စာေရးသူသည္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နွင့္ ပုဂၢိဳလ္အရ မဆက္ဆန္ခဲ့ဘူးေသာ္လည္း
ယံုၾကည္ခ်က္အတြက္ သူမ၏ စြန္႕လႊတ္ အနစ္နာခံခဲ့မႈမ်ားအား ေလးစားအသိအမွတ္ျပဳ
သူျဖစ္သည္။ ကမာၻသိေခါင္း ေဆာင္ တဦး ေပၚလာျပီဟူ၍ သူမအတြက္
ဂုဏ္ယူသူမ်ားအနက္တြင္လည္း တဦးအျဖစ္ပါ၀င္သည္။ မိမိအေနျဖင့္ မီဒီယာမ်ားတြင္
အေၾကာင္းအမ်ိဳး မ်ိဳးျဖင့္ အၾကိမ္ေပါင္း မ်ားစြာ ေျပာဆို၊
ေရးသားခဲ့ဘူးေသာ္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ တၾကိမ္မွ်
မေ၀ဘန္ ခဲ့ဘူးပါ။ ဘီဘီစီသို႕ ယခု ဒီဇဘၤာ၂၄ ရက္ေန႕နံက္တြင္
ေပးခဲ့ေသာအင္တာဗ်ဴးတြင္မူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က သမတ ျဖစ္ျခင္သည္ ဟူေသာ
ေျပာဆိုခ်က္နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ အနည္းငယ္စတင္ ေထာက္ျပခဲ့သည္။ အင္တာဗ်ဴးကို
ဤတြင္ နားဆင္ပါ။
https://docs.google.com/open?id=0BzC8VZhwp11AVG5tZDY1MWdjb2s
(အင္တာဗ်ဴးသည္လည္းေကာင္း၊ ဤေဆာင္းပါးသည္လည္းေကာင္း မိမိတဦးတည္း၏ အျမင္သာျဖစ္သည္။ မည္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းကိုမွ် ကိုယ္စားမျပဳပါ။)
ယခုမူ သူမကိုယ္တိုင္သာမက လူထုပါ စဥ္းစားနိုင္ေအာင္ တစံုတရာ ထုတ္ေဖၚေ၀ဘန္သင့္ေသာ အခ်ိန္ေရာက္ျပီဟု ယူဆသျဖင့္ ဤ ေဆာင္းပါးတြဲတစံု ကိုေရးသားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ အမွားအမွန္ တိုင္းတာရန္ မလြယ္ကူလွသည့္ နိုင္ငံေရး အျမင္၊ ေျမွာ္ မွန္းခ်က္၊ ရပ္တည္ခ်က္ မ်ားအေပၚအေျခခံ၍ ေ၀ဘန္မည္ မဟုတ္ပါ။ အခိုင္အမာ ေျပာနိုင္သည့္ “ ဥပေဒ စိုးမိုးေရး” [i] ရွဳေဒါင္႕မွ အျပဳသေဘာျဖင့္သာ တင္ျပပါမည္။
“တိုင္းျပည္”[ii] အတြက္ ဟူေသာ စကားလံုးကို မသံုးျခင္ပါ။ ယင္းကို သံုး၍ စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္က လူထု အေပၚ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဖိနွိပ္ခဲ့၊ ဖိနွိပ္ဆဲ ျဖစ္၍ပင္။ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစံုလူထု အက်ိဳးအတြက္ ရိုးသားစြာ ေ၀ဘန္ျခင္းျဖစ္ပါမည္။
မိမိ၏ ဤေ၀ဘန္ေရးေဆာင္းပါးထြက္သြားျပီးေနာက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘာလုပ္လုပ္ေထာက္ခံမည့္ လူထု မ်ား အနက္ အခ်ိဳ႕ထံမွ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ေပၚလာလိမ့္မည္ ဟု ေျမွာ္လင့္ထားျပီးျဖစ္သည္။ ယင္းသို႕ေပၚလာလွ်င္လည္း မိမိအေနနွင့္ မည္သို႕မွ် ျပန္လည္ တုန္႕ျပန္မည္ မဟုတ္ပါ။ သူ႕အျမင္ ကိုယ့္အျမင္တင္ျပျခင္းဟုသာ သေဘာထားပါ မည္။ အရာကိစၥမ်ားကို တခ်ိန္တြင္ သမိုင္းက အဆံုးအျဖတ္ေပးပါမည္။
စာေရးသူ၏ အျမင္ကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပပါမည္။ ယင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဤပံုစံအတိုင္း ဆက္ လက္ ဦးေဆာင္ ေလွ်ာက္လွမ္းပါက ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးရရန္ေ၀း၍ တရားမွ်တမႈပင္ ေဖၚေဆာင္နိုင္မည္ မဟုတ္ ဟူသည္ပင္။
“ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” နွင့္ “ တရားမွ်တမႈ” [iii] တို႕ကို ဘယ္လို နိုင္းယွဥ္ေလ့လာမလဲ။
ဥပေဒစိုးမိုးေရး၏အေျခခံမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို အဓိကထားသည္။ တရားမွ်တမႈ၏ အေျခခံမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခံရသူ အား အဓိကထားသည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို တကယ္တန္းလိုက္နာက်င့္သံုးလွ်င္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ ေပးကို ေပးရပါမည္။ ေရွာင္လႊဲ၍မရပါ။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ေပးေရးမူကိုက်င့္သံုးျခင္းမွာ ထိုသူအား အာဃာတ ထား လို၍ မဟုတ္။ အျပစ္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကိုယ္တိုင္ ေနာင္တရသြားေစျခင္သည္႕အျပင္ အျခားသူမ်ားက လည္းသင္ခန္းစာယူ၍ ေနာင္ကို အလားတူ ျပစ္မႈမ်ား ထပ္မံမက်ဴးလြန္ေစရန္ ဟန္႕တားလို၍ျဖစ္သည္။ ထို႕အျပင္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ေပး၍ မရေလာက္ေအာင္ ဟန္႕တားထားသည့္ ဥပေဒအေျခခံမ်ား၊ တည္ဆဲ မတရား ဖိနွိပ္သည့္ ဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္၊ ဖ်က္သိမ္း ရပါမည္။
အေျခအေနအေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို အျပစ္ေပးနိုင္ျခင္းမရွိပါက “ တရားမွ်တမႈ” ကို ရွာေဖြရပါ သည္။ ဤတြင္အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ျပစ္မႈၾကီးမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ပံုမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ အမွန္တရားကို ေဖၚထုတ္ရသည္။ ေနာင္ အလားတူျပစ္မႈမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားလာလွ်င္ ထိေရာက္စြာအေရးယူနိုင္ေစရန္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယား အေဆာက္အအံုမ်ားကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္း ရသည္။ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသူမ်ား၏ ဘ၀နစ္နာမႈမ်ားအား အသိအမွတ္ျပဳ၊ ျပဳျပင္ကုစား၊ ေလ်ာ့ပါး သက္သာေအာင္ လုပ္ေပးရပါ သည္။
ဥပေဒစိုးမိုးေရး ရွဳေဒါင့္။
၀မ္းနည္းဘြယ္ေကာင္းသည္မွာ လူထုေထာက္ခံမႈကိုသာမက နိုင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ျပဳမႈကိုပါ အၾကီးအက်ယ္ ရေနေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး စကားလံုးကို ထပ္ခါ တလဲလဲ သံုးေနေသာ္လည္း ယင္းကို ရည္ညြန္း၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ေပးေရးကို မည္သည့္အခါတြင္မွ် ေဇာင္းမေပးခဲ့။ တည္ဆဲမတရားဖိနွိပ္သည့္ ဥပေဒမ်ား ဖ်က္သိမ္းေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ မေတာင္းဆိုခဲ့။ လူထု၏ အခြင့္အေရးကို အကာအကြယ္မေပးဘဲ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ား၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို တိုးျမွင့္၊ စစ္အာဏာရွင္မ်ားနွင့္ စီးပြားဘက္ ခရိုနီၾကီးမ်ား ဆက္လက္ၾကီးပြား တိုးတက္ေစမည့္ ဥပေဒမ်ားအား လႊတ္ေတာ္မွ ေဟာတခု၊ ေဟာတခု ျပဌာန္းေနသည္ကို ထိုင္၍ အတည္ျပဳေပးလွ်က္ ရွိေနသည္။ ဤပံုအတိုင္း ဆက္သြားပါက “ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ဟူသည္မွာ အသံသာရွိျပီး အဆံမရွိသည့္အေျမွာက္ ထက္ ပိုနိုင္ဘြယ္မျမင္။ စစ္အာဏာရွင္မ်ား ၾကံ႔ခိုင္ၾကီးထြားလာေသာ္လည္း လူထု အင္အားခ်ည့္နဲ႕သည္ထက္ ခ်ည္႕နဲ႕ လာရံု က လြဲ၍ ဘာမွ ျဖစ္လာမည္ မဟုတ္။
“ တရားမွ်တမႈ” ရွဳေဒါင့္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ တရားစီရင္ေရးယႏၱယားမွစ၍ တိုင္းျပည္လံုျခံဳေရး တပ္ ဖြဲ႕မ်ားျဖစ္သည့္ တပ္မေတာ္၊ ရဲ၊ ေထာက္လွန္းေရး၊ လံုျခံဳမႈ ထိမ္းသိမ္းေရး တပ္ရင္း စသည္႕ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယား အေဆာက္အအံုေဟာင္း မ်ားအား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းရန္ တိတိက်က် လႈံ႕ေဆာ္သည္ကို တၾကိမ္တခါမွ်မၾကားမိ။ ဖိနွိပ္ေရး ယႏၱယားေဟာင္းမ်ား သည္ အံုနွင့္၊ က်င္းနွင့္၊ ထုနွင့္၊ ထည္နွင့္ ဆက္လက္ တည္ရွိဆဲျဖစ္သည္။ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားမ်ားကိုသံုး၍ အတင္း အၾကပ္ျပဳနိုင္ခြင့္အာဏာ[iv] သည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အတြက္ ျဖစ္ရပါမည္။ စစ္အာဏာရွင္မ်ားအတြက္ မျဖစ္ေစရ ပါ။ ယခုမူ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနဆဲပင္။
သာဓက အားျဖင့္ သံဃာေတာ္မ်ားအား မီးေလာင္တိုက္သြင္းရာ၌ ေျမျပင္တြင္ ဦးေဆာင္အေကာင္အထည္ ေဖၚခဲ့ေသာ စစ္ကိုင္းတိုင္းရဲမႈးၾကီး ဦးစန္းယုသည္ ဒုတိယ ဗိုလ္မႈးၾကီးေဟာင္း တဦးျဖစ္သည္ဟု ၾကားရသည္။ ဤသတင္းမွန္လွ်င္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၏သမာသမတ္ျဖစ္မႈ[v] မွာမ်ားစြာသံသယျဖစ္ဘြယ္ရွိပါသည္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ၾကီးစိုးထားေသာ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးနွင့္ ကာကြယ္ေရး ေကာင္စီ (ကာလံု) က ဦးစန္းယုအား တိုက္ရိုက္ အမိန္႕ေပး ျဖိဳခြဲခိုင္းခဲ႕သည္ဟု မွတ္ယူ နိုင္သည္။
သို႕ျဖစ္ပါက တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားမ်ားအနက္ အေရးၾကီးေသာ ရဲတပ္ဖြဲ႕အား လြတ္လပ္၊ ဘက္ မလိုက္၊ ထက္ျမက္သည့္ အေဆာက္အအံုတခုျဖစ္လာေအာင္ တည္ေဆာက္ နိုင္ေရးအတြက္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုရွာေဖြရာ၌ လက္ပံ ေတာင္းေတာင္မႈခင္းမွ မည္သည့္ သခၤန္းစာယူမည္နည္း။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားအား တျပည္လံုးရွိ ရဲတပ္ ဖြဲ႕၏ အခ်က္ အျခာက်ေသာ ေနရာမ်ား အားလံုးမွ ဖယ္ရွားလိုက္ရန္ပင္။ ယင္းမွာ “ တရားမွ်တမႈ” ကို ရွာေဖြရာ၌ အေျခခံ အားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ “တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱယားမ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး” [vi] လုပ္ငန္း၏ အေရးၾကီးေသာ ေျခလွမ္းတရပ္လည္း ျဖစ္ပါမည္။
ဥပေဒစိုးမိုးေရးအရ ျပစ္က်ဴးလြန္သူကိုလည္း အျပစ္မေပးနိုင္၊ “ တရားမွ်တမႈ” အေျခခံတြင္ “တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱယားမ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး” ကိုမွ် မလုပ္နိုင္ပါက ေနာင္ ကို အလားတူျပစ္မႈမ်ိဳး ထပ္မံ မျဖစ္ပြားေအာင္ မည္သို႕ ကာကြယ္မည္နည္း။ သို႕ျဖစ္လွ်င္ သံဃာေတာ္မ်ားသည္ ယခုမီးေလာင္ဗံုးနွင့္ အပစ္ခံရျပီး၊ ေနာင္ကို ဒံုးက်ည္နွင့္ပါ အပစ္ခံရဖို႕ရွိသည္။
စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ေအာက္၌ တနိုင္ငံလံုးတြင္ သန္းတခ်ိဳ႕မွ်ရွိမည္႔ လူထုၾကီးသည္ အတိဒုကၡေရာက္ခဲ့သည္။ အထူး သျဖင့္ ျမန္မာ မဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသား အမ်ိဳးသားအမ်ိဳးသမီး
ေျမာက္မ်ားလွစြာ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားက်ဴးလြန္ခံခဲ့ၾကရသည္။ ေပၚတာဆြဲ၊ မုဒိန္းက်င့္၊ လူမဆန္စြာ နွိပ္စက္ညွင္းပမ္း၊ လူသတ္၊ စားေရရိကၡာမ်ား ဖ်က္ဆီး၊ ေက်းရြာေပါင္း သံုးေထာင္ ေက်ာ္ မီးရွိဳ႕ခံခဲ႕ရသည္ ကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ၾကီးက စနစ္တက် သတင္းအခ်က္အလက္စု ေဆာင္း အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းထားခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။[vii] ယင္းအစီရင္ခံစာ မွာ ၂၀၀၈ ခုနွစ္အထိသာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ သျဖင့္ ၂၀၀၉ မွ ၂၀၁၂ ခုနွစ္အတြင္း ထပ္မံက်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ျပစ္မႈၾကီးမ်ား မပါေသးပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား လူထု မ်ား ခံစားခဲ့ရသည့္ျပစ္မႈ ၾကီးမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ “ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ရွဳေဒါင့္မွမခ်ည္းကပ္နိုင္သည့္တိုင္ “ တရားမွ်တမႈ” ရွဳေဒါင့္မွ ခ်ည္းကပ္လိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္ခဲ့ သည္။ သို႕ရာတြင္ ယင္းမွာလည္း ယခုအခ်ိန္အထိ ျဖစ္မလာေသးပါ။
စစ္ အစိုးရ အဆက္ဆက္က က်ဴးလြန္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ အမွန္တရားေပၚထြက္လာေအာင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘ၀ဆံုးရွံဳးခဲ့ၾကေသာ တိုင္းရင္းသားလူထု မ်ားအား တိုင္းျပည္က နည္းလမ္းတက်အသိအမွတ္ျပဳ၊ ျပဳျပင္ ကုစား၊ ထိုက္သင့္သည့္ ေလ်ာ္ေၾကးမ်ားေပး၊ အျခားနည္းမ်ားျဖင့္ပါ ၄င္းတို႕၏နစ္နာမႈမ်ား ေလ်ာ့ပါးသက္သာ ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ကို ေသာ္လည္းေကာင္း ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္သည္ ယခုအခ်ိန္အထိ တိတိက်က် ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားမႈ မျပဳခဲ့ပါ။ ဘယ္ေတာ့ဦးေဆာင္မည္ကိုလဲ မေျမွာ္လင့္နိုင္။ ေလသံမွ်ပင္ မဟေသး၍ျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး နွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး
၁၉၈၈ ခုနွစ္တြင္ စစ္တပ္က ထပ္မံအာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုအေပၚ ျပစ္မႈၾကီးေပါင္း မ်ားစြာကို ဆက္တိုက္ က်ဴးလြန္ေနခဲ့ခ်ိန္မွာပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ဦးေဆာင္၍ နိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႕ အစည္းအေတာ္ မ်ားမ်ားကလည္း “အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” [viii] ဟူသည္ကို လႊင့္တင္လာခဲ့ၾကသည္။ သုိ႕ရာတြင္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆိုသည္မွာ မည္သည့္အရာျဖစ္ေၾကာင္း စာနွင့္ေရးသားကာ တိတိက်က် အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခဲ႕သည္ ကို မေတြ႕ရ။ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ဥပေဒစိုးမိုးေ၇းနွင့္ ဆက္စပ္၍ ရွင္းလင္း ထားသည္ကို မျမင္ရ။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည္ကို ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမွ တည္ေဆာက္မည္လား။ တရားမွ်တမႈ ရွာေဖြ ေရး အေျခခံမွ တည္ေဆာက္မည္လား။ စစ္အစိုးရအာဏာပိုင္ မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ျပစ္မႈၾကီးမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့မႈမ်ားအပါအ၀င္ အတိတ္က ျဖစ္ပ်က္ ျပီးခဲ့သမွ် ကိစၥရပ္မ်ား အားလံုးကို ျပည္ဖံုးကားခ်လိုက္ျပီး ဘာတခုမွ် အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမျပဳေတာ့ဘူးလား။ သို႕မဟုတ္ တစံုတရာ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမည္လား။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ဦးတည္၍ သင္ပုန္းေခ်သြားမည္ ဆိုလွ်င္လည္း လူသားျဖစ္မႈကို ဆန္႕က်င္က်ဴး လြန္သည့္ ျပစ္မႈ၊[ix] လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈ၊[x] စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား[xi] ဟူသည့္ နိုင္ငံတကာရာဇ၀တ္မႈၾကီးမ်ား ကိုပါ အေရးမယူ ေတာ့ဘူးလား။ အဆိုပါ ျပစ္မႈၾကီးသံုးမ်ိဳးမွာ နိုင္ငံတကာဥပေဒအရ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား လြတ္ျငိမ္းခြင့္ေပး၍ ရေသာ ျပစ္မႈမ်ိဳးမဟုတ္သျဖင့္ ယင္းတို႕အား အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးရွဳေဒါင့္မွ မည္သို႕ကိုင္တြယ္မည္နည္း။ သို႕မဟုတ္လွ်င္ နိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္မႈၾကီးမ်ား မပါဘဲ ျပည္တြင္းျပစ္မႈမ်ားကို သာ ရည္ညႊန္းမွာလား။
ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သူမ်ားကို အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အေရးမယူနိုင္ဟုယူဆလွ်င္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ကို အေထာက္အပံ႕ျဖစ္ေစေရးအတြက္ တခုခုစီစဥ္ေဆာင္ရြက္ မည္လား။ စစ္အစိုးရေခတ္အဆက္ဆက္တြင္ ျပစ္မႈ ၾကီးမ်ား က်ဴးလြန္ခံခဲ႕ရသူ လူထုမ်ားအား အသိ အမွတ္ျပဳသည့္ အေနျဖင့္ ၄င္းတို႕၏ စာရင္းကို မွတ္တမ္းေကာက္ ယူမွာလား။ သို႕မဟုတ္ ဘာတခုမွ လုပ္ေဆာင္ျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ သည္အတိုင္း ေမ့ထား၊ ျပည္ဖံုးကားခ်ထားခဲ့ ေတာ့ မည္လား။
လံုး၀ျပည္ဖံုးကား ခ်ထားခဲ့လွ်င္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည္မွာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္းသစ္ တစုနွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တစု အတြင္းတြင္သာ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး သေဘာ ေဆာင္ေနမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တနိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာ လူထု အသြင္လကၡဏာေဆာင္ေအာင္ (အထူးသျဖင့္ အခံခဲ့ရဆံုးျဖစ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ား ေၾကနပ္ေအာင္) မည္သည့္ နည္းနာမ်ားျဖင့္ ေဖၚေဆာင္မည္နည္း။
ျပစ္မႈၾကီးမ်ား က်ဴးလြန္ခံရ၍ ဘ၀နစ္နာပ်က္စီး ဆံုးရွံဳးခဲ့ၾကရသူမ်ားကို မည္သည့္ မွတ္တမ္းမွ် မေကာက္ယူေတာ့ဘဲ သည္အတိုင္း ထားခဲ့၍ မရနိုင္ဘူးလား။ တိုင္းျပည္အေနျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ စနစ္တက် အသိအမွတ္ျပဳျခင္း အားျဖင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသူမ်ား၏ က်န္ရစ္သူမိသားစုမ်ား စိတ္ေျဖသိမ္႕နိုင္ျပီး အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ ျမတ္ေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္နိုင္မည္လား။ မွတ္တမ္းေကာက္ကူမည္ဆိုလွ်င္လည္း မည္သည့္ေခတ္မွ စတင္၍ ေကာက္မည္ နည္း။ ၁၉၆၂ ခုနွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းေခတ္မွ စတင္မည္လား။ ၁၉၈၈ ခုနွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးၾကီး ေစာေမာင္ေခတ္ မွ စတင္ မည္လား။ မွတ္တမ္းရရွိျပီးလွ်င္ ဘ၀နစ္နာဆံုးရွံဳးခဲ့သူမ်ားအား မည္မွ်ေလာက္ အတိုင္းအတာအထိ ျပန္လည္ ကုစား ေပးနိုင္မည္နည္း။ မည္သို႕ ျပန္လည္ကုစားမည္နည္း။ ကုစားျခင္းအားျဖင့္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ အက်ိဳးရွိမည္လား။ ဘာမွ် မကုစားဘဲသည္အတိုင္း ထားလွ်င္လဲ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ မထိခိုက္ ဟု ယူဆနိုင္မလား။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည္နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ဘာတခုမွ် ေရေရရာရာ မသိေသာ ေမးခြန္းေပါင္း ေသာင္း ေျခာက္ေထာင္ရွိေနသည္။ အတိတ္က ျဖစ္ပ်က္ ျပီးခဲ့သမွ် ကိစၥရပ္မ်ားဟူရာတြင္လည္း ကာလအပိုင္းအျခား အကန္႕ အသတ္နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ မည္သူမွ်တိတိက်က်မသိ။ မည္သည့္နွစ္၊ လ၊ ေန႕ရက္ ကို ေနာက္ဆံုးထားျပီး က်ဴးလြန္ျပီးခဲ့ သမွ် ျပစ္မႈၾကီး မ်ား အေပၚ အေရးယူေဆာင္ရြက္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ လြတ္ျငိမ္းခြင့္ျပဳသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မည္သည့္ နွစ္၊ လ၊ ရက္ မွ ေက်ာ္လြန္လွ်င္မူ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ရွဳေဒါင့္မွ မစဥ္းစားေတာ႕ဘဲ ဥပေဒ စိုးမိုးေရး အေျခခံမွေန၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမွန္သမွ်ကို ထိေ၇ာက္စြာအေရးယူသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္ သတ္မွတ္ ထားျခင္းလည္း မေတြ႕ရ။
သို႕ျဖစ္၍ စစ္အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ မ်က္ေမွာက္အခ်ိန္တြင္လည္းေကာင္း၊ အနာဂါတ္တြင္ လည္းေကာင္း လူထုအေပၚ မည္သို႕ပင္ျပစ္မႈၾကီးမ်ား ဆက္လက္က်ဴးလြန္ေနေသာ္လည္း ၄င္းတို႕အားအေရးယူ အျပစ္ေပးေရးကို ေရွ႕တန္းမတင္ဘဲ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအျမင္အရ အစဥ္တစိုက္ခြင့္လႊတ္သြားရ မည့္ သေဘာေဆာင္ လွ်က္ ရွိသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္လွ်က္ရွိေသာ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး မွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္း မြန္ေသာ္ လည္း တိတိက်က် ေဖၚညႊန္းက်င့္သံုးျခင္းမရွိခဲ့သျဖင့္ စကထဲ က ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံ နွင္႔ ဆန္႕က်င္လာ ခဲ့သည္။ သို႕ျဖင့္ မည္သည့္အရာမွန္းတိတိက်က် မသိရသည့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ကာလ အကန္႕အသတ္မရွိ ဆက္၍ဆက္၍ က်င့္သံုးေလေလ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို လွိဳက္၍ လိွဳက္၍ ဖ်က္ဆီးလာေလ ျဖစ္ေနသည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ကင္းမဲ႕ေသာ နိုင္ငံတြင္ မည္သို႕လွ်င္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး ရမည္နည္း။ ဥပေဒစိုးမိုးေ၇းလည္းမရွိ၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္း ေရးမရွိလွ်င္ လူထု၏ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈကို မည္သို႕ ေျမွာ္မွန္းနိုင္အံ႕နည္း။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျဖစ္ျပီးခဲ့သမွ် လူထုဘ၀ နစ္နာမႈမ်ားအားလံုးကို ျပည္ဖံုးကားခ်ထားခဲ့ျပီလား။
ျပစ္မႈၾကီးေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ က်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသည့္ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ျပည္သူ မ်ား မဟုတ္ဘူးလား။ သူမအေနျဖင့္ ခရီးရွည္ ခရီးတိုမ်ားစြာ ထြက္ခဲ့သည့္အနက္ မဲဆြယ္ခရီး၊ စည္းရံုးေရးခရီး၊ အမ်ိဳး သား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္တည္ေဆာက္ေရးခရီးမ်ားသာ မ်ားျပားေနျပီး ျပစ္မႈၾကီးမ်ားက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသည့္ တိုင္းရင္းသား လူထု မ်ားကို သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုသည့္ခရီးမ်ိဳးဘာေၾကာင့္ မထြက္သလဲ။ စစ္အာဏာရွင္မ်ား ျငိဳျငင္မည္ကို စိုးရိမ္ေသာ ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည့္ လွပေသာ စကားလံုးေအာက္တြင္ လူထုဘ၀နစ္နာမႈမ်ားအားလံုးကို လံုး၀ပင္ ျပည္ဖံုးကားခ်ထားခဲ့ျပီလား။
အာဏာရွင္စနစ္မွ ဒီမိုကေရစီသို႕ကူးေျပာင္းရာတြင္ ျဖစ္ျပီးခဲ့သမွ်အားလံုးကို ျပည္ဖံုးကားခ်၊ ဘာတခုမွ် အေရး ယူ ေဆာင္ရြက္မႈ မျပဳျခင္းသည္ “ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” နွင္႔ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ၾကီး ဆန္႕က်င္ရံုသာမက လူထုအတြက္ “ တရား မွ် တမႈ” ပင္ မေျမွာ္မွန္းနိုင္ေတာ့ ဟူသည္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မသိတာလား။ မသိေယာင္ေဆာင္ေနတာလား။ သူမကဲ႕သို႕ ပညာတတ္ေခါင္းေဆာင္သည္ မသိတာေတာ့မျဖစ္နုိင္။ မသိေယာင္ေဆာင္ေနတာဟုလည္း မေျပာရက္ပါ။ ယခု ဤသို႕ေျပာရမည့္ အေျခသို႕ေရာက္ေနပါသည္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ စစ္အာဏာရွင္သစ္၊ ေဟာင္းမ်ားနွင့္ ထိပ္တိုက္ မေတြ႕လို၍သာ ျဖစ္မည္ဟု သံုးသပ္ပါသည္။ ယခုသူမေလွွ်ာက္လွမ္းေနေသာ လမ္းေၾကာင္းမွာ စစ္အစိုးရ နွင့္ အဖိနွိပ္ခံ လူထုနွစ္ဘက္၏ ၾကားမွာေန၍ ေစ႕စပ္ျဖန္ေျဖေရး[xii] ျဖစ္ေနသည္။ နွစ္ဖက္လံုးမွေန၍ သူမအေပၚအမုန္းမပြားေစဘဲ ေမတၱာ ခံယူသြားနိုင္ေစမည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ သူမအတြက္ေတာ့ ေကာင္းျခင္ေကာင္းပါမည္။ လူထုအတြက္ လံုး၀ မေကာင္းပါ။
စာေရးသူ ေျမွာ္လင့္ခဲ့သည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လူထုေရွ႕၌မားမားမတ္မတ္ရပ္ျပီး ၄င္းတို႕ ဆံုးရွံဳး ေန ေသာ အခြင့္အေရးအမ်ားအတြက္ ခိုင္က်ည္စြာ ရပ္တည္ေတာင္းဆို တိုက္ပြဲ၀င္သြားလိမ့္မည္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ယခု ယင္းသို႕ျဖစ္မလာပါ။ “ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ပ်က္သည့္ အေျခအေနၾကီး တခုလံုးေၾကာင့္ ေပၚေပါက္သည့္ လူထုဘ၀ ခံစားမႈမ်ားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္းေထာက္ျပ၊ ျပတ္ျပတ္သားသား လွဳပ္ရွားေဆာင္ ရြက္သည္ကို မေတြ႕ရပါ။
“ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ပ်က္ျခင္း နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တဦးထဲမွာ တာ၀န္ရွိသလား။ အျခားလူထုေတြမွာေရာ တာ၀န္မရွိဘူးလား။
ဤေမးခြန္းကို ေမးဘြယ္ ရွိသည္။ လူထုမ်ား၏ တာ၀န္ကိုသိေစျခင္၍ အားလံုးေလ့လာခြင့္ရေအာင္ ဤ ေဆာင္း ပါးကို ေရးျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အဓိက ရည္ညႊန္းရျခင္းမွာ သူမတဦးတည္းက လူထုေခါင္းေဆာင္ ေနရာ တြင္ ရယူထား၍ျဖစ္သည္။ ေခါင္းေဆာင္က ဥပေဒစိုးမိုးေရးမ်က္နွာစာတြင္ ထိေရာက္စြာ ေခါင္းမေဆာင္သည့္အခါ လူထုအေနျဖင့္ ထိုးေဖါက္ေက်ာ္တက္ျပီး လုပ္၍ မရနိုင္သည့္ အေျခ အေနကို ေတြ႕ျမင္ေနရ၍ျဖစ္သည္။
စာေရးသူ၏ ေဆာင္းပါးတခုတြင္တြင္ ပံုနိုင္းရာ၌ အစိုးရမွာ က်ားၾကီး၊ လူထုက ယံုကေလးျဖစ္ေနသျဖင့္ အစိုးရ ၏ အာဏာကို ထိမ္းညွိနိုင္သည့္ ညီမွ်ေျခလူထုတြင္ ရွိလာေစရန္ လူထုအား ယံုကေလးမ်ားဘ၀မွ ဆင္ၾကီးျဖစ္လာေအာင္ အသြင္းေျပာင္းဘို႕လို ေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။ စင္စစ္အားျဖင့္မူ လူထုယံုကေလးမ်ားအနက္ ေခါင္းေဆာင္တင္လိုက္ သည့္ တေကာင္မွာမူ ဆင္ၾကီးဘ၀ သို႕ေျပာင္းလဲခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။ ယင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပင္။ ယင္း ဆင္ၾကီး သည္ ေရွ႕မွာ မားမားရပ္ျပီး နွာေမာင္းၾကီးကို ေျမွာက္၊ ေဖြးေဖြးျဖဴၾကံ႕ခိုင္ေသာ မိမိ၏ အစြယ္ၾကီးကို ပင့္လွ်က္ က်ားၾကီး ကို ရဲရဲတင္းတင္း ရင္ဆိုင္ကာ ယံုုကေလးမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္လိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္ခဲ့သည္။
သို႕ရာတြင္ ယင္းသို႕ျပဳရမည့္အစား ကံမေကာင္းစြာပင္ ဆင္ၾကီးသည္ က်ားၾကီး၏ေၾကာကို နွာေမာင္းၾကီးနွင့္ ပြတ္သပ္ ကာ အကြ်မ္းတ၀င္ျပဳလွ်က္ရွိသည္။ က်ားၾကီးမည္သို႕ ေတာ္ေၾကာင္း ခ်ီးမြမ္းခန္းေတြ တခုျပီး တခုဖြင့္ေနသည္။ ေနာက္ တြင္ ကပ္ရက္ပါရွိေနေသာ ယုန္ကေလးမ်ားကိုမူ မိမိ၏ အျမီး ကေလးမွ်သာ လႈပ္ခါျပျပီး ေခ်ာ့ျမဴထားသည္။ နွစ္သိမ့္ ထားသည္။ ဆင္ၾကီးက လမ္းပိတ္ထားသျဖင့္ ယုန္ကေလးမ်ားကလည္း ေရွ႕ကိုဆက္မတက္နိုင္။ လူထုမွာ ယုန္ကေလး မ်ားဘ၀ မွာပင္ ရွိေနေသးသျဖင့္လည္း က်ားဆြဲ မည့္အႏၱရယ္ကို ေၾကာက္ေနရဆဲ ရွိေသးသည္။ ဤသည္မွာ ျမန္မာ နိုင္ငံ၏ လက္ရွိ အေျခအေနဟု စာေရးသူ ရွဳျမင္သည္။
အပိုင္း (၂) ကို ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါရန္
ေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)
ဒီဇဘၤာလ (၂၅) ရက္ ၂၀၁၂ ခုနွစ္
ရည္ညႊန္းခ်က္မ်ား
[i] The Rule of Law
[ii] State
[iii] Justice
[iv] Enforcement power
[v] Neutrality of police
[vi] Institutional reform
[vii] Amnesty International Report: Crimes Against Humanity in Eastern Myanmar; June, 2008.
[viii] National Reconciliation
[ix] Crime against humanity
[x] Genocide
[xi] War crime
[xii] Mediation
https://docs.google.com/open?id=0BzC8VZhwp11AVG5tZDY1MWdjb2s
(အင္တာဗ်ဴးသည္လည္းေကာင္း၊ ဤေဆာင္းပါးသည္လည္းေကာင္း မိမိတဦးတည္း၏ အျမင္သာျဖစ္သည္။ မည္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းကိုမွ် ကိုယ္စားမျပဳပါ။)
ယခုမူ သူမကိုယ္တိုင္သာမက လူထုပါ စဥ္းစားနိုင္ေအာင္ တစံုတရာ ထုတ္ေဖၚေ၀ဘန္သင့္ေသာ အခ်ိန္ေရာက္ျပီဟု ယူဆသျဖင့္ ဤ ေဆာင္းပါးတြဲတစံု ကိုေရးသားလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ အမွားအမွန္ တိုင္းတာရန္ မလြယ္ကူလွသည့္ နိုင္ငံေရး အျမင္၊ ေျမွာ္ မွန္းခ်က္၊ ရပ္တည္ခ်က္ မ်ားအေပၚအေျခခံ၍ ေ၀ဘန္မည္ မဟုတ္ပါ။ အခိုင္အမာ ေျပာနိုင္သည့္ “ ဥပေဒ စိုးမိုးေရး” [i] ရွဳေဒါင္႕မွ အျပဳသေဘာျဖင့္သာ တင္ျပပါမည္။
“တိုင္းျပည္”[ii] အတြက္ ဟူေသာ စကားလံုးကို မသံုးျခင္ပါ။ ယင္းကို သံုး၍ စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္က လူထု အေပၚ အမ်ိဳးမ်ိဳး ဖိနွိပ္ခဲ့၊ ဖိနွိပ္ဆဲ ျဖစ္၍ပင္။ တိုင္းရင္းသား ေပါင္းစံုလူထု အက်ိဳးအတြက္ ရိုးသားစြာ ေ၀ဘန္ျခင္းျဖစ္ပါမည္။
မိမိ၏ ဤေ၀ဘန္ေရးေဆာင္းပါးထြက္သြားျပီးေနာက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘာလုပ္လုပ္ေထာက္ခံမည့္ လူထု မ်ား အနက္ အခ်ိဳ႕ထံမွ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ေပၚလာလိမ့္မည္ ဟု ေျမွာ္လင့္ထားျပီးျဖစ္သည္။ ယင္းသို႕ေပၚလာလွ်င္လည္း မိမိအေနနွင့္ မည္သို႕မွ် ျပန္လည္ တုန္႕ျပန္မည္ မဟုတ္ပါ။ သူ႕အျမင္ ကိုယ့္အျမင္တင္ျပျခင္းဟုသာ သေဘာထားပါ မည္။ အရာကိစၥမ်ားကို တခ်ိန္တြင္ သမိုင္းက အဆံုးအျဖတ္ေပးပါမည္။
စာေရးသူ၏ အျမင္ကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပပါမည္။ ယင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဤပံုစံအတိုင္း ဆက္ လက္ ဦးေဆာင္ ေလွ်ာက္လွမ္းပါက ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးရရန္ေ၀း၍ တရားမွ်တမႈပင္ ေဖၚေဆာင္နိုင္မည္ မဟုတ္ ဟူသည္ပင္။
“ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” နွင့္ “ တရားမွ်တမႈ” [iii] တို႕ကို ဘယ္လို နိုင္းယွဥ္ေလ့လာမလဲ။
ဥပေဒစိုးမိုးေရး၏အေျခခံမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို အဓိကထားသည္။ တရားမွ်တမႈ၏ အေျခခံမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခံရသူ အား အဓိကထားသည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို တကယ္တန္းလိုက္နာက်င့္သံုးလွ်င္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ ေပးကို ေပးရပါမည္။ ေရွာင္လႊဲ၍မရပါ။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ေပးေရးမူကိုက်င့္သံုးျခင္းမွာ ထိုသူအား အာဃာတ ထား လို၍ မဟုတ္။ အျပစ္ေပးျခင္းအားျဖင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကိုယ္တိုင္ ေနာင္တရသြားေစျခင္သည္႕အျပင္ အျခားသူမ်ားက လည္းသင္ခန္းစာယူ၍ ေနာင္ကို အလားတူ ျပစ္မႈမ်ား ထပ္မံမက်ဴးလြန္ေစရန္ ဟန္႕တားလို၍ျဖစ္သည္။ ထို႕အျပင္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ေပး၍ မရေလာက္ေအာင္ ဟန္႕တားထားသည့္ ဥပေဒအေျခခံမ်ား၊ တည္ဆဲ မတရား ဖိနွိပ္သည့္ ဥပေဒမ်ားကို ျပင္ဆင္၊ ဖ်က္သိမ္း ရပါမည္။
အေျခအေနအေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို အျပစ္ေပးနိုင္ျခင္းမရွိပါက “ တရားမွ်တမႈ” ကို ရွာေဖြရပါ သည္။ ဤတြင္အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ျပစ္မႈၾကီးမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ပံုမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ အမွန္တရားကို ေဖၚထုတ္ရသည္။ ေနာင္ အလားတူျပစ္မႈမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားလာလွ်င္ ထိေရာက္စြာအေရးယူနိုင္ေစရန္ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယား အေဆာက္အအံုမ်ားကို ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္း ရသည္။ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသူမ်ား၏ ဘ၀နစ္နာမႈမ်ားအား အသိအမွတ္ျပဳ၊ ျပဳျပင္ကုစား၊ ေလ်ာ့ပါး သက္သာေအာင္ လုပ္ေပးရပါ သည္။
ဥပေဒစိုးမိုးေရး ရွဳေဒါင့္။
၀မ္းနည္းဘြယ္ေကာင္းသည္မွာ လူထုေထာက္ခံမႈကိုသာမက နိုင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ျပဳမႈကိုပါ အၾကီးအက်ယ္ ရေနေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး စကားလံုးကို ထပ္ခါ တလဲလဲ သံုးေနေသာ္လည္း ယင္းကို ရည္ညြန္း၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား အျပစ္ေပးေရးကို မည္သည့္အခါတြင္မွ် ေဇာင္းမေပးခဲ့။ တည္ဆဲမတရားဖိနွိပ္သည့္ ဥပေဒမ်ား ဖ်က္သိမ္းေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ မေတာင္းဆိုခဲ့။ လူထု၏ အခြင့္အေရးကို အကာအကြယ္မေပးဘဲ အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ား၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို တိုးျမွင့္၊ စစ္အာဏာရွင္မ်ားနွင့္ စီးပြားဘက္ ခရိုနီၾကီးမ်ား ဆက္လက္ၾကီးပြား တိုးတက္ေစမည့္ ဥပေဒမ်ားအား လႊတ္ေတာ္မွ ေဟာတခု၊ ေဟာတခု ျပဌာန္းေနသည္ကို ထိုင္၍ အတည္ျပဳေပးလွ်က္ ရွိေနသည္။ ဤပံုအတိုင္း ဆက္သြားပါက “ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ဟူသည္မွာ အသံသာရွိျပီး အဆံမရွိသည့္အေျမွာက္ ထက္ ပိုနိုင္ဘြယ္မျမင္။ စစ္အာဏာရွင္မ်ား ၾကံ႔ခိုင္ၾကီးထြားလာေသာ္လည္း လူထု အင္အားခ်ည့္နဲ႕သည္ထက္ ခ်ည္႕နဲ႕ လာရံု က လြဲ၍ ဘာမွ ျဖစ္လာမည္ မဟုတ္။
“ တရားမွ်တမႈ” ရွဳေဒါင့္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ တရားစီရင္ေရးယႏၱယားမွစ၍ တိုင္းျပည္လံုျခံဳေရး တပ္ ဖြဲ႕မ်ားျဖစ္သည့္ တပ္မေတာ္၊ ရဲ၊ ေထာက္လွန္းေရး၊ လံုျခံဳမႈ ထိမ္းသိမ္းေရး တပ္ရင္း စသည္႕ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယား အေဆာက္အအံုေဟာင္း မ်ားအား ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းရန္ တိတိက်က် လႈံ႕ေဆာ္သည္ကို တၾကိမ္တခါမွ်မၾကားမိ။ ဖိနွိပ္ေရး ယႏၱယားေဟာင္းမ်ား သည္ အံုနွင့္၊ က်င္းနွင့္၊ ထုနွင့္၊ ထည္နွင့္ ဆက္လက္ တည္ရွိဆဲျဖစ္သည္။ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားမ်ားကိုသံုး၍ အတင္း အၾကပ္ျပဳနိုင္ခြင့္အာဏာ[iv] သည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အတြက္ ျဖစ္ရပါမည္။ စစ္အာဏာရွင္မ်ားအတြက္ မျဖစ္ေစရ ပါ။ ယခုမူ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနဆဲပင္။
သာဓက အားျဖင့္ သံဃာေတာ္မ်ားအား မီးေလာင္တိုက္သြင္းရာ၌ ေျမျပင္တြင္ ဦးေဆာင္အေကာင္အထည္ ေဖၚခဲ့ေသာ စစ္ကိုင္းတိုင္းရဲမႈးၾကီး ဦးစန္းယုသည္ ဒုတိယ ဗိုလ္မႈးၾကီးေဟာင္း တဦးျဖစ္သည္ဟု ၾကားရသည္။ ဤသတင္းမွန္လွ်င္ ရဲတပ္ဖြဲ႕၏သမာသမတ္ျဖစ္မႈ[v] မွာမ်ားစြာသံသယျဖစ္ဘြယ္ရွိပါသည္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား ၾကီးစိုးထားေသာ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရးနွင့္ ကာကြယ္ေရး ေကာင္စီ (ကာလံု) က ဦးစန္းယုအား တိုက္ရိုက္ အမိန္႕ေပး ျဖိဳခြဲခိုင္းခဲ႕သည္ဟု မွတ္ယူ နိုင္သည္။
သို႕ျဖစ္ပါက တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားမ်ားအနက္ အေရးၾကီးေသာ ရဲတပ္ဖြဲ႕အား လြတ္လပ္၊ ဘက္ မလိုက္၊ ထက္ျမက္သည့္ အေဆာက္အအံုတခုျဖစ္လာေအာင္ တည္ေဆာက္ နိုင္ေရးအတြက္ နည္းလမ္းမ်ိဳးစံုရွာေဖြရာ၌ လက္ပံ ေတာင္းေတာင္မႈခင္းမွ မည္သည့္ သခၤန္းစာယူမည္နည္း။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားအား တျပည္လံုးရွိ ရဲတပ္ ဖြဲ႕၏ အခ်က္ အျခာက်ေသာ ေနရာမ်ား အားလံုးမွ ဖယ္ရွားလိုက္ရန္ပင္။ ယင္းမွာ “ တရားမွ်တမႈ” ကို ရွာေဖြရာ၌ အေျခခံ အားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ “တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱယားမ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး” [vi] လုပ္ငန္း၏ အေရးၾကီးေသာ ေျခလွမ္းတရပ္လည္း ျဖစ္ပါမည္။
ဥပေဒစိုးမိုးေရးအရ ျပစ္က်ဴးလြန္သူကိုလည္း အျပစ္မေပးနိုင္၊ “ တရားမွ်တမႈ” အေျခခံတြင္ “တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱယားမ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး” ကိုမွ် မလုပ္နိုင္ပါက ေနာင္ ကို အလားတူျပစ္မႈမ်ိဳး ထပ္မံ မျဖစ္ပြားေအာင္ မည္သို႕ ကာကြယ္မည္နည္း။ သို႕ျဖစ္လွ်င္ သံဃာေတာ္မ်ားသည္ ယခုမီးေလာင္ဗံုးနွင့္ အပစ္ခံရျပီး၊ ေနာင္ကို ဒံုးက်ည္နွင့္ပါ အပစ္ခံရဖို႕ရွိသည္။
စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ေအာက္၌ တနိုင္ငံလံုးတြင္ သန္းတခ်ိဳ႕မွ်ရွိမည္႔ လူထုၾကီးသည္ အတိဒုကၡေရာက္ခဲ့သည္။ အထူး သျဖင့္ ျမန္မာ မဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသား အမ်ိဳးသားအမ်ိဳးသမီး
ေျမာက္မ်ားလွစြာ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားက်ဴးလြန္ခံခဲ့ၾကရသည္။ ေပၚတာဆြဲ၊ မုဒိန္းက်င့္၊ လူမဆန္စြာ နွိပ္စက္ညွင္းပမ္း၊ လူသတ္၊ စားေရရိကၡာမ်ား ဖ်က္ဆီး၊ ေက်းရြာေပါင္း သံုးေထာင္ ေက်ာ္ မီးရွိဳ႕ခံခဲ႕ရသည္ ကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ၾကီးက စနစ္တက် သတင္းအခ်က္အလက္စု ေဆာင္း အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းထားခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။[vii] ယင္းအစီရင္ခံစာ မွာ ၂၀၀၈ ခုနွစ္အထိသာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ သျဖင့္ ၂၀၀၉ မွ ၂၀၁၂ ခုနွစ္အတြင္း ထပ္မံက်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ျပစ္မႈၾကီးမ်ား မပါေသးပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား လူထု မ်ား ခံစားခဲ့ရသည့္ျပစ္မႈ ၾကီးမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ “ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ရွဳေဒါင့္မွမခ်ည္းကပ္နိုင္သည့္တိုင္ “ တရားမွ်တမႈ” ရွဳေဒါင့္မွ ခ်ည္းကပ္လိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္ခဲ့ သည္။ သို႕ရာတြင္ ယင္းမွာလည္း ယခုအခ်ိန္အထိ ျဖစ္မလာေသးပါ။
စစ္ အစိုးရ အဆက္ဆက္က က်ဴးလြန္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ အမွန္တရားေပၚထြက္လာေအာင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဘ၀ဆံုးရွံဳးခဲ့ၾကေသာ တိုင္းရင္းသားလူထု မ်ားအား တိုင္းျပည္က နည္းလမ္းတက်အသိအမွတ္ျပဳ၊ ျပဳျပင္ ကုစား၊ ထိုက္သင့္သည့္ ေလ်ာ္ေၾကးမ်ားေပး၊ အျခားနည္းမ်ားျဖင့္ပါ ၄င္းတို႕၏နစ္နာမႈမ်ား ေလ်ာ့ပါးသက္သာ ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ကို ေသာ္လည္းေကာင္း ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္သည္ ယခုအခ်ိန္အထိ တိတိက်က် ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားမႈ မျပဳခဲ့ပါ။ ဘယ္ေတာ့ဦးေဆာင္မည္ကိုလဲ မေျမွာ္လင့္နိုင္။ ေလသံမွ်ပင္ မဟေသး၍ျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး နွင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး
၁၉၈၈ ခုနွစ္တြင္ စစ္တပ္က ထပ္မံအာဏာသိမ္းျပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုအေပၚ ျပစ္မႈၾကီးေပါင္း မ်ားစြာကို ဆက္တိုက္ က်ဴးလြန္ေနခဲ့ခ်ိန္မွာပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ဦးေဆာင္၍ နိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ႕ အစည္းအေတာ္ မ်ားမ်ားကလည္း “အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး” [viii] ဟူသည္ကို လႊင့္တင္လာခဲ့ၾကသည္။ သုိ႕ရာတြင္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆိုသည္မွာ မည္သည့္အရာျဖစ္ေၾကာင္း စာနွင့္ေရးသားကာ တိတိက်က် အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုခဲ႕သည္ ကို မေတြ႕ရ။ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ဥပေဒစိုးမိုးေ၇းနွင့္ ဆက္စပ္၍ ရွင္းလင္း ထားသည္ကို မျမင္ရ။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည္ကို ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမွ တည္ေဆာက္မည္လား။ တရားမွ်တမႈ ရွာေဖြ ေရး အေျခခံမွ တည္ေဆာက္မည္လား။ စစ္အစိုးရအာဏာပိုင္ မ်ား၏ လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ျပစ္မႈၾကီးမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့မႈမ်ားအပါအ၀င္ အတိတ္က ျဖစ္ပ်က္ ျပီးခဲ့သမွ် ကိစၥရပ္မ်ား အားလံုးကို ျပည္ဖံုးကားခ်လိုက္ျပီး ဘာတခုမွ် အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမျပဳေတာ့ဘူးလား။ သို႕မဟုတ္ တစံုတရာ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမည္လား။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ဦးတည္၍ သင္ပုန္းေခ်သြားမည္ ဆိုလွ်င္လည္း လူသားျဖစ္မႈကို ဆန္႕က်င္က်ဴး လြန္သည့္ ျပစ္မႈ၊[ix] လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈ၊[x] စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား[xi] ဟူသည့္ နိုင္ငံတကာရာဇ၀တ္မႈၾကီးမ်ား ကိုပါ အေရးမယူ ေတာ့ဘူးလား။ အဆိုပါ ျပစ္မႈၾကီးသံုးမ်ိဳးမွာ နိုင္ငံတကာဥပေဒအရ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား လြတ္ျငိမ္းခြင့္ေပး၍ ရေသာ ျပစ္မႈမ်ိဳးမဟုတ္သျဖင့္ ယင္းတို႕အား အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးရွဳေဒါင့္မွ မည္သို႕ကိုင္တြယ္မည္နည္း။ သို႕မဟုတ္လွ်င္ နိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္မႈၾကီးမ်ား မပါဘဲ ျပည္တြင္းျပစ္မႈမ်ားကို သာ ရည္ညႊန္းမွာလား။
ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သူမ်ားကို အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အေရးမယူနိုင္ဟုယူဆလွ်င္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ကို အေထာက္အပံ႕ျဖစ္ေစေရးအတြက္ တခုခုစီစဥ္ေဆာင္ရြက္ မည္လား။ စစ္အစိုးရေခတ္အဆက္ဆက္တြင္ ျပစ္မႈ ၾကီးမ်ား က်ဴးလြန္ခံခဲ႕ရသူ လူထုမ်ားအား အသိ အမွတ္ျပဳသည့္ အေနျဖင့္ ၄င္းတို႕၏ စာရင္းကို မွတ္တမ္းေကာက္ ယူမွာလား။ သို႕မဟုတ္ ဘာတခုမွ လုပ္ေဆာင္ျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ သည္အတိုင္း ေမ့ထား၊ ျပည္ဖံုးကားခ်ထားခဲ့ ေတာ့ မည္လား။
လံုး၀ျပည္ဖံုးကား ခ်ထားခဲ့လွ်င္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည္မွာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ ေဟာင္းသစ္ တစုနွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအ၀င္ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္တစု အတြင္းတြင္သာ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး သေဘာ ေဆာင္ေနမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ တနိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာ လူထု အသြင္လကၡဏာေဆာင္ေအာင္ (အထူးသျဖင့္ အခံခဲ့ရဆံုးျဖစ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ား ေၾကနပ္ေအာင္) မည္သည့္ နည္းနာမ်ားျဖင့္ ေဖၚေဆာင္မည္နည္း။
ျပစ္မႈၾကီးမ်ား က်ဴးလြန္ခံရ၍ ဘ၀နစ္နာပ်က္စီး ဆံုးရွံဳးခဲ့ၾကရသူမ်ားကို မည္သည့္ မွတ္တမ္းမွ် မေကာက္ယူေတာ့ဘဲ သည္အတိုင္း ထားခဲ့၍ မရနိုင္ဘူးလား။ တိုင္းျပည္အေနျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ စနစ္တက် အသိအမွတ္ျပဳျခင္း အားျဖင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသူမ်ား၏ က်န္ရစ္သူမိသားစုမ်ား စိတ္ေျဖသိမ္႕နိုင္ျပီး အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ ျမတ္ေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္နိုင္မည္လား။ မွတ္တမ္းေကာက္ကူမည္ဆိုလွ်င္လည္း မည္သည့္ေခတ္မွ စတင္၍ ေကာက္မည္ နည္း။ ၁၉၆၂ ခုနွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းေခတ္မွ စတင္မည္လား။ ၁၉၈၈ ခုနွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးၾကီး ေစာေမာင္ေခတ္ မွ စတင္ မည္လား။ မွတ္တမ္းရရွိျပီးလွ်င္ ဘ၀နစ္နာဆံုးရွံဳးခဲ့သူမ်ားအား မည္မွ်ေလာက္ အတိုင္းအတာအထိ ျပန္လည္ ကုစား ေပးနိုင္မည္နည္း။ မည္သို႕ ျပန္လည္ကုစားမည္နည္း။ ကုစားျခင္းအားျဖင့္ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ အက်ိဳးရွိမည္လား။ ဘာမွ် မကုစားဘဲသည္အတိုင္း ထားလွ်င္လဲ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ မထိခိုက္ ဟု ယူဆနိုင္မလား။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည္နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ဘာတခုမွ် ေရေရရာရာ မသိေသာ ေမးခြန္းေပါင္း ေသာင္း ေျခာက္ေထာင္ရွိေနသည္။ အတိတ္က ျဖစ္ပ်က္ ျပီးခဲ့သမွ် ကိစၥရပ္မ်ားဟူရာတြင္လည္း ကာလအပိုင္းအျခား အကန္႕ အသတ္နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ မည္သူမွ်တိတိက်က်မသိ။ မည္သည့္နွစ္၊ လ၊ ေန႕ရက္ ကို ေနာက္ဆံုးထားျပီး က်ဴးလြန္ျပီးခဲ့ သမွ် ျပစ္မႈၾကီး မ်ား အေပၚ အေရးယူေဆာင္ရြက္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ လြတ္ျငိမ္းခြင့္ျပဳသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မည္သည့္ နွစ္၊ လ၊ ရက္ မွ ေက်ာ္လြန္လွ်င္မူ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ရွဳေဒါင့္မွ မစဥ္းစားေတာ႕ဘဲ ဥပေဒ စိုးမိုးေရး အေျခခံမွေန၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမွန္သမွ်ကို ထိေ၇ာက္စြာအေရးယူသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း စသျဖင့္ သတ္မွတ္ ထားျခင္းလည္း မေတြ႕ရ။
သို႕ျဖစ္၍ စစ္အစိုးရအာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ မ်က္ေမွာက္အခ်ိန္တြင္လည္းေကာင္း၊ အနာဂါတ္တြင္ လည္းေကာင္း လူထုအေပၚ မည္သို႕ပင္ျပစ္မႈၾကီးမ်ား ဆက္လက္က်ဴးလြန္ေနေသာ္လည္း ၄င္းတို႕အားအေရးယူ အျပစ္ေပးေရးကို ေရွ႕တန္းမတင္ဘဲ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအျမင္အရ အစဥ္တစိုက္ခြင့္လႊတ္သြားရ မည့္ သေဘာေဆာင္ လွ်က္ ရွိသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္လွ်က္ရွိေသာ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး မွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္း မြန္ေသာ္ လည္း တိတိက်က် ေဖၚညႊန္းက်င့္သံုးျခင္းမရွိခဲ့သျဖင့္ စကထဲ က ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံ နွင္႔ ဆန္႕က်င္လာ ခဲ့သည္။ သို႕ျဖင့္ မည္သည့္အရာမွန္းတိတိက်က် မသိရသည့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ကာလ အကန္႕အသတ္မရွိ ဆက္၍ဆက္၍ က်င့္သံုးေလေလ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို လွိဳက္၍ လိွဳက္၍ ဖ်က္ဆီးလာေလ ျဖစ္ေနသည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ကင္းမဲ႕ေသာ နိုင္ငံတြင္ မည္သို႕လွ်င္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး ရမည္နည္း။ ဥပေဒစိုးမိုးေ၇းလည္းမရွိ၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္း ေရးမရွိလွ်င္ လူထု၏ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈကို မည္သို႕ ေျမွာ္မွန္းနိုင္အံ႕နည္း။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျဖစ္ျပီးခဲ့သမွ် လူထုဘ၀ နစ္နာမႈမ်ားအားလံုးကို ျပည္ဖံုးကားခ်ထားခဲ့ျပီလား။
ျပစ္မႈၾကီးေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ က်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသည့္ တိုင္းရင္းသားလူထုမ်ားသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ျပည္သူ မ်ား မဟုတ္ဘူးလား။ သူမအေနျဖင့္ ခရီးရွည္ ခရီးတိုမ်ားစြာ ထြက္ခဲ့သည့္အနက္ မဲဆြယ္ခရီး၊ စည္းရံုးေရးခရီး၊ အမ်ိဳး သား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္တည္ေဆာက္ေရးခရီးမ်ားသာ မ်ားျပားေနျပီး ျပစ္မႈၾကီးမ်ားက်ဴးလြန္ခံခဲ့ရသည့္ တိုင္းရင္းသား လူထု မ်ားကို သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုသည့္ခရီးမ်ိဳးဘာေၾကာင့္ မထြက္သလဲ။ စစ္အာဏာရွင္မ်ား ျငိဳျငင္မည္ကို စိုးရိမ္ေသာ ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ဟူသည့္ လွပေသာ စကားလံုးေအာက္တြင္ လူထုဘ၀နစ္နာမႈမ်ားအားလံုးကို လံုး၀ပင္ ျပည္ဖံုးကားခ်ထားခဲ့ျပီလား။
အာဏာရွင္စနစ္မွ ဒီမိုကေရစီသို႕ကူးေျပာင္းရာတြင္ ျဖစ္ျပီးခဲ့သမွ်အားလံုးကို ျပည္ဖံုးကားခ်၊ ဘာတခုမွ် အေရး ယူ ေဆာင္ရြက္မႈ မျပဳျခင္းသည္ “ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” နွင္႔ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ၾကီး ဆန္႕က်င္ရံုသာမက လူထုအတြက္ “ တရား မွ် တမႈ” ပင္ မေျမွာ္မွန္းနိုင္ေတာ့ ဟူသည္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မသိတာလား။ မသိေယာင္ေဆာင္ေနတာလား။ သူမကဲ႕သို႕ ပညာတတ္ေခါင္းေဆာင္သည္ မသိတာေတာ့မျဖစ္နုိင္။ မသိေယာင္ေဆာင္ေနတာဟုလည္း မေျပာရက္ပါ။ ယခု ဤသို႕ေျပာရမည့္ အေျခသို႕ေရာက္ေနပါသည္။ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။ စစ္အာဏာရွင္သစ္၊ ေဟာင္းမ်ားနွင့္ ထိပ္တိုက္ မေတြ႕လို၍သာ ျဖစ္မည္ဟု သံုးသပ္ပါသည္။ ယခုသူမေလွွ်ာက္လွမ္းေနေသာ လမ္းေၾကာင္းမွာ စစ္အစိုးရ နွင့္ အဖိနွိပ္ခံ လူထုနွစ္ဘက္၏ ၾကားမွာေန၍ ေစ႕စပ္ျဖန္ေျဖေရး[xii] ျဖစ္ေနသည္။ နွစ္ဖက္လံုးမွေန၍ သူမအေပၚအမုန္းမပြားေစဘဲ ေမတၱာ ခံယူသြားနိုင္ေစမည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ သူမအတြက္ေတာ့ ေကာင္းျခင္ေကာင္းပါမည္။ လူထုအတြက္ လံုး၀ မေကာင္းပါ။
စာေရးသူ ေျမွာ္လင့္ခဲ့သည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လူထုေရွ႕၌မားမားမတ္မတ္ရပ္ျပီး ၄င္းတို႕ ဆံုးရွံဳး ေန ေသာ အခြင့္အေရးအမ်ားအတြက္ ခိုင္က်ည္စြာ ရပ္တည္ေတာင္းဆို တိုက္ပြဲ၀င္သြားလိမ့္မည္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ယခု ယင္းသို႕ျဖစ္မလာပါ။ “ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ပ်က္သည့္ အေျခအေနၾကီး တခုလံုးေၾကာင့္ ေပၚေပါက္သည့္ လူထုဘ၀ ခံစားမႈမ်ားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္းေထာက္ျပ၊ ျပတ္ျပတ္သားသား လွဳပ္ရွားေဆာင္ ရြက္သည္ကို မေတြ႕ရပါ။
“ ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ပ်က္ျခင္း နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တဦးထဲမွာ တာ၀န္ရွိသလား။ အျခားလူထုေတြမွာေရာ တာ၀န္မရွိဘူးလား။
ဤေမးခြန္းကို ေမးဘြယ္ ရွိသည္။ လူထုမ်ား၏ တာ၀န္ကိုသိေစျခင္၍ အားလံုးေလ့လာခြင့္ရေအာင္ ဤ ေဆာင္း ပါးကို ေရးျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အဓိက ရည္ညႊန္းရျခင္းမွာ သူမတဦးတည္းက လူထုေခါင္းေဆာင္ ေနရာ တြင္ ရယူထား၍ျဖစ္သည္။ ေခါင္းေဆာင္က ဥပေဒစိုးမိုးေရးမ်က္နွာစာတြင္ ထိေရာက္စြာ ေခါင္းမေဆာင္သည့္အခါ လူထုအေနျဖင့္ ထိုးေဖါက္ေက်ာ္တက္ျပီး လုပ္၍ မရနိုင္သည့္ အေျခ အေနကို ေတြ႕ျမင္ေနရ၍ျဖစ္သည္။
စာေရးသူ၏ ေဆာင္းပါးတခုတြင္တြင္ ပံုနိုင္းရာ၌ အစိုးရမွာ က်ားၾကီး၊ လူထုက ယံုကေလးျဖစ္ေနသျဖင့္ အစိုးရ ၏ အာဏာကို ထိမ္းညွိနိုင္သည့္ ညီမွ်ေျခလူထုတြင္ ရွိလာေစရန္ လူထုအား ယံုကေလးမ်ားဘ၀မွ ဆင္ၾကီးျဖစ္လာေအာင္ အသြင္းေျပာင္းဘို႕လို ေၾကာင္း တင္ျပခဲ့သည္။ စင္စစ္အားျဖင့္မူ လူထုယံုကေလးမ်ားအနက္ ေခါင္းေဆာင္တင္လိုက္ သည့္ တေကာင္မွာမူ ဆင္ၾကီးဘ၀ သို႕ေျပာင္းလဲခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။ ယင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပင္။ ယင္း ဆင္ၾကီး သည္ ေရွ႕မွာ မားမားရပ္ျပီး နွာေမာင္းၾကီးကို ေျမွာက္၊ ေဖြးေဖြးျဖဴၾကံ႕ခိုင္ေသာ မိမိ၏ အစြယ္ၾကီးကို ပင့္လွ်က္ က်ားၾကီး ကို ရဲရဲတင္းတင္း ရင္ဆိုင္ကာ ယံုုကေလးမ်ားကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္လိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္ခဲ့သည္။
သို႕ရာတြင္ ယင္းသို႕ျပဳရမည့္အစား ကံမေကာင္းစြာပင္ ဆင္ၾကီးသည္ က်ားၾကီး၏ေၾကာကို နွာေမာင္းၾကီးနွင့္ ပြတ္သပ္ ကာ အကြ်မ္းတ၀င္ျပဳလွ်က္ရွိသည္။ က်ားၾကီးမည္သို႕ ေတာ္ေၾကာင္း ခ်ီးမြမ္းခန္းေတြ တခုျပီး တခုဖြင့္ေနသည္။ ေနာက္ တြင္ ကပ္ရက္ပါရွိေနေသာ ယုန္ကေလးမ်ားကိုမူ မိမိ၏ အျမီး ကေလးမွ်သာ လႈပ္ခါျပျပီး ေခ်ာ့ျမဴထားသည္။ နွစ္သိမ့္ ထားသည္။ ဆင္ၾကီးက လမ္းပိတ္ထားသျဖင့္ ယုန္ကေလးမ်ားကလည္း ေရွ႕ကိုဆက္မတက္နိုင္။ လူထုမွာ ယုန္ကေလး မ်ားဘ၀ မွာပင္ ရွိေနေသးသျဖင့္လည္း က်ားဆြဲ မည့္အႏၱရယ္ကို ေၾကာက္ေနရဆဲ ရွိေသးသည္။ ဤသည္မွာ ျမန္မာ နိုင္ငံ၏ လက္ရွိ အေျခအေနဟု စာေရးသူ ရွဳျမင္သည္။
အပိုင္း (၂) ကို ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါရန္
ေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)
ဒီဇဘၤာလ (၂၅) ရက္ ၂၀၁၂ ခုနွစ္
ရည္ညႊန္းခ်က္မ်ား
[i] The Rule of Law
[ii] State
[iii] Justice
[iv] Enforcement power
[v] Neutrality of police
[vi] Institutional reform
[vii] Amnesty International Report: Crimes Against Humanity in Eastern Myanmar; June, 2008.
[viii] National Reconciliation
[ix] Crime against humanity
[x] Genocide
[xi] War crime
[xii] Mediation
No comments:
Post a Comment
mr.kyaingtun@gmail.com