ်ပန္႔"နာမိကီကန္" စစ္ေအာင္ႏိုင္ေရးေသနဂၤျဗဴဟာအရ ဂ်ပန္စစ္ေထာက္လွမ္းေရးဌာနတာဝန္ခံ ဗိုလ္မႈးခ်ဳပ္ စူဇူကီး ထူေထာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ BIA တပ္ကို ဗမာ့အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ BNA အျဖစ္ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခါ ဗမာျပည္ပိုင္တပ္မေတာ္အျဖစ္ ဂ်ပန္ဘုရင့္အစိုးရကလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည္။အစိုးရအာဏာႏွင့္ဗမာျပ ည္ကိုလႊဲေပးလိုက္ရသည့္ ေဒါက္တာဘေမာ္ကိုစိတ္ခ်စရာအၾကာင္းမရွိသျဖင့္ဗိုလ္ေအာင္ဆန္းအားစစ္တပ္အာဏာခြဲထားေပးခါ ဂ်ပန္က ၂ဘက္လံုးကို စစ္တုရင္နည္းအရ"ခြခ်က္" လုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဤနည္းနားကို ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာက " Check & Balance" ဟုေခၚဆိုသည္။

BNAကိုဘက္ေျပာင္းေစသည့္ ဂ်ပန္စစ္ေရး ဆက္တိုက္အေရးနိမ့္မႈ အဆင့္ဆင့္ အ ခ်ိန္မ်ဥ္း(Timeline ) 

-၁၉၄၂ဇႏၷဝါရီလတြင္ အဂ္လိပ္က ဂ်ပန္႔လက္ေအာက္မွျမန္မာျပည္ကိုျပန္သိမ္းမည့္ Burma Campaign စစ္ဆင္ေရးကိုစတင္သည္။

-၁၉၄၃ စက္တင္ဘာ ၃ရက္တြင္

ဝင္ရိုးတန္း (Axis) ႀကီး ၃ႀကီးႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ အီတလီလက္နက္ခ်အရႈံးေပးသည္။

-၁၉၄၄ မတ္လတြင္ အိႏၵရိယႏိုင္ငံ မီဇိုရမ္(အင္းဒီးယားခ်င္း)ျပည္နယ္ အင္ဖာလ္ၿမိဳ႕တိုက္ပြဲတြင္ ဂ်ပန္ကအဂၤလိပ္ကိုအျပတ္အသတ္အသတ္ရႈံးသည္။အဆိုပါတိုက္ပြဲသည္ တိုက္တိုင္းေအာင္ဂ်ပန္႔တပ္မေတာ္ကိုပြဲတိုင္းရႉံးအေနအထားသို႔ေျပာင္းျပန္လွန္လိုက္သည့္ ၁၈၀ဒီဂရီ "ဂငယ္ေကြ႕" (U-Turn) ျဖစ္သည္။ 

-၁၉၄၄ ဇူလိုင္လတြင္ ဂ်ပန္ႏွင့္စစ္မဟာမိတ္စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထိုးထားသည့္ျမန္မာ့မိတ္ေဆြႏိုင္ငံ ထိုင္းစစ္အစိုးရျပဳတ္က်ၿပီး ဂ်ပန္ကိုဆန္႔က်င္သည့္ Free Thai ေျမေအာက္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုက ထိုင္းႏိုင္ငံ၏အရပ္သားအစိုးရျဖစ္လာသည္တြင္ အေမရိကန္၊ အဂၤလန္ႏိုင္ငံတို႔ကထိုင္းႏိုင္ငံအား မဟာမိတ္အျဖစ္ေျပာင္းလဲအသိအမွတ္ျပဳသည္။

-၁၉၄၄ဩဂုတ္လ၂၅ တြင္အေမရိကန္က ျပင္သစ္ကိုဂ်ာမန္လက္မွသိမ္းပိုက္သည္။ 

-ၿဗိတိသၽွက ဘားမားကန္ပိန္း ေခၚျမန္မာျပည္ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ေရးထိုးစစ္ကို ၁၉၄၄ ႏိုဝင္ဘာလတြင္စတင္သည္။

-၁၉၄၅ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၉ရက္တြင္ အေမရိကန္က ဂ်ပန္ျပည္မႀကီးသိမ္းပိုက္ပြဲစစ္ဆင္ေရးျဖစ္သည့္ တိုက်ဳိၿမိဳ႕ေတာ္အနီးရွိအိဝိုဂ်ီးမား (မီးေတာင္ကၽြန္း) စစ္စခန္းကိုစတင္တိုက္ခိုက္ရာ မတ္လ ၂၆ ရက္တြင္ သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။

-ဂ်ပန္႔အနာဂတ္ကိုအဆံုးအျဖတ္ေပးမည့္အဆိုပါ"အိဝိုဂ်ီးမား"(Iwo Jima) စစ္ပြဲအေျခအေနေစာင့္ၾကည့္ေနသာ ဗမာ့အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ BNAက ဂ်ပန္႔ေတာ္လွန္ေရးအတြက္တိတ္တဆိတ္အေထာက္အကူေပးေနေသာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာဘေမာ္အားအသိမေပးဘဲ ၁၉၄၅ မတ္လ ၂၇ ရက္တြင္ ၿဗိိတိသၽွဘက္သို႔ဘက္ေျပာင္းသည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္က ထိုင္းႏိုင္ငံကိုျဖတ္ခါ ဂ်ပန္သို႔ေရွာင္ေျပးရာတြင္ ဂ်ပန္ကဖမ္းဆီးေထာင္ခ်သည္။ (၁၉၄၇တြင္ ေအာင္ဆန္းကိုလုပ္ၾကံမႈသံသယျဖင့္ဖမ္းဆီးအခ်ဳပ္ခ်ျခင္းခံခဲ့ရေသာ္လည္း အျပစ္မရွိေၾကာင္းထင္ရွားသျဖင့္အမႈမွလြတ္ကင္းခဲ့သည္။)

-၁၉၄၅ ဇူလိုင္လတြင္ ျမန္မာတျပည္လံုးကို ၿဗိတိသၽွကျပန္လည္သိမ္းပိုက္သည္။ (ကရင္၊ကခ်င္၊ခ်င္း၊ေဂၚရခါး၊ အင္းဒီးယားႏွင့္တရုတ္ကူမင္တန္တပ္မ်ားပါ ျမန္မာျပည္ကိုဂ်ပန္႔လက္မွလြတ္ေျမာက္ေရးစစ္ပြဲတြင္တတ္တအားပါဝင္ခဲ့ၾကသည့္အေၾကာင္းကို သီးသန္႔ေဆာင္းပါးတပုဒ္အျဖစ္ေနာက္မွေရးသားတင္ျပမည္ျဖစ္သည္။)

-ျမန္မာျပည္ကိုအဂၤလိပ္မ်ားျပန္လည္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာအခါ ထိုဘက္ေျပာင္းအုပ္စုဦးေဆာင္ေသာအင္အားစုကိုအဂၤလိပ္ဘုရင္ခံ လက္ေအာက္တြင္ ျမန္မာျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေကာ္မီတီအျဖစ္ဖြဲ႕စည္းေပးသည္။

-၁၉၄၅ ဇြန္လ ၂၃ရက္ေန႔တြင္ ၿဗိတိသၽွအစိုးရက BNAကို PBF ( Patriotic Burmese Forces)အျဖစ္ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းသည္။  

-ဒုတိယကမၻာစစ္ျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္

ႏိုင္ငံေပါင္းခ်ဳပ္အသင္း( League of Nations") နိဂုဏ္းခ်ဳပ္ကာ စစ္ေအာင္ႏိုင္ေစသည့္ ၁၉၄၁ ဩဂုတ္လ၁၄ရက္တြင္ထုတ္ျပန္ေသာ အတၲလန္တိတ္ခ်ာတာမူဝါဒသေဘာထားကိုအေျခခံေသာ "ကမၻာ့ကုလသမဂၢ"ကို စစ္ႏိုင္မဟာမိတ္ႏိုင္ငံမ်ားက ၁၉၄၅ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ၂၄ တြင္  ဦးေဆာင္ဖြဲ႕စည္းလိုက္သည္။ 

-ဒုတိယကမၻာစစ္ေအာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ အေမရိကန္ျပည္၏ စြမ္းအားသည္အဓိကျဖစ္ခဲ့သျဖင့္ကမၻာ့ ႏိုင္ငံေရးဩဇာထိတ္တန္းေရာက္သည္။

- ဒုတိယကမၻာစစ္တြင္းသို႔ေနာက္ပိုင္းမွဝင္ေရာက္လာသျဖင့္ လည္းစစ္ဒဏ္ျဖင့္ေက်မြေနသည့္ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ ရုရွားႏိုင္ငံမ်ားလို ခၽြတ္ျခဳံမက်ဘဲ အခ်မ္းသာဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ေနသည္။

-အတၲလန္တိတ္ခ်ာတာအရ ျပင္သစ္ကႏိုင္ငံ၂၀ေက်ာ္၊ စပိန္က၁၀ႏိုင္ငံႏွင့္  ျဗိတိသၽွကႏိုင္ငံ ၅၀ေက်ာ္ကိုအေဆာတလၽွင္လြတ္လပ္ေရးေပးလိုက္ရသည္။ 

-ပါကစၥတန္ ဩဂုတ္လ ၁၄ရက္၊ အိႏၵရိယ ဩဂုတ္ ၁၅၊အစၥေရး ေမလ ၁၄ရက္၊  မေလးရွား ဩဂုတ္၃၁ရက္၊သီရိလကၤာ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၄ရက္ႏွင့္ျမန္မာႏိုင္ငံက ဇႏၷဝါရီလ ၄ရက္ေန႔ျဖစ္ၾကသည္။

-အဆိုပါႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕တြင္ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၏လြတ္လပ္ေရးအႀကိဳ အာဏာလက္ဦးမႈ သူ႔ထက္ငါရယူေရး (အေမြလုပြဲ)ပဋိပကၡႏွင့္လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မႈမ်ားျဖစ္ပြားၾကသည္။ -အင္းဒီးယားတြင္ မဟဓမၼ ဂႏၵီႏွင့္ျမန္မာျပည္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုပ္ၾကံမႈစသည္တို႔သည္ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားသိၾကေသာ နမူနာမ်ားျဖစ္ၾကသည္။

-ျမန္မာအပါအဝင္ ကိုလိုနီႏိုင္ငံအမ်ားအျပားကိုလြတ္လပ္ေရးေပးလိုက္ျခင္းျဖင့္အတၲလန္တိတ္ခ်ာတာေနာက္ကြယ္တြင္ကပ္ပါလာသည့္ အင္ဂလို-အေမရိကန္ ေခ်းေငြစာခ်ဳပ္ (Anglo-American Loan Agreement) အရအေမရိကန္ကၿဗိတိသၽွႏိုင္ငံစီးပြားေရးျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ေခတ္ေပါက္ေစ်း ေဒၚလာ ေငြသန္းေပါင္း ၆ေသာင္း

ခန္႔ႏွင့္ညီမၽွေသာ သန္းေပါင္း ၃၇၅၀ကို အက္တလီအစိုးရသစ္အားေငြတန္ဖိုးေဖာင္းပြမႈအတိုးမၽွျဖင့္ထုတ္ေခ်းလိုက္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာအျမတ္မယူဘဲကူညီေခ်းငွားျခင္းျဖစ္သည္။

-ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး၌ မဟာမိတ္ရုရွားက အေမရိကန္၏ရန္သူႏိုင္ငံျဖစ္လာသည္တြင္ အဂၤလန္၊ျပင္သစ္ စသည့္နယ္ခ်ဲ့အင္ပါယာႏိုင္ငံေဟာင္းႀကီးမ်ားကၿပိဳင္ဘက္ႏိုင္ငံမ်ားအျဖစ္သို႔ အလြယ္တကူမေျပာင္းလဲသြားႏိုင္ေစရန္အင္အားေလ်ာ့ခ််ေရးတြင္ ၄င္းတို႔သိမ္းပိုက္ပိုင္ဆိုင္ထားေသာ သယံဇာတအရင္းအျမစ္ကိုလိုနီႏိုင္ငံမ်ားစြာကို အတၲလန္တိတ္ခ်ာတာအရလက္လြတ္လိုက္ေစျခင္းသာလၽွင္ျဖစ္သည္။ 

-အဆိုပါ အတၲလိတ္ခ်ာတာ၏ အဓိကတြန္းအားအရျဖစ္ေပၚလာေသာ၃ပြင့္ဆိုင္ win-win မွာ ၁-ကိုလိုနီႏိုင္ငံမ်ားလြတ္လပ္လာျခင္း ၂- စစ္ပြဲေၾကာင့္စီးပြားပ်က္ကုန္ေသာမဟာမိတ္ႏိုင္ငံမ်ားအေမရိကန္မွျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေခ်းေငြအလံုအေလာက္ရရွိၾကျခင္းႏွင့္ ၃-အေမရိကန္က ကမၻာ့အင္အားအႀကီးဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္လာျခင္းစသည္တို႔ျဖစ္သည္။ 

အဆိုပါျဖစ္စဥ္မ်ားသည္ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီး ျမန္မာျပည္အပါ အဝင္လြတ္လပ္ေရးရလာေသာႏိုင္ငံအားလံုးလိုလို၏ သရုပ္မွန္သမိုင္းေနာက္ခံေက်ာရိုးျဖစ္သျဖင့္ ဂႏၵီအသတ္ခံရေသာ္လည္းအင္ဒီးယားလြတ္လပ္ေရးမဆံုးရံႉးခဲ့သလို ဗိုလ္္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအလုပ္ၾကံခံရသည္ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးမဆံုးရႈးံခဲ့ရျခင္းသာလၽွင္ျဖစ္ေတာ့သည္။

မွတ္ခ်က္။   ။ တခ်ိဳ႕သမိုင္းတြင္ ဂ်ပန္တို႔၏ရက္စက္မႈေၾကာင့္ BNAဘက္ေျပာင္းရျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုၾကသည္မွာ မိမိတို႔၏အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားlegitimacy တရားဝင္မႈရွိလာေရးအတြက္ျဖစ္သည္။ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္မည္မၽွရက္စက္ေၾကာင္းကို ၁၉၃၇ ဒီဇင္ဘာလတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ တရုပ္ျပည္သူ၃သိန္းခန္႔ကိုဂ်ပန္တပ္က အရွင္လတ္လတ္ေျမျမဳပ္ျခင္း၊ေမာင္ႏွစ္မ ဖေအသမီး လိင္ဆက္ဆံခိုင္းၿပီးသတ္ျဖတ္ပစ္ျခင္းအပါအဝင္လူမဆန္မႈႀကီးကို BNA ေခါင္းေဆာင္မ်ားေကာင္းစြာသိရွိထားခဲ့ၾကဳပီးသားျဖစ္သျဖင့္ ဗမာျပည္တြင္ထိုသို႔လုပ္မညိမဟုတ္ဟုအထင္ရွိထားၾကသေရာင္အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားယုတၲိတန္ရျခင္းျဖစ္သည္။

ပံု၁။ BIA ကိုထူေထာင္ေသာ ကာနယ္စူဇူကီး ပံု၂။ ေဒါက္တာဘေမာ္ ပံု၃။ အင္ဖာလ္တိုက္ပြဲ ပံု ၄။ ႏိုင္ငံေပါင္းခ်ဴပ္အသင္းစည္းေဝးပြဲ ပံု ၅။မီးေတာင္ကၽြန္းေခၚ  အိဝိုဂီ်းမားကၽြန္း ပံု၆။ ရန္ကုန္တြင္ဂ်ပန္လက္နက္ခ်လက္မွတ္ထိုးေနပံု။၇။ အိဝိုဂီ်ီးမားတြင္မဟာမိတ္အေမရိကန္တပ္သားမ်ားေအာင္ပြဲခံပံု။ ၇။ တရုပ္ျပည္သူ ၃သိန္းခန္႔ကို အရက္စက္ဆံုးေသာ နည္းေပါင္းစံုျဖင္သတ္ျဖတ္ခဲ့သည့္နည္းနာမ်ားမွ အရွင္လတ္လတ္ဗိုက္ခြဲေနပံုတစ္ခု။၈။  လူမမယ္ကေလးမ်ားကိုရိုက္သတ္ၿပီးပံုထားပံု။တခ်ဳိ႕ပံုမ်ားကို fb ကခြင့္မျပဳ။