ထီးေလးမိုးေပးပါ/ပုညခင္

မင္းသားတခါမင္းသမီးတလွည္ ့/ေစာညိဳ

ခ်စ္ႏိုင္ /၂၀ရာစု

Acres of Diamonds

ေခတ္သစ္၇ာဇဝင္/ေဒါက္တာသန္းထ ြန္း

ဗိုလ္ေအာင္ရဲေက်ာ္ႏွင္ ့က်ေနာ္ by Kyaing Tun on Saturday, April 30, 2011 at 7:59pm

ေထာင္က်မွပဲေနာင္တရေတာ ့တယ္၊ေထာင္သာမက်ခဲ ့ရင္ဘာေတြဆက္ၿဖစ္အံုးမလဲမသိဘူးလို ့သူကေၿပာဆိုရင္း သူ ့ဘဝအေႀကာင္း ကို စေၿပာ ပါေတာ ့တယ္၊အမွတ္(၅)စစ္ေထာက္လွမ္းေရးတာဝန္နဲ ့သူတာဝန္က်တဲ ့ၿမို ့က ပဲခူးၿမို ့ၿဖစ္ပါတယ္၊ လူငယ္တေယာက္ဆိုေတာ ့လူငယ္ေတြရဲ ့စိတ္ရိွတဲ ့အတို္င္းအမွန္အမွားကိုသိပ္မစဥ္းစားေတာ ့ဘဲလုပ္ခ်င္သလိုလုပ္ခဲ ့တယ္၊ သူ ့ေႀကာင္ ့လူေတာ္ေတာ္မ်ားေထာင္ထဲ ေရာက္ႀကရတယ္၊ဘုန္းကံ ရိွေနေသးတဲ ့အခိ်န္မွာ မေကာင္းတာလုပ္ေနလည္းမေကာင္းမႈလုပ္ခဲ ့တဲ ့အကိ်ဳးဆက္ကို ခ်က္ခ်င္းၿပန္မခံရဘူး၊ ဘုန္းကံႏုိမ္ ့က်သြားတဲ ့အခါက်ရင္ မေကာင္းမႈလုပ္ခဲ ့တဲ ့အကိ်ဳးဆက္ကိုၿပန္ခံရစၿမဲ၊ေထာင္မက်ခင္ကသူလက္ဖ်ားမွာေငြသီးခဲ ့တယ္၊သူေၿပာ သလိုေတာ ့လည္းၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္၊ဘာေႀကာင္ ့လည္းဆိုေတာ ့ေထာင္ထဲမွာလည္းေငြကိုေရလိုသံုးႏိုင္တာကိုေတြ ့ရလို ့ပဲ၊သာမန္ခ်မ္းသာ သူ တဦး ထက္ေငြကိုသူသံုးေနႏိုင္တယ္ဆိုေတာ ့သူဘယ္ေလာက္ခ်မ္းသာတယ္၊သူေၿပာတာၿဖစ္ႏိုင္တယ္လို ့ယံုႀကည္မိပါတယ္၊သိန္း(၃၀)တန္တဲ ့ေနအိမ္(၁)လံုးကရန္ကုန္မွာ၊သိန္း(၅၀)တန္တဲ ့ေနအိမ္တလံုးက သထံုၿမို ့မွာ၊သိန္း(၄၀)တန္ကြ်ဲေကာၿခံတၿခံကပဲခူးၿမိဳ  ့မွာပါ၊သူဒီေလာက္ခ်မ္း သာတယ္၊ သူမိန္းမနဲ ့ခေလးေတြကရန္ကုန္အိမ္မွာေနတယ္၊သထံုကေနအိမ္မွာက ေနာက္မယားငယ္အသစ္စက္စက္ကေနတယ္၊မယားငယ္နဲ ့တႏွစ္သာေပါင္းရေသးတယ္၊ပဲခူးၿမို ့ကကြ်ဲေကာၿခံကိုေတာ ့နဝတ အစိုးရကသိမ္းလိုက္တယ္၊ဘာေႀကာင္ ့သိမ္းလိုက္သလဲဆိုေတာ ့၊ အဲဒီၿခံႀကီး ထဲမွာၿခံလုပ္အလုပ္သမားမ်ားေရေလွာင္ကန္တူးေဖၚရင္းမေမ်ာ္လင္ ့ပါပဲ၊ေရွးေဟာင္းေရႊေခါင္းေလာင္းကိုေတြ ့ခဲ ့လိုပါပဲ၊ၿခံပိုင္ရွင္ကေအာင္ရဲ ေက်ာ္  ၊ ေရႊေခါင္းေလာင္းႀကီးကဘယ္ေလာက္ႀကီးတယ္ဆိုရင္၊ ပတ္လည္အနား(၅)ေပေလာက္ပဲေဖၚႏိုင္ခဲ ့တယ္၊ခန္ ့မွန္းေၿခအရ သံုးပံုတပံု ေလာက္ပဲတူးႏိုင္ခဲ ့တယ္၊သတင္းေပါက္ႀကားသြားလို ့နဝတ အစိုးရကသိမ္းယူခိ်တ္ပိတ္လိုက္ပါတယ္၊ဒီေရွးေဟာင္းေရႊေခါင္းေလာင္းေတြ ့ရိွတူး ေဖၚမိတဲ ့အတြက္ေအာင္ရဲေက်ာ္ေထာင္ထဲေရာက္လာရတယ္၊သူပိုင္ပစၥည္းဥစၥာေတြကိုနဝတက မတရားသိမ္းပိုက္တယ္ေပါ ့၊ဒီအေႀကာင္းကို ဒီေလာက္ပဲသိခဲ ့ရတယ္၊ကံယကံရွင္ကိုယ္တိုင္ကဒီအေႀကာင္းကိုဆက္ၿပီးဘာမွမႀကားရေတာ ့ဘူးေၿပာတယ္၊ေထာင္ထဲေရာက္ေတာ ့သူဒီစိတ္
ေတြနဲ ့အရူးတပိုင္းၿဖစ္ေနခဲ ့တယ္၊သူလိုလူမေတြ ့ဘူးခဲ ့ဘူး၊က်ေနာ္နဲ ့အသက္တူတူပါ၊ခ်မ္းသာတာၿခင္းႏိုင္းယွဥ္ႀကည္ ့တယ္၊

သူ ့အျမင္

ဖာတီသမိန္ထြန္း က်ေနာ္တို ့ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးၾကီး ဘာေၾကာင့္စတင္ခဲ့ရတာလဲ

ဖါးထီသမိန္ထြန္းအစား အတီးအတီးမန္းေျဖခ်င္တယ္...ရမလား..မရလဲေျပာမွာဘဲ...ကရင္ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ ့အစည္းေတြဟာ ွျမန္မာႏိုင္ငံေရးအဖြဲ ့အစည္းေတြနည္းတူ အဂၤလိပ္ဆီကေနလြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုခဲ့တယ္.. ဒုတိယကဘာစစ္မွာ မဟာမိတ္ဘက္ကပါ၀င္တိုက္ခိုက္ခဲံတဲ့ အတြက္အတလန္တိတ္ခ်ာတာစာခ်ဳပ္အရ ကရင္ဟာလြတ္လပ္ေရး ေတာင္းခြင့္ရွိတဲ့ အမ်ဳိးသားတရပ္ျဖစ္ခဲ့တယ္..ျမန္မာျပည္ကိုဂ်ပန္လက္ကေန အဂၤလိပ္ကျပန္တိုက္ယူရာမွာ ကရင္တပ္ေတြဟာ အဒိကျဖစ္ခဲ့တယ္။ အဂ္လိပ္ေခတ္ႏွစ္၁၀၀ အတြင္းကရင္ေတြစစ္မွဳထမ္းခဲ့ၾကျပီးစစ္ပညာနဲ ့စစ္ပြဲအေတြ ့အၾကံဳျမင့္လို ့ျဖစ္တယ္။ ဘီအိုင္ေအတပ္ဟာ ဂ်ပန္ကိုတိုက္တဲ့စစ္ပြဲမွာ အဓိကမဟုတ္ဘူး..ဂ်ပန္ေတြ ရဲေဘာ္ ၃က်ိတ္ရဲ ့လမ္းျပမွဳနဲ ့ ေကြးျမစ္ကိုျဖတ္ျပီး ျမန္မာျပည္ထဲကို၀င္လာခ်ိန္မွာမွစဖြဲ ့ျဖစ္တဲ့ ဘီအိုင္ေအတပ္ဆိုတာက ဂ်ပန္တပျ္ဖတ္သန္းခဲ့သမ်ရြာေတြက တပ္ထဲ၀င္လာၾကတဲ့ အရပ္သားေတြနဲ ့ဖြဲ ့စည္းတာျဖစ္တယ္..ေသနပ္မပစ္တတ္ၾကဘူး..ျမင္ေတာင္မျမင္ဘူးၾကတာကမ်ားတယ္။ လြတ္လပ္ေရးမရခင္အခ်ိန္အထိ ၄-၅ႏွစ္အတြင္းမွာ ဘီအိုင္ေအတပ္ဆိုတာက လမ္းေလွ်ာက္သင္စအဆင့္ထက္မပိုေသးဘူး..ဂ်ပန္က ဘီအိုင္ေအတပ္ဖြဲ ့ေပးလိုက္တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္က ွျမန္မာလူထုကိုဂ်ပန္ဘက္သားျဖစ္ေအာင္စည္းရံုးဖို ့ဟန္ျပဖြဲ ့ေပးတာျဖစ္တယ္..တကယ္စစ္တိုက္တတ္တဲ့တကယ့္စစ္တပ္ျဖစ္လာေစဖို ့မဟုတ္ဘူး..ျမန္မာေတြလြတ္လပ္ေရးရသြားတာက ႏိုင္ငံေရးနည္းသက္သက္ပါဘဲ..စစ္ေရးအရမဟုတ္ဘူး..လြတ္လပ္ေရးရလာတဲ့အခါမွာ ကရင္တပ္ေတြ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြကို ျမန္မာကစိတ္မခ်ဘူး။ သမိုင္းမွန္အျဖစ္မွန္ေတြေပၚမွာကိုလဲမလိုလားဘူး..ဒီေတာ့ကရင္ကိုႏိုင္ငံေရးနည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ ့ဥပေဒအျပင္ဘက္ေရာက္သြားေအာင္လုပ္တယ္..ကရင္အမ်ဳိးသားေတြရဲ ့အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ေကအဲန္ယူကိုမတရားအသင္းေက်ညာဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ေဖ်ာက္ဖ်က္မွဳေတြလုပ္တယ္..ကရင္တပ္ရင္းေတြအားလံုးဟာ ျမန္မာအစိုးရရဲ ့လက္ေအာက္ခံတပ္အျဖစ္ကေန ႏွဳတ္ထြက္ျပီး ေကအဲန္ယူနဲ ့ပူးေပါင္းလာၾကတယ္..ဒီေတာ့ ျမန္မာအစိုးရကလဲ သူ ့အပိုင္ျဖစ္သြားတဲ့ ဂ်ပန္ကေလ့က်င့္ေပးလိုက္တဲ့ စစ္တပ္ကိုသံုးျပီး ကရင္ကိုတိုက္ခိုက္ႏွိမ္နင္းတယ္..ဒီေတာ့ ဒါ.တာ္လွန္ေရးရဲ ့အစပါဘဲ..(အိႏိဒိယျပန္ ကရင္ေလထီးစစ္သား ၂၀၀၀ မွာပါခဲ့တဲ့ ဖခင္ဗိုလ္ဖိုးခ်စ္ႏွင့္သူ ့ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားရဲ ့စကား၀ိုင္းကေန ငယ္ငယ္ကၾကားခဲ့ရသိခဲ့ရတာပါ။ ဗိုလ္ဖိုးခ်စ္ဟာ ဂ်ပန္ေတြဗံုးမိုးရြာခ်လို ့ အဂ္လိပ္တပ္ကမႏတေလးကေနဆုတ္ခြာေရးမွာ ေရွာေရွာရွဴရွဴျဖစ္ေအာင္ ေလယဥ္ပစ္အေျမာက္တပ္ကိုဦးစီးျပီး တပတ္တိတိဂ်ပန္ေလယဥ္ေတြကိုပစ္ခ်ခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ဗစ္တိုးရီးယားဘုရင္မေရြွတံဆိပ္ ၂ခုနဲ ့တျခား ဘြဲ ့ထူးေတြခ်ီးမ်ွင့္ခံခဲ့ရသူလဲျဖစ္ပါတယ္ )

အဂၢရဲ ့သီခ်င္းတပုဒ္

ကဲ..ကဲ..ႏိုင္ငံေရးေတြခ်ည္းအျမဲေျပာေနလို ့ ႏိုင္ငံေရးငမူးလို ့လဲမထင္နဲ့ဦး..လူတိုင္းၾကိဳက္တဲ့ ဂီတအႏုပညာကိုလဲၾကိဳက္တတ္ပါတယ္..ခုဒီမွာ သီခ်င္းစာသားေလးတပုဒ္ ကိုယ္တိုင္ေရးစပ္ပီးေ၀မ်ွထားတယ္..အဂ္လိပ္သီခ်င္းေဟာင္းတပုဒ္ကိုမူရင္းဆိုလိုခ်က္အတိုင္း ဘာသာျပန္ထားတာပါ..မူရင္း အဂ္လိပ္သီခ်င္း နာမယ္ကို ခန္ ့မွန္းၾကည့္ပါ..မွန္တဲ့လူကို ဆုခ်မယ္..စာသားကေတာ့ ေအာက္ကအတိုင္းပါဘဲ..

• ရထားကအဆင္း ျမင္လိုက္ရတဲ့  

ငါ့အိမ္အိုေလး အရင္အတိုင္းဘဲ..

ေဖေဖနဲ ့ေမေမ အားရ၀မ္းသာၾကိဳေန..

ေနာက္နားမနီးမေ၀းမွာ အေျပးအလြွားလွမ္းရင္း-

ငယ္ခ်စ္ဦးေလးျပဳံးလို ့ဘဲကြယ္..

သိတ္ေပ်ာ္စရာပါ ငါ့ရဲ့ေမြးဌာေန..

သူတို ့အားလံုးျပံဳးရြွင္မွဳနဲ ့

ေပြ့ဖက္ၾကိဳဆို ၾကတဲ့အခိုက္ဟာ 

သိတ္ေပ်ာ္စရာပါ ငါ့ရဲ့ေမြးေဂဟာ…

• နံရံအိုလဲေျခာက္ခါ..

ေဆးေရာင္ေတြလဲ အက္ကြဲလို ့ေန..

အိမ္အိုငယ္ေလးရဲ့ ေနာက္က ျမယာပင္အိုမွာ..

ငါတို ့ကေလးဘ၀တုန္းက တက္ေဆာ့ခဲ့တာ 

မေမ့ရက္ပါႏိုင္ ယေန ့ထက္ထိတိုင္.. 

သိတ္ေပ်ာ္စရာပါ ငါ့ရဲ့ေမြးေဂဟာ…

သူတို ့အားလံုးျပံဳးရြွင္မွဳနဲ ့

ေပြ့ဖက္ၾကိဳဆို ၾကတဲ့အခိုက္ဟာ 

သိတ္ေပ်ာ္စရာပါ ငါ့ရဲ့ေမြးေဂဟာ…

(စကားေျပာ)

• အဲလိုၾကည္ႏူးေနတုန္းမွာ လန္ ့ႏိုးလာေတာ့၊ 

ေလးဘက္ေလးတန္ကာရံထားတဲ့အုတ္နံရံၾကားမွာ

ငါရွိေနတာပါလား..

ေအာ္ဟုတ္သားဘဲ..ငါအိမ္မက္မက္ေနတာကိုး..

အေစာင့္တေယာက္နဲ ့ဘုန္းေတာ္ၾကီးတပါးရဲ ့

ေက်ကြဲတဲ့မ်က္ႏွာကိုငါျမင္ေနတယ္-

သူတို ့ငါ့ကို မနက္ေစာေစာပိုင္းမွာ သယ္ေဆာင္ျပီး 

ျမယာပင္အိုေအာက္မွာ ထားရစ္ခဲ့တယ္ေလ.

ငါ့ရဲ့ရွင္သန္ေနဆဲ အသိအာရုဏ္မွာေတာ့ 

ငါဟာ သိတ္ေပ်ာ္စရာေကာင္းတဲ့ မိဘနဲ ့ငယ္ခ်စ္ဦးရွိရာ 

ငါ့ရဲ့စိမ္းလန္းသာယာတဲ့ ေမြးရပ္ေျမကိုျပန္ေရာက္ေနပါလား...

• သူတို ့အားလံုးျပံဳးရြွင္မွဳနဲ ့ေပြ့ဖက္ၾကိဳဆို ၾကတဲ့အခိုက္ဟာ သိတ္ေပ်ာ္စရာပါ ငါ့ရဲ့ေမြးေဂဟာ…

(ျမန္မာျပည္ ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီ ေခတ္ေျပာင္းေတာ္လွန္ေရးအတြက္ မိေ၀းဖေ၀းဘ၀စေတးခဲ့ၾကရရွာတဲ့ အညၾတ ရဲေဘာ္ သူငယ္ခ်င္းအားလံုးကို ဒီသီခ်င္းနဲ့အေလးျပဳလိုက္ပါတယ္)...

တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးမေပ်ာက္ေရး သန္းေကာင္စာရင္း ကိစၥ ညီေနာင္လူမ်ဳိးစုမ်ားသို ့ တင္ျပခ်က္..

တိုင္းရင္းသား မ်ဳိးမေပ်ာက္ေရး သန္းေကာင္စာရင္း ကိစၥ ညီေနာင္လူမ်ဳိးစုမ်ားသို ့ တင္ျပခ်က္..

ဒီမိုကေရစီအစိုးရလို ့ေျပာလာၾကတဲ့ လြန္ခဲ့ဲ့တဲ့၃ႏွစ္ေလာက္ကစျပီး လူမ်ဳိးစုေတြရဲ ့နာမယ္ေရွ ့မွာ လူမ်ဳိးျခား ေတြရဲ ့သေကၤတေရွ ့စီးေတြမထည့္ဖို ့အထူးသျဖင့္ ဦး ေဒၚေတြအစား

ကရင္ျဖစ္ရင္ ေစာ မန္း ေနာ္ နန္းစတာေတြကိုအမွန္အတိုင္းထည့္ေပးဖို ့ အီးေမးလ္ နဲ ့မီဒီယာ တခ်ဳိ ့မွာ က်ေနာ္ေ၀စာေတြမွ်ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒေအာက္က

ကရင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီအေတြ အျပင္ မြန္၊ သ်ွမ္း၊ ခ်င္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္နီ၊ ရခိုင္၊ အဲန္အဲလ္ဒီ၊ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဒီဖီအဲန္အက္စ္၊ ေအဘီအက္စ္ဒီအက္စ္

၊ ၾကံ ့ဖြံ ့၊ သမတ စတဲ့ ရသမွ် ဆိုရွယ္မီဒီယာလိပ္စာေတြကေနျပီးေတာ့ လဲ ကြန္မန္ ့ေတြအျဖစ္ညတိုင္းနီးပါးျဖန္ ့ေပးခဲ့ပါတယ္။

မၾကာခင္မွာ ဒီကိစၥအတြက္ ကရင္ ၄ပါတီကေနပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွုေတြကိုေတြ ့လာရတယ္။ ေနာက္မၾကာခင္မွာဘဲ ခ်င္း အဖြဲ ့အစည္းေတြဒီကိစၥကို ေျပာလာၾကတယ္။

သွ်မ္းနီေတြနဲ ့မြန္ေတြဘက္မွာလဲ ဒီအေရးဟာအသက္၀င္အားေကာင္းလာတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ လြွတ္ေတာ္မွာေျပာၾကဆိုၾကတဲ့အဆင့္ကိုေရာက္တယ္။

ထိုင္းႏိုင္ငံသမိုင္းမွ တိုင္း(သ်ွမ္း)။ ၀ ႏွင့္မြန္တို ့အေၾကာင္း-

ထိုင္းႏိုင္ငံသမိုင္းမွ တိုင္း(သ်ွမ္း)။ ၀ ႏွင့္မြန္တို ့အေၾကာင္း-

တိုင္း လူမ်ဳိးတို ့၏အမိေျမသည္ ယူနန္ဆိုသည္ထက္ ဂြမ္ဇီ ျပည္နယ္ျဖစ္ဖုိ ့မ်ားသည္။

တရုတ္ဘာသာျဖင့္ ဆူအန္(Zhuang)ေခၚ တိုင္းလူမ်ဳိးလူဦးေရသန္းေပါင္းမ်ားစြာသည္ ဂြမ္ဇီျပည္နယ္တြင္ ယေန ့တိုင္

ေနထိုင္လ်ွက္ရွိသည္။ တိုင္းလူမ်ဳိးတို ့သည္ ေအဒီ ၇၀၀ခန္ ့တြင္ ဗီယက္နမ္ ႏိုင္ငံဒိန္ဘင္ဖူးေဒသ၌

အေျခခ်ျပန္ ့ပြားခဲ့ၾကသည္။ ထိုေဒသမွတဆင့္ ယေန ့လာအိုႏိုင္ငံ၏သမိုင္း၀င္ျမိဳ ့ေတာ္ျဖစ္ေသာ လြမ္ဖရာဘန္ ႏွင့္ 

ထိုင္းေျမာက္ပိုင္းရွိခ်င္းစဲန္ျမိဳ ့ေတာ္တို ့ကိုထူေထာင္သည္။ တိုင္းမင္း စင္ဟန၀တီ (Simhanavati)က 

ေဒသခံ၀လူမ်ဳိးတို ့ကို ေမာင္းထုတ္ျပီးေအဒီ ၈၀၀ ခန္ ့တြင္ ခ်င္းစဲန္ျမိဳ ့ေတာ္ကိုတည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

မြန္ႏွင့္ရွမ္း သမိုင္းထဲမွ ကရင္တို ့ဆင္းသက္လာပံုအေၾကာင္း

မြန္ႏွင့္ရွမ္း သမိုင္းထဲမွ ကရင္တို ့ဆင္းသက္လာပံုအေၾကာင္း

----------------------------------------------------------------

ကရင္လူမ်ဳိးသည္ ေရွးဦးရွမ္းမ်ဳိး(၃၀)တြင္ပါ၀င္သည္။ပါဠိစာျဖင့္ ကိရာတ ဟုေရးသားရာမွ 

ကရျဖစ္လာသည္။ အဘိဓာန္နိသ်ွသစ္တြင္ ကရတ.ကရင္ဟုေရးသားသည္။

သထံုျပည္ကိုကမၻာဦးေခတ္က ရာမညရ႒-သု၀ဏၰဘူမိ သုဓမၼ၀တီ သထံုျပည္ဟုေခၚတြင္ခဲ့သည္။

ေဂါတမဗုဒၶမတိုင္မီ ႏွစ္(၅၀) ခန္ ့တြင္မူထို သု၀ဏၰဘူမိတိုင္းကို ကရဏၰကတိုင္းဟုေခၚသည္။

ကရဏၰကတိုင္း သုဘိႏၷျမိဳ ့၌ တိႆသကၠရာဇာ မင္းၾကီးႏွင့္ သီရိကပၸါေဒ၀ီ 

မိဘုရားၾကီးတို ့ထီးနန္းစံခဲ့သည္။ ကရဏၰကတိုင္းသား တို ့တြင္ပင္လယ္ေရေၾကာင္းမွ 

သေဘာၤျဖင့္ သြားလာကုန္ကူးၾကေသာကုန္သည္မ်ားရွိခဲ့သည္။

့ျမန္မာကရင္-

ျပည္ျမဳိ ့အေနာက္ဖက္ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းတေလွ်ာက္ႏွင့္သံတြဲေတာင္စဥ္ (၇)ခရိုင္တြင္

ေနထိုင္ခဲ့ဘူးေသာ ကမ္းယံလူမ်ဳိးမွ ဆင္းသက္ေပါက္ပြားလာေသာကရင္

လူမ်ဳိးစုကို ျမန္မာကရင္ဟုေခၚသည္။ ေနာက္ကာလမ်ားတြင္ စေကာကရင္ဟုေခၚတြင္ျပန္သည္။

ဖါးစည္သမိုင္းအပိုင္းအစ

ဖါးစည္သမိုင္းအပိုင္းအစ

တရုတ္ျပည္သူ ့သမတႏိုင္ငံစတင္ထူေထာင္သည့္ ၁၉၄၉ ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ ကိုေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ခြဲလိုက္ေသာ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ တရုတ္သုေတသီမ်ားကေရာ 

ဗီယက္နမ္သုေတသီမ်ားကပါ ဖါးစည္သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားကို အျပိဳင္အဆိုင္လုပ္ခဲ့ၾကသည္။ႏွစ္ဘက္လံုးကဖါးစည္သည္ကို မိမိတို ့ႏိုင္ငံတြင္ အရင္စလုပ္သည္ဟု

ေရးသားေဖၚျပၾကသည္။ ၁၉၇၀-၁၉၈၀ ႏွစ္မ်ားတြင္ တရုတ္ေရာဗီယက္နမ္ကပါ ဖါးစည္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ စာအုပ္စာတန္းမ်ားစြာပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ၾကသည္။ 

၁၉၈၀ မတ္လ၌ တရုတ္ျပည္ Guangxi ျပည္နယ္ျမိဳ ့ေတာ္နန္နင္း Nanning တြင္ ပထမအၾကိမ္ေရွးေဟာင္းဖါးစည္ စီမီနာတရပ္ကိုက်င္းပျပီး  

The Chinese Association for Ancient Bronze Drum Studies ZGTY ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၄ တြင္ယူနန္ျပည္နယ္ကူမင္ျမိဳ ့ေတာ္တြင္လည္း 

ေရွးေဟာင္းဖါးစည္ စီမီနာတရပ္ကိုက်င္းပခ့ဲျပန္သည္။ ၁၉၈၇ တြင္ဗီယက္နမ္သုေတသီမ်ားက The Dong Son Drum ဆိုသည့္စာအုပ္ကိုထုတ္ေ၀ဖ်န္ ့ခ်ီျပီး 

တရုတ္တို ့၏ေတြ ့ရွိခ်က္မ်ားကို ေကာင္တာလုပ္သည္။ ၁၉၈၈တြင္The Chinese Association for Ancient Bronze Drum Studies ZGTY ကလည္း 

The Ancient Bronze Drums of China ဆိုသည့္စာအုပ္ျဖင့္ဗီယက္နမ္၏ ဖါးစည္သမိုင္းကို တန္ျပန္ေခ်ဖ်က္ခဲ့ျပန္သည္။

ထိုႏွစ္တြင္Yunan ျပည္နယ္ရွိ Guangxi Zhuang ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ ျပတိုက္တြင္ ေရွးေဟာင္းဖါးစည္ ၁၄၆၀ လံုးခန္ ့ရွိျပီး ၁၉၈၀ႏွစ္မ်ားအတြင္း

ဗီယက္နမ္တြင္ရွာေဖြေတြ ့ရွိသည့္ေရွးေဟာင္းဖါးစည္စုစုေပါင္း၃၆၀ရွိသည္။

Ethnic Zhuang (Zhou)Chinese Frog drum

Ethnic Zhuang (Zhou)Chinese Frog drum

ကရင္လူမ်ဳိးကို တရုတ္ဘာသာနဲ့ ခ်ိဳ(Zhou)လို ့ေခၚတယ္။ "ယန္"ဆိုတက တရုတ္စကားမဟုတ္ဘူး။ ရွမ္းကကရင္ကို"ယန္"လို ့ေခၚတာျဖစ္တယ္။ Zhou ကို ေရွးေခတ္က Pu လူမ်ဳိးလို ့ေခၚျပီး ေနာက္ပိုင္း တရုတ္လူမ်ဳိး Qin မင္းဆက္မွာ De'ang လို ့ေျပာင္းေခၚတယ္။ Zhou ဆိုတာက ခုလက္ရွိ အေခၚအေ၀ၚျဖစ္တယ္။ Zhou ဟာ ေရြွ ့ေျပာင္းလူမ်ဳိးတမ်ဳိးျဖစ္ျပိး တရုတျ္ပည္မျဖစ္ခင္သမိုင္းမတင္မီက တရုတ္ျပည္မွာ အဦးဆံုးနန္းစိုက္ေနထိုင္တဲ့ ရွမ္း(Shang)မင္းဆက္ အစား ေနရာ၀င္ယူၾကတယ္။Shang ေရွးေဟာင္း၀တ္စားဆင္ရင္ ပံုဟာ ခုေခတ္ျမန္မာျပည္ကရွမ္း(Shan)တခ်ဳိ ့ရဲ ့ရိုးရာ အ၀တ္အစားနဲ ့ဆင္တယ္။

Zhou ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ေရွးေဟာင္းလူသားရွမ္းေတြရဲ ့ဓေလ့တခုျဖစ္တဲ့ လူအသက္နဲ့ နတ္ပူေဇာ္တာကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့တယ္လို့ကမၻာဦးတရုတ္သမိုင္းမွာေဖၚျပထားတယ္။ ရွမ္းေတြရဲ ့ေၾကးသြန္းလုပ္မွဳပညာအေမြကိုေတာ့ ဆက္လက္ထိမ္းသိမ္းတယ္။ ေၾကးစည္ေတြသြန္းလုပ္တယ္။ မိုးေခါင္ရင္မိုးေခၚဖို ့အတြက္ ဖါးရုပ္စီထားတဲ့ေၾကးစည္ကိုတီးတယ္ ။ေရွးေဟာင္း Zhou လူမ်ဳိးေတြဟာ ေနမင္းကိုကိုးကြယ္တယ္လို ့ဆိုတယ္။ ဒါဟာ ကရင္အမ်ဳိးသားအလံမွာေနမင္းပါေနျခင္းနဲ့ဆက္ႏြယ္ေနပံုရတယ္။

Zhou Dynasty ေခတ္မွာ ျပည္နယ္ကိုးခု ဖြဲ ့စည္းထူေထာင္ခဲ့တယ္လို ့ဆိုတယ္။

မ်က္ေမွာက္ Zhou လူမ်ဳိးေတြရဲ ့၀တ္စားဆင္ရင္မွဳမွာ မြန္ဂို ႏြယ္၊တရုတ္ႏြယ္ေတြရဲ ့ဒီဇိုင္းကေနရာယူထားတယ္။

တရုတ္ေခတ္က Zhou ေခတ္အကုန္မွာ Qin Dynasty နဲ့စတင္လာတယ္။ အဲဒီေခတ္မွာ စာေပစေပၚေပါက္တဲ့အတြက္ သမိုင္းေက်ာက္စာေတြစျပီးေတြ ့ရလို ့ သမိုင္းတင္ေခတ္စတင္တာလို ့ဆိုတယ္။---- 

(ဆက္ဦးမည္--သမိုင္း၀ါသနာရွင္မ်ားေစာင့္ေမ်ွာ္ပါရန္) ဖါးစည္ပံုက ရုပ္ျပည္ Guanxi Nannin ျမိဳ ့ေတာ္က Chinese National Museum ကပံုေတြျဖစ္ပါေၾကာင္း)

The Zhou eventually became stronger than the Shang, and in about 1040 B.C, they defeated the Shang in war. Part of their success apparently came about because 

of their ability to gain the allegiance of disaffected Shang city-states. The Shang had also been weakened by constant warfare with an unknown people to the north. 

After their victory, the Zhou built their capital in Xi'an.

ဖါးစည္သမိုင္းအပိုင္းအစ (၂)

ဖါးစည္သမိုင္းအပိုင္းအစ (၂)

ထိုင္းႏိုင္ငံ သမိုင္းစာတန္းတေစာင္တြင္ ဖါးစည္ကို စယမ္(Siam) တို ့၏ ပထမဆံုးျမဳိ ့ေတာ္ျဖစ္သည့္ စူခိိုထိုင္းတြင္စတင္အသံုးျပဳခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။ စူခိုထိုင္းေခတ္မတိုင္မီက စယမ္သည္ မြန္လူမ်ဳိးတို ့၏ ဒြာရာ၀တီ(Dvaravati) အင္ပါယာျဖစ္ခဲ့ျပီးမြန္တို ့ႏွင့္ပါလာသည့္အိႏၵိယ ယဥ္က်းမွဳလြမ္းမိုးခဲ့သည္။ ေအဒီ ၇၀၀ေလာက္တြင္ မြန္တို ့၏ ဟရီပြန္ခိ်ဳင္းေခတ္ (Hariphunchai)ေထရ၀ါဒစတင္ထြန္းကားသည္။ ထိုမြန္ေခတ္သည္ မြန္တို ့၏ သထံု နန္းဆက္ႏွင့္လဲဆက္စပ္သည္ဟု ထိုင္းသမိုင္းတြင္ပါရွိသည္။ လာဗို(Lavo) ယေန ့အေခၚလြတ္ဘူရီ မြန္ ခမာတို ့၏ျမိဳ ့ေတာ္တခုျဖစ္ခဲ့သည္။ 

ေအဒီ ၁၂၃၈ တြင္ စယမ္လူမ်ဳိးမ်ားအားေကာင္းလာျပီး မြန္ႏွင့္ခမာတို ့ေအာက္မွလြတ္

လပ္ေသာ စယမ္တို ့၏ပထမဆံုးထီးနန္းကိုစိုက္ထူသည္။ ယင္းကိုစူခိိုထိုင္း(Sukhothai) ဟုေခၚသည္။

ဖါးစည္ကို မင္းခန္းမင္းနားမ်ားတြင္တီးခတ္သည္။ (ယေန ့တိုင္ ဘုရင့္နန္းႏြယ္မ်ားကို မင္းခန္းမင္းနားႏွင့္ၾကိဳဆိုရာတြင္ ဖါးစည္တီးျခင္းကိုျပဳေနၾကဆဲျဖစ္ျပီး ထိုင္းတီဗီြသတင္းမ်ား၌တခါတရံေတြ ့ရသည္)။

စူခိုထိုင္းေခတ္ဖါးစည္မ်ားသည္ကရင္လူမ်ဳိး(ကရင္နီ)မ်ားထံမွ လာသည္ဟု ထိုင္းသမိုင္းတြင္ပါရွိသည္။ ထိုေခတ္ကကရင္(ကရင္နီ)မ်ားကလည္း ဖါးစည္ကို ယြန္းလူမ်ဳိးမ်ားအားငွားရမ္းလုပ္ခိုင္းသည္ဟုလဲဆိုျပီး ထိုယြန္းလူမ်ဳိးမွာ ရွမ္းေခၚ တိုင္းအႏြယ္စု၀င္မ်ားျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ ယြန္းလူမ်ဳိးသည္ မ်က္ေမွာက္အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာျပည္၌မ်ဳိးေပ်ာက္လုျပီျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုင္းတြင္ ၂ေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ လာအိုတြင္ ၆သန္းခန္ ့ရွိ ေနေသးသည္ကို ထိုင္းသန္းေခါင္စာရင္းတြင္ ေဖၚျပထားသည္။ 

ေရွးေခတ္တရုတ္လူမ်ဳိးမတိုင္မီက Shang လူမ်ဳိးတို ့၏ေခတ္ဦးစြာေပၚေပါက္ခဲ့သည္ဟု တရုတ္ႏိင္ငံသမိုင္းတြင္ ပါရွိသည္။ ထိုShang မ်ား၏၀တ္စားဆင္ယဥ္ထံုးဖြဲ ့မွဳမွာ ျမန္မာျပည္ကရွမ္းတို ့ႏွင့္ဆင္သည္။ Shan ေခတ္သည္ ေၾကးနီေခတ္ျဖစ္သည္။ Shang တို ့သည္ ေၾကးသြန္းအတတ္ကိုက်ြမ္းက်င္ၾကသည္။ Shang ေခတ္မွ Zhou ေခတ္ေရာက္သည္။Zhou မ်ားက Shang ပညာရွင္မ်ားက ဖါးစည္လုပ္ ေပးသည္။ Zhou သည္ ကရင္လူမ်ဳိးကိုတရုတ္ဘာသာျဖင့္ေခၚျခင္း ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္ဟု ထိုင္းသမိုင္းစာတန္းတြင္ေဖၚျပျပီး(ခ်ဳိ) ဟုအသံထြက္သည္။ယန္မွာမူ တရုတျပည္ရွမ္းနန္းဆက္နန္ခ်ဳိေခတ္က ကရင္မ်ားကို ရွမ္းဘာသာျဖင့္ေခၚဆိုျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ယခင္ကနားလည္ခဲ့သကဲ့သို ့ တရုတ္ဘာသာမဟုတ္ေပ။

တရုတ္ျပည္တြင္ ခ်ဳိလူမ်ဳိးမ်ားမရွိေတာ့ေပ။ ရွိေနေသးလွ်င္လဲ ျမန္မာျပည္မွ ကရင္မ်ားကို သူတို ့၏အဆက္အႏြယ္ျဖစ္ေၾကညင္းသီခ်င္မွသိမည္။ ျမန္မာျပည္တျပည္ထဲတြင္ပင္ နာမယ္အမ်ဳိးမ်ဳိးမွည့္ေခၚခံရေသာ ကရင္သည္ ေရာက္ရာအရပ္တြင္ နာမည္အၾကိမ္ၾကိမ္နွင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေျပာင္းခံရေသာလူမ်ဳိးတမ်ဳိးျဖစ္သည္မွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္မရွိေပ။

(ဆက္ပါဦးမည္)

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၄)….

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၄)….. 

ဦးနုအစိုးရႏွင့္ ေကအဲန္ဒီအို ေစ့စပ္ေရး…

အင္းစိန္တိုက္ပြဲအတြင္းတြင္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက အစိုးရႏွင့္အတူ ကရင္ကို၀ိုင္းတိုက္ေပးရန္ ျမန္မာကြန္ျမဴနစ္သူပုန္မ်ားႏွင့္ေစ့စပ္ရာတြင္ ေက်ာင္းေတာ္ကရန္စမ်ားေၾကာင့္ အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မွဳမရွိသျဖင့္ ေစ့စပ္ေရးပ်က္ျပားသြားခဲ့သည္။ သို ့ျဖစ္၍ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ေစ့စပ္မွဳကိုလက္ေလွ်ာ့လိုက္ျပီး ကရင္ႏွင့္တိုက္ရိုက္ေစ့စပ္ေရးလုပ္ႏိုင္ရန္အားထုတ္သည္။

လူအမ်ားေလးစားယံုၾကည္ရေသာၾကားလူမ်ားျဖစ္သည့္ ရန္ကုန္ရ္ွိ ျဗိတိသ်ွသံအမတ္ၾကီး မစၥတာဘိုကာ၊ အိႏၵိယသံအမတ္ၾကီး ေဒါက္တာရပ္(ဖ္)၊ ပါကစၥတန္သံအမတ္ၾကီး မစၥတာ အလီအျပင္ အဂၤလီကန္ ခရစ္ယန္ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ၾကီး ဘိေရွာ့ ၀က္(စ္)၊ ဆာစံစီဖိုး(ျဗမၼဇို သာသနာတည္ေထာင္သူ) ၏သမီး မစၥဘေမာင္ခ်ိန္ တို ့ကို ေစ့စပ္ေရးအက်ဳိးေဆာင္ေစသည္။

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၃)…

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၃)….. 

ေဘးပတ္အခ်က္အလက္မ်ား (Context)

အင္းစိန္ကို ကရင္တပ္မ်ားကသိမ္းပိုက္ထားစအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာ့အသံမွ” ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၾကီးမားသည့္အႏၱရာယ္ အတြင္းသို ့က်ေရာက္ေနၾကာင္း” ၃ၾကိမ္ထုတ္လြွင့္ေက်ညာသည္ကိုၾကားခဲ့ရေၾကာင္း ထိုသို ့ေက်ညာျပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ေရဒီယို အသံလြွင့္ခ်က္မ်ားတိတ္သြားသည္။မၾကာမီလူထုအတြင္းတြင္ အင္းစိန္ျမဳ ိ့ကို ကရင္တပ္မ်ားသိမ္းလိုက္ျပီဆိုသည့္သတင္းမ်ား ျပန္ ့ထြက္လာသည္။ 

ထိုအခ်ိန္သည္ျမန္မာျပည္ သမတမွာ ရွမ္းအမ်ဳိးသား စ၀္ေရြွသိုက္ျဖစ္ျပီး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္မွာ ဦးႏုျဖစ္သည္။ဖဆပလ က အစိုးရျဖစ္လွ်က္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ အားလံုး၀န္ၾကီးခ်ဳပ္လက္တြင္ရွိေသာ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီျဖစ္သည္။သမတမွာမူ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အလွည့္က်တင္ေျမွာက္ထားျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရးတိုက္ရိုက္အာဏာမရွိေသာ အေနအထားျဖစ္သည္။ အရာရာတြသ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္၏တင္ျပေတာင္းဆိုခ်က္အတိုင္း တေသြမတိမ္း လက္မွတ္ေရးထိုးအတည္ျပဳေပးရေသာ တာ၀န္ကိုသမတအားအပ္ႏွင္းထားသည္။ မ်က္ေမွာက္ ၂၀၀၈ဥပေဒအရ အာဏာ(၃)ရပ္လံုး သမတတဦးတည္းတြင္ ထားရွိေသာပံုစံမဟုတ္ပါေပ။ 

အင္းစိန္တိုက္ပြဲမစမီတြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္စစ္ဦးခ်ဳပ္ႏွင့္ ရဲမွဴးခ်ဳပ္ၾကီးမွာ ကရင္အမ်ဳိးသား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး စမစ္ဒြန္းျဖစ္သည္။ အင္းစိန္တိုက္ပြဲစျဖစ္လာေသာအခါ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက ဗိုလ္ခ်ဳပ္စမစ္ဒြန္းေနရာကို ဗိုလ္မွဴးၾကီးေန၀င္းအားသိမ္းယူေစခဲ့သည္။ ဗိုလ္ေန၀င္းဗို္လ္ခ်ဳပ္္ျဖစ္လာေသာအခါ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာကို အင္းစိန္စစ္ဆင္ေရးမွဴးအျဖစ္တာ၀န္ေပးခဲ့သည္။ အင္းစိန္တိုက္ပြဲတြင္ ဗိုလ္မွဳးခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ ဒါဏ္ရာျပင္းထန္စြာရခဲ့သည္။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာသည္ အေမရိကန္ကေထာက္ပံ့ထားေသာ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ျပည္ေျပးတရုတ္ကူမင္တန္မ်ားကိုေခ်မွဳန္းစစ္ဆင္ေရးတြင္ နာမယ္ၾကီးလာသူျဖစ္သည္။ အေမရိကန္က တရုပ္ျဖဴကူမင္တန္မ်ားကိုေထာက္ပံ့ထားရျခင္းမွာ ဂ်ပန္ထိုးစစ္တုန္းက အေမရိကန္ အဂ္လိပ္ႏွင့္ ကူမင္တန္တို ့က တရုတ္ျပည္တြင္ ပူးေပါင္းခုခံတိုက္ခိုက္ခဲ့စဥ္က CBI မဟာမိတ္မ်ားျဖစ္ခဲ့ျပီး အျပန္အလွန္ကူညီေရးစာခ်ဳပ္မ်ားရွိခဲ့၍ျဖစ္သည္။ CBI ဆိုသည္မွာ China Burma India Theater(Warfare)  ျဖစ္သည္။

ကရင္မ်ားႏွင့္တိုက္ခဲ့ရေသာ အင္းစိန္တိုက္ပြဲသည္ သူ ့စစ္ေရးဘ၀အေတြ ့အၾကဳံအားလံုးအနက္ က်ဆံုးမွဳအမ်ားဆံုး ဆံုးရွဳံးမွဳ အၾကီးမားဆံုးဟု ဗကပ အျဖစ္ တရုတ္ျပည္ ကူမင္ျမဳ ိ့တြင္ ခိုလွွဳံေနစဥ္ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ ကဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာမွမီဒီယာမ်ားကို ဖြင့္ဟေျပာၾကားခဲ့သည္။

(ေတာင္းဆိုမွဳရွိလွ်င္ ဆက္လက္ေဖၚျပပါဦးမည္)

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၂)….

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၂)….. 

အင္းစိန္ျမိဳ ့ကိုမသိမ္းမီက တြံေတးျမိဳ ့ကို ဦးစြာသိမ္းပိုက္ထားျပီးျဖစ္သျဖင့္ ရန္ကုန္ ျပင္ပႏွင့္ဆက္သြယ္ႏိုင္သည့္ ကုန္းလမ္း၊ေရလမ္းမ်ားအားလံုးကိုလဲ ကရင္တပ္မ်ားက ျဖတ္ေတာက္ထိမ္းခ်ဳပ္ထားလိုက္သည္။ 

ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာအားလံုးက ျမန္မာအစိုးရကို ဖဆပလအစိုးရ အစား (၇) မိုင္အစိုးရဟုေျပာင္းလဲသံုးႏွဳန္းလာသည္။

အင္းစိန္ကိုသိမ္းပိုက္ျပီးေနာက္တပတ္တြင္ သထံုမွ မြန္ႏွင့္ ကရင္တပ္ဖြဲ ့မ်ား ေရာက္လာသျဖင့္ မြန္တပ္အပါအ၀င္  

ကရင္တပ္မ်ား အင္အား တေထာင့္ ငါးရာေက်ာ္ျဖစ္လာသည္။ ဖဆပလအစိုးရ၏ ဘားမားရိုင္ဖယ္ တပ္ရင္း(၅)၊UMP တပ္မ်ား၊ LEVY တပ္မ်ားႏွင့္ရန္ကုန္တကၠသိုလ္အေပ်ာ္တမ္းတပ္မ်ားအျပင္ တိုက္ေလယဥ္မ်ား သံခ်ပ္ကားမ်ား အေျမွာက္တပ္မ်ား စစ္ေရယဥ္မ်ားျဖင့္ နယ္ဘက္မွစစ္တပ္မ်ားကလည္း အင္းစိန္ကို ေန ့ညမျပတ္မလာေရာက္ထိုးႏွက္တိုက္္ခိုက္သည္။ 

အစိုးရဘက္က လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ လိုအပ္သလိုရရွိေနသည္ကိုေတြ ့ရျပီး ကရင္မ်ားဘက္တြင္မူ တိုက္ပြဲတလခန္ ့အၾကာတြင္ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ျပတ္လပ္လာျပီျဖစ္သည္။စစ္ပညာက်ြမ္းက်င္မွဳေၾကာင့္ က်န္ရွိသမ်ွက်ည္ဆံမ်ားျဖင့္ ရန္သူကို တခ်က္တေကာင္ႏွဳန္း အမွည့္ေခ်ြႏိုင္၍သာလွ်င္ ဆက္လက္ခုခံေနႏိုင္ေသးျခင္းျဖစ္သည္။ အင္းစိန္ျမဳ ိ့ေနရာအႏွံ ့အျပားတြင္ လက္နက္ခဲယမ္းမီး ေက်ာက္ရရွိႏိုင္ေသာေနရာမ်ားကိုအသဲအသန္ေျမလွန္ရွာေဖြၾကသည္။ 

ကံအားေလ်ွာ္စြာ ကုလားလူမ်ဳိးတဦးကသတင္းေပးသျဖင့္ အဂၤလိပ္တို ့ျမွဳပ္ႏွံသြားသည့္ က်ည္ဆံံအျမားအျပားကိုတူးေဖၚရရွိကာ 

ေနာက္ထပ္ (၃) လခန္ ့ခုခံတိုက္ခိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။

ဤနည္းျဖင့္ ကရင္တပ္မ်ား (၁၁၁)ရက္ တိုင္တိုင္္ခုခံတိုက္ခိုက္ျပီး ၁၉၄၉ ေမလ(၂၁) ရက္တြင္အင္းစိန္မွဆုတ္ခြာၾကသည္။ တိုက္ပြဲတြင္အင္အားေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာသံုးေသာ ဖဆပလ အစိုးရတပ္ဘက္က (၅၀၀၀) ေက်ာ္ခန္ ့က်ဆံုးျပီး အင္အား တေထာင့္ ငါးရာေက်ာ္ရွိေသာ ကရင္မ်ားဘက္က (၂၀၀) နီးပါးက်ဆံုးသည္။ ကရင္ဘက္တြင္ ဒဏ္ရာရသူ (၈၀၀)ေက်ာ္ရွိသည္။ -ဆက္ရန္

(မွတ္ခ်က္- အင္းစိန္တိုက္ပြဲႏွင့္ပတ္သက္ေသာတျခားမွတ္တမ္းမ်ား ကိုသိရွိထားသူမ်ားက ျဖည့္စြက္ေဖၚျပေပးပါရန္)

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ…

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ….. 

၁၉၄၉ ဇန္န၀ါရီလ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ အင္းစိန္၊သမိုင္း၊ၾကိဳ ့ကုန္းဘက္တြင္ ေကအဲန္ဒီအို ႏွင့္ ဗိုလ္ၾကီးေအးသာေက်ာ္ ဦးေဆာင္ေသာ UMP တပ္ဖြဲ ့ပူးေပါင္းအင္အား ႏွစ္ရာေက်ာ္ရွိသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အင္းစိန္ သမိုင္းလမ္းရွိ ကရင္တို ့ထံမွ လက္နက္သိမ္းယူရန္ ဖဆပလအစိုးရတပ္ဖြဲ ့ အင္အားႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ခန္ ့ခ်ထားသည္။ 

မဂၤလာဒံုတြင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္အေျမာက္တပ္မွ ဗိုလ္မွဴးေအာင္စိန္ဦးစီးေသာ ကရင္လက္နက္ကိုင္တပ္ခြဲ (၂)ခဲြႏွင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ အခ်က္ျပဆက္သြယ္ေရးတပ္ခြဲမွကရင္တပ္သားမ်ားရွိေနျပီး ဖဆပလအစိုးရအမွဳထမ္းအျဖစ္သာရွိေနေသးသည္။ ကရင့္ရိုင္ဖယ္တပ္ရင္း(၂)မွ တပ္စုတစုလည္း သမိုင္းရပ္ကြက္သို ့ဇန္န၀ါရီလ ၂၉-၃၀ ေလာက္က ရိကၡာထုတ္ရန္ေရာက္ရွိေနသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ကရင္ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားလည္း အင္းစိန္သို ေျပာင္းေရြွ ့လာၾကသည္။

၁၉၄၉ ဇန္န၀ါရီလ(၃၁)ရက္ေန ့ညေန(၆)နာရီတြင္ သမိုင္းခ၀ဲျခံကို ဖဆပလ အစိုးရတပ္ကစတိုက္သည္။ ခ၀ဲျခံရွိ KNDO တပ္မ်ားကျပင္းျပင္းထန္ထန္ခုခံတိုက္ခိုက္သျဖင့္ ဖဆပလအစိုးရတပ္မ်ားဖရိုဖရဲျဖစ္လွ်က္ဆုတ္ခြာသြားၾကသည္။

ကရင္ရပ္ကြက္မ်ားကို အစိုးရမွစတင္တိုက္ခိုက္ျပီဆိုသည္ႏွင့္ဗိုလ္မွဴးေအာင္စိန္ဦးစီးေသာ ကရင္လက္နက္ကိုင္တပ္က

KNDO ဘက္က ပါ၀င္တိုက္ခိုက္လာသည္။ ညပိုင္းတြင္ KNDO၊ဗိုလ္မွဴးေအာင္စိန္ဦးစီးေသာ ကရင္လက္နက္ကိုင္တပ္ႏွင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ အခ်က္ျပဆက္သြယ္ေရးတပ္ခြဲမွကရင္တပ္သားမ်ား ပူးေပါင္း၍ မဂၤလာဒံုရွိ ဖဆပလအစိုးရစစ္လက္နက္တိုက္ကို တိုက္ခိုက္စီးနင္းျပီး လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားကို သိမ္းယူခဲ့သည္။ မဂၤလာဒံုကိုတိုက္ျပီးေနာက္အင္းစိန္စုရပ္သို ့ျပန္လာၾကသည္။

အစိုးရတပ္ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ခ၀ဲျခံႏွင့္သမိုင္းမွ အရပ္သူ အရပ္သားမ်ားကလဲ အင္းစိန္သို ့ေရြွ ့ေျပာင္းေရွာင္ရွားလာၾကသည္။ မဂၤလာဒံုလက္နက္တိုက္မွသိမ္းဆည္းခဲ့သည့္ လက္နက္မ်ားကို ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၊ အင္းစိန္က်န္းစာေက်ာင္းသားမ်ား

ႏွင့္အရပ္သူအရပ္သားမ်ားကို တပ္ဆင္ေပးလိုက္သျဖင့္ ကရင္လက္နက္ကိုင္အင္အား တေထာင္ခန္ ့ရွိလာသည္။

ကရင္လူထုႏွင့္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ ့မ်ားအတြက္ ရိကၡာျပသနာေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ အင္းစိန္ျမိဳ့သိမ္းပြဲလုပ္ရန္ျဖစ္လာသည္။

အင္းစိန္တြင္ ဆန္စက္(၈)လံုးႏ်င့္ ဆန္ဂိုေဒါင္ (၁၀)လံုးရွိသျဖင့္ ဆန္အိပ္ ငါးေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ ဘိုကိတ္ပဲမ်ားစြာရွိသည္။

အင္းစိန္ျမိဳ ့တြင္းတြင္ ကရင္ကိုတိုက္ရန္ ဖဆပလႏွင့္ လဲဗီးတပ္မ်ားအင္အားႏွစ္ေထာင္ရွိေနသည္။

တခ်ိန္တည္းတြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ ့တြင္ ကရင္မ်ားနည္းတူ တျခားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့မ်ားကလဲ ဖဆပလ တပ္ကို အလစ္အငိုက္၀ိုင္းတိုက္ၾကသည္။ အင္းစိန္ေစ်းၾကီးလဲ တိုက္ပြဲတြင္မီးေလာင္သြားသည္။ ဖဆပလတပ္ဖြဲ ့မ်ားေျခမွဳန္းျခင္းခံရျပီး တပ္ပ်က္ထြက္ေျပးကုန္သျဖင့္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ မနက္(၈)နာရီတြင္ တိုက္ပြဲျပီးဆုံးသည္။ေကအဲန္ဒီအိုႏွင့္ကရင္လူထုတပ္မ်ားက အင္းစိန္ျမဳိ ့ကိုသိမ္းပိုက္သည္။ အစိုးရဆန္ဂိုလ္ေဒါင္မ်ားမွ ဆန္မ်ားျဖင့္ အင္းစိန္ျမိဳ ့စစ္ေဘးဒုကၡသည္လူထုအား KNDO က လႏွင့္ခ်ီေ၀မွ်ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ခဲ့သည္။------(ဆက္ရန္)

ကရင္လူမ်ိဳးသတ္ျဖတ္ခံရျခင္း

ျဖစ္၀က်ြႏ္းေပၚတြင္ BIA က ကရင္မ်ားကိုသတ္ျဖတ္ခဲ့သည့္အေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာေျပာၾကားခ်က္--

“ကရင္ျပသနာစလာတဲ့အခါမွာ ဗိုလ္မိုးၾကိဳး(BIA တပ္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဂ်ပန္ ဗိုလ္မွဴးၾကီး စူဇူကီး)က ျပသနာကိုသူကိုယ္တိုင္တိုက္ရိုက္ကိုင္တြယ္ဖို ့ဆံုးျဖတ္ျပီး ဗိုလ္မွဴးၾကီး အိုင္ဂ်ီမာ နဲ့ က်ေနာ့့္ရဲ ့BIA 

တပ္စု(၂)စုကို ေျမာင္းျမပို ့လိုက္တယ္။ အဲဒီကေန ၁၉၄၂ ေမလဆန္း ညတညမွာ ဗိုလ္မိုးၾကိဳးဆီက ဂ်ပန္စစ္သား(၂)ဦးက က်ေနာ့ကိုလာႏွဳိးျပီး အဂ္လိပ္ေထာက္ကူထားတဲ့ ကရင္ေပ်ာက္က်ားေတြ ကျခံဳခိုတိုက္ခိုက္လို ့ေျမာင္းျမခရိုင္မွာဂ်ပန္ဗိုလ္မွဴးတဦးက်ဆံုးေၾကာင္း ေရဒီယိုနယူးေဒလီက 

ခုဘဲေၾကညာတယ္လို ့ေျပာပါတယ္။ ဒီဗိုလ္မွဴးၾကီးအိုင္ဂ်ီမာက်ဆံုးမွဳကိုတိုက်ဳိကသိရွိျပီး လက္စားေျခဖို ့

ဗိုလ္မိုးၾကိဳး ကိုအမိန့္ေပးထားျပီျဖစ္ေၾကာင္းသူတို ့ကက်ေနာ့ကိုအသိေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ေနာက္ေန ့မွာ

က်ေနာ္ BIA တပ္စု(၃)စုက ဗိုလ္မိုးၾကိဳးနဲ့အတူ ေျမာင္းျမကိုခ်ီတက္ပါတယ္။ က်န္ရွိတဲ့ ဗိုလ္မွဴး အိုင္ဂ်ီမာရဲ ့

တပ္ေတြကို ျပန္ကယ္ႏိုင္ခဲ့ျပီး ကရင္္ေပ်ာက္က်ားေတြကို အားေပးတယ္လို ့သိရတဲ့ ကရင္ရြာေတြကို (၂)ပတ္ 

ၾကာတိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။

ေကာ္သူးေလ ဆိုသည့္ေ၀ါဟာရ သမိုင္း

ေကာ္သူးေလ ဆိုသည့္ေ၀ါဟာရ သမိုင္း

ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၉၀၀ တြင္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားေနထိုင္ရာတိုင္းေဒသသည္ေကာ္လားဟုတြင္ခဲ့သည္။ 

ေကာ္လားဆိုသည္မွာ စိန္းလန္းေသာတိုင္းျပည္ျဖစ္သည္။ ၁၉၃၂ တြင္ရိုက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀သည့္ ေစာေအာင္လွေရးသားျပဳစုေသာ ကရင္သမိုင္းစာအုပ္တြင္ ကရင္တို ့ေရွးကေနထိုင္ရာခဲ့တိုင္းျပည္ကို “ေကာ္သူးေလ” ဟုေရးသားေဖၚျပထားသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ အေမွာင္မဲ့ေဒသ၊ သို ့မဟုတ္ ဖလံေတာင္ေ၀ွးပင္မ်ားေပါက္ေရာက္ရာေဒသျဖစ္သည္။ ေဖၚျပခ်က္အရ ေကာ္သူးေလ တိုင္းမွာ ျမန္မာျပည္လက္ေအာက္ခံ သို မဟုတ္တစိတ္တပိုင္းမဟုတ္ဘဲ သီးျခားလြတ္လပ္စြာဧဧခ်မ္းခ်မ္းရွိခ့ဲေသာ နယ္ေျမတခုျဖစ္ခဲ့သည္။ ထို၁၉၃၂ခုႏွစ္သည္ ဒုတိယကမၻာစစ္စေသာႏွစ္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္သည္လည္း ဘရစ္တစ္ျမန္မာႏိုင္ငံအျဖစ္ အဂၤလိပ္အစိုးရ ဘုရင္ခံေမာင့္ဘက္တန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလတြင္အာရွတိုက္၏ ေခတ္မီအတိုးတက္ဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ ေနခဲ့ေသာအခ်ိန္ျဖစ္သည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ ့ ဦးေစာ

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ ့ ဦးေစာဟာ ၂ဦးလံုးဟာ တခ်က္ခုတ္ ၂ခ်က္ျပတ္ နည္းနဲ့ ျပိဳင္တူ အရွင္းခံလိုက္ၾကတာဆိုတဲ့အေထာက္အထားတခ်ဳိ ့ရွိေနတာေတြ ရပါတယ္။ 

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ့ဦးေစာ အၾကား ရန္ျဖစ္ခဲ့ၾကတာကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကိုသတ္ ဦးေစာကို အေထာက္အထားအတုလုပ္ျပီးဖမ္းဆၤီးေသဒဏ္ေပးခဲ့တာျဖစ္လို ့ ၾကံစည္သူမ်ားဟာ ၂ဦးလံုးကိုရွင္းပစ္ခ်င္တဲ့ တတိယလက္ျဖစ္သာ အျဖ္္စ္ႏိုင္ဆံုးျဖစ္ေၾကာင္း စံုစမ္းေထာက္လွန္းေရးပညာရွင္ေတြက ေျပာဆိုထားတာေတြလဲရွိပါတယ္။ 

ႏိုင္ငံေရးနည္းနဲ့ တြက္ရင္ေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေသဆံုးတဲ့အတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေနရာကိုရလာသူ ျပည္ေထာင္စုစနစ္ကိုလဲ မလိုလားသူ တိုင္းရင္းသားကိုယ္ပိုင္ျပ

ဌာန္းခြင့္ကိုလဲအသိအမွတ္မျပဳသူ အဲဒီအခ်ိန္က ကရင့္ အမ်ဳိးသားေရး ဒီေရအလား တဟုန္ထိုးတိုးတက္လာေနတာကိုရပ္ပစ္ခ်င္သူ ဦးႏုျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဦးႏု လက္ကအာဏာကိုတဆင့္လက္ကမ္းယူခဲ့သူက ေန၀င္းျဖစ္လို ့ပါဘဲ။ 

ဦးေစာ ရဲ ့အမွဳစစ္ေဆးခ်က္ေတြထဲမွာ လုပ္ၾကံမွုမွာ ပါ၀င္တယ္လို ့တပ္အပ္ဆိုႏိုင္တဲ့ အေထာက္အထားမေတြ ့ရပါ။ လုပ္ၾကံမွဳမွာသံုးတဲ့ လက္နက္ေတြကို ဦးေစာနဲ ့မကင္းတဲ့ 

ေနရာတခုမွာေတြ ့ရတာဟာ ဦးေစာကိုလုပ္ၾကံတာျဖစ္ေၾကာင္းထင္ရွားတယ္လို ့သံးသပ္မွဳလဲရွိပါတယ္။

ဦးေစာရဲ ့က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ သားသမီးေတြအတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိလို ့ ဒါကို Post လိုက္တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးသမားေတြရဲ ့အခ်င္ခ်င္းအေပၚရက္စက္မွဳ ေကာက္က်စ္မွဳေတြဟာ ျပိဳင္စံရွားလွပါတယ္။ စံုစမ္းေတြ ့ရွိခ်က္ စာတန္းက တပုဒ္ကို ေအာက္မွာ တင္ထားေပးပါတယ္...ရွည္တဲ့အတြက္ ဆက္ျပီးေထာက္ျပထားတဲ့ အျပည့္အစံုေတာ့ မတင္ေသးပါ.

Strong evidence exists that the trial and conviction of U Saw was a frame-up, designed to turn attention from the real conspirators. If U Saw was framed, who really murdered Burma's independence leader? Is there any truth to persisting rumours that General Ne Win, Prime Minister U Nu and others may have been involved? ...........

ႏိုင္ငံေရးကို ႏို္င္ငံေရး Professional နည္းနာျဖင့္ ရွဳျမင္က်င့္သံုးရန္--

ႏိုင္ငံေရးကို ႏို္င္ငံေရး Professional နည္းနာျဖင့္ ရွဳျမင္က်င့္သံုးရန္--

ေကအဲန္ယူလက္ရွိေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ ့၏ ကိုယ္ပိုင္မူမ်ားအရ ဘ၀တူတိုင္းရင္းသားအဖြဲ ့ အစည္းမ်ားႏွင့္က်စ္လစ္စြာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းကို အဖြဲ ့ အစည္းအခ်ဳပ္အခ်ာ အာဏာ ထိခိုက္သည္ဟုယူဆခ်က္မ်ားရွိေနသည္။သို ့ဆိုလွ်င္ ကရင္အမ်ဳိးသား အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ျမန္မာအစိုးရအစား ဘ၀တူတိုင္းရင္းသားမ်ားက ပိုင္စိုးထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုလိုသည့္သေဘာျဖစ္သျဖင့္ အူေၾကာင္ေၾကာင္ႏိုင္လွသည္။ ဤသေဘာထားဆိုးသည္ ျမန္မာအစိုးရကို ညီညြတ္စြာလက္တြဲ တြန္းလွန္ေရးအစား မိမိတို ့တစုတဖြဲ ့ အခြင့္အေရးအတြက္ အစိုးရထံမ်က္ႏွာသာရေရး တိုင္းရင္းသား အခ်င္းခ်င္းသစၥာေဖါက္လဲ့စားေျခမွဳမ်ားကို ဆင့္ကဲဆင့္ကဲျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ ဤသေဘာထားမ်ဳိးသည္ က်ြန္လူမ်ဳိးတို ့ တြင္ရွိေသာ လကၡဏာျဖစ္သျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀န္းကအထင္ျမင္ေသးေစသည္။ သို ့ျဖစ္၍ ႏိုင္ငံတကာက ၀င္ေရာက္ ကူညီေနေသာ လက္ရွိ ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ေရး သေဘာထားမူ၀ါဒမ်ားမွာလဲ တိုင္းရင္းသားတို ့အေပၚအထင္ျမင္ေသးမွဳကိုအေျခခံသည္။

တိုင္းရင္းသားမ်ားက ျမန္မာအစိုးရလက္ေအာက္ အညံ့ခံ အရွဴံးေပးေရးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရက ေခြးအီးနံ ့ေပး လမ္းစဥ္ကိုပိုမိုက်င့္သံုးလာေစရန္ ၀ိုင္း၀န္းအၾကံေပးျခင္း ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စု အျဖစ္ေျပာင္းလဲမွသာ အားလံုးအတြက္တရားမ်ွတမွဳမ်ားေပၚေပါက္လာျပီး အလိုအေလွ်ာက္ျခိမ္းခ်မ္းသြားမည္ဆိုသည့္ သေဘာတရားကို လက္ခံသူပညာရွင္တခ်ဳိ ့ သာရွိျပီး ထိုပညာရွင္မ်ားမွာ ထိုသေဘာတရားကို မေလးနက္သူအလွဴရွင္မ်ား၏ အေထာက္အပံ့ခံမ်ားသာျဖစ္ၾကသျဖင့္ မထိေရာက္ေပ။ ျမန္မာျပည္ျငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အရင္းအႏွီးထုတ္ ပါ၀င္ကူညီေနေသာႏိုင္ငံၾကီးမ်ားမွာ ထိုရင္းႏွီးေငြမ်ားအလဟသဆံုးရွဳံးသြား ရျခင္းမရွိေစေရးကို နံပတ္(၁) အေရးအၾကီးဆံုးအျဖစ္ထားရွိသည္။ သူတို ့သည္ႏို္င္ငံတကာ ကို၀င္ေေရာက္ကူညီမွဳမ်ားတြင္ ခါးသီးေသာ အေတြ ့အၾကံဳမ်ားစြာရွိခဲ့ၾကျပီးျဖစ္သည္။

(သမိုင္းသုတ) ေၾကးဖါးစည္သမိုင္းအပိုင္းအစ

(သမိုင္းသုတ) ေၾကးဖါးစည္သမိုင္းအပိုင္းအစ

တရုတ္ျပည္သူ ့သမတႏိုင္ငံစတင္ထူေထာင္သည့္ ၁၉၄၉ ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ ကိုေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ခြဲလိုက္ေသာ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ တရုတ္သုေတသီမ်ားကေရာ ဗီယက္နမ္သုေတသီမ်ားကပါ ေၾကးဖါးစည္သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားကို အျပိဳင္အဆိုင္လုပ္ခဲ့ၾကသည္။ႏွစ္ဘက္လံုးကေၾကးဖါးစည္ကို မိမိတို ့ႏိုင္ငံတြင္ အရင္စလုပ္သည္ဟုေရးသားေဖၚျပၾကသည္။ ၁၉၇၀-၁၉၈၀ ႏွစ္မ်ားတြင္ တရုတ္ေရာဗီယက္နမ္ကပါ ေၾကးဖါးစည္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ စာအုပ္စာတန္းမ်ားစြာပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ၾကသည္။

၁၉၈၀ မတ္လ၌ တရုတ္ျပည္ Guangxi ျပည္နယ္ျမိဳ ့ေတာ္နန္နင္း Nanning တြင္ ပထမအၾကိမ္ေရွးေဟာင္းေၾကးဖါးစည္ စီမီနာတရပ္ကိုက်င္းပျပီး The Chinese Association for Ancient Bronze Drum Studies ZGTY ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၄ တြင္ယူနန္ျပည္နယ္ကူမင္ျမိဳ ့ေတာ္တြင္လည္း ေရွးေဟာင္းေၾကးဖါးစည္ စီမီနာတရပ္ကိုက်င္းပခ့ဲျပန္သည္။ ၁၉၈၇ တြင္ဗီယက္နမ္သုေတသီမ်ားက The Dong Son Drum ဆိုသည့္စာအုပ္ကိုထုတ္ေ၀ဖ်န္ ့ခ်ီျပီးတရုတ္တို ့၏ေတြ ့ရွိခ်က္မ်ားကို ေကာင္တာလုပ္သည္။ ၁၉၈၈တြင္The Chinese Association for Ancient Bronze Drum Studies ZGTY ကလည္း The Ancient Bronze Drums of China ဆိုသည့္စာအုပ္ျဖင့္ဗီယက္နမ္၏ ေၾကးဖါးစည္သမိုင္းကို တန္ျပန္ေခ်ဖ်က္ခဲ့ျပန္သည္။ထိုႏွစ္တြင္Yunan ျပည္နယ္ရွိ Guangxi Zhuang ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ ျပတိုက္တြင္ ေရွးေဟာင္းေၾကးဖါးစည္ ၁၄၆၀ လံုးခန္ ့ရွိျပီး ၁၉၈၀ႏွစ္မ်ားအတြင္း ဗီယက္နမ္တြင္ရွာေဖြေတြ ့ရွိသည့္ေရွးေဟာင္းဖါးစည္စုစုေပါင္း၃၆၀ရွိသည္။

ၾသစေၾတးရီးယန္း ေရွးေဟာင္းသုေတသီ F.Heger က ၁၉၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ေရွးေဟာင္းေၾကးဖါးစည္ ၁၆၅ လံုးကို သုေတသနျပဳခဲ့ရာဒီဇိုင္းပံုစံ၊ ျပန္ ့ႏွံ့မွဳ၊ ခန္းနားမွဳ၊ ဓါတုပစၥည္းပါ၀င္မွဳ အလိုက္ ၄မ်ဳိးမကခြဲခ်ားေတြ ့ရွိခဲ့သည္။ ပထမအမ်ဳိးအစားသည္ ဗီယက္နမ္ Dong Son ေခတ္က ဖါးစည္မ်ားျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။

ဗီယက္နမ္ေရွးေဟာင္းသုေတသနပညာရွင္မ်ားက F.Heger ၏ ေၾကးဖါးစည္ ၄မ်ဳိးမွ မ်ဳိးကြဲမ်ားစြာကိုထပ္မံပိုင္းျခားခဲ့သည္။ဗီယက္နမ္သုေတသီမ်ားက ေၾကးဖါးစည္သည္ေျမာက္ဗီယက္နမ္ျမစ္နီႏွင့္ ျမစ္မဲ ျဖစ္၀ွမ္းေဒသရွိဗီယက္နမ္လူမ်ဳိးဘိုးေဘးဘီဘင္တို ့ႏွင့္အေနေ၀းေသာ Lac Viet တို ့ကစတင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။ Lac မွာေရအိုင္ကို ျပင္သစ္ဘာသာျဖင့္ေခၚဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေဒသမွတဆင့္ အေရွ ့ေတာင္အာရွႏွင့္တရုတ္ျပည္ေတာင္ပိုင္းသို ့ျပန္ ့ႏွံ ့သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟုလဲဆိုသည္။ တျပိဳင္တည္းတြင္ တရုတ္သုေတသီမ်ားကလည္း ဖါးစည္ကို တရုတ္ျပည္ေတာင္ပိုင္းရွိ Pu ဟုေခၚေသာေရွးေဟာင္းလူမ်ဳိးစုတစုကစတင္တည္ထြင္ခဲ့ျပီး Lac Viet တို ့ရွိရာျမစ္နီျမစ္၀ွမ္းေဒသႏွင့္ အနီးအနားရွိတျခားလူမ်ဳိးစုမ်ားထံသို ျပန္ ့ပြားသြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။

History of the karen (အင္းဒီးယားႏို္င္ငံမွတ္တမ္းမွ ကရင္အေၾကာင္း)

(Histrory fact) သမိုင္းမွန္သုတ

History of the karen (အင္းဒီးယားႏို္င္ငံမွတ္တမ္းမွ  ကရင္အေၾကာင္း)

သမိုင္းသုေတသီမ်ားအေနႏွင့္ အန္ဒမန္ကၽြန္းရွိ မာယာဘန္ဒါ ထက္စီလ္ ရွိ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ မူလက မြန္ဂိုးလီးယား တြင္ေနထိုင္ခဲ့ၾကသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ မြန္ုဂိုမင္းမ်ား၏ ရက္စက္ၾကမ္းတမ္းသည့္ သဘာ၀ေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းေရးကိုခ်စ္ျမတ္ႏုိးေသာ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ေတာင္ပိုင္းရွိ တာကစ္စတန္ ႏွင့္တရုတ္ဘက္သို႕ ခရစ္မတိုင္မီ ဘီစီီ ၂၀၁၇-၁၃ ခန္႕တြင္ ေျပာင္းေရႊ႕သြားၾကသည္။ ထိုမွတဆင့္ ဘီစီ ၁၈၆၄ တြင္ တိဗက္သို႕ေရာက္လာၾကသည္။ မည္သို႕ဆိုေစ တရုတ္မင္း ေဂၚဆင္ (Ghaw Hsin) ၏ မေကာင္းေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ကရင္မ်ားဘီစီ ၁၁၂၅ တြင္ စယမ္(ထိုင္း)၊ ျမန္မာ၊ကန္ေဘာဒီးယားႏွင့္ ဗီယက္နမ္သို႕ တိမ္းေရွာင္သြားၾကရျပန္သည္။ 

ထိုေဒသမ်ားရွိ္ ျမန္မာျပည္အေရွ႕ပိုင္းေတာင္တန္းေဒသမ်ား တြင္ အေျခခ်ေနထိုင္ၾကရာမွ ၿဗိတိသွ်အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရ အင္းဒီးယားႏိုင္ငံ၏ အစိတ္ အပိုင္းတခုျဖစ္လာသည္။ 

၁၉၄၂ ခုတြင္ အင္းစိန္ ကရင္က်မ္းစာေက်ာင္းအုပ္ ေဒါက္တာ အိတ္ခ္်အိုင္ မာရွယ္လ္ က အေမရိကန္မွအျပန္တြင္ အန္ဒမန္ႏွင့္ နိကိုဘားကၽြန္း ၏ေကာ္မစ္ရွင္နာခ်ဳပ္ျဖစ္ေသာ ၀မ္းကြဲျဖစ္သူ ဗိုလ္မႈးၾကီး ဖယ္ရာ ႏွင့္ေတြ႕ရန္ ဘလဲဆိပ္ကမ္း၌ ရပ္တန္႕ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ဗိုလ္မႈးၾကီး ဖယ္ရာက သစ္ေတာသန္႕ရွင္းေရး၊ သစ္ပင္ျဖတ္လွဲျခင္း၊ ကၽြန္းသစ္မ်ားကို သစ္စက္သို႕ ပို႕ေဆာင္ျခင္း ႏွင့္ ဆင္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ စီစဥ္ျခင္း စသည့္ အလုပ္တာ၀န္မ်ားကို ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်လာသူမ်ားအတြက္ အက်ဳိးအျမတ္ ျဖစ္ေစရန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းက စီစဥ္ထားေၾကာင္း ေဒါက္တာမာရွယ္လ္အားသတင္းေပးခဲ့သည္။ ေဒါက္တာမာရွယ္က အလုပ္က်ဳိးစားၿပီး ေအးခ်မ္းစြာေနထိုင္တတ္ေသာ ႏြမ္းပါးသည့္ ျမန္မာျပည္ရွိ ကရင္မ်ားအတြက္ ယင္းအခြင့္အေရးေကာင္းမ်ားကို ယူေဆာင္ခဲ့သည္။ ရန္ကုန္သို႕ေရာက္ေသာအခါ မိုးေသာက္ၾကယ္ ဟုအဓိပါယ္ရေသာ ဆာတူေ၀ၚ ေခၚ ကရင္သတင္းစာတြင္ ထိုသတင္းကို ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ ခဲ့သည္။ 

အဆိုပါသတင္းကိုဖတ္ရႈရၿပီးေနာက္တြင္ သိက ၡာရဆရာေတာ္ ကရင္တရားေဟာဆရာ လူၾကီးက ယင္းကို အထူးအခြင့္အေရးတခုအျဖစ္ဆံုးျဖတ္သည္။ ၁၉၂၅ ခုႏွစ္တြင္ သူ၏ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ၁၃မိသားစု အန္ဒမန္ကၽြန္းသို႕ေရာက္ရွိလာၾကသည္။ ၁၉၂၆ တြင္ ကရင္မိသားစု ၅၀ ဒုတိယအသုတ္အျဖစ္ေရာက္ရွိလာၾကၿပီး ေ၀ဘီ ( Webi )ေခၚ ပထမဆံုးကရင္ရြာကို ထူေထာင္ခဲ့သည္။ ထိုမွတဖန္ကရင္အေျခခ်ေက်းရြာေပါင္း(၈) ရြာ ဆက္လက္ထူေထာင္ၾကသည္။ ထိုရြာမ်ားမွာ 

1) Webi village (hidden city) originally named by the Karens

2) Lataw village (in Karen leh Toh, meaning “Go Up”

3) Lucknow village (formerly called “Burmadera”- Burmese settlement area)

4) Deopur village (formerly called “Base-Camp”)

5) Karmatang 9 village

6) Karmatang 10 village

7) Borang village

8) Chipo village တို႕ျဖစ္ၾကသည္။

ထိုအခ်ိန္မွစၿပီး ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ အန္ဒမန္ကၽြန္းကို သူတို႕၏ အၿမဲတမ္းေနရပ္အျဖစ္ ျပဳလုပ္ခါ အင္းဒီးယားႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရေသာအခါတြင္ အင္းဒီးယားႏိုင္ငံသားအျဖစ္ ေရြးေကာက္ျခင္းခံရသည္။

ယခုအခါတြင္ လူဦးေရနဲပါးေသာ္လည္း ကၽြန္း၏ အေရးပါေသာ အသိုင္းအ၀ိုင္း ျဖစ္သည့္ကရင္မ်ားသည္ သူတို႕၏ တိုက္ပြဲ၀င္ခဲ့မႈအတိုင္း အင္းဒီးယားႏိုင္ငံ၏ လူမ်ဳိးစုတစုအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရသည္။  သူတို႕၏လက္ရွိလူဦးေရမွာ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ရွိၿပီး ၁၉၅၁ခု တြင္သန္းေကာင္စာရင္းအရ ၃၈၄ဦးရွိခဲ့သည္။

သူ ့ဘဝအေၾကာင္း

"လက္ပံပြင့္ေတြ ေလတိုက္ေၾကြလိုက္တဲ့အခါ ..တ၀ဲ၀ဲလြင့္ခါ ေလယဥ္ပမာ......"ဆိုတဲ့သီခ်င္းေရဒီယိုကေန လာတဲ့အခါ အေမဟာ ေက်ကြဲလြမ္းလို ့ခ်ဳ ဳံးပြဲခ်ငိုတယ္ ဆိုျပီး ၁၀ႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ဆံုးသြားျပီျဖစ္တဲ့ အကိုၾကီးရဲ ့တေစာင္တည္းေသာစာမွာပါလာတယ္...

ဒိသိခ်င္းကို က်ေနာ္ငယ္ငယ္က အေမ့ကိုေရတြင္းမွာေရခတ္ေပးရင္းနဲ့ ေအာ္ဆိုေလ့ရွိခဲ့တာပါ...

၁၉၇၆ ရက္စက္ၾကမ္းက်ဳတ္လွတဲ့ ျဖတ္ ၄ျဖတ္ကာလမွာေတာင္ အေမဟာ ေတာေတာင္အသြယ္သြယ္ကို စမ္းတ၀ါး၀ါး ျဖတ္ေက်ာ္လာျပီး

ငွက္ဖ်ားနဲ့ေကြးေနတဲ့ က်ေနာ့္ရွိရာေရာက္ခဲ့ပါေသးတယ္...

၁၉၈၀ ၀မ္းခါတိုက္ပြဲကာလမွာလဲ အေမဟာ အသက္ေဘးကို မေတြးႏိုင္ဘဲ အေရာက္လာခဲ့ပါတယ္....၁၉၈၃ မယ္တရစ္တိုက္ပြဲအျပီးမွာ အေမေနာက္ဆံုးအၾကိမ္လာခဲ့ေပမဲ့ က်ေနာ္ဆံုးျပီဆိုတဲ့ သတင္းဆိုးကိုဘဲၾကားလိုက္ရျပီး ရင္ကြဲစြာ ျပန္သြားရရွာတယ္...

အေမက်ေနာ့္သတင္းအတိအက်ကိုမရလိုက္ပါဘူး..အဲဒိတုန္းကက်ေနာ့္နဲ ့ရင္းႏွီးတဲ့ ရဲေဘာ္ေတြ မိတ္ေဆြေတြလဲ က်ဆံုးကုန္ၾကျပီမို့ျဖစ္ပါလိမၼယ္.

က်ေနာ့္လိုဘဲ လူငယ္လူရြယ္ေတြအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ စနစ္ဆိုးၾကီးကိုတြန္းလွန္ျဖိဳခ်ဖို ့ဆိုတဲ့ ပ်င္းထန္တဲ့ခံယူခ်က္ေတြနဲ ့ ေတာေတာင္ေတြထဲေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္...

ေတာေကာင္ေတြရဲ ့ဘ၀မ်ဳိးနဲ့ ပုန္းလွဳိးကြယ္လ်ဳိး လူမျမင္သူမျမင္ေတာၾကိဳေတာင္ၾကားမွာ ငတ္တလွည့္ ျပတ္တလွည့္အသက္ရွင္ခဲ့ၾကရပါတယ္။။။ဒါေတြထက္ဆိုးတာက အေဖအေမ အကို အမ နဲ့ ေက်ာင္းေနဘက္သူငယ္ခ်င္းေတြကို တအားေအာင့္ေမ့တဲ့အခါေတြပါ...

တခ်ဳိ ့ကေတာ့ ျပန္လည္ဆံုစည္းရျခင္းမရွိခင္မွာဘဲ ထာ၀ရေပ်ာက္ကြယ္သြားၾကပါျပီ...

ေန ့လည္ခင္းငိုက္ကနဲအိပ္ေပ်ာ္သြားခ်ိန္မွာ အတိတ္ကျမင္ကြင္းတခ်ဳ ိ့ ဒီေန ့ျဖစ္ေနသလိုျမင္ရတတ္တယ္..အဲလိုအခါမ်ဳိးမွာ ခ်က္ျခင္းအိပ္ယာထလိုက္ျပီး ေဆြးေျမ့မွဳကိုျဖတ္ေတာက္ရပါတယ္...

ကရင္လက္နက္ကိုင္အင္အားစု အားလံုးႏွင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပကရင္လူထု အစုအဖြဲ႕အားလံုးသို႕ ပန္ၾကားခ်က္။

ကရင္လက္နက္ကိုင္အင္အားစု အားလံုးႏွင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပကရင္လူထု အစုအဖြဲ႕အားလံုးသို႕ ပန္ၾကားခ်က္။

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ေကအိုင္ေအကို ယခုႏွစ္ဦးမွစ၍ ထိုးစစ္စတင္ခဲ့သည္။ စစ္ဆင္ေရးမ်ား၏ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားအရ ေျခမႈန္းေရးထိုးစစ္ေအာ္ပေရးရွင္းကို မိုးရာသီအစပိုင္းတြင္အဆံုးသပ္ရမည္ျဖစ္သည္။

မိမိ၏တပ္သားမ်ားအေပၚစာနာစိတ္ထားရွိေသာမည္သည့္တပ္မေတာ္ကမွ်မိမိ၏ စစ္သည္မ်ား ၃-၄ဆပိုမို ေသေက်က်ဳိးကန္းၾကရမည့္ မိုးရာသီတြင္ထိုးစစ္မဆင္္ၾကပါ။ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ ေအာက္ေျခအၾကပ္တပ္သား အားလံုးနီးပါးသည္ မရွိဆင္းရဲ အေျခခံလူတန္းစား အလုပ္သမား လယ္သမားမ်ား၏ ခ်စ္ေသာရင္ေသြး သားငယ္ မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သို႕ျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတ္သည္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အေပၚရက္စက္ၾကမ္းက်ဳတ္လူမဆန္သည့္တိုင္ မိမိ၏တပ္သားမ်ားအတံုးအရံုးေသဆံုးက်ဳိးကန္းၾကရမည့္ စစ္အမ်ဳိးအစားကိုေတာ့ ေရွာင္က်ဥ္ၾကမည္သာျဖစ္ပါသည္။  

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွ တပ္သားမ်ားသည္ ေကအိုင္ေအ၏ၾကံ႕ ၾက႕ံံခံတုံျပန္တိုက္ခိုက္မႈျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္စစ္ပြဲတြင္ တြက္ခ်က္ထားသည္ထက္ ၂ဆမက အတံုးအရံုးက်ဳိးကန္း ေသေက်လွ်က္ရွိေသာေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း စစ္ခ်ီစစ္ခင္းရန္အဆင္မေျပေတာ့ေသာ မိုးရာသီသို႕၀င္လာၿပီျဖစ္သည္ကတေၾကာင္းတို႕ေၾကာင့္ ကခ်င္ထိုးစစ္ကို တ၀က္တပ်က္ျဖင့္ ေခတၱရပ္နားထားရမည့္အေနအထားျဖစ္ပါသည္။

မြန္သမိုင္း တပိုင္းတစ-

မြန္သမိုင္း တပိုင္းတစ-

ျမန္မာေနာက္ဆံုးဘုရင္တို ့နိဂုဏ္းခ်ဳပ္ေသာ ေျမာက္ပိုင္းအမာခံေဒသမွ ေျမာက္ျမားစြာေသာ ဗမာလူမ်ဳိးစုလူထုသည္ ၁၉၀၀ ခု

ႏွစ္မွအစျပဳ၍ ျဗိတိသ်ွတို ့အုပ္ခ်ဳပ္ရာ ေတာင္ပိုင္းေဒသသို ့စတင္ေရြွ့ေျပာင္းလာၾကသည္။ လူဦးေရနဲပါးေသာ ေတာနက္မ်ားကိုခုတ္

ထြင္ရွင္းလင္းခါ လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးၾကသည္။ မူလဧရာ၀တီျမစ္၀က်ြန္းေပၚေဒသတြင္လြမ္းျခဳံေနထိုင္လွ်က္ရွိသည့္ ေဒသခံ မြန္ႏွင့္ ကရင္မ်ားႏွင့္အျပိဳင္ ေဒသကိုစတင္လြွမ္းျခဳံ ေနထိုင္လာၾကသည္။ အထက္မွဗမာျပည္သူလူထုသည္ အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာေအာက္နယ္သို ့အလံုးအရင္းေျပာင္းေရြွ ့လာၾကျခင္းမွာ အထက္ျမန္မာျပည္တြင္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးရာမွ မိုးေခါင္ေရရွားသျဖင့္ လယ္ယာ ေကာင္းစြာမစိုက္ပ်ဳိးႏိုင္ေတာ့သည္ကတေၾကာင္း၊ အဂၤလိပ္ပိုင္ေအာက္ျပည္ေအာက္ရြာတြင္ မူရင္းရာသီဥတုႏွင့္သဘာ၀မိုးေလ၀သအေျခအေနမ်ားေကာင္းသည့္အျပင္ ေျမၾသဇာလဲ အလြန္ေကာင္းသည္ျဖစ္၍တေၾကာင္း၊ အဂ္လိပ္အစိုးရႏွင့္ အေရွ ့အိႏၵယကုပၼဏီက ေဒသထြက္ဆန္စပါးမ်ားကိုႏိုင္ငံျခားေစ်းကြက္သို ့ထုတ္ကုန္အျဖစ္အလွ်ံပယ္ ေရာင္းထုတ္ႏိုင္သည္ကတေၾကာင္းတို ့ေၾကာင္းျဖစ္သည္။

၁၈၂၆ ခုႏွစ္မွ ၁၈၇၂ အထိ တနသၤာရီတိုင္း လူဦးေရမွာ ၇ ေသာင္းမွ ၂၅၇,၄၀၄ အထိတိုးလာသည္။ ၁၈၅၅ မွ ၁၈၇၂ အထိ ပဲခူးတြင္ လူဦးေရ ၈၇,၇၄၂မွ ၁,၆၆၂,၀၅၈ သို ့တိုးလာျပီး မုတၱမတြင္ ၂၀၅,၉၁၃ ဦးတိုးလာသည္။

ကရင္အပါအ၀င္ ညီေနာင္လူမ်ဳိးစုမ်ား ညီညြတ္ေရး-

ကရင္အပါအ၀င္ ညီေနာင္လူမ်ဳိးစုမ်ား ညီညြတ္ေရး-

ကရင္ကိစၥ ကေနစေျပာပါရေစ..

ကရင့္လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးဟာ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအျဖစ္နဲ႕ဘဲ ဆက္လက္တည္တန္႕ေနဖို႕ရည္ရြယ္တယ္ဆိုရင္  ခုလို ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြကြဲေနတာက အေကာင္းဆံုးအေနအထားျဖစ္တယ္( ဒီအေၾကာင္းကို ေနာက္အပိုဒ္မွာရွင္းျပမယ္)။

လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအျဖစ္နဲ႕သာ တန္႕ေနဖို႕မဟုတ္ဘဲ အသိအမွတ္ျပဳခံရတဲ့ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ အခ်ဳပ္အခ်ာ နယ္ေျမတခုအဆင့္ကို တက္ဖို႕ရည္ရြယ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ 

ကရင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြခုလိုကြဲေနလို႕ လံုး၀မရႏိုင္ဘူး။ တခုတည္းေသာတပ္မေတာ္တရပ္အျဖစ္မားမားမတ္မတ္တည္ရွိျခင္းဟာ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ အသိအမွတ္ျပဳခံရေရးအတြက္ လံုး၀မရွိမျဖစ္တဲ့ အေရးအၾကီးဆံုး အရည္အေသြးျဖစ္တယ္။

သမိုင္း၊ ကိုယ္ပိုင္ဘာသာစကား၊ သီးခ်ားယဥ္ေက်းမႈေတြရွိျခင္းဟာ Ethnic, Race, Tribe, Native, indigenous စသျဖင့္ လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ျခင္းရဲ႕အရည္အေသြးေတြသာျဖစ္ၿပီး ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အာဏာရွိတဲ့ National တရပ္ရဲ႕ ၀ိေသသမဟုတ္ဘူးဆိုတာကို လက္ရွိကမၻာ့အေနအထားအရ အရွိကိုအရွိအတိုင္း ျမင္ၾကဖို႕လိုပါတယ္။

ဖက္ဒရယ္အေရးၾကီးပံု

ေ၀ါဟာရ အသံုးအႏႈန္း သတိျပဳရန္ႏွင့္ ဖက္ဒရယ္အေရးၾကီးပံု 

(နဲနဲရွည္တယ္  အခ်ိန္အား မွဖတ္ပါရန္၊ မဖတ္ခ်င္လဲ ေက်ာ္သြားလိုက္ပါ)

က်ေနာ့ရဲ႕ ပို႕စ္ေတြမွာ လူမ်ဳိးေရး နဲ႕ အမ်ဳိးသားေရး ဆိုတဲ့စကားလံုးေတြရွိပါတယ္။

လူမ်ဳိးေရး ဆိုတာက လူတမ်ဳိးတည္းရဲ႕အေရး ကို ေခၚဆိုတာျဖစ္ၿပီး။ အမ်ဳိးသားေရး ဆိုတာကေတာ့ ေဒသခံမူလ လူမ်ဳိးစံု ေရာေႏွာေနထိုင္တဲ့ ေဒသရဲ႕အေရးကို သတ္မွတ္ေခၚဆိုထားတာျဖစ္တယ္။ 

လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးတည္းေနထိုင္တဲ့ေဒသမွာျဖစ္ျဖစ္ လူမ်ဳိးစံုေရာေႏွာေနထိုင္တဲ့ေဒသမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ရွွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္းတခုဟာ မိမိဆိုင္ရာလူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးတည္းအတြက္ ရည္မွန္းလုပ္ေဆာင္တာျဖစ္ရင္ လူမ်ဳိးေရးလႈပ္ရွားမႈျဖစ္သလို လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးတည္းေနထိုင္တဲ့ေဒသမွာျဖစ္ျဖစ္ လူမ်ဳိးစံုေရာေႏွာေနထိုင္တဲ့ေဒသမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ရွွိေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ႕အစည္း အဖြဲ႕အစည္းတခုဟာ မိမိရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္နယ္ေျမေဒသအတြင္းက လူမ်ဳိးစံုအတြက္ ရည္မွန္းလုပ္ေဆာင္တာကို ေတာ့ အမ်ဳိးသားေရး အဆင့္လႈပ္ရွားမႈလို႕ သတ္မွတ္ႏိုင္တာျဖစ္တယ္။ သူတို႕ရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္နယ္ေျမဟာ ေလာေလာဆယ္ကာလမွာ အမ်ဳိးသား ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အာဏာရနယ္ေျမေသသအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းမခံရေသးတဲ့တိုင္ အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈေဘာင္၀င္ေေနတာျဖစ္တယ္။ ဥပမာ-ကရင္အမ်ဳိးသားေတာ္လွန္ေရးဆိုပါေတာ့။ ဒီေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းဟာ ကရင္ဆိုတဲ့လူမ်ုိးနာမယ္အစားေကာ္သူးေလဆိုတဲ့ ပထ၀ီနာမယ္ကို သံုးႏႈန္းတယ္ဆိုရင္ အေခအေ၀ၚအရ အဲဒီေကာ္သူးေလေခၚပထ၀ီနယ္ေျမတြင္းမွာ ေရာေႏွာေနထိုင္ၾကတဲ့ လူမ်ဳိးစံုကို ကိုယ္စားျပဳေနတာမို႕ လူမ်ဳိးေရးအဆင့္ကိုေက်ာ္လြန္တဲ့ အမ်ဳိးသားေရးအျဖစ္သက္ေရာက္ပါတယ္။ 

ေနာက္ဥပမာ- ရွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီ (SSA) ဆိုရင္ နာမယ္အသီးသီးရွိၾကတဲ့ လူမ်ဳိးစုေပါင္း ၃၀ ေလာက္ ေရာေႏွာေနထိုင္တဲ့ ရွမ္းဆိုတဲ့ ပထ၀ီနာမယ္ကိုသံုးႏႈန္းထားတာေၾကာင့္ လူမ်ဳိးေရးထက္ျမင့္တဲ့ အမ်ဳိးသားေရးအဆင့္လႈပ္ရွားမႈအဆင့္ျဖစ္ေနတာပါဘဲ။ ေနာက္ၿပီး လူမ်ဳိးျခားဘာသာစကားျဖစ္တဲ့ ရွမ္းဆိုတဲ့ သီးသန္႕လူမ်ိဳးဆိုတာကလည္း မရွိတာမို႕ ဒီ ပထ၀ီအေခၚအေ၀ၚဟာ ေဒသတြင္းလူမ်ဳိးစုအားလံုးကို ကိုယ္စားျပဳႏိုင္တာျဖစ္တယ္။ မြန္ကေတာ့ မ်ဳိးကြဲမရွိတာမို႕ မြန္လူမ်ုိးနဲ႕ မြန္အမ်ဳိးသားဟာ တခုထဲျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ လူမ်ဳိးစံုေရာႏွာေနထိုင္တဲ့ ရာမညတိုင္းအေရးဆိုရင္ေတာ့ မြန္ဆိုတဲ့အေခၚအေ၀ၚဟာ ရာမညတိုင္းအမ်ိဳးသားေရးအဆင့္မွာရွိေနမွာမဟုတ္ျပန္ဘူး။လူမ်ဳိးေရးအဆင့္ဘဲျပန္ျဖစ္သြားတာပါ။

အရင္းရွင္စနစ္လုပ္ငန္းမ်ား၏ အျမတ္အစြမ္းႏွင့္ေနက္ဆက္တြဲျပသနာ

အရင္းရွင္စနစ္လုပ္ငန္းမ်ား၏ အျမတ္အစြမ္းႏွင့္ေနက္ဆက္တြဲျပသနာ

ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းတခုအျမတ္အစြမ္းသည္ ထုတ္လုပ္ေရးစားရိတ္( production costs ) ေပၚတြင္တည္သည္။

တျခားလုပ္ငန္းမ်ားထက္ ထုတ္လုပ္ေရးစားရိတ္ပို၍ ေလွ်ာ့ခ်နိုင္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားသာ အျမတ္အစြမ္းကိုရႏိုင္သည္။ 

ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းတခုသည္ မိမိထြက္ကုန္ပစၥည္းကို တျခားၿပိဳင္ဘက္မ်ားထက္ ေစ်းျမွင့္ေရာင္းခ်ျဖန္႕ခ်ီလွ်င္ ၀ယ္လက္မ်ားက ေစ်းနိမ့္သည့္ဘက္ပါသြားၾကမည္ျဖစ္သျဖင့္ ထိုေစ်းျမင့္ေရာင္းေသာလုပ္ငန္းသည္ ၀ယ္ယူအားေပးသူမဲ့ခါပ်က္စီးဆံုးရႈံးျခင္းသို႕ေရာက္မည္။ 

ထို႕နည္းတူ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းတခုသည္ မိမိထြက္ကုန္ပစၥည္းကို တျခားၿပိဳင္ဘက္မ်ားထက္ ေစ်းႏွိမ့္ေရာင္းခ်ျဖန္႕ခ်ီလွ်င္ေရာင္းခ်ျဖန္႕ခ်ီသည့္အခါတိုင္း ထုတ္လုပ္မႈစားရိတ္ကိုမကာမိသျဖင့္ မၾကာမွီတြင္ လုပ္ငန္းဆက္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ၿပိဳင္ဘက္အသစ္မ်ားက ေစ်းကြက္ေနရာအစား၀င္သိမ္းပိုက္မည္ျဖစ္သည္။

သို႕ျဖစ္၍ ပစၥည္းေစ်းျမင့္ျခင္းႏွင့္ ပစၥည္းေစ်းႏွိမ့္ျခင္း ၂နည္းလံုးသည္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းတခုကို ဆံုးရႈံးပ်က္စီးေစႏိုင္မႈ ဒီဂရီ ျပင္းအား အေနအထားအတူတူပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။ 

သို႕ျဖစ္၍ လက္ရွိကမၻာ႕ႏိုင္ငံအသီးသီးရွိ ပုဂၢလိကကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားသည္ ပစၥည္းေရာင္းေစ်းျမွင့္တင္စရာ မလို ေသာ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရးစားရိတ္ကန္႕သတ္မႈကိုအဓိကအသံုးျပဳၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ကုန္ထုတ္လုပ္ေရးစရိတ္ကိုကန္႕သတ္နည္းမွာ လစာႏွင့္အေထြေထြလူမႈေထာက္ပံ့ေၾကးမ်ားေပးရေသာ လူသားမ်ားအစား စက္ကရိယာမ်ားကိုတိုးျမင့္အသံုးခ်ျခင္းျဖစ္သည္။ အလုပ္လက္မဲ့မ်ားအလွ်န္ပယ္တိုးမ်ားလာေစသျဖင့္ရာဇ၀တ္မႈမ်ားႏွင့္ အျခားလူမႈေရးပဌိပကၡျပသနာမ်ားစြာထိမ္းမႏိုင္သိမ္းမရတိုးပြားလာသည္။

ပင္လံုႏွင့္ xenophobia ဆက္စပ္၍---

ပင္လံုႏွင့္ xenophobia ဆက္စပ္၍---

ျပည္ပတြင္ အသက္ရွင္ေနထိုင္ခဲ့သည့္ကာလသည္ ေမြးရပ္တြင္ထက္ ၁၀ႏွစ္ခန္႕ပိုမိုၾကာေညာင္းခဲ့ပါၿပီ။ 

သို႕ေသာ္ျပည္ပႏိုင္ငံအားမိမိ၏ ေမြးရပ္ေျမကဲ့သို႕ တြယ္တာျမတ္ႏိႈး စြဲလမ္း ပူပင္သည့္ စိတ္၀ိဥာဥ္ရွင္သန္ၾကီးထြားမႈႏႈန္းထားကေတာ့ သိသိသာသာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာျခင္းမရွိပါေပ။

သို႕ပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဖိတ္ေခၚခံရျခင္းမရွိဘဲ မိမိလာေရာက္မွီခိုေနေသာျပည္ပႏိုင္ငံအား အသားလြတ္မုန္းတီး အထင္ေသးသည့္စိတ္ဓါတ္မွာမူ ေလ့လာသံုးသပ္ ေတြ႕ျမင္ေနရေသာ အေျခအေနမွန္မ်ားအရ တိမ္ေကာသြားခဲ့ၿပီဟုေတာ့ဆိုႏိုင္သည္။ 

အမွန္တြင္ငယ္စဥ္အခါက သင္ၾကားခဲ့ရေသာ သမိုင္းမ်ားႏွင့္မဆလအစိုးရ၏ ျပည္ပႏိုင္ငံမုန္းတီးေရး ၀ါဒသြတ္သြင္းမႈမ်ားေၾကာင့္ က်ဳႏုပ္တို႕တြင္ ျပည္ပႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားကို တဘက္သတ္မုန္းတီးေသာစိတ္ဓါတ္မ်ားစြြဲကပ္ေနခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းစြာနားလည္သိျမင္လာခဲ့ျခင္းက ယင္းသို႕တဘက္သတ္ အသားလြတ္မုန္းတီးရန္လိုေသာစိတ္ေရာဂါ (xenophobia) မ်ားကို ေျခဖ်က္လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။

ႏွစ္၁၀၀ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္း

ႏွစ္၁၀၀ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္း

တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈခ်က္မ

မ်ားျဖစ္သည့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား သူတလူငါတမင္းကြဲျပားေနျခင္းသည္ ထိုလူမ်ဳိးစုတိုင္း၏

ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ေတာင္းဆိုသံမ်ားကို အလြန္အမင္းအားနဲေစသည္။ ထို႕ျပင္ဆိုင္ရာသာမန္တိုင္းရင္းသားလူထုအသီးသီးအတြင္းတြင္

ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္လိုလားၾကသည္ဆိုသည့္ ထင္သာျမင္သာလႈပ္ရွားျပသမႈမ်ားမျဖစ္ရွိေနျခင္းသည္လည္း

လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေတာင္းဆိုမႈမ်ားကို အေထာက္အထားမဲ့ျဖစ္ေစသည္။

သို႕ျဖစ္၍ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားကြဲၿပဲေနေစေရးႏွင့္ သာမန္တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ားမွမိမိတို႕၏ဆႏၵမွန္ကို

မျပသရဲေစသည့္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ၊ ရွက္ေၾကာက္မႈမ်ား လြမ္းၿခံဳေနေစေရးသည္ လူမ်ဳိးၾကီး၀ါဒဥခြံမကၽြတ္ေသာ

ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအစိုးရႏွင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တို႕မွ ဆက္လက္ပူးေပါင္းလက္တြဲေဆာင္ရြက္ေနၾကသည့့္

မဆံုးေသားေသာ ႏွစ္၁၀၀ အမ်ဳိးသားစီမံကိန္းၾကီး၏ ေနာက္ဆံုးကာလပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။

သမိုင္းမ်က္ေျချပတ္ရင္

 မခြဲျခားႏိုင္ဘူး။လြတ္လပ္ေရးရစ ဦးႏုေခတ္၊ ေန၀င္းေခတ္၊ ခင္ညြန္႕ေခတ္၊ 

သိန္းစိန္ေခတ္ တိုင္းမွာ အပစ္ရပ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မလုပ္ခဲ့ဘူးထာမရွိပါဘူး။ 

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕စစ္ေအာင္ႏိုင္ေရးနည္းဗ်ဴဟာတရပ္ျဖစ္တယ္။ 

မဟာလူမ်ဳိးၾကီး၀ါဒတည္ေဆာက္မႈေအာင္ျမင္ၿ႔ီးဆံုးေရးအတြက္သာျဖစ္တဲ့အတြက္တၾကိမ္မွမေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူး။

 ခုေခတ္မွာေတာ့ ဒီမိုကေရစိအစိုးရကို ဘန္းျပလွည့္သံုးေနတာပါ။ စစ္တပ္ရဲ႕မူလ 

နည္းဗ်ဴဟာနဲ႕ၾကိဳးဆြဲမႈေအာက္မွာပါဘဲ။)

သူခိုးဓါးရိုးကမ္းရန္

သူခိုးဓါးရိုးကမ္းရန္

ၾကံစည္ေနၾကေသာ ကရင္ႏိုင္ငံေရးစားဖါးမ်ားအား ေမတၱာရပ္ခံျခင္း-

၁၈၇၉ ခုႏွစ္ေဖေဖၚ၀ါရီလမွာ သီေပါမင္းသား ဘုရင္ျဖစ္လာဖို႕

စုဘုရားလတ္ရဲ႕မယ္ေတာ္ သီေပါမင္းရဲ႕ခမည္းေတာ္ျဖစ္သူ မင္တုန္းမင္းရဲ႕မိဘုရားဆင္ျဖဴမရွင္က

သီေပါမင္းသားနဲ႕သက္တူရြယ္တူဖေအတူ မေအကြဲ ျဖစ္ၾကတဲ့ညီကို ၄၀ ကို မႏၱေလးနန္းေတာ္မွာ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္ပစ္ခဲ့တယ္။

ဒီသတ္ျဖတ္မႈၾကီးကိုေျဗာင္လုပ္ခဲ့တာမို႕ ကုန္းေဘာင္ျပည္သားတိုင္းသိရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပည္သူေတြဟာရင္နင့္မႈနဲ႕အတူ

လူစိတ္ေခါင္းပါးတဲ့ ကုန္းေဘာင္ထီးနန္းအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအေပၚ မူလကထက္ပိုၿပီး ေၾကာက္ရြံ႕ရြန္ရွာလာၾကပါတယ္။

ဒီလိုေပါက္ပြားၾကီးထြားလာတဲ့ (mass psychology) ေခၚလူထုစိတ္ဓါတ္ေဗဒအေျခခံတရားေၾကာင့္

ကုန္းေဘာင္ပေဒသရာဇ္ရဲ႕အဖိႏွိပ္ခံ ျပည္သူေတြဟာ အဂၤလိပ္-ကုန္းေဘာင္စစ္ပြဲမွာ ကုန္းေဘာင္ထီးနန္းဘက္ကေန

လံုး၀ပါ၀င္ေထာက္ခံအားေပးျခင္းမျပဳခဲ့ၾကပါဘူး။ တိုင္းသူျပည္သားေတြဘဲျဖစ္ၾကတဲ့ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားဆိုရင္

ဘာမွမသိနားမလည္တဲ့ ေတာသားလူရိုင္းမ်ားအျဖစ္သာသတ္မွတ္က်င့္သံုးျခင္းခံခဲ့ၾကရၿပီး တိရိစာၦန္မ်ားသဖြယ္ကၽြန္ျပဳခံထားရတဲ့ေခတ္ျဖစ္တာမို႕

ကုန္းေဘာင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဘယ္သူလာဖ်က္ဖ်က္ မိမိတို႕အတြက္ပိုေကာင္းလာဖို႕ဘဲရွိတဲ့ အေနအထားလဲျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။

တျခားတိုင္းရင္းသားေတြလဲဒီလိုအလားတူ အေနအထားသာျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ လူထုေထာက္ခံမႈလံုး၀မရွိတဲ့

ကုန္းေဘာင္ဘုရင့္တပ္အမ်ားအျပားဟာ တပ္ပ်က္ကုန္တယ္။ အတင္းအၾကပ္တပ္ထဲအသြင္းခံခဲ့ရတဲ့ တပ္သားေတြဟာလဲ

တပ္ေျပးေတြအျဖစ္ရြာျပန္ေျပးကုန္ၾကတယ္။

ကယ္တင္ရွင္၀င္လုပ္ၾကမလား

ကယ္တင္ရွင္၀င္လုပ္ၾကမလား

ႏို္င္ငံတကာက ၀ိုင္း၀န္းပိတ္ဆို႕မႈဒဏ္ကို မလူးသာမလြန္႕သာခံေနရခဲ့ရလို႕ ထြက္ေပါက္ပိတ္ေနခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဟာ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ရင္ခြင္ထဲ ခယခိုလႈံၿပီး တရုတ္ျပည္ရဲ႕ႏို႕ခ်ဳိကိုမွီ၀ဲေသာက္သံုးေနခဲ့ရတယ္။ တရုတ္ႏို႕ဖိုးအတြက္ေပးေျခခဲ့ရတဲ့ အဖိုးအခကလဲ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ၾကီးမားခဲ့တယ္။ ကခ်င္ျပည္ကေက်ာက္စိမ္းေတာင္တန္းၾကီးေတြအားလံုးနီးပါးဟာ ေျမလွန္တူးေဖၚျခင္းခံခဲ့ရလို႕ မဟာေရအိုင္ၾကီးမ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲကုန္သလို ဘဂၤလားပင္လယ္ကဓါတ္ေငြ႕ကို စုတ္ယူဖို႕ ရခိုင္-တရုတ္ ေရႊဂက္စ္ပိုက္လိုင္းၾကီးကိုေဖါက္လုပ္ရာမွာလဲ ရခုိင္ျပည္ရဲ႕ေရွးေဟာင္းသမိုင္း သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ားစြာကို ေျမေအာင္းကားၾကီးမ်ားနဲ႕ ထိုးထုတ္ေျခဖ်က္ၿပီး လမ္းေၾကာင္းေတြေဖါက္လုပ္ခဲ့တယ္။ ကရင္၊မြန္နဲ႕တနသာၤရီတိုင္း ကွၽြန္းေတာအားလံုးနီးပါးကိုေတာ့ အငုတ္ပါမက်န္တူးခုတ္ၿပီး ထိုင္း ကို ေစ်းခ်ိဳခ်ဳိနဲ့ ကန္ထရိုက္ေပးပစ္ခဲ့တယ္။ အဲလို ေရာင္းစားလို႕ရတဲ့ တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြအားလုံုးေပါက္ေစ်း နဲ႕ေရာင္းစားပစ္ခဲ့ေပမဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ ဖရိုဖရဲၿပိဳလဲေနတဲ့မိမိရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏရားၾကီးကို လည္ပတ္ဖို႕ ဘဏာေငြခ်ိဳ႕တဲ့ေနဆဲျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒီျပသနာကိုေျဖရွင္းဖို႕ ေန၀င္းမဆလေခတ္က ခ်မွတ္က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ အခမဲ့ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးနဲ႕ အခမဲ့ ပညာေရးစနစ္ေတြကိုဖ်က္သိမ္း ခဲ့ယံုတင္မက တျပည္လံုးမွာ ေပါက္ေပါက္ရွာရွာအေကာက္ခြံအမ်ဳိးမ်ဳိးကိုခ်မွတ္ေကာက္ခံခဲ့တဲ့အျပင္ အစိုးရဌာနအသီးသီးကလဲ ျပည္သူေတြဆီက အလႈေငြေပါင္းစံုကို ျဖစ္ညွစ္ေသြးစုတ္ခဲ့ျပန္တယ္။ ေရွ႕တန္းမွာခ်ထားတဲ့ တပ္မစစ္ေၾကာင္းေတြကိုလဲ အနီနဲ့အနက္ေရာင္စစ္နယ္ေျမအတြင္း ဓါးျပတိုက္ခြင့္ခ်မွေပးခဲ့တယ္။ အဲေလာက္ကို ေဘးၾကပ္နံၾကပ္ရူးမတတ္ျဖစ္ေနရတဲ့ ၀ဲဂရက္ကေနလြတ္ဖို႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အဲန္အဲလ္ဒီပါတီဟာ စစ္အုပ္စုကခ်မွတ္တဲ့ ေျခဥဳမွာ ၀င္ပါတဲ့နည္းနဲ႕ စစ္တပ္ရဲ႕ေမွာက္ေနတဲ့ေလွၾကီးကို ၀င္ေရာက္ေဖးမ ေပးလိုက္ၾကတယ္။

ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္မရွိျခင္းဟာ ဒီမိုကေရစီမရွိျခင္းျဖစ္တယ္။

ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္မရွိျခင္းဟာ ဒီမိုကေရစီမရွိျခင္းျဖစ္တယ္။

အဂၤလိပ္လက္ကေနလြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ အတူေနထိုင္ၾကၿပီး ၁၀ျပည့္တဲ့အခါ ဒီအတူေနထိုင္မႈကေနမိမိတို႕ခံစားရရွိခဲ့တဲ့ နစ္နာဆံုးရႈံးမႈေတြအေပၚတည္ၿပီး ခြဲထြက္လိုကခြဲထြက္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတာကို ပထမပင္လံုစာခ်ဳပ္မွာ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ ဖဆပလ က အတိအလင္းသေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကတယ္။ ဒီသေဘာတူညီခ်က္ဟာ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ မဟာ့ မဟာ အဓိက အခ်က္ပါဘဲ။ ဒီအဓိကအခ်က္ကို မဆလေန၀င္းအာဏာရွင္အစိုးရက ခ်ီးကုန္းပစ္ခဲ့တယ္။ ဒီအခ်က္ကိုဆက္လက္ရပ္တည္တဲ့ ႏို္င္ငံေရးပါတီအားလံုးကို ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွင္ ပိတ္ပင္ပစ္တဲ့အလားတူ တိုင္းရင္းသားအမ်ုိးသားႏိုင္ငံံေရးအင္အားစုအားလံုးကိုလဲ  ႏိုင္ငံေရး စစ္ေရးနည္းအားလံုးနဲ့ေျခမႈန္းသုတ္ သင္ခဲ့တယ္။ ရာစုႏွစ္ ထက္၀က္ၾကာမ်ဳိးခ်စ္ တိုင္းရင္းသားႏွိမ္နင္းေရး  ျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕ဒဏ္ေၾကာင့္ တိုင္းျပည္ဟာ အာရွမွာသာမက ကဘာ့အဆင္းရဲဆံုးႏို္င္ငံတစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ခ်ြတ္ၿခံဳက်သြားခဲ့ရတယ္။ ဆင္းရဲႏံုခ်ာမႈဒဏ္ကိုမခံႏိုင္ေတာ့တဲ့အဆံုး ၁၉၈၈ မွာ ျပည္သူလူထုထုနဲ႕ ေက်ာင္းသားေတြကတျပည္လံုးဆႏျပၾကတယ္။ စစ္တပ္က ေသနပ္ေတြနဲ႕ပစ္ယံုသာမက တင့္ကားေတြ အေျမာက္ေတြ မႈိုင္းဗံုးေတြနဲ႕ထုတယ္။ ဆႏျပေက်ာင္းသားနဲ့လူထုအမ်ားအျပားကို စစ္ကားေတြေပၚတင္ပိတ္ၿပီး ကားကို ဒလၾကမ္းေမာင္းတဲ့နည္းနဲ႕ အသက္ရႈမရ မခ်ိမဆန္႕မြန္းၾကပ္ေသေက်ေစခဲ့တယ္။ တခ်ဳိ႕ကို မီးေလာင္ေနတဲ့ အေဆာက္အအံုထဲပစ္သြင္းၿပီး အရွင္လတ္လတ္မီးရႈိ႕သတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္။ ေက်ာင္းသားအမ်ားအျပားကို အင္ယား၊ ကန္ေတာ္ၾကီးထဲ အတင္းကန္ခ်ၿပီး ကမ္းေပၚျပန္လာသူမွန္သမွ်ကို လွံစြတ္ေတြနဲ့ေစာင့္ၿပီးထိုးသတ္တယ္။

ကရင့္ မူလစာေပ သမိုင္းေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း

ကရင့္ မူလစာေပ သမိုင္းေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း

၁၉၂၁ ခုႏွစ္တြင္ေ၀လမင္းသား (Edward 8) ကမိမိအင္ပိုင္ယာကိုလွည့္လည္ၾကည့္ရႈရင္း အင္းဒီးယားမွတဆင့္ ဘားမားသို႕ခရီးတေထာက္ရာက္ရွိလာသည္။ မိမိၾကားဘူးေသာ ကရင္လူမ်ဳိးႏွင့္ ကရင္စာကို သိခ်င္သျဖင့္ ဖိတ္ၾကားထားေသာကရင္လူၾကီးမ်ားကိုေမးျမန္းသည္။ ထိုအခါ ကရင္ျပည္နယ္ ဖာအံေတာင္ဘက္ မိုင္ ၂၀ခန္႕အေ၀းတြင္ရွိသည့္ ဒံုရင္းနယ္မွ ခရစ္ယန္သင္းအုပ္ဆရာတဦးက ကရင္ဘာသာျဖင့္ေရးထားေသာ စာအုပ္ကိုျပသသည္။ ထိုစာအုပ္မွာ ျမန္မာစာလံုးကို အေျခခံခါပိုးကရင္ဘာသာစကားအျဖစ္ျပဳျပင္ေရးသားထားသည့္ ခရစ္ယန္သမာက်မ္းစာျဖစ္သည္။ ထိုစာကို ၁၈၀၃ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ မစ္ရွင္နရီတစ္ဦးျဖစ္သူ ေဂ်ာ္နသန္ ၀ိဒ္ (Jonathan Wade)ကတည္ထြင္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ဗမာစာကိုျမင္ဘူးေသာေ၀လမင္းသားကထိုစာအုပ္ကိုျမင္ေသာအခါကရင္စာစစ္စစ္မဟုတ္သည္ကိုေတြ႕ရသျဖင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားေတြမွာကိုယ္ပိုင္စာရွိကိုရွိရမယ္ဟု ဆိုေလသည္။ ထိုအခါ ကရင္လူၾကီးတဦးျဖစ္သူ ဖူးလွအုန္းက ကရင္မူလစာေပလက္ေရးနမူနာမ်ားကို ယခုႏွစ္ႏို၀င္ဘာလအတြင္းတြင္ ရွာေဖြစုေဆာင္ၿပီး ေ၀လမင္းသားထံ ဆက္သပ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းကတိေပးသည္။

ေ၀လမင္းသားကိုကတိခံထားေသာ ကရင္လူၾကီး တို႕သည္ ကရင္ေဒသရွိ ေကာ္ရင္းရြာသို႕သြားေရာက္ခါ ကရင္ေရွးေဟာင္းစာေပကိုသုေတသနျပဳေနသည့္ ဖူးျမသာႏွင့္ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ၾကက္ယက္စာဟုေခၚသည့္ ငွက္ျခစ္စာ (Fowls’ Scratch)ကိုသင္ၾကားေပးႏိုင္သည့္ ဖူးေရႊဖုန္းေခၚ ေက်ာ္ေရႊဖုန္း ထံခ်ဥ္းကပ္ၾကသည္။

ထိုစာကို လယ္ကယ္စာ(Laikai)ဟုေခၚသည္။ ဖူးေရြဖုန္းကလယ္ကယ္စာေနာက္ခံ သမိုင္းေၾကာင္းကိုသူတို႕အားရွင္းျပသည္။ ဖူးေရႊဖုန္းသည္ လယ္ကယ္စာကိုရွာေဖြေတြ႕ရွိရာတြင္ ကရင္စာေပအျဖစ္မွ်သာ ျဖန္႕ျဖဴးျခင္းမဟုတ္ဘဲ လယ္ကယ္သသနာကိုပါ ပူးတြဲထားသည္။ ထိုအခ်က္သည္ ထိုစဥ္ကဘာသာေရးႏွင့္အမ်ဳိးသားစာေပကိုခြဲျခားႏိုင္မႈအားနည္းေသာ အျမင္မက်ယ္ေသးသည့္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားအၾကား ကရင့္မူလစာေပမျပန္႕ပြား ႏိုင္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းတခုျဖစ္သည္။ မည္သို႕ဆိုေစ ဖူးျမသာႏွင့္ဖူးလွအုန္းတို႕က တျခားလူမ်ဳိးတကာတို႕၏စာလံုးမ်ားႏွင့္မတူေသာ လယ္ကယ္ေခၚ လီေဆာ၀က္စာကို မူလကရင့္စာေပအစစ္အအမွန္ျဖစ္သည္ဟုယံုၾကည္သျဖင့္ ႏို၀င္ဘာလ ရန္ကုန္တြင္ အစီအစဥ္အတိုင္းေစာင့္စားေနသည့္ ေ၀လမင္းသားထံ တင္ဆက္ႏိုင္ရန္ သင္ယူေလ့က်င့္ၿပီး ျပင္ဆင္ၾကေတာ့သည္။

ေဝလမင္းသားပံု

ကရင္လူမ်ိဳးဆင္းသက္လာပံု

၁၂၇၆မွ ၁၂၉၁ အတြင္း အာရွ၊ ပါရွ၊ တရုတ္၊ အင္ဒိုနီးရွ တခြင္ခရီးႏွင္လ်ွက္ ထိုစဥ္က အာရွတခြင္ကို သိမ္းပိုက္ၾကီးစိုးသည့္ မြန္ဂိုလ္ေခါင္းေဆာင္ Kublai Khan ႏွင့္ေတြ ့ဆံုခဲ့ေသာ အီတလီလူမ်ဳိး မာကိုပိုလို (Marco Polo)၏ ခရီးသြားမွတ္တမ္းကို အာသာ ရပ္စတီခ်ဲလို (Author Rustichello) ကေရွးေဟာင္းျပင္သစ္ဘာသာျဖင့္ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။ စာအုပ္အမည္ကို မာကိုပိုလိုခရီးစဥ္ (The Travels of Marco Polo) ဟု အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ေခၚျပီး ျပင္သစ္ဘာသာျဖင့္ (Book of the Marvels of the World) ဟု ေခၚသည္။ 

စာအုပ္တြင္ တရုတ္္ျပည္ယူနန္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္တည္ရွိခဲ့ေသာ ကရင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စီရင္စုၾကီး အေၾကာင္းကို ေဖၚျပထားသည္။ ထိုစီရင္စုၾကီးအတြင္း၌ အစိုးရတဖြဲ ့စီရွိေသာ နယ္ေျမ(၇)ခုပိုင္းျခားဖြဲ ့စည္း ပါ၀င္သည္ဟုဆိုသည္။

မာကိုပိုလိုက ကရင္လူမ်ဳိးကို ကရိုင္ယန္ (Karaian) ဟုေခၚသည္။ ထိုင္းကလည္းထိုအသံထြက္မ်ဳိးျဖင့္ကရင္လူမ်ဳိးကိုေခၚဆိုသည္။ မာကိုပိုလိုက ဧရာ၀တီျမစ္ကို ဧရာဘက္တီ(Irabatty) ဟုေဖၚျပထားသည္။ ကရင့္သမိုင္းတြင္ေဖၚျပေလ့ရွိသည့္ ကရင္တို ့ဆင္းသက္လာရာ

ထီးဆဲ့မဲ့ယြာ ဆိုသည့္ သဲစီးျမစ္ေခ်ာင္း ကို မာကိုပိုလိုက ေရြွေရာင္သဲျမစ္(Brius, The river with the golden send) ဟုလဲေဖၚျပထားသည္။

Arakan campaign and Burma campaign 1942-1945

Arakan campaign and Burma campaign 1942-1945

အဂၤလိပ္က ျမန္မာျပည္ကိုသိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ထားေသာ ဂ်ပန္တပ္မ်ားအား တိုက္ထုတ္သည့္စစ္ဆင္ေရးမ်ားကို ရခိုင္္ ကန္ပိန္းႏွင့္ ဘားမားကန္ပိန္းဟုေခၚသည္။

ရခိုင္ကန္ပိန္းသည္ ၁၉၄၂ တြင္စၿပီး ၁၉၄၃ တြင္ ဆံုးသည္။  ဘားမားကန္ပိန္းမွာမူ ၁၉၄၂ မွ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္အထိျဖစ္သည္။ ေဆာင္းပါးတြင္ ထိုကန္ပိန္း၂ခုလံုးကိုခ်ဳပ္ငံုေဖၚျပထားပါသည္။

ဂ်ပန္႕အေနအထား

ဂ်ပန္တို႕က ဘားမားကို ၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္ေသာ အစပိုင္းတြင္ အဂၤလိပ္က အိႏိယႏွင့္ အေရွ႕ပါကစတန္(ဘဂ္လားေဒ့ရွ္)သို႕တပ္ဆုတ္ခြာသည္။ အမွတ္(၁၅) ဂ်ပန္ဘုရင့္တပ္မေတာ္ကို ဒုဗို္လ္ခ်ဳပ္ရႈိၿဂီရို လီဒါက ဦးစီးသည္။ ထိုဂ်ပန္တပ္သည္ ထိုင္းႏို္င္ငံေျမာက္ပိုင္းကိုျဖတ္ၿပီး တနၤသာရီတိုင္းသို ့၁၉၄၂ ဇႏ၀ါရီလတြင္ ေရာက္ရွိသည္။ ဂ်ပန္တပ္မ်ားသည္ ေကာ့ကရိတ္တြင္က်န္ရွိေသာ ေဒသခံ ကရင့္ရိုင္ဖယ္တပ္ မ်ားကို တိုက္ခိုက္ထိုးေဖါက္ၿပီး ေမာ္လၿမိဳင္ ဆိပ္ကမ္းကိုသိမ္းပိုက္သည္။ သံလြင္ႏွင့္စစ္ေတာင္းျမစ္၀ွမ္းတေလွ်ာက္ အျပင္းအထန္ခုခံတိုက္ခိုက္ခဲ့ေသာ ကရင္၊ကခ်င္၊ မြန္ အပါအ၀င္ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီအစိုးရ၏တိုင္းရင္းသား ေသနပ္ကိုင္တပ္ရင္းမ်ားကို တိုက္ထုတ္ၿပီးေနာက္ ၁၉၄၂ မတ္လ တြင္ ဂ်ပန္တပ္မ်ားက ရန္ကုန္ျမဳိ႕ကိုသိမ္းပိုက္သည္။ ဂ်ပန္ဘက္တြင္ စစ္အင္အား ၃သိန္းေက်ာ္ရွိၿပီး ၄င္းတို ့၏စစ္ေရးမဟာမိတ္ ထိုင္းတပ္ဖြဲ႕ ၇၅၀၀ ႏွင့္ အဂ္လိပ္ကိုေတာ္လွန္ေနေသာ အိႏိယအမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္မွ စစ္အင္အား ၄၃၀၀ ပါ၀င္သည္။ ယေန႕ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ရဲေဘာ္ သံုးက်ိတ္အျဖစ္ အဓိကထားမီးေမာင္းထိုးေသာ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ BIA သည္လည္း စစ္အင္အား ၃၀ ျဖင့္တနည္းတဖံုပါလာခဲ့သည္။ BIAကို ၁၉၄၁ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ရက္ေန႕ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕႔တြင္တရား၀င္စတင္ဖြဲ႕စည္းသည္။ဖြဲ ့စည္းရာတြင္ ဂ်ပန္စစ္ေထာက္လွန္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္စူဇူကီး ကိုင္ေဂ်က လိုအပ္သမွ်စစ္လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ ရိကာ၊ စစ္သင္တန္းမ်ား ၀ါဒျဖန္႕ခ်ီေရးလုပ္ငန္းအားလံုးႏွင့္ မဟာမိတ္ဆက္ဆံေရးကို ပန္႕ပိုးခ်ဳပ္ ကိုင္ခဲ့သည္။ ဂ်ပန္ႏွင့္ထိုင္းစစ္မဟာမိတ္စာခ်ဳပ္ကို ဒီဇင္ဘာ ၂၁ရက္ ၁၉၄၁ခု တြင္လက္မွတ္ထိုး ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုစာခ်ဳပ္တြင္ ရွမ္းျပည္ႏွင့္ ကယားျပည္ကို ထိုင္းကထိန္းခ်ဳပ္ရန္ႏွင့္ က်န္နယ္ေျမအားလံုးကို ဂ်ပန္က ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ပါရွိသည္။ (ထိုင္းႏွင့္ပတ္သက္သည့္ တခ်ဳိ႕အခ်က္အလက္ကို ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေဖၚျပပါမည္) ။ ဂ်ပန္က BIA ကို နဂိုလ္ကဖြဲ႕စည္းထားသည့္ မိနာမီ ကိုင္ကန္ အဖြဲ႕ေနရာတြင္ အစားထိုးေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းျခင္းျဖစ္သည္။

မြန္သမိုင္း

မြန္က ျပင္သစ္ နဲ့ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ၿပီး ကုန္းေဘာင္မင္းကိုေတာ္လွန္တိုက္ခိုက္ရာမွာ ျပင္သစ္တပ္ေတြရံႈးတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ အဂၤလိပ္တပ္ေတြက ျပင္သစ္ေနရာ၀င္ၿပီး မြန္ျပည္ကို ကုန္းေဘာင္မင္းလက္က ျပန္လည္သိမ္းပိုက္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က မြန္ျပည္ျဖစ္ေနခဲ့တဲ့ သံလွ်င္ ပဲခူး သထံု ေမာ္လျမိဳင္ ဒဂံုေခၚရန္ကုန္ ျမစ္၀ကြန္းေပၚေဒသ တနသာၤရီတိုင္းအားလံုး အျပင္ ရခိုင္ျပည္ကိုပါ ျမန္မာမင္းလက္ကေနၿပီး အဂၤလိပ္က ရခိုင္ မြန္ေတြနဲ့အတူ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္တယ္။ ရခိုင္နဲ႕မြန္မွာ ျမန္မာ့ရန္ကို ခုခံႏိုင္စြမ္းျပန္လည္မျပည့္၀ေသးတာကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး သိမ္းပိုက္လို႕ရလာတဲ့ မြန္နဲ႕ရခိုင္ျပည္ကို ပိုင္ရွင္ျပန္မေပးအပ္ေသးဘဲ အဂ္လိပ္ကဘဲ ကာလတခုအတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးခ်လိုက္တယ္။ အဲဒီကာလကို ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေနာက္ပိုင္းေရးသားၾကတဲ့သမိုင္းမွာ ပထမ အင္ဂလို ဘားမီး စစ္ပြဲလို႕ နာမယ္တပ္တယ္။ အဂၤလိပ္ ေခတ္မွတ္တမ္းေတြအရ ေမာ္လၿမိဳင္ လူဦးေရအခ်ဳိးအစားက ဗမာတဦး မြန္ ၂၀ ျဖစ္ခဲ့တယ္။မြန္ျမန္မာစစ္ပြဲေတြ မၾကာခနျဖစ္ပြားေနခဲ့တာေၾကာင့္ မြန္ျပည္ထဲကို အထက္အညာက ဗမာလူထုေတြလာမေနရဲၾကေသးတဲ့ေခတ္ျဖစ္တယ္။ အလားတူဘဲ မြန္လူမ်ုိးေတြကလဲ မန္းတေလးတို႕ေရြဘိုတို႕ေပၚတက္မေနရဲၾကေသးဘူး။

ကရင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကို ပ်က္စီးက်ဆံုးေစႏိုင္သည့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳ တိုက္ဖ်က္ေရး အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္

ကရင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္ကို

ပ်က္စီးက်ဆံုးေစႏိုင္သည့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳ တိုက္ဖ်က္ေရး အၾကံျပဳတင္ျပခ်က္

တကဘာလံုးေနရာတကာတြင္အက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳမ်ားျဖစ္ပြားလွ်က္ရွိသည္မွာ လူသားမ်ားအသိညာဏ္စတင္တိုးတက္လာသည့္

ေရွးႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက ယေန႕တိုင္ျဖစ္သည္။

ယင္းအက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳမ်ားကို လိုအပ္ေသာအတိုင္းအတာတခုအထိ ဆန္႕က်င္တိုက္ဖ်က္ ႏိုင္ေသာ အသိုင္းအ၀န္း တိုင္းႏိုင္ငံ

အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွာတျခားေသာႏိုင္ငံမ်ားထက္လူမွဳဘ၀တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းၾကၿပီးျမန္မာျပည္ကဲ့သို႕ အက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳကို သာမန္လုပ္ရိုးလုပ္စဥ္သဖြယ္သေဘာထားတတ္ေသာ

ႏိုင္ငံမ်ားမွာမူ ေငြေၾကး၊ ပညာ၊ ရာထူးစသည့္ အာဏာမဲ့ သာမန္ျပည္သူမ်ားႏိုင္ငံတကာထက္

ပိုမိုဆင္းရဲေနၾကရသည္။ျမန္မာျပည္၏ အေတြးအေခၚအေလ့အထ အေငြ႕အသက္ၾသဇာၿခံစည္းရိုးအတြင္းတြင္သာလွ်င္ရွိေနေသာေကအဲန္ယူအပါအ၀င္ကရင့္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားအတြင္းတြင္လည္း အက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳမ်ား မလြဲမေသြရွိေနႏိုင္သည္သာျဖစ္သည္။

အဘက္ဘက္ကအေနအထားမ်ားအရ အက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳအမ်ဳိးအစားမ်ားစြာအတြင္းမွ ႏိုင္ငံေရးအက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳသည္

ေကအဲန္ယူအပါအ၀င္ ကရင့္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားအားလံုးကို အေႏွးႏွင့္အျမန္ ပ်က္စီးက်ဆံုးသြားေစမည္ျဖစ္သျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳတိုက္ဖ်က္ေရး အဖြဲ႕မွ အက်င့္ပ်က္ျခစားမွဳတိုက္ဖ်က္ေရး

အေျခခံမူမ်ားကို အေျခခံလွ်က္အၾကံျပဳလိုက္ရျခင္းျဖစ္သည္။

လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ေကအဲန္ယူအပါအ၀င္ ကရင့္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားအားလံုးလိုလိုသည္ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္

ဗမာ့တပ္မေတာ္က ပူးေပါင္းဒိုမီနိပ္လုပ္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စင္

ေရအိုင္ၾကီးထဲတြင္ ပါ၀င္ကူးခတ္ေနၾကရင္း ကမ္းမျမင္လမ္းမျမင္ ယက္ကန္ယက္ကန္ျဖစ္ေနၾကေသာအေျခအေနျဖစ္သည္။

ပ်ဴကရင္ အေၾကာင္း တေစာင္းတေစ့.

ပ်ဴကရင္ အေၾကာင္း တေစာင္းတေစ့.

ယူနန္နယ္မွ လူမ်ဳိးစုတစုသည္ တိဗက္သို ့ေရြွ ့ေျပာင္းၾကသည့္တခ်ိန္ထဲတြင္ က်န္လူစုမ်ားက ယူနန္ေတာင္တန္းမ်ားမွတဆင့္ ဧရာဘတီ(ဧရာ၀တီ)ျမစ္၀ွမ္းသို ့ဆင္းလာၾကသည္။ ထိုလူမ်ဳိးစုမ်ားက ေအဒီ ၂ရာစုမွ ၁၂ရာစုအၾကားတြင္ စုေပါင္းျမိဳ ့ျပမ်ားကိုတည္ေထာင္ေနထိုင္ၾကသည္။ ေပ်ာက္ကြယ္သြားျပီျဖစ္ေသာ ထိုပ်ဴလူမ်ဳိးတို ့ထြန္းကားခဲ့ရာေဒသကိုအစြဲျပဳခါ ယင္းတို ့ကို ျမန္မာျပည္၏ ေရွးအက်ဆံုးလူမ်ဳိးအျဖစ္ သမိုင္းဆရာမ်ားက သတ္မွတ္ၾကသည္။ လက္ရွိျမန္မာသမုိင္းေရးသားသူမ်ားကပ်ဴလူမ်ဳိးကို ျမန္မာျပည္၏ ေရွးအက်ဆံုးလူမ်ဳိးဆိုသည့္အေခၚအေ၀ၚအစား ျမန္မာကနဦးလူမ်ဳိးဟုအထင္ေရာက္ေစသည့္ အသံုးအႏွဳန္းကိုေခၚေ၀ၚသံုးစြဲၾကသျဖင့္ ပ်ဴလူမ်ဳိးကို ဗမာလူမ်ဳိးအျဖစ္သို ့ပင္အေခၚ 

အေ၀ၚ လြဲေခ်ာ္လာၾကသည္ကိုေတြ ့ရသည္။ ျမန္မာျပည္၏ ေရွးအက်ဆံုးလူမ်ဳိးျဖစ္သည့္ ပ်ဴလူမ်ဳိးသည္အမွန္စင္စစ္ ယေန ့မြန္ျပည္နယ္ႏွင့္ျမန္မာျပည္အေရွ့ေတာင္ပိုင္းေဒသတြင္ အမ်ားအျပားေနထိုင္ၾကသည့္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ၾကသည္ဟု ကမၻာ့သမိုင္းဆရာၾကီးတဦးျဖစ္သည့္

ခ်ားခင္းေဘာလ္၏ ပ်ဴ ပဲခူးႏွင့္ရခိုင္သမိုင္းစာတန္းတြင္ေဖၚျပထားသည္။

ပ်ဴႏိုင္ငံသည္ ပုဂံေခတ္မတိုင္မီ ကစတင္ျဖစ္တည္ခဲ့ျပီး ခရစ္သကၠရာဇ္ ၇-၈ တြင္ စရီခၥက္တရာ Sri Ksetra ျမိဳ ့ကိုတည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။ ေနာင္တြင္ သေရေခတၱရာဟု ျမန္မာသံထြက္ျဖင့္ေခၚေ၀ၚလာရာမွယခုအခါျပည္ျမိဳ ့ဟုသတ္မွတ္ေခၚဆိုသည္။ 

ဘိသႏိုး၊ မိန္းေမာ၊ ဘင္းနဂႏွင့္ ဟန္လင္းျမဳိ ့ျပမ်ားကိုလဲ ပ်ဴေခတ္တြင္ထူေထာင္သည္။

ပ်ဴ ေရွးေဟာင္းကရင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ထိုစဥ္က အာရွတခြင္သို ့ျပန္ ့ပြားေနေသာ အိႏၵိယယဥ္ေက်းမွဳႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာစေသာ ဘာသာတရားမ်ား ကိုလက္ခံက်င့္သံုးၾကသည္မွာ မြန္ရခိုင္ ရွမ္းတို ့ႏွင့္မျခားျဖစ္သည္။ပန္းပု ပန္းရံ ပိသုကာဘက္တြင္လဲ အိႏၵယမွ အတတ္ပညာရွင္မ်ားကိုငွားယမ္းျခင္းသင္ယူျခင္းမ်ားရွိခဲ့သည္။ တရုတ္သမိုင္းတြင္ တရုတ္ကုန္သည္မ်ား၏ေျပာဆိုခ်က္အရ ပ်ဴလူမ်ဳိးတို ့သည္ က်က္သေရရွိျပီးျဖဴစင္ေသာစိတ္ဓါတ္ရွိ သည္ဟုဆိုသည္။ လူသားျခင္းၾကင္နာစိတ္ကိုပ်ဳတို ့တြင္ သိသိသာသာေတြ့ရသည္။ ပ်ဴလူမ်ဳိးမ်ားတြင္ အျပင္းထန္ဆံုးအျပစ္ဒဏ္မွာ ၾကိမ္ဒဏ္ေလးငါးခ်က္ခန္ ့သာရွိသည္ဟုလည္းကုန္သည္တို့ကမွတ္တမ္းရွိထားၾကသည္။ ပ်ဴမ်ားသည္ ေငြထည္ေရြွထည္ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ လက္၀တ္လက္စားမ်ားကို ႏွင့္ အျပာေရာင္ပိုမ်ားေသာ အ၀တ္အစားမ်ားကို၀တ္ဆင္ၾကသည္ဟုလည္း တရုတ္ကုန္သည္မ်ားကဆိုထားသည္။ လက္ရွိျမန္မာျပည္မွကရင္မ်ားမွာမူ အနီေရာင္ကိုပို၀တ္ဆင္ၾကသည္။ ထိုင္းႏိုင္ငံရွိကရင္မ်ားတြင္ အနီအျပာႏွင့္ အမဲေရာင္သံုးစြဲမွဳသိတ္မကြာပါ။

ႏိုင္ငံတကာ သမိုင္းႏွင့္ေရွးေဟာင္းသုေတသီမ်ားအတည္ဳျပဳေသာမြန္သမိုင္း

ႏိုင္ငံတကာ သမိုင္းႏွင့္ေရွးေဟာင္းသုေတသီမ်ားအတည္ဳျပဳေသာမြန္သမိုင္း (အဆ ၃၀၀၀ ခန္႔ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ထားသည္)

မြန္လူမ်ဳိးသည္ ဘီစီ ၃ ရာစု( ဘီစီ ၃၀၀၀)ခန္႔တြင္တရုတ္မွ ျမန္မာ၊ထိုင္းႏွင့္ ကမ္ေဘာဒီးယားေဒသမ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕လာသည္။ ေအဒီ ၆ရာစု၌ ျမန္မာေဒသတြင္ဟံသာဝတီပဂူး၊ ထိုင္းေဒသမယ့္နမ္းျမစ္ဝွမ္းတြင္ ဒြာရာဝတီထီးနန္းၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားႏွင့္ ယေန႔တိုင္ရွိေနေသးေသာ ဟရီပြန္ခ်ဳိင္း ၿမိဳ႕မ်ားကိုတည္ေထာင္သည္။ ဘီစီ ၃၀၀ တြင္ သုဝဏဘူမိသထံုျပည္ကို ျမန္မာေဒသေတာင္ပိုင္းပင္လယ္ဆိပ္ကမ္းတြင္ထူေထာင္သည္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ၏အဓိကက်ေသာေဒသမ်ားတြင္လဲမြန္ၿမိဳ႕ျပမ်ားစြာကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။ ထိုင္းေဒသ၌၁၁ရာစုတြင္ မြန္ထီးနန္းမ်ားပ်က္သုန္းၿပီး နန္ခ်ိဳျပည္ ယူနန္မွေျပာင္းေရႊ႕လာၾကသည့္ တိုင္းအႏြယ္ဝင္ ရွမ္းမ်ားက မြန္ႏိုင္ငံေတာ္တြင္ထြန္းကားေနသည့္ဟင္ဒူအႏုပညာႏွင့္ဗုဒသာသနာစာေပယဥ္ေက်းမႈကို အေမြဆက္ခံကာ ရွမ္းမူလဓေလ့ထံုးတမ္းမ်ားႏွင့္ေပါင္းစပ္ ခံယူက်င့္သံုးသည္။မြန္ႏွင့္ခမာ အကြဲအျပဲမ်ားျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ေအဒီ ၆ရာစုခန္႔တြင္ ဒြာရာဝတီႏွင့္ဟရီပြန္ခ်ဳိင္းမွမြန္မ်ား ျမန္မာေဒသဘက္သို႔ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။လက္ရွိ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ၊ ရန္ကုန္တိုင္း၊ပဲခူးတိုင္း၊ မြန္ျပည္နယ္၊ တနသာရီေဒသမ်ားသည္ 

ရာမန္ေခၚရာမညတိုင္း မြန္ႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ခဲ့သည္။၁၇၅၇ခန္႔တြင္ အေလာင္းဘုရားဘုရင္က မြန္ႏိုင္ငံကိုတိုက္ခိုက္ၿပီး မီးရွို႔ဖ်က္ဆီးပစ္ေသာ္လည္းေက်ာက္စာ၊ ၿမိဳ႕ေဟာင္းစသည့္ တခ်ဳိ႕အေထာက္အထားမ်ားစြာက်န္ရွိေနေသးသည္။ ထိုင္းေဒသဘက္တြင္မူ ၿမိဳ႕ျပႏွင့္ပိသုကာအေဆာက္အအံုမ်ားကို ဖ်က္ဆီးပစ္သည့္အစဥ္အလာမထြန္းကားခဲ့သျဖင့္ ေရွးေဟာင္းမြႏ္ေက်ာက္စာမ်ား၊ ဘုရားပုထိုးမ်ား၊ ၿမိဳ႕ေဟာင္းမ်ားစြာ သဘာဝအတိုင္းယေန႔တိုင္ရွိေနၾကေသးသည္။ဥေရာပႏိုင္ငံအမ်ားစုသည္လည္း ထိုသို႔ဖ်က္ဆီးပစ္သည့္ဓေလ့မရွိၾကေပ။ အာဖဂန္နစ္စတန္တာလီဘန္မ်ားမွာမူ အေလာင္းဘုရားဘုရင္ကဲ့သို႔ လူမ်ဳိးဘာသာခ်ားမ်ား၏အေထာက္အထားမ်ားကိုဖ်က္ဆီးရမည္ဟုခံယူက်င့္ၾကံၾကသည္ကိုေတြ႕ရသည္။က်ဴပင္ခုတ္က်ဴငုတ္မက်န္ဆန္ဆန္ ထူးျခားေသာအယူအဆမ်ားဟုဆိုရမည္။

ရတနကိုစင္ နန္းဆက္ကိုတည္ေထာင္သူ မြန္လူမ်ဳိး

ရတနကိုစင္ နန္းဆက္ကိုတည္ေထာင္သူ မြန္လူမ်ဳိး 

(သမိုင္းသုတ)

ရတနကိုစင္၏ ႏိုင္ငံတကာအမည္မွာ ဘန္ေကာက္ျဖစ္သည္။ တည္ေထာင္သူမွာ ရာမာ (၁) ေခါ ္ဖရာ့ဖုထေရာ့ဖါး က်ဴလာလို႕ဘုရင္ျဖစ္သည္။ သူသည္ မြန္လူမ်ဳိးေဆြမ်ိဳးစုမွေမြးဖြားလာသူျဖစ္ျပီး ကိုစာပန္း ၏ေျမးျဖစ္သည္။ သူ၏ဘခင္မွာအယုဒယ နန္းေတာ္တြင္အမွဳေတာ္ထမ္းခဲ့သူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ သူသည္ ကုန္းေဘာင္မင္းမ်ားကိုဆန္႕က်င္တိုက္ခိုက္ေသာ ထပ္စင္းဘုရင္ထံတြင္အမွဳထမ္းခဲ့ၿပီး စယမ္ႏိုင္ငံေတာ္အျဖစ္တည္ေထာင္ေရးတြင္ပါ၀င္ခဲ့သည္။ထိုကာလအတြင္းတြင္သူသည္ စယမ္ႏိုင္ငံသစ္၏ ၾသဇာအၾကီးဆံုး စစ္ေရးေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္လာခဲ့သည္။ သူသည္ ဘုရင့္ေတာ္၀င္အဆင့္ႏွင့္ညီေသာအျမင့္ဆံုးဘြဲ႕ျဖစ္သည့္ စုမ္ေဒ့ေက်ာက္ဖရား ဘြဲ႕ကိုပထမဦဆံုးရရွိခဲ့သူျဖစ္သည္။ သူသည္ ၁၇၈၂ခုႏွစ္တြင္ စယမ္ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ကာ ဘုရင္အျဖစ္ သရဖူကိုကိုယ္တိုင္ေဆာင္းၿပီးနန္းတက္ခဲ့သည္။ သူ႕ေခတ္တြင္အေက်ာ္ၾကားဆံုးျဖစ္ရပ္မွာ ၁၇၈၅ ခု ကုန္းေဘာင္ထိုးစစ္ကိုအျပီးသပ္ေျခမွဳန္းသည့္ ထိုင္း-ဗမာေနာက္ဆံုးစစ္ပြဲၾကီးျဖစ္သည္။

(ထိုင္း၀ိကီဖီးဒီးယားမွေကာက္ႏွဳတ္သည္)

ျဖည့္စြက္ခ်က္- ကိုစာပန္သည္စယမ္ႏို္ငံျခားေရး ၀န္ၾကီး ႏွင့္ ျပင္သစ္သံအမတ္ျဖစ္သည္။ ပံု ၂ ႏွင့္ ၃မွာ ကိုစာပန္၏ပံု ျပင္သစ္အႏုပညာရွင္၏လက္ရာျဖစ္သည္။

မွတ္ခ်က္- အရင္းျမစ္အသီးသီးမွသမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ကြဲျပားမွဳ အနည္းငယ္ရွိသည္။ မူးရင္းထိုင္းဘာသာမွ ေကာက္ႏွဳတ္ျပန္ဆိုသျဖင့္အနက္အဓိပယ္ အတိအက်တူခ်င္မွတူမည္။

ခ်င္းမိုင္-ဖာပြန္ မိတ္ဖြဲ႕သမိုင္းႏွင့္ လန္းနာဒုကၡသည္အေၾကာင္း

ခ်င္းမိုင္-ဖာပြန္ မိတ္ဖြဲ႕သမိုင္းႏွင့္ လန္းနာဒုကသည္အေၾကာင္း( ထိုင္းမွ ဗမာဘာသာသို႔အနီးစပ္ဆံုးခ်ဳပ္ႏႈတ္ျပန္ဆိုထားသည္)

__________^__________^__________

ဥပရာထန္လန္ကာႏွင့္အဖြဲ႕သည္ ကရင္နီအႀကီးအကဲ မင္းသားႀကီးေစာဝ္စဲတာဒါး ႏွင့္ေတြ႕ၾကၿပီးေနာက္ ခ်င္းမိုင္-ဖာပြန္ခ်စ္ၾကည္ေရးတည္ေဆာက္ရန္အတြက္ မင္းသားႀကီး ေစာဝ္ဖားရဖာႏွင့္ေတြ႕ဆံုရန္ကရင္ျဖဴတို႔၏ဖာပြန္ၿမိဳ႕သို႔ခရီးဆက္ၾကသည္။တန္ေက်ာက္ဖားသို႔ေရာက္ေသာအခါ သူတို႔၏ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ကရင္မင္းသား ေစာဝ္ရတနာမင္းေက်ာက္ခန္ဖားကသိရွိရေသာအခါ လိွုက္လွဲစြာႀကိဳဆိုၿပီး တည္းခိုရန္နန္းေတာ္တြင္ေနရာထိုင္ခင္းစီစဥ္ေပးသည္။ ေတြ႕ဆံုစကားေျပာၾကၿပီးေနာက္ ဥပရာထန္လန္ကာက ခ်င္းမိုင္ဘုရင္ ကာဝီလထံမွပါးလိုက္ေသာ လက္ေဆာင္ပဏာမ်ားကိုအပ္ႏွင္းပြဲလုပ္သည္။  လက္ေဆာင္မ်ားမွာ ဖလားခြက္ အလံုး၃၀ ႏွင့္ ဖားလင္းျမိဳ႕စားမင္းသားေလးေရာင္ဖို အတြက္ ပိုးဖဲကဒီပါ အထည္အလိပ္ေပါင္းမ်ားစြာပါဝင္သည္။

ဖာလင္းၿမိဳ႕တြင္ ရန္သူဗမာမ်ား၏အန္တရယ္မွလြတ္ကင္းရန္ခ်င္းမိုင္ႏွင့္ လမ္းပြန္းမွ စစ္ေျပးဒုခသည္မ်ားေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္လၽွက္ရွိသည္။ထိုလန္းနာဒုကခသည္မ်ားက ကရင္မင္းသားသည္သူတို႔အား ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားသဖြယ္က်င္နာစြာလက္ခံေစာင့္ေရွာက္ထားသည္ဟုဖြင့္ဆိုၾကသည္။

ေနာက္ေန႔တြင္ ဖာလင္းၿမိဳ႕စား၏ဖခင္ မင္းသားႀကီး ႏိြ ုင္ရဖာက ကရင္ႏွင့္ ခ်င္းမိုင္အၾကားမိတ္ဖြဲ႕သစ္စာကတိခံယူပြဲကို ထာ့စာယာ ကမ္းနဖူးတြင္က်င္းပသည္။ ကရင္မင္းသားက ဆူၿဖိဳးေသာကၽြဲတေကာင္ကိုဖ်က္ၿပီး ကြ်ဲခ်ိဳကိုႏွစ္ျခမ္းခြဲသည္။တျခမ္းကိုကိုင္ျပီးက်န္တျခမ္းကိုခ်င္းမိုင္ကိုယ္စားလွည္ေတာ္အားေပးၿပီးေအာက္ပါအတိုင္းက်န္းသစ္စာက်ိန္ဆိုၾကသည္။ " သံလြင္ျမစ္ႀကီးတည္ရွိေနသ၍ ေကာက္ေနေသာကၽြဲခ်ဳိ ေျဖာင့္မသြားသ၍ ႏွင့္ဆင္ျဖဴ (ခ်န္းဖယ္)လွိုင္ဂူၿပိဳက်မသြားသမၽွကာလပတ္လံုး ကရင္ျပည္ႏွင့္ခ်င္းမိုင္ခ်စ္ၾကည္ေရးအဓြန္႔ရွည္ပါေစေသာဝ္"

(မွတ္ခ်က္။ ေရွးလန္းနာႏွင့္ တရုတ္တို႔က ကရင္ကို "ယန္း"ဟုေခၚသည္။ ရွမ္းကလည္းမူလက ကရင္ကို "ယန္း"(ညန္း)ဟုပင္ေခၚဆိုသည္။ မြန္ဂိုႏွင့္တိဗက္ဆိုင္ရာသမိုင္းမွတ္တန္းတခ်ဳိ႕တြင္ ကရင္ကို "ကာရိယန္" ဟုေခၚဆိုသည္။ ကန္ခ်နဘူရီေဒသထိုင္းမူလအေခၚအရ ကရင္ကို "ကရဏ္" ဟု ေခၚသည္။"ကရဏ္" သည္ မြန္တို႔၏ေရွးမူလအေခၚအေဝၚျဖစ္သည္။ ထိုေဒသ"ကရဏ္"မ်ားကို ဗမာျပည္လက္ရွိကရင္မ်ားက "တလာကူ" သို႔မဟုတ္ " တလာခုန္း"ဟု ေခၚၾကျပန္သည္။ မြန္ထီးနန္းေခတ္တြင္ ဒံုရင္း မွျမဝတီေဒသတဝိုက္ကို ကရဏ္လူမ်ဳိးတို႔အုပ္ခ်ဳပ္ေသာကရဏၰၰကတိုင္းအျဖစ္မြန္မင္းမ်ားကအသိအမွတ္ျပဳသျဖင့္ထိုတိုင္းသားမ်ားကို ကရဏ္လူမ်ိဳးဟုေခၚဆိုျခင္းျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။

အယုဒၵယ-ရတနကိုစင္ သမိုင္းအတြင္းမွ ကရင္အမ်ဳိးသား

အယုဒၵယ-ရတနကိုစင္ သမိုင္းအတြင္းမွ ကရင္အမ်ဳိးသား (ထိုင္းဘာသာမွတိုက္ရိုက္နီးပါးျပန္ဆိုထားသည္)

Karen national in history of Ayudhaya- Rattnakosin era

ชนชาติกะเหรี่ยงในประวัติศาสตร์ในสมัยอยุธยา - รัตนโกสินทร์ 

(ရတနကိုစင္ေခတ္က ရာဇဝင္မွတ္တမ္းတာဝန္ခံ ဘုရင့္ဝန္ႀကီးျဖစ္သည့္) စုမ္ေဒ့ ကရုန္ ဖရယာ ဒမ္းမရြန္း ရာ့ခ်္ႏူဖဘ္(Somdej Krom Phraya Damrong Rajanupab) ေရးသားေသာ "ထိုင္းဗမာစစ္ပြဲ" မွတ္တမ္းတြင္  နေရစြမ္မင္းႀကီး (King Naresuan the Great) မွ ၁၅၉၉ ၌ ဒုတိယအႀကိမ္ ဟန္သာဝတီၿမိဳ႕ကိုစီးနင္းတိုက္ခိုက္ၿပီး ေဖေဖာ္ဝါရီလဆန္းတြင္ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ကိုဝိုင္းခါ ဧၿပီလဆန္းတြင္စီနင္းတိုက္ခိုက္သည္။ ယင္းေတာင္ငူထိုးစစ္တြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္အေနာက္ဘက္ျခမ္းပိတ္ဆို႔တိုက္ခိုက္ေရးတြင္ပါဝင္ေသာတပ္မႉးမ်ားမွာ ဖရာ့ယာနခြန္ရာ့ခ်္စီမာ၊ ဖရာ့ စင္းဘူရီ၊ခြန္အင္ေထာရ္ဖိဗန္း ႏွင့္ စမ္ဖူမိလိုကာဖက္ (Phraya Nakhon Ratchasima, Phra Sing Buri, Khun Inthornrphiban and Saen Phumi Lokaphet)တို႔ျဖစ္ၾကၿပီး (ရာဇဝင္မွတ္တမ္းဝန္ႀကီး) စုမ္ေဒ့ ကရုန္ ဖရယာ ဒမ္းမရြန္း ရာ့ခ်္ႏူဖဘ္က "စမ္ဖူမိလိုကာဖက္" သည္ကရင္လူမ်ဳိးျဖစ္သည္ဟုဆိုထားၿပီး ကရုန္စီအယုဒၵယတပ္မေတာ္တြင္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ကင္းေထာက္တပ္သားမ်ား၊ ေျခလၽွင္တပ္သားမ်ား၊ ဗိုလ္မႉးမ်ားႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားအျဖစ္ပါဝင္မင္းမႈထမ္းၾကသည္ဟုလည္း မွတ္ခ်က္ခ်သည္.

(မွတ္ခ်က္။ ၁၅၉၉ခုႏွစ္ထိုင္းသြားေရာက္တိုက္ခိုက္ခ်ိန္တြင္ဟန္သာဝတီကို ဗမာမင္းမ်ားသိမ္းပိုက္ထားသည့္ကာလျဖစ္သည္)

ဗမာထိုင္းကိုတိုက္ခိုက္ျခင္း

ေဒါက္တာ စူေန႔တ္ရ္ ခ်ဳတိနတၳရာႏြံျပဳစုေသာ  "ဗမာထိုင္းကိုတိုက္ခိုက္ျခင္း" စာတမ္းမွေကာက္ႏႈတ္ထားသည္(အနီးစပ္ဆံုး ထိုင္းအသံထြက္ကိုသံုးထားသည္)

၁၇၈၅ ခုႏွစ္တြင္ အင္းဝဘုရင္ပဒုန္း ေခၚ ဘိုဒိုဖရား (ဘိုးေတာ္ဘုရားျဖစ္ပံုရသည္) က ဖရာ့ဖုထေယာ့ဖားက်ဳလာလို႔မဟာရာ့ခ်္ ( ရတနကိုစင္ ဘန္ေကာက္ေခတ္ ပထမမင္း) အားတပ္မေတာ္ ၉တပ္ျဖင့္ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္သည္။ ပဒံုးမင္းႏွင့္ေစ့စပ္ေဆးေႏြးေရးအတြက္ရတနကိုစင္မွပို႔လာေသာ သံတမံ မ်ား၏ေျပာဆိုခ်က္အရ ဗမာစစ္သံု႔ပမ္း ၃ဦးအား ကရင္တပ္မေတာ္က ဇမိတြင္ဖမ္းဆီးကာ ဘန္ေကာက္ျမဳိ႕ေတာ္သို႔ပို႔ေဆာင္ခဲ့ၿပီးထိုဗမာစစ္သံု႔ပန္းမ်ားက အင္အား ၂၂၀,၀၀၀ရွိေသာ ဗမာ့တပ္မေတာ္ ၉တပ္ ဘန္ေကာက္ကိုစစ္ခ်ီလာေနသည္ဟုေျဖာင့္ခ်က္ေပးသျဖင့္ ထိုင္းဘက္က တန္ျပန္စစ္အတြက္ ျပင္ဆင္ထားသည္ဟုပဒံုးမင္းအားေလၽွာက္ၾကားသည္။

၁၈၂၂တြင္ ကရင္လူမ်ဳိး စန္ခလဘူရီၿမိဳ႕စား ခြန္းစူဝမ္က မိမိဧရိယာအတြင္းက်ဴးေက်ာ္လာေသာ ဗမာ့စစ္ေၾကာင္းတစ္ခုလံုးအား ေခ်မႈန္းသုံ႔သင္ခဲ့သည္။ ၁၈၆၄ တြင္ လည္း ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ေသာစန္ခလဘူရီနယ္စပ္ၿမိဳ႕စားႀကီးခန္းစူဝမ္၊ စရီစဝပ္ နယ္စပ္ဂိတ္မႉးၿမိဳ႕စားကၽြတ္ဖိထပ္ႏွင့္ ရြာစားႀကီးေဒခ်ာတို႔က ထိုင္း-အဂၤၤလိပ္ နယ္နိမိတ္ကို တိုင္းတာ စီစစ္ကာ ပူးတြဲေရးဆြဲခ်မွတ္ခဲ့သည္။

၁၈၈၉ခုႏွစ္တြင္ ထိုၿမိဳ႕စားမ်ားႏွင့္အဂၤလိပ္တို႔တည္ေဆာက္ထားခဲ့သည့္ ကြန္ကရိတံတိုင္းကို ကရင္လူမ်ဳိးနယ္စပ္ကာကြယ္ေရးတပ္က ျပန္လည္ ေတြ႕ရွိသည္။

(ရတနကိုစင္ဘန္ေကာက္ေခတ္ပထမဘုရင္သည္မြန္မ်ဳိးႏြယ္ျဖစ္ေၾကာင္း postခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။)

လန္းနာက မြန္ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားအားသိမ္းပိုက္သည့္သမိုင္း

လန္းနာက မြန္ၿမိဳ႕ေတာ္မ်ားအားသိမ္းပိုက္သည့္သမိုင္း

၁၂၅၉ခုႏွစ္တြင္ မင္းဂရိုင္းသည္ လြတ္လပ္ ညီညြတ္ေသာလန္းနာေျမာက္ပိုင္း "တိုင္း" ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံမ်ား၏ပထမဘုရင္ျဖစ္လာသည္။ထိုႏိုင္ငံသည္ယေန႔အခါလာအိုႏိုင္ငံ၏ေျမာက္ပိုင္းေဒသႀကီးျဖစ္၏။ သူသည္ လူမ်ဳိးျခားမ်ားစီးနင္းတိုက္ခိုက္မည့္အနၱရယ္မ်ားေခတ္လွိုင္းႂကြေနေသာအခ်ိန္တြင္ညီညြတ္မႈမရွိေသာ "တိုင္း"မ်ဳိးႏြယ္စုတို႔၏ၿမိဳ႕ျပႏိုင္ငံမ်ားကိုလန္းနာႏိုင္ငံေတာ္အျဖစ္စည္းရံုး တည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သူသည္ "တိုင္း"လူမ်ဳိးမ်ား၏ မန္းလိုင္, ခ်င္းခံ ႏွင့္ ခ်င္းေခါင္ကိုလၽွင္ျမန္စြာသိမ္းသြင္းခဲ့သည္၊၁၂၆၂တြင္ ကုတ္ျမစ္ကမ္း၌  လန္းနာ၏ေနျပည္ေတာ္အျဖစ္ "ခ်င္းဂရိုင္း"ၿမိဳ႕ကိုတည္ေထာင္သည္၊( ခ်င္းဂရိုင္းသည္ လက္ရွိထိုင္းႏိုင္ငံ ေျမာက္စြန္း၏တိုင္းေဒသႀကီးၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္သည္) ၁၂၈၇တြင္ ဖေရာင္မင္း ငန္မြန္း၊ စူခိုထိုင္း( ေနာင္တြင္ ထိုင္းထီးနန္းစတင္တည္ေထာင္ေသာ ပထမေခတ္ သို႔မဟုတ္စူခိုးထိုင္းေခတ္ျဖစ္လာသည့္ၿမိဳ႕)မင္းရမ္ခမ္ဟဲန္တို႔ ခိုင္မာေသာညီေနာင္ႏိုင္ငံမ် ားအျဖစ္ပူးေပါင္းသည္။ မင္းဂရိုင္းဘုရင္ ဖန္ၿမိဳ႕တြင္ရွိေနစဥ္တြင္ မြန္ႏိုင္ငံေတာ္ဟရိပြန္ခ်ိဳင္းမွ ကုန္သည္တဦးသူ႔ထံသို႔လာေရာက္လည္ပတ္ခစားကာ မြန္ႏိုင္ငံေတာ္၏စည္ပင္သာယာတိုးတက္ဝေျပာမႈအေၾကာင္းမ်ားကိုေျပာျပသည္။ ( ဟရိပြန္ခ်ိဳင္းမွာမ်က္ေမွာက္တြင္လမ္းပြန္း တိုင္းေဒသႀကီး၏ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္သည္ ) မြန္သည္ "တိုင္း"လူမ်ဳိးစုတစ္စုမဟုတ္သျဖင့္ လန္းနာႏိုင္ငံႏွင့္မပူးေပါင္းခ်င္ေပ။ မြန္ျပည္ကိုအင္အားသံုးၿပီးသိမ္းသြင္းလိုသည့္မင္းဂရိုင္းမင္း၏အစီအစဥ္ကို အၾကံေပးမႉးမတ္မ်ားက မျဖစ္ႏိုင္ဟု တားျမစ္ၾကေသာ္လည္းမရခဲ့ပါေပ။ မင္းဂရိုင္းဘုရင္သည္ အိုက္ဖားဆိုသူ ကုန္သည္တစ္ဦးအား သူလၽွိအျဖစ္ မြန္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအသိုင္းအဝိုင္းအတြင္းပိုင္းသို႔ဝင္ပူးရန္လႊတ္လိုက္သည္။ (NCAေခတ္တြင္ KNUႏွင့္ MNSP တို႔၏အတြင္းပိုင္းကို BAကနည္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ဝင္ပူးေနသည့္ နည္းႏွင့္ထပ္တူျဖစ္သည္)။ မြန္ဘုရင္ယိဘာ (Yi Ba) က အိုက္ဖား ကို ဘုရင့္အာဏာသံုးခြင့္ရ အမတ္မႉးႀကီးအျဖစ္ခန္႔အပ္ခါစီရင္အုပ္ခ်ဳပ္ေစသည္။ ထိုမွ ၁၂၉၁ ေရာက္ေသာအခါတြင္ မင္းဂရိုင္းဘုရင္က ေဒသခံမြန္လူထုမွၾကည္ျဖဴျခင္းမရွိသည့္အေျခအေနတြင္ပင္ ဟရိပြန္ခ်ဳိင္းကိုသိမ္းပိုက္လိုက္သည္။ ( ဤအခ်က္မွာ အေလာင္းဘုရား ရာမညမြန္ျပည္ကိုသိမ္းပိုက္ခဲ့စဥ္ကအေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္သည္) ဟရိပြန္ခ်ိဳင္းနန္းဆက္မြန္ေနာက္ဆံုးမင္း ယိဘာက ေတာင္ပိုင္းရွိအျခားမြန္ၿမိဳ႕ေတာ္တစ္ခုျဖစ္သည့္ လမ္းပမ္း ၿမိဳ႕သို႔တိမ္းေရွာင္လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့သည္။

Ancient Karen Zhao

Ancient Karen Zhao

ကရင့္သမိုင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အေနာက္တိုင္း သမိုင္းသုေတသီတခိ်ဳ႕၏သံုးသပ္ခ်က္အရ ကရင္လူမ်ဳိးသည္ဗုဒၶဘုရားမပြင့္မီွ ၇၃၃ႏွစ္( ႏွစ္ေပါင္း ၃၅၀၀ ခန္႔က)

တရုတ္ျပည္ေတာင္ပိုင္းသို႔ေရာက္လာၾကသည့္ (Zhao)လူမ်ဳိးစုမွဆင္းသက္လာသည္ဟုဆိုသည္။

ဗုဒၶမပြင့္မွီ ၆၃၃ ႏွစ္မွ ဗုဒၶသကၠရာဇ္ ၂၀၇အထိ ႀကီးက်ယ္ခန္းနားေသာလူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ခဲ့သည္။ တရုတ္မင္းဆက္မ်ားအင္အားေကာင္းလာေသာအခါ ကရင့္ေဒသႀကီးအားက်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္သျဖင့္ယန္စီက်န္ျမစ္ေၾကာင္းတေလၽွာက္ေရႊ႕ေျပာင္းလာၾကရာ နန္ခ်ဳိ ထီးနန္းႏိုင္ငံသား "တိုင္း"လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ နန္ခ်ဳိ ပိုင္ေဒသမ်ားတြင္အေျခခ်ရန္အခြင့္မသာသျဖင့္ပိုင္ရွင္မဲ့ေတာင္ပိုင္းေဒသျဖစ္ေသာ လက္ရွိကာလတြင္ ျမန္မာျပည္ ျဖစ္ေနသည့္ ေဒသႏွင့္ထိုင္းနယ္စပ္ေတာေတာင္ေဒသမ်ားသို႔ဆက္လက္ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကသည္။ 

(ထိုင္းတကၠသိုလ္အဆင့္ 

သင္ရိုးညႊန္းတန္းပါကရင္လူမ်ဳိးတို႔၏ ဇစ္ျမစ္ေလ့လာေရးက႑မွသမိုင္းသုေတသီ "ဘြန္ေခၽြ႕စရီစဝပ္" ျပဳစုသည့္ "ထိုင္းရွိေတာင္ေပၚလူမ်ဳိးမ်ား" စာတမ္းမွ ေကာက္ႏႈတ္သည္။)

Karen before the reign of Lanna .. လန္းနာထီးနန္းမတိုင္မီ ကရင္လူမ်ဳိး ..

Karen before the reign of Lanna ..

လန္းနာထီးနန္းမတိုင္မီ ကရင္လူမ်ဳိး ..

(ဗုဒၶသကၠရာဇ္၂၄၉၆ခုတြင္ ဒုတိယအႀကိမ္ပံုႏွိပ္ေသာ ထိုင္းရာဇဝင္ (Thai chronicles) မွ ခ်ဳပ္ႏႈတ္သည္)

လာအိုလူမ်ဳိးျဖစ္ေပၚလာစကာလက"ယိုႏုတ္"ေခၚ "ယြန္" ေခၚ "စင္ဟနဝတီ" သည္ လန္းနာ၏ တိုင္းေသႀကီးတခုျဖစ္သည္။ Holt Samule Hallet ၏ခရီးစဥ္မွတ္တမ္းတစ္ခုျဖစ္သည့္ "ရွမ္းတို႔၏သမိုင္းပံုၾကမ္း" (Historycal sketch of the Shans) ၌ "ယိုႏုတ္" တြင္ ကရင္လူမ်ဳိးလြမ္းမိုးခဲ့ဘူးၿပီး"ယြန္" သို႔မဟုတ္"ယန္"သည္ ကရင္လူမ်ဳိးျဖစ္သည္ဟုေဖာ္ျပထားသည္။ ဗမာအေခၚအရ "ဂၽြန္း" (Jung) လူမ်ဳိးျဖစ္၍ တရုတ္ေရွးေဟာင္းမူလအေခၚအရ "Jung" သည္ ယူနန္ျပည္နယ္၏အမည္ျဖစ္ကာ "ေတာင္အရပ္ကမိုးတိမ္" ဟုအဓိပၸါယ္ရသည္။ ဗုဒၶသကၠရာဇ္အစပိုင္းတြင္တရုတ္-နန္ခ်ဳိျပည္စစ္ပြဲကာလမ်ားအတြင္းနန္ခ်ိဳျပည္သားမ်ားသည္ "ယုိႏုတ္" သို႔တိမ္းေရွာင္လာၾကသည္။ "ယိုႏုတ္" တြင္ေနာက္လိုက္ဗိုလ္ပါေျမာက္မ်ားစြာရွိေသာ ကရင္ (ယန္လူမ်ဳိး) ဘုရင္၏အုပ္ခ်ဳပ္မႈအရိပ္အဝါသေအာက္တြင္နန္ခ်ဳိသားတို႔ခိုလႈံခဲ့ၾကသည္။ကရင္ဘုရင္က နန္ခ်ဳိစစ္ေျပးမ်ားကို ၿမိဳ႕ရြာမ်ားတည္ေထာင္အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္ေပးခဲ့သျဖင့္နန္ခ်ဳိသားမ်ားက မိန္းရြန္႔ ခ်င္းစဲန္း မိန္းလဲႏွင့္မိန္းခ်န္းဖိုက္ၿမိဳ႕မ်ားကိုထူေထာင္ၿပီးအေျခခ်ေနထိုင္ၾကသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ နန္ခ်ဳိစစ္ေဘးေရွာင္မ်ား၏လူဦးေရအင္အားသည္ေဒသခံကရင္(ယန္းလူမ်ဳိး)ထက္မ်ားျပားလာသျဖင့္ ျပည္ပိုင္လူမ်ဳိးအျဖစ္တက္လွမ္းႏိုင္ရန္ မိမိတို႔တည္ေထာင္ထားသည့္ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ "ဝယန္ခ်န္း" (ဆင္ၿမိဳ႕) သို႔ ကရင္ဘုရင္ကို ဖိတ္ေခၚခါ အရက္ေသစာ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္မ်ားျဖင့္ဧည့္ခံၿပီးၿမိဳ႕တံခါးကိုပိတ္ခါ ေသေၾကာင္းၾကံစီလိုက္သည္။

ေတာင္ငူ ကရင္ေခတ္တြင္ တိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားေရာက္ရွိခိုလွံုျခင္း

ေတာင္ငူ ကရင္ေခတ္တြင္ တိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားေရာက္ရွိခိုလွံုျခင္း

(ရတနကိုစင္ေခတ္ ေတာ္ဝင္ထိုင္းသမိုင္းသုေတသီ Phra Boriharng Phethani ျပဳစုေရးသားေသာ ထိုင္းရာဇဝင္(Chronicle of Thai)စာအုပ္ပါ ေရွးေဟာင္းထိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ေပၚလာပံု" က႑မွ ခ်ဳပ္ႏႈတ္ထားသည္။)

ဗုဒၶမတိုင္မီေခတ္ကာလတြင္ လာအိုတိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ေတာဦးၿမိဳ႕ေတာ္တည္ရွိရာ ယန္း(ကရင္)ျပည္သို႔ေရႊ႕ေျပာင္းေရာက္ရွိလာၾကသည္။ ယန္း(ကရင္)လူမ်ဳိးတို႔သည္ အဆင့္ျမင့္ၿမိဳ႕မ်ားကို လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၇၅၀ကတည္းကတည္ေဆာက္ထားခဲ့ၾကသည္။ ကရင္မ်ားသည္ ေတာဦးသို႔မေျပာင္းေရႊ႕လာခင္တြင္ ကြမ္က်ိဳးေတာင္ပိုင္းေဒသ၌ေနာက္ဆံုးေနထိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ 

ကရင္မ်ား ကြမ္က်ဳိးမွေျပာင္းေရႊ႕လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ဗုဒၶသကၠရာဇ္ ၅၀ ခန္႔တြင္ တန္ခိုးထြားလာေသာ တရုတ္မင္းတို႔၏ခ်ိမ္းေခ်ာက္တိုက္ခိုက္မႈေဘးအနၲရယ္မွလြတ္ကင္းရန္ ထိုင္းတိုင္းလူမ်ဳိးတို႔သည္ယန္စီျမစ္ဝွမ္းအလယ္ပိုင္းေဒသ ေဇခၽြမ္ရွိ ဖာ့ဘာၿမိဳ႕ ေတာ္မွ ထီးနန္းပိုင္နက္ကိုစြန္႔ခြာၿပီး ေတာဦးသို႔ ေရာက္ရွိခိုလႈံလာၾကသည္။

ထိုေခတ္အစဥ္အလာအရလစ္လပ္ေသာ ေဒသမ်ားတြင္အေျခခ်သူမ်ားမွာလြတ္လပ္စြာအေျခစိုက္ႏိုင္ၾကဳၿပီး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္ရွင္ရွိေသာေဒသမ်ားတြင္အေျခခ်လၽွင္ ပိုင္ရွင္လူမ်ဳိးစုျပည္သားမ်ား၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ေနထိုင္ရသည္။ လာအိုတိုင္းႏွင့္ ထိုင္းတိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ကရင္ျပည္သို႔ေရာက္ရွိခိုလႈံသည့္လူဦးေရမ်ားစြာတိုးမ်ားလာသည္။ ၄င္းတို႔သည္ ကရင္ျပည္တြင္း၌ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အခါအားေလၽွာ္စြာ ရရွိခဲ့ၾကသည္။ ကရင့္အုပ္ခ်ဳပ္မႈနယ္ေျမတြင္ အေျခခ်ခိုလွံုေနစဥ္ တိုင္းလူမ်ဳိးတို႔သည္ သံလြင္အေရွ႕

ဖက္ကမ္းႏွင့္မဲေခါင္ျမစ္ရွိ လီဖီ လၽွိုေေမ်ာင္ေဒသအျပင္ ဖူနန္ေဒသႀကီးသို႔ ဦးတည္ေရႊ႕ရွားခဲ့ၾကသည္။ 

ကရင္ႏွင့္လာအိုလူမ်ဳိးအေၾကာင္း-

ရတနကိုစင္မင္းဆက္ (၄) ၏သား Krom Phara Narathip Praphanphong ျပဳစုေရးသားေသာ "ဖမာ့"ရာဇဝင္ႏွင့္ "ထိုင္းအမ်ဳိးသား" စာအုပ္ မ်ားမွ ေကာက္ႏႈတ္သည့္ ကရင္ႏွင့္လာအိုလူမ်ဳိးအေၾကာင္း-

ကရင္လူမ်ဳိးတို႔ေရႊ႕ေျပာင္းလာသည့္ တတိယလမ္းေၾကာင္းမွာ သံလြင္ျမစ္ႏွင့္ ေက်ာက္ဖရားျမစ္တို႔ျဖစ္သည္။အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားကၽြန္းဆြယ္ရွိ ကေမၻာဒီးယားေဒသသို႔ေရာက္လာၿပီးမွ ေျမာက္ပိုင္းသို႔ျပန္တက္သြားၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ပအိုကရင္(ေတာင္သူ)တို႔သည္ေရွးေဟာင္းမူလ

လူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္"စယမ္ ေဒသ" "ခမာၿမိဳ႕ေတာ္" မ်ား၊ မဲေခါင္ျမစ္ေအာက္ပိုင္းေဒသ၊ လာအိုေဒသရွိက်န္ပါစပ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ရွမ္းတို႔၏ "လီဖိ"ေခၚလၽွိုေမ်ာင္တစ္ေထာင္ေဒသအထိေက်ာ္ၾကားသည္၊ ယူနန္ေဒသရွိ စစ္ေစာင္ပန္းနာတြင္ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ေက်ာ္သာသနာျပဳခဲ့ေသာ အေမရိကန္မစ္ရွင္နာရီ Dr. William Clifton Dodd ၏ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္အရ "ယြန္" ဆိုသည္မွာခရစ္သကၠရာဇ္(၆)ရာစုတြင္တရုတ္ေဒသမွ ထိုင္းႏွင့္လာအို တို႔ေျပာင္းေရႊ႕ေရာက္ရွိလာေသာ သံလြင္ျမစ္အေရွ႕ပိုင္းေဒသကိုေခၚဆိုသည့္အမ်ားသံုးအမည္ျဖစ္ကာ ထိုင္းလူမ်ဳိးထက္အရင္ဆင္းလာေသာ လာအိုလူမ်ဳိးမ်ားမေရာက္ခင္ကတည္းက"ယန္း"ေခၚကရင္လူမ်ဳိးမ်ားအေျခခ်ေနထိုင္လၽွက္ရွိၿပီးသားျဖစ္သည္ဟုေဖာ္ျပထားသည္။ ယြန္းေခၚ ကရင္တို႔၏ဌာေနႀကီးမွာ သံလြင္ျမစ္မွအစျပဳ၍မဲေခါင္ျမစ္ကိုေက်ာ္လြန္ခါ ခမာေဒသေတာင္ပိုင္းအထိႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ၿပီး သာယာဝေျပာလွသည္။ ေျမာက္ပိုင္းမွေရႊ႕ေျပာင္းလာေသာ လာအိုလူမ်ဳိးမ်ားက ကရင္ဘုရင္ထံခစားရာတြင္ခိုလႈံခြင့္ရၾကသည္။ အေျခခ်ခြင့္ရၿပီးေနာက္ႏွစ္၅၀အတြင္းတြင္ ယြန္ေဒသအတြင္း၌လာအိုလူမ်ဳိးမ်ားကျမိဳ႕ရြာမ်ားစြာထူေထာင္ၾကသည္။ ခရစ္ေတာ္မဖြားမွီ ၅၄၃ ခုႏွစ္တြင္လာအိုလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ယန္းကရင္လူမ်ဳိးမ်ားအၾကားစစ္ပြဲမ်ားစြာျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ကရင့္လက္မွ ယြန္းေဒသအားလာအိုတို႔သိမ္းပိုက္ခဲ့ၾကသည္။

အဂၢဖိုးခ်စ္မွာၾကား

ကရင္သမိုင္းဆိုင္ရာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို ရွဲေပးၾကတဲ့သူေတြအားလံုးကိုကရင္တမ်ဳိးသားလံုးအစား ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကရင္ဟာေရွးပေဝသနီေခတ္ကထြန္းကား(Civilized) ခဲ့ဘူးတဲ့လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္းကို ဆက္ႏြယ္မႈရွိတဲ့အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံသမိုင္းေတြထဲကေန ဆက္လက္ေမႊေႏွာက္ရွာေဖြေဖာ္ျပသြားမွာျဖစ္တယ္။ အဆိုပါဆက္ႏြယ္ရာအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမရွိေသးတဲ့ကာလက အျဖစ္အပ်က္ေတြျဖစ္တာမို႔ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဆိုင္ရာ အေထာက္အထား(ေက်ာက္စာ၊ေပစာ၊ သားရည္စာ၊ ၿမိဳ႕ေဟာင္း၊ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းကရိယာ)စတာတြကိုမေထာက္ျပႏိုင္ပါဘူး။ ဘာသာေဗဒ၊ လူသားမ်ားေျပာင္းေရႊ႕မႈသမိုင္းနဲ႔ ပထဝီဘာသာရပ္ေတြကို အေထာက္အကူယူရပါတယ္။ ဒ႑ါရီ ဆန္လြန္းလို႔ တကယ့္ကို မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကိုလဲ တတ္ႏိုက္သမၽွေရွာင္ပါတယ္။ ကရင့္သမိုင္းကို Reliable ျဖစ္ေအာင္၊ ကမၻာ့သမိုင္းTimeline  နဲ႔အံဝင္ေအာင္ ျဖည့္ဆည္းဖို႔အေတာ္ေလးလိုအပ္ေနတာကိုေတြ႕ရလို႔ က်ဳိးစားၿပီးသုေတသနလုပ္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္တိုင္းျပည္ပ်က္သုန္းခဲ့တာႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္တာမို႔ သုေတသနလုပ္ရတာကလည္း ပင္လယ္ထဲက်သြားတဲ့အပ္တေခ်ာင္းကိုရွာရသလိုျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ဖာကိုယ္ႀကိဳက္သလိုေရးၿပီးအတည္ျပဌာန္းဖို႔ဆိုရင္လဲ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာမရွိရင္လုပ္လို႔မရပါဘူး။ ျပင္ပစာေပစာအုပ္ေတြအျဖစ္သာထုတ္ေဝလို႔ရမွာျဖစ္တယ္။ အဲလိုအေနအထားမွာ ႏိုင္ငံတကာက လက္ခံတဲ့သမိုင္းမ်ဳိးျဖစ္ဖို႔ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကိုအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ဘူးတဲ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြထဲကေနဆြဲထုတ္တင္ျပႏိုင္ျခင္းဟာ တစ္ခုတည္းေသာreliable အျဖစ္ႏိုင္ဆံုးအေထာက္အထားျဖစ္တယ္။ ကရင္တမ်ဳိးသားလံုးအတြက္ဘံုအေရးႀကီးခ်က္ျဖစ္တာမို႔ တဘက္နဲ႔တဘက္ ကြဲျပဲေနတဲ့ဘယ္ကရင္မဆိုက်ေနာ့္ရဲ႕ရွာေဖြတင္ျပခ်က္ေတြကို ကရင္တမ်ဳိးသားလံုးသိရွိေစရန္ဝိုင္းဝန္းျဖန္႔ခ်ီဖို႔ေမတၲာရပ္ခံပါတယ္။ က်ေနာ့္ကို reference အျဖစ္ထားခ်င္ရင္ထားႏိုင္ေပမဲ့  

Source အျဖစ္က်ေနာ္ေဖာ္ျပထားတဲ့ sources ေတြကိုသံုးရင္ပိုၿပီး ယံုၾကည္စရာျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးနဲ႔အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ျမင့္မားေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစတာမို႔ တတ္အားသမၽွဝိုင္းဝန္းျဖန္႔ခ်ီၾကလိမၼယ္လို႔ေမၽွာ္လင့္ထားပါတယ္။ က်ေနာ္ဆက္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ႀကီးမားတဲ့စိတ္ဓာတ္ခြန္အားျဖင့္ေဖးမျခင္းလို႔လဲအသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။

မြန္-ကရင္- ဗမာ ဆက္စပ္မႈသမိုင္းအပိုင္းအစတစ္ခ်ဳိ႕

မြန္-ကရင္- ဗမာ ဆက္စပ္မႈသမိုင္းအပိုင္းအစတစ္ခ်ဳိ႕

  ေမာ္လၿမိဳင္ကို ေအဒီ ၃၀တြင္ကရင္က "ထာေဝ" (သို႔)"ဃိုထာေဝ" ဟုေခၚၿပီးမြန္က "မို႔မြာလို"ဟုေခၚ။(ၿမိဳ႕ထူေထာင္ေသာပထမဘုရင္ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ေရွးမြန္ဘာသာျဖင့္မ်က္စိတစ္လံုးဟုအဓိပၸါယ္ရေသာ  (one-eyed) ျမိဳ႕ဟုလည္းေခၚသည္။) ေနာက္ပိုင္းတြင္ၿမိဳ႕ပ်က္ေတာျဖစ္သြားၿပီးႏွစ္မ်ားစြာၾကာေသာအခါ ကရင္မ်ားတဖန္လာေရာက္ေနထိုင္ကာ"ေမာ္လမြဲ" ဟုေခၚသည္။ "ေမာ္လမြဲေခၚဃိုထာေဝ"၏ေျမာက္ဘက္တြင္ဒူးသထူ (သထံု) မြန္ၿမိဳ႕ရွိသည္။အေရွ႕ဘက္တြင္ယိုးဒယားျပည္ရွိၿပီးအေနာက္ဘက္တြင္မုတၲမပင္လယ္ေကြ႕ရွိသည္။
ဃိုတာေဝၿမိဳ႕ကိုထူေထာင္သူမွာေမြးရာပါမ်က္လံုး၃လံုးရွိေသာ ကရင္မ်ဳိးရိုးျဖစ္သူ "ဃိုတာဒဲ" ဘုရင္ ျဖစ္သည္။ သူ႔ကိုဘယ္အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံကမွစစ္ျပဳတိုက္ခိုက္အႏိုင္ယူႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။ စစ္ေရးစစ္ရာတြင္ရန္သူနင္းလာမည့္အကြက္ကိုသူမတူေအာင္မွန္ကန္စြာႀကိဳတင္တြက္ဆႏိုင္စြမ္းရွိသျဖင့္လည္းေကာင္း တတိယမ်က္လံုးရွိသျဖင့္လည္းေကာင္း ဒိပၸစကၡဳရွိေသာဘုရင္ဟုနာမည္ေက်ာ္ခဲ့သည္။.........

  ၁၀၅၀တြင္ အေနာ္ရထာ ပိဋက၃ပံုလိုခ်င္သျဖင့္ ေမာ္လၿမိဳင္ကိုမြန္ဘုရင္မႏူဟာလက္မွတိုက္ယူသည္။ ပခူး သထံု မုတၲမ ေမာ္လၿမိဳင္ကိုပါသိမ္းပိုက္သည္။ ေအဒီ ၁၂၈၇တြင္ မြန္မင္းတပါးျဖစ္လာေသာ မုတၲမအနီးရွိ ကရင္တို႔ေနထိုင္ရာ"ဒူးအူ" ၿမိဳ႕သား ရွမ္း-ကရင္ကပ္ျပား မဂၢဒူးက အေနာ္ရထာမင္းအာဏာအပ္ႏွင္းထားသည့္ အဆိုပါၿမိဳ႕ရွိၿမိဳ႕စားအားလံုးကိုသတ္ျဖတ္ၿပီး မုတၲမကိုၿမိဳ႕ေတာ္တည္ကာနန္းတက္အုပ္စိုးသည္။မဂၢဒူးကို ဝါရီယူးမင္းဟုလည္းေခၚတြင္သည္။ ေအဒီ၁၅၃၉ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေနာက္တက္လာေသာမြန္မ်ဳိးရိုးုျဖစ္သည့္မင္းမ်ားကၿမိဳ႕ေတာ္ကို ပဲခူးသို႔ေျပာင္းေရႊ႕သည္။ ပဲခူးေနာက္ဆံုးဘုရင္မွာ မြန္လူမ်ဳိးတကရူပီျဖစ္သည္။...........

မြန္ႏွင့္ရွမ္း သမိုင္းထဲမွ ကရင္တို ့ဆင္းသက္လာပံုအေၾကာင္း

မြန္ႏွင့္ရွမ္း သမိုင္းထဲမွ ကရင္တို ့ဆင္းသက္လာပံုအေၾကာင္း
---------------------------------------
ကရင္လူမ်ဳိးသည္ ေရွးဦးရွမ္းမ်ဳိး(၃၀)တြင္ပါ၀င္သည္။ပါဠိစာျဖင့္ ကိရာတ ဟုေရးသားရာမွကရျဖစ္လာသည္။ အဘိဓာန္နိသ်ွသစ္တြင္ ကရတ ကရင္ဟုေရးသားသည္။
သထံုျပည္ကိုကမၻာဦးေခတ္က ရာမညရ႒-သု၀ဏၰဘူမိ သုဓမၼ၀တီ သထံုျပည္ဟုေခၚတြင္ခဲ့သည္။
ေဂါတမဗုဒၶမတိုင္မီ ႏွစ္(၅၀) ခန္ ့တြင္မူထို သု၀ဏၰဘူမိတိုင္းကို ကရဏၰကတိုင္းဟုေခၚသည္။
ကရဏၰကတိုင္း သုဘိႏၷျမိဳ ့၌ တိႆသကၠရာဇာ မင္းၾကီးႏွင့္ သီရိကပၸါေဒ၀ီ
မိဘုရားၾကီးတို ့ထီးနန္းစံခဲ့သည္။ ကရဏၰကတိုင္းသား တို ့တြင္ပင္လယ္ေရေၾကာင္းမွသေဘာၤျဖင့္ သြားလာကုန္ကူးၾကေသာကုန္သည္မ်ားရွိခဲ့သည္။

့ျမန္မာကရင္-

ျပည္ျမဳိ ့အေနာက္ဖက္ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းတေလွ်ာက္ႏွင့္သံတြဲေတာင္စဥ္ (၇)ခရိုင္တြင္ေနထိုင္ခဲ့ဘူးေသာ ကမ္းယံလူမ်ဳိးမွ ဆင္းသက္ေပါက္ပြားလာေသာကရင္
လူမ်ဳိးစုကို ျမန္မာကရင္ဟုေခၚသည္။ ေနာက္ကာလမ်ားတြင္ စေကာကရင္ဟုေခၚတြင္ျပန္သည္။

မြန္ကရင္-

ထိုအခ်ိန္က ကရဏၰကတိုင္းရွိေျမျပန္ ့သားမ်ားကိုမြန္ဟုေခၚျပီးေတာေတာင္ေဒသသားမ်ားကိုကရဏ္ဟုေခၚသည္။
ကရဏ္မွ ကရင္ျဖစ္လာသည္။
( စာျပင္သူမွတ္ခ်က္-ထိုင္းႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း တပ္ခရိုင္ႏွင့္
ကန္ခ်နဘူရီခရိုင္အတြင္း မွ ကရင္လူမ်ဳိးအစုတခ်ဳိ ့ကိုလက္ရွိထိုင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ ကရဏ္ဟု ေခၚဆဲျဖစ္သည္။
ကရင္အားလံုးကိုမူ ထိုင္းဘာသာျဖင့္ ကရယန္(Karian)ဟုေခၚသည္။တရုတ္၊ ရွမ္းႏွင့္ေျမာက္ပိုင္းထိုင္က ကရင္ကို "ယန္း"ဟုေခၚသည္။
မြန္ႏွင့္နီးစပ္သျဖင့္ တလိုင္း(မြန္)ကရင္ဟုသတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္။
ေနာက္ကာလမ်ားတြင္ ပိုးကရင္ဟု ေခၚၾကသည္။

ေဘသေလဟန္(ဗက္လင္ၿမိဳ႕) အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာမ်ား။

ေဘသေလဟန္(ဗက္လင္ၿမိဳ႕) အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာမ်ား။

ေဘသေလဟန္(Bethlehem) အဂၤလိပ္ဘာသာျဖစ္သည္။ ျမန္မာက"ဗက္လင္"ဟုေခၚသည္။ မူရင္းနာမယ္မွာအာရပ္ဘာသာ Bayta Lahm ျဖစ္ၿပီး ဟီဘရူး(ဂ်ဴး) ဘာသာျဖင့္ Betlehem ဟုေခၚသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ "ေပါင္မုံ႔အိမ္"

( House of Bread )ျဖစ္သည္။

လက္ရွိတည္ေနရာမွာပါလက္စတိုင္းျဖစ္သည္။ လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ပါလက္စတိုင္း ဗက္လင္ ျမဴနီစီပယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖစ္သည္။လက္ရွိ ျမဴနီစီပယ္ဝန္ႀကီးနာမယ္မွာAnton Salmanျဖစ္သည္။

လူဦးေရမွာ၂၅၂၆၆ (၂၀၀၇ခုႏွစ္)

ေနထိုင္ေသာလက္ရွိလူမ်ဳိးမ်ားကိုအသားအေရာင္ျဖင့္ပိုင္းျခားသတ္မွတ္သည္။ ၇၉.၃၃%မွာလူျဖဴမ်ား၊ ၆.၃၇%မွာ အေမရိကန္လူမဲမ်ား၊ ၂.၇၅%မွာအာရွသားမ်ားျဖစ္သည္။၁၈၇၀ ခုႏွစ္စာရင္းအရလူမ်ဳိးမ်ားမွာ (လူဦးေရအမ်ားဆံုးမွအနဲဆံုးသို႔) မူစလင္, လက္တင္,ဂရိစ္ႏွင့္ အာေမးနီးယန္းလူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။

ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာမ်ားမွာခရစ္ယန္ ၄၆.၁% ( ၁၉၆၇ ခုႏွစ္), မူစလင္ ၅၃.၉ျဖစ္သည္။

ပညာေရးတြင္ပါလက္စတိုင္းအမ်ဳိးသားပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနကဖြင့္ထားသည့္ေက်ာင္း ၁၀၀,ကုလသမဂၢ၏ UNRWA ကဖြင့္ထားသည့္ေက်ာင္း ၇ေက်ာင္း ႏွင့္ပုဂၢလိကက်ာင္း ၂၈ေက်ာင္းရွိသည္။ ၁၉၉၇ စစ္တမ္းအရ အသက္၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ကေလးအားလံုး စာတတ္ေျမာက္သည္။ ေဘသေလဟန္ တကၠသိုလ္ကိုကက္သလစ္ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းက ၁၉၇၃ခုႏွစ္တြင္ထူေထာင္ထားခဲ့သည္။ေဘသေလဟန္၏အဓိကစီးပြားေရးမွာ ခရစ္ယန္သာသနာဆိုင္ရာကမၻာ့အလယ္အပတ္လုပ္ငန္းျဖစ္သည္။

ကရင့္ဇစ္ျမစ္မဟုတ္ေသာ ကာေရလာ- ကာရိုက္ လူမ်ဳိးအေၾကာင္း---

ကရင့္ဇစ္ျမစ္မဟုတ္ေသာ ကာေရလာ- ကာရိုက္ လူမ်ဳိးအေၾကာင္း---

Karaylar-Karaites

Karait ေခၚ Karaylar-Karaites ေခၚ Crimean Karaites  ေခၚ Qarays လူမ်ဳိးသည္  လက္ရွိကာလ၌ ပင္လယ္နက္ေဒသတဝိုက္ရွိ ယူကရိန္း၊ ခရိုင္းမီးယား၊ အစၥေရး၊လစ္သူနီးယားႏွင့္ ပိုလန္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္စုစုေပါင္းလူဦးေရငါးေသာင္း( ၅၀၀၀၀)ခန္႔က်န္ရွိေနေသာေရွးေဟာင္းလူမ်ဳိးတမ်ဳိးျဖစ္သည္။  ေကာ့ေကးရွန္းလူ႔မ်ဳိးႏြယ္စုမွလာေသာ တူရကီအႏြယ္တခုျဖစ္သည့္ 

Kipchak ဘာသာစကားအုပ္စုတြင္ပါဝင္သည္။ မြန္ဂိုလ္တို႔ႀကီးစိုးေသာေခတ္တြင္ ယင္း Kipchak ဘသာစာေပကိုတာတာ မြန္ဂိုလ္လူမ်ဳိးပိုင္အျဖစ္သတ္မွတ္အသံုးျပဳသည္။ နာဇီေခတ္တြင္ဂ်ာမန္သိမ္းပိုက္ထားေသာဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားရွိ Karaylar-Karaites ခရစ္ယန္ဘာသာဝင္မ်ားအား ဂ်ဳးလူမ်ဳိးစုတစုအျဖစ္မွားယြင္းသတ္မွတ္ခါ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္ပစ္သည္။ Karaylar-Karaitesတစ္မ်ဳိးလံုးသည္ တျခားဥေရာပလူမ်ဳိးမ်ားထက္ေစာစီးစြာ ဂ်ဴးဒစ္ ခရစ္ယန္ဘာသာကိုသက္ဝင္ယံုၾကည္လာၾကသည့္လူမ်ိဳးျဖစ္သည္။Karaylar-Karaitesႏွင့္မ်ိဳးရိုးနီးစပ္ေသာ တျခားတူရကီ အႏြယ္ဝင္ျဖစ္သည့္ တရုပ္ျပည္ရွိ လူဦးေရ ၁၀သန္းေက်ာ္ေသာအဂၤလိပ္အေခၚ "အြီဂါ"(Uyghur) တရုတ္အေခၚ "ဝိန္းဝါ့တ္ရ္"လူမ်ဳိးတို႔မွာမူ အစၥလမ္ဘာသာဝင္ျဖစ္သြားၾကသည္။

ပထမဗမာ့လြတ္လပ္ေရးေန႔အေၾကာင္းတေစာင္းတေစ့...

ပထမဗမာ့လြတ္လပ္ေရးေန႔အေၾကာင္းတေစာင္းတေစ့...

ဇႏၷဝါရီလ ၄ရက္ေန႔သည္ (၇၂)ႀကိမ္ေျမာက္ ဒုတိယဗမာ့လြတ္လပ္ေရးေန႔ျဖစ္သည္။ ပထမဗမာ့လြတ္လပ္ေရးမွာမူ ၁၉၄၃ ဩဂုတ္လ ၁ရက္ေန႔ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္မွာ ေဒါက္တာဘေမာ္ျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္ကို အဂၤလိပ္အစိုးရကဗမာျပည္ကိုအင္းဒီးယားမွခြဲထုတ္ေသာ ( ၁၉၃၇ ) ခုႏွစ္မွစ၍ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံလက္ေထာက္ ဗမာျပည္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ ဆရာစံအမႈကိုေရွ႕႔ေနလိုက္ခဲ့စဥ္က မေအာင္ျမင္သျဖင့္ အဂၤလိပ္အစိုးရကိုညိဳညင္ေနသူျဖစ္ေသာ္လည္း အဂၤလန္တကၠသိုလ္မ်ားမွေရွ႕ေနဘြဲ႕ႏွင့္ပါရဂူဘြဲ႕မ်ားရရွိခဲ့သည့္ထူးခၽြန္သူျဖစ္သျဖင့္အဂၤလိပ္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူးကို ၁၉၃၇တြင္အပ္ႏွင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ အဂၤလိပ္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုဆန္႔က်င္ေသာတရားေဟာေျပာမႈုမ်ား၊ အဂၤလိပ္ဆန္႔က်င္ေသာဗမာမ်ဳိးခ်စ္လူငယ္ မ်ားကိုအားေပးမႈမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၃၉တြင္ရာထူးျပဳတ္ခါ မိုးကုတ္ေထာင္တြင္အက်ဥ္းခ်ထားျခင္းခံရသည္။
 အင္းဒီးယား၊ ဗမာျပည္ႏွင့္အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားကြ်န္းဆြယ္ႏိုင္ငံမ်ားအားအဂၤလိပ္ႏွင့္ျပင္သစ္လက္ေအာက္မွဆြဲထုတ္ေရးစီမံခ်က္အရ ၁၉၄၀ ဇြန္လ ၁၂ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္က ထိုင္းအစိုးရႏွင့္ စစ္ေရးမဟာမိတ္စာခ်ဳပ္ကိုတိုက်ဳိတြင္လက္မွတ္ထိုးခဲ့သည္။ ထိုစာခ်ဳပ္ႏွင့္ဂ်ပန္႔ရာဇသံေပးမႈအရ ျပင္သစ္ခြဲထုတ္သြားေသာေလာႏိုင္ငံႏွင့္ကေမၻာဒီးယားအေရွ႕ဘက္ျခမ္းတိုင္းေဒသႀကီးမ်ားကို ျပင္သစ္က ထိုင္းႏိုင္ငံအားျပန္လည္လႊဲအပ္လိုက္ရသည္။ သံလြင္အေရွ႕ဘက္ျခမ္း က်ိဳင္းတုံေဒသႏွင့္ကရင္နီျပည္မ်ားကိုမူ အဂၤလိပ္ကထိုင္းအားျပန္မလြဲအပ္ေပ။

,ျမန္မာျပည္ဒုတိယလြတ္လပ္ေရးေနာက္ခံေက်ာရိုးျဖစ္စဥ္မ်ား....

,ျမန္မာျပည္ဒုတိယလြတ္လပ္ေရးေနာက္ခံေက်ာရိုးျဖစ္စဥ္မ်ား....

ဂ်ပန္ေပးသည့္၁၉၄၂ ၾသဂုတ္လ ၁ရက္ဗမာ့လြတ္လပ္ေရးအရထြက္ေပၚလာသည့္ ဗမာျပည္(ဘိရုမာကုကိ)၏ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အဓိပဓိ ေဒါက္တာဘေမာ္အစိုးရေခတ္တြင္ဂ်ပန္႔"နာမိကီကန္" စစ္ေအာင္ႏိုင္ေရးေသနဂၤျဗဴဟာအရ ဂ်ပန္စစ္ေထာက္လွမ္းေရးဌာနတာဝန္ခံ ဗိုလ္မႈးခ်ဳပ္ စူဇူကီး ထူေထာင္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ BIA တပ္ကို ဗမာ့အမ်ဳိးသားတပ္မေတာ္ BNA အျဖစ္ေျပာင္းလဲဖြဲ႕စည္းခါ ဗမာျပည္ပိုင္တပ္မေတာ္အျဖစ္ ဂ်ပန္ဘုရင့္အစိုးရကလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည္။အစိုးရအာဏာႏွင့္ဗမာျပ ည္ကိုလႊဲေပးလိုက္ရသည့္ ေဒါက္တာဘေမာ္ကိုစိတ္ခ်စရာအၾကာင္းမရွိသျဖင့္ဗိုလ္ေအာင္ဆန္းအားစစ္တပ္အာဏာခြဲထားေပးခါ ဂ်ပန္က ၂ဘက္လံုးကို စစ္တုရင္နည္းအရ"ခြခ်က္" လုပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ဤနည္းနားကို ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာက " Check & Balance" ဟုေခၚဆိုသည္။

BNAကိုဘက္ေျပာင္းေစသည့္ ဂ်ပန္စစ္ေရး ဆက္တိုက္အေရးနိမ့္မႈ အဆင့္ဆင့္ အ ခ်ိန္မ်ဥ္း(Timeline ) 

-၁၉၄၂ဇႏၷဝါရီလတြင္ အဂ္လိပ္က ဂ်ပန္႔လက္ေအာက္မွျမန္မာျပည္ကိုျပန္သိမ္းမည့္ Burma Campaign စစ္ဆင္ေရးကိုစတင္သည္။

-၁၉၄၃ စက္တင္ဘာ ၃ရက္တြင္

ဝင္ရိုးတန္း (Axis) ႀကီး ၃ႀကီးႏိုင္ငံျဖစ္ေသာ အီတလီလက္နက္ခ်အရႈံးေပးသည္။

-၁၉၄၄ မတ္လတြင္ အိႏၵရိယႏိုင္ငံ မီဇိုရမ္(အင္းဒီးယားခ်င္း)ျပည္နယ္ အင္ဖာလ္ၿမိဳ႕တိုက္ပြဲတြင္ ဂ်ပန္ကအဂၤလိပ္ကိုအျပတ္အသတ္အသတ္ရႈံးသည္။အဆိုပါတိုက္ပြဲသည္ တိုက္တိုင္းေအာင္ဂ်ပန္႔တပ္မေတာ္ကိုပြဲတိုင္းရႉံးအေနအထားသို႔ေျပာင္းျပန္လွန္လိုက္သည့္ ၁၈၀ဒီဂရီ "ဂငယ္ေကြ႕" (U-Turn) ျဖစ္သည္။ 

-၁၉၄၄ ဇူလိုင္လတြင္ ဂ်ပန္ႏွင့္စစ္မဟာမိတ္စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထိုးထားသည့္ျမန္မာ့မိတ္ေဆြႏိုင္ငံ ထိုင္းစစ္အစိုးရျပဳတ္က်ၿပီး ဂ်ပန္ကိုဆန္႔က်င္သည့္ Free Thai ေျမေအာက္ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုက ထိုင္းႏိုင္ငံ၏အရပ္သားအစိုးရျဖစ္လာသည္တြင္ အေမရိကန္၊ အဂၤလန္ႏိုင္ငံတို႔ကထိုင္းႏိုင္ငံအား မဟာမိတ္အျဖစ္ေျပာင္းလဲအသိအမွတ္ျပဳသည္။

-၁၉၄၄ဩဂုတ္လ၂၅ တြင္အေမရိကန္က ျပင္သစ္ကိုဂ်ာမန္လက္မွသိမ္းပိုက္သည္။ 

-ၿဗိတိသၽွက ဘားမားကန္ပိန္း ေခၚျမန္မာျပည္ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ေရးထိုးစစ္ကို ၁၉၄၄ ႏိုဝင္ဘာလတြင္စတင္သည္။