Friday, June 19, 2020

ဓာတ္မွန္ရိုက္ၾကည့္လၽွင္ ျမင္ရမည့္ႏိုင္ငံေရးလွည့္ကြက္ႀကီးတခု....

ဓာတ္မွန္ရိုက္ၾကည့္လၽွင္ ျမင္ရမည့္ႏိုင္ငံေရးလွည့္ကြက္ႀကီးတခု....

၁၉၄၅ဩဂုတ္လ ၃၁ရက္ေန႔မွ ၁၉၄၈ ဇႏၷဝါရီလ ၄ရက္ေန႔အထိဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆာဟူးဘရန္႔ (Sir Hubert Elvin Rance) က ၿဗိတိသၽွဘုရင္ခံအျဖစ္ ျမန္မာကိုအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။

၁၉၄၆ တြင္ ဘုရင္ခံဆာဟူးဘရန္႔ကဗမာျပည္ကိုလြတ္လပ္ေရးေပးေရးအစီအစဥ္ေျပျပစ္ေခ်ာေမာရန္ ၿဗိတိသၽွအက်ဳိးစီးပြားအေပၚရန္လိုမႉအနဲဆံုးႏွင့္ အျခားဗမာႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားေလာက္အစြမ္းမေရာက္ဟုထင္ရေသာဦးေအာင္ဆန္းကို ဘုရင္ခံ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမႈေဆာင္အျဖစ္ခန္႔အပ္သျဖင့္ ၄င္းႏွင့္အတူ ဖဆပလ အဖြဲ႕ဝင္တခ်ဳိ႕ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံ၏ လစာစားအမႈထမ္းမ်ားျဖစ္လာၾကသည္။ ၿဗိတိသၽွကအစြန္းေရာက္မ်ားဟုသေဘာထားေသာကြန္ျမဴ နစ္ပါ တီႏွင့္အခ်ားအစြန္းေရာက္ပါတီမ်ား၏ အဂၤလိပ္အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးေျမေပၚေျမေအာက္စည္းရံုးလႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ဆႏၵျပပြဲမ်ားအား ထိမ္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ဦး ေအာင္ဆန္းႏွင့္ဖဆပလ အဖြဲ႕အား ခန္႔အပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ 

ဦးေအာင္ဆန္းကို ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္တာဝန္ေပးထားသည့္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမႈေဆာင္ေကာ္မီတီ၏လက္ေတြ႕အေနအထားမွာ ပထမလြတ္လပ္ေရးေခတ္ ေဒါက္တာဘေမာ္ အစိုးရ၏အဆင့္ထက္ မ်ားစြာနိမ့္သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမႈေဆာင္အဖြဲ႕က ဘုရင္ခံ၏ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ားအတိုင္းတာဝန္ထမ္းေဆာင္ရင္း အဂၤလိပ္အစိုးရဆီတင္သြင္းမည့္ဗမာျပည္လြတ္လပ္ေရးေလၽွာက္လႊာတြင္မရွိမျဖစ္ထည့္သြင္းေဖာ္ျပရမည့္ ဗမာႏိုင္ငံဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမူၾကမ္းကို အၿပီးသပ္ေရးဆြဲၾကရန္ျဖစ္သည္။ ေကအဲန္ဒီအိုဖြဲ႕စည္းခြင့္ေပးျခင္းမေပးျခင္းသည္လည္း ဘုရင္ခံ၏ အာဏာေအာက္တြင္သာရွိသည္။

ထိုကာလတြင္ၿဗိတိသၽွထီးနန္းႏွင့္ေတာ္ဝင္ဆက္ဆံေရးအဆင့္ရွိေသာသၽွမ္းျပည္ေထာင္စု (Federated Shan States)ကို ၿဗိတိသၽွအစိုးရက  British Protectorate ျပည္နယ္အျဖစ္ ျပည္ပရန္မွကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ထားသည္။ ကရင္နီျပည္နယ္      Princely State of the Karenni State)သည္လည္း သၽွမ္းဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတြင္ပါဝင္ခဲ့သည္။ၿဗိတိသၽွအစိုးရက ယင္းသ်ၽွမ္းဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၏ျပည္တြင္းေရးကိစၥမ်ားကိုစြက္ဖက္ျခင္းမရွိေပ။ ထိုသၽွမ္းျပည္နယ္ကိုသၽွမ္းဘာသာျဖင့္ "မိန္းေဟာင္ တြန္႔ဂ်ဴအင္တိုင္း" (Muang Hom Tum Jueng Tai)ဟုေခၚတြင္ၿပီး ၁၉၂၂ ကတည္းက ၿဗိသၽွအစိုးရအသိအမွတ္ျပဳျပည္နယ္လည္းျဖစ္ခဲ့သည္။



၁၉၄၂ ဂ်ပန္ႏွင့္ထိုင္းခ်ဳပ္ဆိုေသာ စစ္ေရးမဟာမိတ္စာခ်ဳပ္အရ သံလြင္အေရွ႕တိုင္းသည္ ထိုင္းပိုင္ျဖစ္သြားခဲ့သည္မွတဖန္ ၁၉၄၅၌ အဂၤလိပ္က ျပန္သိမ္းယူခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ျပန္လည္သိမ္းယူရန္ အဂၤလိပ္ႏွင့္အေမရိကန္မဟာမိတ္မ်ားက ထိုင္းႏိုင္ငံအား ဂ်ပန္ႏွင့္အတူစစ္ရႈံးႏိုင္ငံအေနအထားမွ မဟာမိတ္အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့သည့္ ဒီပလိုမက္တစ္ျဗဴဟာေျမာက္ဆက္ဆံေရးေပၚလစီေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ထိုႏွစ္ပိုင္းမွစ၍ သၽွမ္းဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုသည္ ၿဗိတိသၽွ၏ Protectorate ျပည္နယ္ျဖစ္လာရျခင္းျဖစ္ခါ ၿဗိတိသၽွဗဟိုအစိုးရ၏ စစ္ေရးႏွင့္ဘ႑ာေရးအေထာက္အကူ ကိုမလိုအပ္ေတာ့သည့္ ကိုယ္ပိုင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္စီပြားေရးရပ္တည္မႈမ်ားအထိုက္အေလၽွာက္တည္ေဆာက္ၿပီးေသာအခါျဗတိသၽွလႊတ္ေတာ္သို႔ လြတ္လပ္ေရးေလၽွာက္လႊာ တရားဝင္တင္းသြင္းၿပီး သီးျခားလြတ္လပ္ေသာႏိုင္ငံျဖစ္လာမည္ျဖစ္သည္။

အထက္ပါအနာဂတ္လမ္းေၾကာင္းေျဖာင့္ျဖဴးခိုင္မာလၽွက္ရွိေသာသၽွမ္းဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု၏အေနအထားကို ဖဆပလက အထူးစိုးရိမ္သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အသင့္ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ေနသည္မွာ ၂၅ႏွစ္ပင္ရွိေနၿပီျဖစ္ေသာ သွ်မ္းဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာအခ်ိန္မေရြးသီးျခားလြတ္လပ္ေရးရယူႏိုင္သည့္အေနအထားကအထင္အရွားျဖစ္ေနသည္။ ထိုသို႔လြတ္လပ္ေရးရယူရန္ ေနာက္ဆံုးျပင္ဆင္မႈအျဖစ္ သၽွမ္းျပည္တြင္ပါဝင္သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနယ္ေျမအားလံုးမွေခါင္းေဆာင္မ်ား စံုညီေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးပြဲကို ပင္လံုတြင္က်င္းပရန္ သၽွမ္းဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက စီစဥ္သည္။ 

အဆိုပါသၽွမ္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေတြ႕ဆံုပြဲကိုလမ္းလႊဲႏိုင္ရန္ ဖဆပလ ကႏိုင္ငံေရးကုလားဖန္ထိုးရာတြင္ ၿဗိတိသၽွဘုရင္ခံအမႈေဆာင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးဦးေအာင္ဆန္းႏွင့္အဖြဲ႕ကို အသံုးခ်သည္။

ထိုမွတဆင့္ ၿဗိတိသၽွဘုရင္ခံ၏ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ပင္လံုသၽွမ္းေခါင္းေဆာင္မ်ားအစည္းအေဝးကို ဖဆပလ ကဝင္ပူးသည္။ ဦးေအာင္ဆန္းေရာ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဦးေအာင္ဆန္းကိုလုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္လိုက္သည့္ ဂဋဳန္ဦးေစာတို႔ပါဝင္သည္။ 

ဖဆပလ က သၽွမ္းေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုအၾကပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ ပေဒသရာဇ္ဆန္႔က်င္ေရးအေၾကာင္းျပသေဘာတရားျဖင့္ လက္ဝဲသၽွမ္းလူငယ္မ်ားက သၽွမ္းေခါင္းေဆာင္မ် ားကို ဆန္႔က်င္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို ပင္လံုညီလာခံမ႑မ်ားအထိ ခ်ီတက္အင္အားျပေစသည္။ သူ၏အေရးအသားမ်ားအရ ထိုလူငယ္မ်ားတြင္ လက္ဝဲဝါဒီတဦးျဖစ္ေသာ " တန္းတူေသာရွမ္းျပည္"၊"သၽွမ္းျပည္ဘယ္လဲ"စာအုပ္မ်ားကိုေရးသားသည့္ ဦးထြန္းျမင့္(ေတာင္ႀကီး)လဲ ေျခေခ်ာ္လက္ေခ်ာ္ပါဝင္ခဲ့ပံုရသည္။ 

ဦးေအာင္ဆန္းတို႔အဖြဲ႕သည္ ဘုရင္ခံ၏"ခြင့္ျပဳခ်က္" ကိုဘုရင္ခံ၏ "ညႊန္ၾကားခ်က္" အျဖစ္အဓိပၸယ္ထြက္ေစသည့္အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို ေျပာင္းသံုးျခင္း ႏွင့္တဘက္တြင္ သွ်မ္းလူငယ္မ်ားကသၽွမ္းေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုဆန္႔က်င္ေသာသပိတ္ပြဲမ်ားကို ႏွစ္ဘက္ညႇပ္ဖာ္ထုတ္ႏိုင္ျခင္းျဖင့္ "သၽွမ္းတို႔၏ "ပင္လံု ေတြ႕ဆံုပြဲ"ကို ဩဇာလြမ္းမိုးကာ "ဖဆပလ ၏ပင္လံုညီလာခံ"အျဖစ္အမည္ေျပာင္းသိမ္းပိုက္နိိုင္ခဲ့သည္။ ဤသို႔ျဖင့္၁၉၂၂ ခုႏွစ္ကတည္းက လြတ္လပ္ေရး ၈၀% ရထားခဲ့ၿပီးေသာ သၽွမ္းဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုသည္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ သုညရာခိုင္ႏႈန္းအေနအထားသို႔ ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားကာ လြတ္လပ္ေရးယူရန္ ေလၽွာက္လႊာကိုပင္အၿပီးသပ္မေရးႏိုင္ေသးေသာ ဖဆပလ ကလြတ္လပ္ေရးအာဏာကိုသိမ္းပိုက္ႏိုင္သည့္ လက္တကမ္းအဆင့္အတန္းသို႔ခ်က္ျခင္းတက္လွမ္းလာေလသည္။

ထိုစဥ္က ဦးထြန္းျမင့္၏ စာအုပ္ေရးၿပီး ထုတ္ခဲ့သည့္ "သၽွမ္းျပည္ဘယ္လဲ" ဆိုသည့္အေျဖမွာမူ ယေန႔က်ႏုပ္တို႔အားလံုးမ်က္ဝါးထင္ထင္ျမင္ေနၾကရသည့္အတိုင္းျဖစ္၍ ထည့္သြင္းေရးသားရန္မလိုေတာ့ဟုယူဆပါေၾကာင္း....
ပံု၁။ သၽွမ္းဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု
ပံု၂။ ကရင္နီမင္းသားမ်ားႏိုင္ငံ
ဲပံု၃။ သၽွမ္းဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုကိုကာကြယ္သည့္ ၿဗိတိသၽွတပ္မေတာ္၏ တံဆိပ္
ပံု၄။၁၉၄၇ ေျခဥ
ပံု၅။ ဆာဟူးဘရန္႔ႏွင့္သၽွမ္းဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးအစား ဗမာျပည္၏ဟန္ျပ သမတရာထူးကိုရရွိခဲ့သည့္ စဝ္ေရႊသိုက္ (ေနဝင္းေခတ္၌ အင္းစိန္ေထာင္အတြင္းအဆိပ္သင့္ေသဆံုးရရွာသည္)။ အာဏာကိုသိမ္းပိုက္ထားသူအစစ္အမွန္မွာဦးႏု ဖဆပလျဖစ္သည္။
၆။ ျမန္မာျပည္လြတ္လပ္ေရးေခ်ာေမြ႕ေစရန္စီစဥ္ခဲ့သည့္ ဘုရင္ခံဆာဟူးဘရန္႔
၇။ ဦးထြန္းျမင့္(ေတာင္ႀကီး)၏ လြမ္းေဆြးဖြယ္ အေတြးစေလးတတခု...








No comments:

Post a Comment

mr.kyaingtun@gmail.com