“ရွက္စရာႀကီး” by Soe Min on Monday, December 10, 2012 at 7:32pm ·

          တလြဲဆံပင္ေကာင္း ေနာက္ေစ႔ေခါင္းေပါင္းေပါင္း ဆိုတဲ႔ ျမန္မာေတြထဲမွာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္း ပါပါတယ္။ ရွက္ရမယ္႔ကိစၥေတြမွာ ရွက္ရေကာင္းမွန္း မသိပဲ မရွက္ရမယ္႔ေနရာေတြမွာ အလကားေနရင္း ရွက္သလိုရြံ႔သလို တြန္႔ဆုတ္ေနတဲ႔အတြက္ ရဲရဲတင္းတင္းမရွိ ၿမဳံစိစိနဲ႔ေနတတ္တဲ႔အမ်ဳိးလို႔ သူမ်ားေတြက ထင္စရာျဖစ္လာရသလို လူပုံအလယ္မွာ ကိုယ္႔အထုပ္ကိုယ္ ေျဖျပမိမွန္းမသိတဲ႔ သူေတြအျဖစ္ကိုလည္း ေရာက္သြားတတ္ပါတယ္။ အဓိကကေတာ႔ ေဖာ္စရာနဲ႔ ဖုံးစရာကို ကြဲကြဲျပားျပား မသိလို႔ ထင္ပါရဲ႕။  တခါတခါက်ေတာ႔ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ေတာင္မွ ဇေ၀ဇ၀ါျဖစ္သြားၿပီး ေသခ်ာစဥ္းစားၾကည့္မိမွ ငါ႔ႏွယ္ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ဒါက ရွက္စရာမွ မဟုတ္ပဲ လို႔ ေတြးမိတာလည္း ရွိပါတယ္။ ခုတစ္ေခါက္ ရန္ကုန္ေရာက္ေတာ႔ ေဆးေက်ာင္းတက္မယ္႔ ပုဂံသားကေလးလည္း ရန္ကုန္ေရာက္ေနတယ္ဆိုလို႔ ၀မ္းသာအားရ သြားေတြ႔ျဖစ္ပါတယ္။ သူနဲ႔အျပင္မွာ တစ္ခါမွ မေတြ႔႔ဖူးပဲ အမ္းကေနၿပီး ဟိုလူ႔အကူအညီေတာင္း သည္လူ႔အကူအညီေတာင္းနဲ႔လုပ္လာခဲ႔တာ မဟုတ္လား။ သူ႔ကိုလွဴတဲ႔ မိတ္ေဆြေတြဆို နံမယ္ေတာင္ မမွတ္မိေတာ႔ဘူး။ သူတို႔လည္း ကိုယ္နဲ႔တစ္ခါမွ ျမင္ဖူးတာ မဟုတ္ဘူးေလ။ ဒီလူေတြကို အမွန္တကယ္လွဴတန္းျဖစ္ေၾကာင္း ခိုင္ခိုင္လုံလုံ ဓါတ္ပုံကေလးတစ္ပုံေလာက္ တင္ေပးခ်င္တာနဲ႔ ရိုက္ျဖစ္သြားပါတယ္။  တကယ္ဆိုေတာ႔ ရွက္ကိုးရွက္ကန္းနဲ႔ ရိုက္ရတာ။ လက္အက်ဳိးနဲ႔ပုံႀကီးတင္လိုက္ရင္ ဘာျဖစ္တာလဲ ေမးမယ္႔သူေတြရွိသလို “ေကာင္းတယ္။ အခုေတာ႔ထိၿပီ။ ဟီဟီ” ဆိုတဲ႔သူေတြလည္း မရွားမွန္း ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ သေဘာေပါက္တယ္။ ကုိယ္ရွက္ရတာ အေရးမႀကီးဘူး။ ကေလးက အားနာပါးနာနဲ႔ ရွက္ေနမွာစိုးလို႔ ေသေသခ်ာခ်ာ သေဘာတူမတူ ေမးျမန္းခဲ႔ပါတယ္။ ေမးေနရင္းနဲ႔ ကိုယ္႔ေခါင္းထဲမွာ အေတြးစတစ္ခုေပၚလာတာေၾကာင္႔ ရဲရဲ၀ံ႔၀ံ႔ပဲ အဲဒီဓါတ္ပုံကိုရိုက္ၿပီး တင္ျဖစ္ေအာင္ တင္လိုက္ပါတယ္။  တကယ္ေတာ႔ သူေရာကိုယ္ေရာ ႏွစ္ေယာက္စလုံးဟာ လူသိမခံ၀ံ႔စရာ၊ ရွက္စရာ ဘာတစ္ခုမွ မရွိခဲ႔ဖူးေလ။ အလကားေနရင္း ကိုယ္႔ဂုဏ္ကိုယ္ေဖာ္ေနခ်င္တဲ႔သူေတြလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ္႔ ေက်းဇူးတင္ထိုက္တဲ႔သူေတြ သူ႔မွာေရာ ကိုယ္႔မွာေရာ ရွိတယ္။ ကိုယ္နဲ႔တစ္ခါမွ မေတြ႔ဖူးတဲ႔သူေတြက ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေတာင္ အကူအညီေတာင္းလို႔မရတဲ႔ အေထာက္အပံ႔ေတြေပးခဲ႔တာမို႔ အဲဒီလူေတြကို ၀မ္းေျမာက္ပါေစေၾကာင္း အေရးတယူ ေက်းဇူးတင္စကား ျပန္ၾကားဖို႔ သင္႔တယ္။ ဒါေၾကာင္႔လိပ္ျပာသန္႔သန္႔နဲ႔ ရိုက္တယ္ တင္တယ္။ ျမင္တဲ႔သူေတြက သူတို႔စိတ္အခံရွိတဲ႔အတိုင္း ျမင္ၾကပေစေပါ႔။


          တဆက္တည္းမွာ ကေလးဘက္က စဥ္းစားၾကည့္ေပးပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္တာတင္တာတပိုင္း။ ေနာင္က် သူေက်ာင္းတက္တုန္းမွာ မလိုလားအပ္ပဲ သူမ်ားတကာေတြက အထင္ေသးအျမင္ေသး ျဖစ္စရာမ်ား ရွိေလမလား။ ဒါမွမဟုတ္ ကေလးကိုယ္တိုင္က သူမ်ားဆီ အကူအညီယူရတဲ႔အျဖစ္ကို ရွက္မ်ားေနေလမလား။ ဒီလိုေတြးလိုက္မိတဲ႔အခါ ငါေတာ႔ စာတစ္ပုဒ္ ေရးရဦးေတာ႔မွာပဲ လို႔ သေဘာေပါက္လာပါတယ္။ ကေလးကိုေျပာခ်င္တဲ႔စကား၊ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ ေျပာခ်င္တဲ႔စကား၊ စာဖတ္သူေတြကို ေ၀မွ်ခ်င္တဲ႔စကားကေတာ႔ “ဆင္းရဲတာ ရွက္စရာ မဟုတ္ဘူး” ဆိုတာပါ။ ဆင္းရဲတယ္ ခ်မ္းသာတယ္ဆိုတာ တကယ္ေတာ႔ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မႈကို ပတ္၀န္းက်င္ သတ္မွတ္ထားတာသာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီအခ်က္တစ္ခ်က္တည္းကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ခြဲျခားဆက္ဆံတာမ်ဳိး၊ အထင္ေသးအျမင္ေသးႏွိမ္တာမ်ဳိး၊ မရွိခိုးႏိုး မလွစုန္းယိုး ျပဳတာမ်ဳိးက မလုပ္သင္႔ဘူး။ ဆင္းရဲတဲ႔အတြက္လည္း ကိုယ္႔စိတ္ထဲမွာ သိမ္ငယ္ရွက္ရြံ႕ မ၀ံ႔မရဲျဖစ္ေနစရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ လို႔ သေဘာေပါက္ေအာင္ ရွင္းျပခ်င္ပါတယ္။
          တကယ္ေတာ႔ ဘာမွရွက္စရာ မရွိပါဘူး။ အဲဒီကေလးနဲ႔ အတူတူ ဓါတ္ပုံရိုက္ေနတဲ႔ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ဟာလည္း ေဆးေက်ာင္းတက္တုန္းက ပညာသင္ေထာက္ပံ႔ေၾကး တစ္လ ၇၅ က်ပ္ ကို ေနာက္ဆုံးႏွစ္ေက်ာင္းၿပီးတဲ႔အထိ ခံစားလာခဲ႔တဲ႔ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးေျခာက္ေယာက္နဲ႔ မုဆိုးမတစ္ေယာက္အဖို႔ သားအႀကီးကေလးကို ေဆးေက်ာင္းၿပီးေအာင္ ထားႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ ေမြးသမိခင္အတြက္ မႏိုင္ရင္ကာ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးတစ္ခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဖြားရဲ႕ အေထာက္အပ႔ံသာမရွိခဲ႔ရင္ သည္ဘ၀ကို ေရာက္မလာတာေတာ႔ အေသအခ်ာပါ။ ဘာမွမျဖစ္ေလာက္ဖူးပဲဆိုဆို ႏိုင္ငံေတာ္ကေထာက္ပံ႔တဲ႔ ၇၅က်ပ္ဟာလည္း အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ႔ ကာမိပါတယ္။ ေက်ာင္းလခကမွ တစ္လ ၃၀ ပဲ ရွိတာ မဟုတ္လား။ ဒါေပမယ္႔ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကေတာ႔ ကေလးစိတ္နဲ႔ ရွက္တတ္တဲ႔ကိုယ္ဟာ ဘယ္သူမွ အသိမခံပဲ ႏွစ္လသုံးလတစ္ခါ ေပါင္းေပါင္းထုတ္ၿပီး သုံးပါတယ္။ အခုလည္း ဒီေကာင္ေတာ႔ ဘယ္သူကမွ ရိုက္မစစ္ရပဲ အရွက္မရွိ အထုတ္ေျဖျပေနျပန္ၿပီလို႔ ထင္မယ္႔သူေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ အဲဒါ ရွက္စရာမွ မဟုတ္တာ။ အဲဒီအျဖစ္မွန္ကို ဖုံးကြယ္ထားၿပီး ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ မိုးက်ေရႊကိုယ္တစ္ေယာက္လို စကားႀကီးစကားက်ယ္ေတြေျပာ၊ ကိုယ္နဲ႔ဘ၀တူကေလးတစ္ေယာက္အေပၚမွာ  “ငါ႔ေက်းဇူးေတြ မင္႔အေပၚမွာ ဆပ္မကုန္ေအာင္ရွိတယ္။ ဟိုဟာလုပ္ေပး။ သည္ဟာလုပ္ေပး။” သေဘာထားတာမ်ဳိးသာ အင္မတန္ရွက္စရာေကာင္းတဲ႔၊ ဂုဏ္သိကၡာ ကင္းမဲ႔တဲ႔ စကားေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာေတြဟာ ပထမစကားမ်ိဳးကိုသာ ရွက္စရာလို႔ သေဘာထားၿပီး ဒုတိယစကားမ်ဳိးကိုေတာ႔ ရွက္ရေကာင္းမွန္းမသိပဲ ၿမိန္ေရယွက္ေရ ေျပာဆိုေနတတ္ၾကတာ မၾကာခဏပါ။ “အဲဒီအေကာင္ လည္ေခ်ာင္းထဲမွာေလ ငါေကၽြးထားတဲ႔ ထမင္းလုပ္ေတြ ေျခမနဲ႔ေတာင္ ကေလာ္ထုတ္လို႔ရတယ္။”  လို႔ ေၾကြးေက်ာ္ေနတဲ႔သူေတြ အမ်ားႀကီး ၾကားခဲ႔ဖူးပါတယ္။  ကိုယ္နဲ႔သိတဲ႔လူတစ္ေယာက္ ထင္ေပၚေအာင္ျမင္လာရင္ သူ႔အေပၚမွာ ငါ ဘာေက်းဇူးေတြမ်ားရစရာရွိပါလိမ္႔ လို႔ ေတြးတတ္တာလည္း ရွက္စရာေကာင္းပါတယ္။ ဘာမွ ရစရာ မရွိဘူးဆိုရင္ေတာင္ “သည္ေကာင္အရင္တုန္းက  ဘာေကာင္ပါကြာ။” စသည္ျဖင္႔ ႏွိမ္႔ခ်ေျပာဆိုလိုက္တဲ႔အခါ အခုေလာေလာဆယ္မွာေတာ႔ ကိုယ္က အဲသည္အေကာင္ေလာက္ေတာင္ အသုံးမက်ပါလားလို႔ အဓိပၸါယ္ သက္ေရာက္မွန္းလည္း မသိၾကပါဘူး။
          ဆင္းရဲတယ္ဆိုတာ ရွက္စရာ မဟုတ္ေပမယ္႔ ဂုဏ္ေဖာ္စရာလည္း မဟုတ္ေလဘူး။ အေနအထိုင္ ပိပိရိရိနဲ႔ ကိုယ္႔ရွိတာမရွိတာ ဘယ္သူမွ သတိမထားမိေအာင္ ေနတတ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဆင္းရဲတဲ႔အျဖစ္ကို လူမသိေအာင္ဖုံးဖိတဲ႔ေနရာမွာ ဟန္ေဆာင္ျခင္းနဲ႔ဖုံးလို႔ မလုံႏိုင္ပါဘူး။ ေပၚသြားရင္ ပိုရွက္စရာေကာင္းတာကိုး။ ရိုးသားျခင္း၊ ပကာသနမဖက္ျခင္း၊ စိတ္ေကာင္းႏွလုံးေကာင္းရွိျခင္း တို႔နဲ႔ ဖုံးကြယ္ရပါတယ္။ သူေဌးသားေတြ အရက္မူးၿပီး ၿပိဳင္ကားနဲ႔တိုက္ရင္ လူကဲ႔ရဲ႕မခံရေပမယ္႔ ဆင္းရဲတဲ႔သူတစ္ေယာက္ ဘီယာဆိုင္ထိုင္ေနတာေတြ႔ရင္ ဒီေကာင္ ဘယ္ကပြေပါက္ေတြ႔ထားတယ္ မသိဘူး လို႔ ေတြးတတ္ၾကၿပီး ခြင္႔လႊတ္ေတြးေပးစရာ ေျဖေတြးေပးစရာ မိဘမ်ဳိးရိုးအင္အား၊ ဥစၥာေငြေၾကးအင္အား သူ႔ဘက္မွာ မရွိဘူးလို႔ သေဘာေပါက္ထားသင္႔ပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ဆင္းရဲတဲ႔သူဟာ အက်င္႔စာရိတၱပိုင္းမွာ ခ်မ္းသာတဲ႔သူေတြထက္ ပိုၿပီး ထိန္းသိမ္းထားဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ္႔မယ္။ ေျမနိမ္႔ရာ လွံစိုက္မယ္႔ေနရာမွာ ကိုယ္ကေရာက္ေနတာကိုး။ ပိုက္ဆံရွိရင္ အက်င္႔စာရိတၱေကာင္းမြန္ေၾကာင္း ေထာက္ခံစာဆိုတာ ရဲစခန္းကသြား၀ယ္မလား။ ရယကရုံးက သြား၀ယ္မလား လိုသေလာက္ရတယ္ ဆိုေပမယ္႔ အဲဒီေထာက္ခံစာဟာ ဆင္းရဲသားေတြအတြက္ အမွန္တကယ္ ေထာက္ခံမေပးႏိုင္ပါဘူး။ လူတိုင္းလူတိုင္းဟာ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ေတာ႔ တန္ဖိုးထားရေကာင္းမွန္း သိၾကပါတယ္။ ဆင္းရဲသားေတြရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္တန္ဖိုးထဲမွာ ေရႊေငြဥစၥာ၊ အာဏာေဆြမ်ဳိး တန္ဖိုးေတြေလ်ာ႔ေနတဲ႔အတြက္ အဲဒီအေလ်ာ႔တြက္ကို ရိုးဂုဏ္နဲ႔ အက်င္႔စာရိတၱနဲ႔ ျဖည့္ရပါတယ္။ အဲဒါေတြနဲ႔မျဖည့္ႏိုင္ရင္ သူမ်ားအထင္ႀကီးတာေသးတာ အေရးမႀကီးေပမယ္႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ထားတဲ႔ တန္ဖိုးေလ်ာ႔သြားတာေတာ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
          ဆင္းရဲတဲ႔သူေတြမွာ သူမ်ားကႏွိမ္လို႔ျဖစ္ရတဲ႔ သိမ္ငယ္စိတ္အျပင္ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ မယုံမရဲျဖစ္ေနတဲ႔ အားငယ္စိတ္ကေလးတစ္မ်ဳိးကလည္း ႏွိပ္စက္တတ္ပါေသးတယ္။ အဲဒီစိတ္ကေတာ႔ မထားအပ္တဲ႔စိတ္ထားပါ။ ျပည့္စုံခ်မ္းသာတဲ႔သူနဲ႔ ကိုယ္နဲ႔ဟာ သမင္ဆယ္လွမ္း က်ားတစ္လွမ္းစာေလာက္ကြာတယ္။ သူတို႔တစ္လွမ္းစာအကြာအေ၀းေရာက္ဖို႔ကိုယ္႔မွာ ဆယ္လွမ္းေလာက္ လွမ္းယူရတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အားငယ္လို႔ မလွမ္းပဲထားရင္ တစ္လွမ္းမွ ေရာက္ဖူး။ ကိုယ္႔ေျခလွမ္းကိုယ္ မွန္မွန္လွမ္းေနရင္ေတာ႔ ဆယ္လမ္းကေန အလွမ္းတစ္ရာလည္း ေရာက္လာမွာ မလြဲဘူး။ သူလည္း သူ႔ခရီးသူသြားေနတာ ကိုယ္လည္း ကိုယ္႔လမ္းကိုယ္ လွမ္းေနတာ။ လွမ္းေနက်မို႔ အက်င္႔ရသြားတဲ႔အခါ ဘာမွ မပင္ပန္းေတာ႔ဘူး။ ကုိယ္႔အိုးနဲ႔ကိုယ္႔ဆန္ ဘယ္ဟာက တန္တယ္ဆိုတာေတာ႔ ကိုယ္႔ဘာသာ ကြဲကြဲျပားျပား သေဘာေပါက္ထားဖို႔လိုပါတယ္။ မႏိုင္ေလာက္ဘူးထင္တဲ႔အပို၀န္ကို အစကတည္းက မထမ္းတာ အေကာင္းဆုံးပါပဲ။ လူတစ္ေယာက္ ၀မ္း၀ ခါးလွဖို႔စားရိတ္ဟာ ခ်ဲ႕ရင္ခ်ဲ႕သလို ကုန္ပါတယ္။ ကိုယ္႔အထြာနဲ႔ကိုယ္ ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း စီမံတာ ေကာင္းတာေပါ႔။ ေဆးေက်ာင္းတက္စက ဖိနပ္တစ္ရံျပတ္မွ ေနာက္တစ္ရံ၀ယ္စီးတတ္တဲ႔ကိုယ္ဟာ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ အိမ္ေရာက္သြားေတာ႔ မွန္ဘီရိုႀကီးေတြနဲ႔အျပည့္ သူတစ္ေယာက္တည္းစီးဖို႔ ဖိနပ္ေတြထည့္ထားတာေတြ႔ေတာ႔ အံ႔ၾသမိပါတယ္။ ကိုစိုးသူနဲ႔ ခင္သြားေတာ႔ သူစီးတဲ႔ဖိနပ္ေတြဟာ မၾကားေတာင္မၾကားဖူးေလာက္ေအာင္ တန္ဖိုးႀကီးတဲ႔ဟာေတြလို႔ သိလိုက္ရျပန္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ေတြးမိတာက သူတို႔က သူတို႔အတန္းအစားနဲ႔ေလ်ာ္ညီစြာ ၀တ္စားဆင္ယင္ေနတာျဖစ္ၿပီး ကိုယ္ကလည္း ကိုယ္႔အတန္းအစားနဲ႔သာ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္ေအာင္ ၀တ္စားဖို႔လိုမယ္လို႔ သေဘာေပါက္လာပါတယ္။ ဘတ္စကားတိုးစီးဖို႔ ဘြတ္ဖိနပ္ႀကီး၀တ္လာရင္ ဟိုလူ႔တက္နင္း သည္လူ႔တက္နင္းနဲ႔ ေတာင္းပန္လို႔ဆုံးမွာ မဟုတ္ဘူးေလ။ ငယ္ေသးေတာ႔ ေတာသားၿမဳိ႕တက္ ဂ်င္း၀မ္းဆက္ ၀တ္ခ်င္တာသာသိတဲ႔ အျဖစ္ကို ခုခ်ိန္မွာ ျပန္ေတြးေတာ႔ ရွက္စရာပါလား လို႔ နားလည္လာပါတယ္။ ကိုယ္႔တူကိုယ္႔သားမ်ား အရြယ္ေရာက္လာလို႔ ၀တ္ခ်င္စားခ်င္စိတ္ကေလးေတြ ေပါက္လာတဲ႔အခါ ကိုယ္႔လို လူရယ္စရာမျဖစ္ရေလေအာင္ သြန္သင္တဲ႔သေဘာပါ။
          ဆင္းရဲတဲ႔သူအတြက္ အလွဆုံးဖက္ရွင္ဟာ သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္တဲ႔ ဆင္းရဲသား၀တ္စုံသာျဖစ္တယ္ လို႔ သိေစခ်င္ပါတယ္။ ဥပမာဆိုၾကပါစို႔။ ကၽြန္ေတာ္႔သူငယ္ခ်င္း မင္းသားႀကီးက သူကိုယ္တိုင္၀တ္တဲ႔ အဖိုးထိုက္အဖိုးတန္ ၀တ္စားတန္ဆာ အျပည့္အစုံကို ကၽြန္ေတာ္႔ကိုဆင္ေပးတယ္ပဲ ထားပါဦး။ ေနတာထိုင္တာ လမ္းေလွ်ာက္တာ၊ စကားေျပာတာဆိုတာ၊ ဘယ္ေနရာမွာမွ ၾကည့္ေပ်ာ္ရႈေပ်ာ္ ေထာင္႔မက်ဳိးတဲ႔ ကိုယ္႔ရုပ္ကိုယ္႔ရည္နဲ႔ ဘယ္လိုမွ အစပ္အဟပ္မတည့္ဖူးဆိုရင္ ေဗလု၀ နက္တိုင္စည္းၿပီး ကုပ္အကၤ်ီဆင္ထားသလိုပဲ ေနမွာေပါ႔ေနာ္။ အဲဒီေတာ႔ အရင္ဆုံးျပဳျပင္ရမွာက အ၀တ္အစားကို မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ ယဥ္ေက်းပ်ဴငွာ ေနတတ္ထိုင္တတ္မႈ အမူအယာကို ဆိုတာ သေဘာေပါက္ၿပီလား။ ခ်မ္းသာတဲ႔သူေတြဆီက အတုခိုးၿပီး သင္ယူရမွာက သူတို႔အ၀တ္အစား အသုံးအေဆာင္ကို မဟုတ္ဘူး။ အဆင္႔အတန္းရွိရွိ ေနထိုင္ ေျပာဆို ဆက္ဆံပုံေတြကို ေလ႔လာရမွာပါ။ အဂၤလိပ္လိုေျပာေတာ႔ etiquette တဲ႔။ စိတ္ထဲမွာ ထားရမွာက ကိုယ္ဟာတစ္သက္လုံး ဆင္းရဲသားဘ၀နဲ႔အရိုးထုတ္ေနမွာ မဟုတ္ဘူး။ တခ်ိန္က်ေတာ႔ အဲဒီအသိုင္းအ၀ိုင္းထဲမွာ ၀င္ဆန္႔လာတဲ႔အခါ အသားက်ေအာင္ေနႏိုင္ရမယ္လို႔ ရည္ရြယ္ထားရပါမယ္။ ဒါကမွ အေရျခဳံတာ မဟုတ္ပဲ အတြင္းစိတ္ကို ေျပာင္းလဲေစမွာကိုး။
            ေျပာရရင္ေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ရယ္စရာေကာင္းပါတယ္။ ဆရာ၀န္ကေလးျဖစ္သြားရင္ပဲ တကယ္႔အထက္တန္းလႊာ လူခ်မ္းသာေတာထဲကိုေရာက္သြားမေလာက္ ေလေတြက်ယ္ေနမိတယ္။ တကယ္ေတာ႔ဆရာ၀န္ဆိုတာလည္းပဲ လူဆင္းရဲေတြကိုေဆးကုတဲ႔ ေနာက္ထပ္လူဆင္းရဲတစ္ေယာက္ပါပဲ။ အလြန္ဆုံးရွိမွ လူလတ္တန္းစားအလႊာထဲမွာ ေအာက္ဆုံးက ကပ္ပါလာလိမ္႔မယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ျဖစ္လာရင္ ေမာင္ရင္ေလး ဘူဇြာရုပ္ထြက္ေအာင္ေနရမယ္ လို႔ မဆိုလိုပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔ ပညာတတ္ရုပ္ထြက္ေအာင္ေတာ႔ ေနရမွာေပါ႔။ သက္တူရြယ္တူရွိတဲ႔ က်န္းမာေရးမွဴးတစ္ေယာက္ရယ္၊ အမ်ဳိးသားသူနာျပဳတစ္ေယာက္ရယ္၊ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ရယ္ကို မ်က္စိထဲမွာ ျမင္ေယာင္ၾကည့္ပါ။ (နယ္ေရာက္ဖူးတဲ႔သူေတြဆို သေဘာေပါက္လိမ္႔မယ္) သူတို႔သုံးေယာက္မွာ တတ္ကၽြမ္းတဲ႔ပညာကိုလိုက္လို႔ အေနအထိုင္အေျပာအဆိုကေလး သိသိသာသာကြဲျပားတာေတြ႕ရပါမယ္။ ၀တ္ထားတဲ႔ေရႊ၊ စီးေနတဲ႔ကား၊ သူေနတဲ႔အိမ္နဲ႔ မပတ္သက္ပဲ သူ႔ကိုယ္ပိုင္အေရာင္အ၀ါကေလးေတြရွိတာကို အဂၤလိပ္လိုေတာ႔ personality လို႔ေခၚပါတယ္။ ျမန္မာလိုျပန္ေတာ႔ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးေပါ႔။ ဆင္းရဲတဲ႔သူေတြမွာ မျဖစ္မေန ျဖည့္ဆည္းက်င္႔ၾကံရမယ္႔ လိုအပ္ခ်က္ကေတာ႔ အဲဒီကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးပါပဲ။ ကိုယ္႔မွာ စိန္ေရာင္ေရႊေရာင္မွ အေရာင္ေတာက္ေနေအာင္ မဆင္ႏိုင္တာဗ်ာ။ ကိုယ္ေရာင္ကိုယ္၀ါ ေတာက္ေနေအာင္တင္ဖို႔ပဲ ရွိတယ္။
            မ်ားေသာအားျဖင္႕ ခ်မ္းသာတဲ႔သူေတြထက္ အဲဒီလူေတြအနားက ဟိုမေရာက္သည္မေရာက္ လူေတြသာ ဆင္းရဲတဲ႔သူေတြကို အထင္ေသးႏွိမ္႔ခ်စြာ ဆက္ဆံတတ္ပါတယ္။ ဒီအခါမ်ဳိးမွာေတာ႔  အငုံ႕စိတ္နဲ႔ က်ိတ္မွိတ္ၿပီး သည္းညည္းခံရတာမ်ဳိးကို အားမေပးလိုပါဘူး။ ဆင္းရဲတဲ႕သူေတြမွာလည္း မရွိမာန ဆိုတာ ရွိတာပဲ။ ေဆးေက်ာင္းပထမႏွစ္မွာ သူငယ္ခ်င္းေတြ က်ဳိက္ထီးရိုးတက္ၾကေတာ႔ စီးစရာဖိနပ္မရွိလို႔ ဖေရဇာမွာ ကင္းပတ္ဖိနပ္တစ္ရံ သြား၀ယ္ပါတယ္။  ၃၇ လမ္းထိပ္က စီးကရက္ေရာင္းတဲ႔တရုတ္ဆိုင္မွာ ကိုယ္နဲ႔အရြယ္ေတာ္ ကင္းပတ္ဖိနပ္တစ္ရံေတြ႔ေတာ႔ ေစ်းေမးတဲ႔အခါ ကိုယ္႔ထက္အသက္နည္းနည္းႀကီးတဲ႔ ဆိုင္ရွင္တရုတ္က “၀ယ္မွာလည္း မဟုတ္ပဲနဲ႔။ လာလာေမးမေနနဲ႔။”လို႔ ေျပာပါတယ္။ (သူ႔ဆိုင္မွာ အရင္ေစ်းေမး တျခားဆိုင္ေတြ လိုက္ၾကည့္ၿပီးမွ သူ႔ဆီ၀ယ္ဖို႔ ျပန္လာတာကိုး။ ဒါေတာင္ ေစ်းမဆစ္ရေသးဘူး) စိတ္ထဲေထာင္းကနဲျဖစ္သြားၿပီး “ဘာလို႔မ၀ယ္ရမွာလဲ။ သည္မွာ ပိုက္ဆံပါတယ္။ မေတြ႔ဘူးလား။” လို႔ေျပာတဲ႔အခါ သူက “ကဲ ဒါဆိုလည္း ၀ယ္ေလ။ ၀ယ္ေလ။ အခု၀ယ္ေလ။” ဆို မ၀ယ္ရင္ ထရိုက္ေတာ႔မယ္႔ပုံစံနဲ႔ ေရာင္းပါတယ္။ ကိုယ္႔တစ္သက္ေနာက္ကို အဲဒီဆိုင္တင္မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီအတန္းတစ္တန္းလုံးက ဘယ္ဆိုင္မွာမွ ေစ်းမ၀ယ္ေတာ႔ေလာက္ေအာင္ စိတ္ဆိုးပါတယ္။ ဆင္းရဲတဲ႔သူအေပၚ ႏိုင္ထက္စီးနင္း မရွိခိုးႏိုး ခြဲျခားဆက္ဆံတာ ဘယ္ေလာက္အရုပ္ဆိုးသလဲဆိုတာ သိေစခ်င္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ႔ ရွက္သင္႔တာ အဲသလို ခြဲျခားဆက္ဆံတဲ႔သူက ရွက္ရမွာပါ။
            ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးတဲ႔ႏိုင္ငံထဲမွာ ထိပ္ဆုံးကပါတာမို႔ ျမန္မာလူမ်ဳိးအမ်ားစုဟာလည္း ဆင္းရဲတဲ႔အထဲနဲ႔ ခ်မ္းသာတဲ႔အထဲ ဘယ္ထဲမွာ ရွိေနၾကမယ္ဆိုတာ ဂုဏ္ေဖာ္စရာ မလိုပါဘူး။ ေဆးေက်ာင္းတက္ေနရင္း အိမ္က ၿပိဳင္ကား၀ယ္မေပးလို႔ ဒီပရက္ရွင္ရေနပါတယ္ဆိုတဲ႔ကေလးေတြကို ႏွစ္သိမ္႔ေပးမယ္႔ဆရာ၀န္ႀကီးေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါလိမ္႔မယ္။ (ပိုက္ဆံရတာကိုးဗ်)။ ဒါေပမယ္႔ မႏိုင္ရင္ကာ မိဘလုပ္စာနဲ႔ က်ားကုပ္က်ားခဲ ေက်ာင္းထားေပးေနရတာကို အတုခိုးမွားၿပီး “ဒီ ပလက္တီနမ္ဆြဲႀကိဳးက ဒယ္ဒီေပးထားတာ။” လို႔ ဖဲေပါင္ရိုက္မယ္႔ ဆင္းရဲသားကေလးေတြကိုေတာ႔ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ထားနဲ႔ ဆုံးမသြန္သင္ခ်င္ပါတယ္။ ခုေခတ္ကေလးေတြဟာ စာဖတ္အားလည္းနည္းၾကတယ္။ ဒါေၾကာင္႔မို႔ အေတြးအေခၚလည္း လြဲၾကပါတယ္။ လိုခ်င္တာရွိရင္ မရရေအာင္ ကိုယ္႔အားကိုယ္ကိုး ႀကိဳးစားယူမယ္ဆိုတဲ႔စိတ္ထက္ မိဘကို “ေမြးတုန္းကေမြးထားၿပီး တာ၀န္မယူခ်င္ဘူးလား။ ေမြးၿပီးရင္ ေကၽြးရတယ္ေလ။ ဆင္ရတယ္ေလ။ လူတန္းေစ႔ထားရတယ္ေလ။” လို႔ ျပန္ျပန္ရန္ေတြ႔တဲ႔သူေတြ မၾကာမၾကာ ျမင္ဖူးပါတယ္။ တရုတ္သားသမီး၊ ကုလားသားသမီးေတြ ဘယ္ေတာ႔မွ အဲလိုေျပာေလ႔မရွိပါဘူး။ ဆင္းရဲတယ္ဆိုတာ ရွက္စရာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔ တစ္သက္လုံး ဆင္းရဲတြင္းထဲက မတက္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ႔ ရွက္စရာေကာင္းတယ္။ အဲဒီဆင္းရဲတြင္းထဲက လြတ္ေျမာက္ဖို႔ ရိုးရိုးသားသား ႀကိဳးႀကိဳးစားစား အားမထုတ္ပဲ ဘယ္နည္းနဲ႔ခ်မ္းသာရခ်မ္းသာရ ပိုက္ဆံရွိရင္ ေရမေဆးပဲ ေျပာင္တယ္လို႔ ယူဆတာက ပိုၿပီးရွက္စရာေကာင္းတယ္လို႔ သတိေပးခ်င္ပါတယ္။ စာေပအဆုံးအမနဲ႔ေ၀းၿပီး အျပင္ေလာကကိုခ်ည့္ ၾကည့္လိုက္ရင္ေတာ႔ အင္မတန္ အတုခိုးမွားစရာေတြ လက္ညွဳိးထိုးမလြဲကိုး။
            ေလာကဓံတရားဆိုတာ ရွစ္ပါးရွိပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာမွ ဆင္းရဲတယ္ ခ်မ္းသာတယ္ဆိုတာ နွစ္ပါး အပါအ၀င္ေပါ႔။ လူဆိုတာ ဆင္းရဲတဲ႔ဒဏ္ကိုခံႏိုင္တယ္ ခ်မ္းသာတဲ႔ဒဏ္ကို မခံနိုင္ဘူး လို႔ ဆိုရိုးစကားရွိၾကတယ္။ ဒီအစြန္းႏွစ္ဘက္မွာ စုန္ခ်ည္ဆန္ခ်ည္ က်င္လည္ရတဲ႔အခါ တကယ္လို႔မ်ား ဘ၀ကို ကိုယ္လိုခ်င္သလို စိတ္တိုင္းက် ဖန္တီးလို႔သာရစတမ္းဆိုရင္ ငယ္စဥ္ကတည္းက ခ်မ္းသာပါလ်က္နဲ႔ အသိဥာဏ္ႏုံနဲ႔လို႔ တေျဖးေျဖး ဆင္းရဲခ်ဳိ႕တဲ႔သြားရတဲ႔ ဘ၀မ်ဳိးထက္စာရင္ ငယ္စဥ္က မျပည့္စုံေသာ္ျငား ကံ၊ ဥာဏ္၊ ၀ီရိယအားကိုးနဲ႔ တစတစ တိုးတက္ႀကီးပြားလာတာမ်ဳိးကို ပိုလိုလားပါတယ္။ ဒါမွ အေတြးအေခၚ စဥ္းစားဆင္ျခင္ဥာဏ္ကေလးေတြလည္း ႏုရာက ရင္႔သန္လာမယ္ မဟုတ္လား။ ဘ၀နာမွ အသိသာတယ္တဲ႔။ ေအာက္ေျခကတက္ရတဲ႔အခါ အထက္ေရာက္ေတာ႔ ေအာက္ေျခလြတ္သြားမွာလည္း မပူရေတာ႔ဘူး။ ဘ၀ေပးအသိဆိုတာ ကိုယ္႔ဘ၀ကေပးေတာ႔ အသိသာဆုံးပဲေလ။ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ျပည္ျပည့္စုံစုံနဲ႔ ေျပာမႏိုင္ဆိုမႏိုင္ သားသမီးမ်ဳိးကို ေျခကုန္လက္ကုန္ လႊတ္ေပးရတာထက္စာရင္ေတာ႔ ၿခိဳးၿခိဳးျခံျခံ လိမ္လိမ္မာမာ သားသမီးကေလးကို ကိုယ္မစားရစားရ အရိပ္တၾကည့္ၾကည့္ ပ်ဳိးေထာင္ယူရတာ ဘယ္ဟာက မိဘတို႔၀မ္း ၿငိမ္းစတမ္းျဖစ္မယ္ ေျပာစရာေတာင္ မလိုပါဘူး။
            ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အလုပ္၀င္ကာစက ၀န္ထမ္းေရြးခ်ယ္ေလ႔က်င္႔ေရးမွာ လူေတြ႔ေျဖရတဲ႔အခါ “သူေတာ္ေကာင္းဥစၥာ ခုႏွစ္ျဖာဆိုတာ ဘာလဲ။” လို႔ အေမးခံရပါတယ္။ အလွဴခံမ႑ပ္ အသံခ်ဲ႕စက္ ေန႔တိုင္းၾကားေနရတဲ႔သူအဖို႔ မေျဖႏိုင္စရာ မရွိပါဘူး။ ဆက္ၿပီးေတာ႔ “အဲဒီအထဲမွာ မင္းအႀကိဳက္ဆုံး ႏွစ္ခုက ဘာလဲ။” လို႔ဆက္ေမးတဲ႔အခါ “ဟိရိ နဲ႔ ၾသတပၸ” လို႔ ေျဖၿပီးထြက္ခဲ႔ပါတယ္။ ဒီကေန႔ဆို လုပ္သက္ ၁၇ နွစ္ ျပည့္ေတာ႔မယ္။ ကိုယ္ေျပာတဲ႔စကားကိုယ္ တည္ေအာင္ထိန္းထားနိုင္တုန္းပဲလို႔ ၀မ္းလည္းသာပါတယ္။ ဂုဏ္လည္းယူပါတယ္။ ေတာမွာအလုပ္လုပ္ေနရတဲ႔ ဆင္းဆင္းရဲရဲ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ျဖစ္ရလို႔ ဘယ္တုန္းကမွ သိမ္ငယ္လိုက္တာ ရွက္စရာေကာင္းလိုက္တာ မေတြးမိခဲ႔ဖူးဘူး။ ဒီပညာေတြနဲ႔ ခ်မ္းသာေအာင္လုပ္စားလိုက္မဟဲ႔လို႔ ေတြးရတာသာ ရွက္စရာ။ ဒီဘက္ကရွာၿပီး ဟိုဘက္ကိုျပန္မဖို႔ႏိုင္သေရြ႕ နင္႔ဘ၀ ေတာကကိုတက္ရမွာ မဟုတ္ဘူး လို႔ ေတြးၿပီး ရိုးရာနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ရမွာသာ ရွက္စရာ။ ဒီအသက္ဒီအရြယ္အထိ ပိုက္ဆံကို အေၾကာင္းျပဳလို႔ မလုပ္သင္႔မလုပ္ထိုက္တာ ဘာတစ္မွ  မလုပ္ျဖစ္ေသးပါလား ဆိုတဲ႔အသိဟာ ေရွ႕ဆက္ဖို႔ ခြန္အားကိုလည္းျဖစ္ေစတယ္။ သံပတ္ကိုလည္း တင္းေစတယ္။ မဟုတ္မတရား လုပ္ေနတဲ႔သူေတြမွန္သမွ်ကိုလည္း ရင္ဆိုင္ရဲတဲ႔ သတၱိကိုလည္း ျဖစ္ေစတယ္။ ကိုယ္႕ကိုယ္ကိုယ္ သူေတာ္ေကာင္းႀကီးေပါ႔ေလ လို႔ေတာ႔ တိုက္ရိုက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ သြယ္၀ိုက္ၿပီးေတာ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေၾကာ္ျငာမ၀င္လိုပါဘူး။ သူယုတ္မာႀကီးမဟုတ္တာေတာ႔ သူမ်ားစစ္ေဆးစရာမလိုဘူး။ မေသခ်ာမွာစိုးလို႔ ကိုယ္႔ဘာသာအၿမဲ ျပန္ဆန္းစစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင္႔မို႔လို႔ ဆင္းရဲသလားေဟ႔ဆိုရင္ ဆင္းရဲတယ္။ မရွက္ပါဘူး။ ေျပာင္ေျပာင္ပဲ။ ငတ္ျပတ္ေနတာေတာ႔ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္႔၀မ္းစာကိုယ္ သမာအာဇီ၀နဲ႔ ရွာေဖြစားႏိုင္တယ္။ ဘယ္သူ႔မွလည္း ေအာက္က်မခံႏိုင္ဘူး။ မဟုတ္တာေတာ႔ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္လည္း မလုပ္ဘူး။ ကိုယ္႔လည္း လာမလုပ္နဲ႔ မခံႏိုင္ဘူး။ မစြမ္းရင္းလည္း မရွိသလို ကန္စြန္းခင္းလည္း မၿငိဘူး။ ကင္းလည္းကင္းတယ္။ ရွင္းလည္းရွင္းတယ္။ စြာသလားေမးရင္ စြာစြာပဲ။ ဘက္တူရင္ လူမေရြးဘူး။ ကြယ္ရာကေန လက္သီးပုန္းထိုးတဲ႔အစား မဟုတ္ဘူး။ “စိတ္ေလွ်ာ႔ပါဗ်ာ။ လာလာ ညက်မွ ကလပ္ေကးမွာ ေကာ႔ေတးေသာက္ၿပီး ကလပ္တက္ရေအာင္ေလ။”  လို႔ေတာ႔ လာမေခ်ာ႔နဲ႔။ ဟိုမွာ လူေတြအမ်ားႀကီး ဖတ္ေနတာ မျမင္ဘူးလား။ မတ္စိပို႔လိုက္ေရာေပါ႔။ ရွက္စရာႀကီး။