အမွာစကား
နိုင္ငံတနိုင္ကို အေျခခံျဖစ္ေသာ သမိုင္းေနာက္ခံနွင့္ နုိင္ငံေရး စီးပြါးေရး ပထ၀ီေရးကို တီးေခါက္မိရင္ ပိုလို႔ စိတ္၀င္စား စရာေကာင္းပါသည္။ ပိုျပီးေတာ့လည္း အေျချမစ္ ရွိရွိ နားလည္ သေဘာေပါက္ နိုင္သည္။ ဒါေတြကို အေျခခံ သံုးသပ္ခ်က္တိုင္းကို က်စ္လစ္ခိုင္မာေစရန္ သတိျပဳရမွာ နိုင္ စစ္ စီး ကမာၻ ( နိုင္ငံေရး စစ္ေရး စီးပြားေရး ကမာၻ႕ေရး) ျဖစ္ျပီး။ အဲဒီလို ခ်ိန္ဆရမည္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကို ေထာင္ထဲမွာ အဘဦးအုန္းျမင့္ (သခင္အုန္းျမင့္) နွင့္ အကိုေတြ သင္ၾကားေပးတာကို အခု ျပန္သတိရျပီး ေက်းဇူးတင္မိပါသည္။
ပထမပိုင္းမွာ က်ေနာ ္တင္ျပထားတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ လြတ္လပ္ေရး ေၾကျငာစာတမ္း ေၾကျငာခ်က္ အတိုင္း အာမခံခ်က္ရွိေသာ၊ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို အခန္းၾကီး ၁၀ ခန္းျဖင့္ စတင္ခဲ့ပါသည္။ အေရးပါတဲ့ အေမရိကန္ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို မေျပာခင္ သူတို႔ေတြမွာ ဥပေဒစိုးမိုးရတဲ့ အခ်က္ကို သတိထားမိတာကို ေျပာခ်င္ပါသည္။ အေမရိကန္ေတြက ျဗိတိသွ်လက္ထဲကေန နိုင္ငံေရးအရ ကိုလိုနီကို ဆန္႔က်င္လာခဲ့ျပီးမွ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ခဲ့သည္။ နိုင္ငံေရး အေျခခံေကာင္းရွိေတာ့ နိုင္ငံေရး အားေကာင္းတာကို ေတြရသည္။ အေမရိကန္ေတြ အေလ့က်င့္ ျဖစ္သြားပံုရသည္။ ေနာက္တခုက ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တိုင္းျပည္ အတြက္ တကယ္စဥ္းစားျပီး အလုပ္လုပ္ၾက သူမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေရွ႕ပိုင္းက အေျခတည္ ခဲ့သမွ်သည္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပိုျပီး လုပ္နိုင္တဲ့ အခြင့္လမ္းေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ အေမရိကန္ တိုးတက္မႈ ရလဒ္ေကာင္းတာကို သတိျပဳမိသည္။
ေနာက္တခုက
အေရးၾကီးတဲ့ နိုင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းမႈ (compromise ) ကို လက္ခံျခင္းသည္
အေမရိကန္ေတြ သူတို႔တိုင္းျပည္ကို အေကာင္းဆံုး တိုးတက္သည့္ လမ္းေပၚကို
တက္ေရာက္ေစသည္။ ဒါေတာင္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္လိုက္ေသးသည္။ သို႔ေသာ္လည္း
ျပည္တြင္းစစ္၏ ဆိုး၀ါးေသာ ရလဒ္ကို မွတ္သားျပီး အေကာင္းဆံုး ဆက္လက္
ေမာင္းနွင္သြားနိုင္သည္။
ဒီေနရာမွာ compromise သေဘာတရားကို အတိုေလးရွင္းျပခ်င္ပါသည္။ ဒဂၤါးျပား၏ ေခါင္းနွင့္ ပန္းကို ၾကည့္ပါ နွစ္ဖက္ပဲရွိရင္ တဖက္ရပ္တည္ဖို႔ကို တဖက္ကို ဖိရပါလိမ့္မည္။ ဆိုလိုတာက လဲွထားတဲ့ ဒဂၤါးျပားကို ပန္းဖက္ကို ထားခ်င္ရင္ ေခါင္းက ေအာက္မွာျဖစ္ေနမည္။ ေခါင္းဖက္ကို ထားရင္ ပန္းက ေအာက္မွာျဖစ္ေနမည္။ ဒီေတာ့ မတရားဘူး။ တရားမွ်တေအာင္လို႔ ေခါင္းေရာ ပန္းပါ ညီမွ်ေနေအာင္ ျဖစ္ဖို႔အတြင္ အလယ္အျပား အတိုင္း ေထာင္ထားလိုက္ရင္ ေခါင္းၾကည့္လိုသူအတြက္ ေခါင္း။ ပန္းၾကည့္လိုသူအတြင္ ပန္း။ နွစ္ဖက္လံုးေထာင္ေနမည္။ အဲဒီအလယ္ျပားက ေခါင္းနွင့္ ပန္း နွစ္ဖက္လံုး အတြက္ကို compromise လုပ္ေပးတာျဖစ္သည္။
က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္အတြက္ အနာဂတ္ လူငယ္ေတြမွာ အေျခခံေကာင္းလိုသည္။ ဒါေၾကာင့္ ျပန္လည္ေ၀မွ်ေပးပါသည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အစိုးရဆိုတာ ဘယ္လိုလဲ နိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းဆိုတာ ဘယ္လိုရွိလဲ ဥပေဒဆိုတာ ဘာလဲ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ဆိုတာဘယ္လိုလဲ ဆိုတာကို အခုက်ေနာ္သိသမွ် အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနွင့္ ယွဥ္ထိုး တင္ျပသြားပါမည္။ စာဖတ္သူအတြက္ တစံုတရာေသာ အသိကို ရရွိမည္လို႔ ေမ်ာ္လင့္ပါသည္။ အလံုးစံုကၽြမ္းက်င္ျပီးသား ပညာရွင္မ်ားအတြက္ အသံုးမ၀င္ေသာ္လည္း အလွမ္းေ၀းေနတဲ့ လူငယ္မ်ားနဲ႕ ေလ့လာသူမ်ားအတြက္ တီးေခါက္မိမည္လို႔ ေမ်ာ္လင့္ပါသည္။
မူလပထမအစိုးရအဖဲြ႕
မူလပထမအစိုးရအဖဲြ႕ကို the Confederal Government လိုေခၚျပီး။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ျပဌာန္းခ်က္ကို ေရးဆဲြမႈသည္ နို၀င္ဘာလ ၁၅ ရက္ ၁၇၇၇ မွာအျပီးသတ္ေသာ္လည္း မတ္လ ၁ ရက္
၁၇၈၁
မွာသာ အလံုးစံုျပီးေျမာက္သည္။ ျဗိတိသွ်ကိုလိုနီ ျပည္နယ္ ၁၃
ခုစုစည္းထားေသာ အစိုးရအဖဲြ႕၏ the Articles of Confederation
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဖဲြ႔စည္းပံုမွာ လႊတ္ေတာ္ (congress)၊
ျပည္နယ္ေကာ္မတီ (Committee of the States) နွင့္
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိ (Officers) မ်ားေအာက္မွ နိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္သည္။ အားနည္းခ်က္ အေျမာက္မ်ားရွိျပီး အဲဒီအားနည္းခ်က္ အက်ိဳးဆက္မ်ားကို ေနာင္တြင္ အမ်ားၾကီး ခံစားရေပသည္။
Congress - လႊတ္ေတာ္မွာ တရပ္ပဲရွိျပီး၊ ျပည္နယ္တခုစီ၏ ကိုယ္စားလွယ္မွာ နွစ္ဦးမွ ခုနွစ္ဦးပါ၀င္သည္။ သိုေသာ္ မဲမွာ တမဲသာျဖစ္သည္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတြက္ အနည္းဆံုး ကိုးမဲ ရွိမည္။ ဥပေဒျပဳျပင္ရန္ ျပည္နယ္အကုန္လံုးမဲရွိရမည္။ (လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အဆင္မေျပလို႔ အျပင္ထြက္ျပီး စိန္ေခၚ နဘန္းလံုးၾကသည့္ သာဓကမ်ားရွိသည္။)
Committee of the States - ျပည္နယ္တခုစီ၏ ကိုယ္စာလွယ္မ်ားပါ၀င္ေသာ ေကာ္မတီ၀င္မ်ားသည္ ျပည္နယ္နဲ႕ congress အၾကားရွိသည္။
Officers- လႊတ္ေတာ္မွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိမ်ားကို နိုင္ငံေတာ္ဆိုင္ရာ အထူးလုပ္ငန္း တာ၀န္မ်ား ခ်မွတ္ေပးသည္။
လႊတ္ေတာ္၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား
လႊတ္ေတာ္၏ အားနည္းခ်က္မ်ား
the Articles of Confederation ကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို႔ စဥ္းစားၾကသည့္ ေနရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႕ သင့္ေတာ္မည့္ အေနအထားမ်ား၊ ျပည္နယ္ကိုလဲ ဗဟိုအစိုးရက လက္၀ါးၾကီး မအုပ္နို္င္ေအာင္နွင့္ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ရွိေအာင္၊ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ျပည္နယ္အသီးသီးတြင္ မွ်တမႈရွိေအာင္ အထူးသတိျပဳမိၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ သဘာ၀ အရင္းျမစ္နဲ႕ လူေနမႈ နည္းပါးေသာ ျပည္နယ္နွင့္ သဘာ၀ အရင္းျမစ္မ်ားသည့္ ျပည္နယ္၊ အက်ယ္အ၀န္း ကြာဟခ်က္မ်ားအေပၚ အနိုင္ယူမႈ မရွိေအာင္ စဥ္းစား ေရြးခ်ယ္ ၾကေလသည္။
ဒီအထိကို ျပန္လည္သံုးသပ္လွ်င္ ဥပေဒကို လိုအပ္သည့္အခါတြင္ ျပန္လည္သံုးသပ္သည့္ အေလ့ထကို ေတြ႕ရေပမည္။ လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာျပီးေသာ္လည္း ျဗိတိသွ်ကိုလုိနီနွင့္ စစ္ပဲြဆင္ႏြဲေနသည့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ ကိုလိုနီစစ္ပဲြအတြင္း တိုင္းျပည္ကို ၾကိဳးစား တည္ေထာင္ ထားျပီး။ ျဗိတိသွ်လက္နက္ခ်ျပီး ေနာက္တနွစ္အတြင္း တို္င္းျပည္ ကို ျပန္လည္ ျပဳျပင္ရန္ ၾကိဳးစားသည္ကို အတုယူဖြယ္ ျမင္ရနိုင္သည္။ ဒီေနာက္မွာေတာ့ က်ေနာ္ ဆက္လက္ျပီး Shay's Rebellion နွင့္ ျဗိတိသွ်တို႔ စနက္ေၾကာင့္ ျပည္နယ္ ခဲြထြက္ဖုိ႔ ၾကိဳးစားမႈမ်ား the Articles ကို ျပည္လည္ျပင္ဆင္ေရးသားမႈ ဆိုင္ရာ အေထာက္ထားမ်ားကို တင္ျပပါမည္။ ထို႔အတူ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ မူၾကမ္းကို ေရးဆဲြျခင္းနွင့္ အျငင္းပြားမႈ၊ ေျဖရွင္းမႈမ်ားကို ဆက္တင္ျပသြားပါမည္။
ခ်စ္ခင္စြာျဖင့္
ရဲမင္းထြန္း
(က်ေနာ္အခ်ိန္ရတိုင္း ဆက္လက္ေရးသားေပးသြားပါမည္။ ဒီတပုဒ္မွာတင္ ဆန္႔သေလာက္ ေရးေပးသြားပါမည္။)
(Images Wikipedia and Google )
No copyright infringement is intended. All images are the sole property of their respective owners.
ကိုးကားမ်ား
Keith L. Dougherty. Collective Action under the Articals of Confederaltion. New York: Cambridge University Press. 2006.
As cited in Armitage. the Declaration of Independence. P, 21-16
Suzanne Jeans. American Government and Politics Today. the United States of America. 2011-2012. Print. P,23-79.
ပထမပိုင္း ဖတ္ရန္
နိုင္ငံတနိုင္ကို အေျခခံျဖစ္ေသာ သမိုင္းေနာက္ခံနွင့္ နုိင္ငံေရး စီးပြါးေရး ပထ၀ီေရးကို တီးေခါက္မိရင္ ပိုလို႔ စိတ္၀င္စား စရာေကာင္းပါသည္။ ပိုျပီးေတာ့လည္း အေျချမစ္ ရွိရွိ နားလည္ သေဘာေပါက္ နိုင္သည္။ ဒါေတြကို အေျခခံ သံုးသပ္ခ်က္တိုင္းကို က်စ္လစ္ခိုင္မာေစရန္ သတိျပဳရမွာ နိုင္ စစ္ စီး ကမာၻ ( နိုင္ငံေရး စစ္ေရး စီးပြားေရး ကမာၻ႕ေရး) ျဖစ္ျပီး။ အဲဒီလို ခ်ိန္ဆရမည္လို႔ က်ေနာ္တို႔ကို ေထာင္ထဲမွာ အဘဦးအုန္းျမင့္ (သခင္အုန္းျမင့္) နွင့္ အကိုေတြ သင္ၾကားေပးတာကို အခု ျပန္သတိရျပီး ေက်းဇူးတင္မိပါသည္။
ပထမပိုင္းမွာ က်ေနာ ္တင္ျပထားတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ လြတ္လပ္ေရး ေၾကျငာစာတမ္း ေၾကျငာခ်က္ အတိုင္း အာမခံခ်က္ရွိေသာ၊ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို အခန္းၾကီး ၁၀ ခန္းျဖင့္ စတင္ခဲ့ပါသည္။ အေရးပါတဲ့ အေမရိကန္ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို မေျပာခင္ သူတို႔ေတြမွာ ဥပေဒစိုးမိုးရတဲ့ အခ်က္ကို သတိထားမိတာကို ေျပာခ်င္ပါသည္။ အေမရိကန္ေတြက ျဗိတိသွ်လက္ထဲကေန နိုင္ငံေရးအရ ကိုလိုနီကို ဆန္႔က်င္လာခဲ့ျပီးမွ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ခဲ့သည္။ နိုင္ငံေရး အေျခခံေကာင္းရွိေတာ့ နိုင္ငံေရး အားေကာင္းတာကို ေတြရသည္။ အေမရိကန္ေတြ အေလ့က်င့္ ျဖစ္သြားပံုရသည္။ ေနာက္တခုက ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တိုင္းျပည္ အတြက္ တကယ္စဥ္းစားျပီး အလုပ္လုပ္ၾက သူမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေရွ႕ပိုင္းက အေျခတည္ ခဲ့သမွ်သည္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပိုျပီး လုပ္နိုင္တဲ့ အခြင့္လမ္းေတြ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ အေမရိကန္ တိုးတက္မႈ ရလဒ္ေကာင္းတာကို သတိျပဳမိသည္။
ေနာက္တခုက
အေရးၾကီးတဲ့ နိုင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းမႈ (compromise ) ကို လက္ခံျခင္းသည္
အေမရိကန္ေတြ သူတို႔တိုင္းျပည္ကို အေကာင္းဆံုး တိုးတက္သည့္ လမ္းေပၚကို
တက္ေရာက္ေစသည္။ ဒါေတာင္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္လိုက္ေသးသည္။ သို႔ေသာ္လည္း
ျပည္တြင္းစစ္၏ ဆိုး၀ါးေသာ ရလဒ္ကို မွတ္သားျပီး အေကာင္းဆံုး ဆက္လက္
ေမာင္းနွင္သြားနိုင္သည္။ဒီေနရာမွာ compromise သေဘာတရားကို အတိုေလးရွင္းျပခ်င္ပါသည္။ ဒဂၤါးျပား၏ ေခါင္းနွင့္ ပန္းကို ၾကည့္ပါ နွစ္ဖက္ပဲရွိရင္ တဖက္ရပ္တည္ဖို႔ကို တဖက္ကို ဖိရပါလိမ့္မည္။ ဆိုလိုတာက လဲွထားတဲ့ ဒဂၤါးျပားကို ပန္းဖက္ကို ထားခ်င္ရင္ ေခါင္းက ေအာက္မွာျဖစ္ေနမည္။ ေခါင္းဖက္ကို ထားရင္ ပန္းက ေအာက္မွာျဖစ္ေနမည္။ ဒီေတာ့ မတရားဘူး။ တရားမွ်တေအာင္လို႔ ေခါင္းေရာ ပန္းပါ ညီမွ်ေနေအာင္ ျဖစ္ဖို႔အတြင္ အလယ္အျပား အတိုင္း ေထာင္ထားလိုက္ရင္ ေခါင္းၾကည့္လိုသူအတြက္ ေခါင္း။ ပန္းၾကည့္လိုသူအတြင္ ပန္း။ နွစ္ဖက္လံုးေထာင္ေနမည္။ အဲဒီအလယ္ျပားက ေခါင္းနွင့္ ပန္း နွစ္ဖက္လံုး အတြက္ကို compromise လုပ္ေပးတာျဖစ္သည္။
က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္အတြက္ အနာဂတ္ လူငယ္ေတြမွာ အေျခခံေကာင္းလိုသည္။ ဒါေၾကာင့္ ျပန္လည္ေ၀မွ်ေပးပါသည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အစိုးရဆိုတာ ဘယ္လိုလဲ နိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းဆိုတာ ဘယ္လိုရွိလဲ ဥပေဒဆိုတာ ဘာလဲ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ဆိုတာဘယ္လိုလဲ ဆိုတာကို အခုက်ေနာ္သိသမွ် အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနွင့္ ယွဥ္ထိုး တင္ျပသြားပါမည္။ စာဖတ္သူအတြက္ တစံုတရာေသာ အသိကို ရရွိမည္လို႔ ေမ်ာ္လင့္ပါသည္။ အလံုးစံုကၽြမ္းက်င္ျပီးသား ပညာရွင္မ်ားအတြက္ အသံုးမ၀င္ေသာ္လည္း အလွမ္းေ၀းေနတဲ့ လူငယ္မ်ားနဲ႕ ေလ့လာသူမ်ားအတြက္ တီးေခါက္မိမည္လို႔ ေမ်ာ္လင့္ပါသည္။
မူလပထမအစိုးရအဖဲြ႕
မူလပထမအစိုးရအဖဲြ႕ကို the Confederal Government လိုေခၚျပီး။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ျပဌာန္းခ်က္ကို ေရးဆဲြမႈသည္ နို၀င္ဘာလ ၁၅ ရက္ ၁၇၇၇ မွာအျပီးသတ္ေသာ္လည္း မတ္လ ၁ ရက္
၁၇၈၁
မွာသာ အလံုးစံုျပီးေျမာက္သည္။ ျဗိတိသွ်ကိုလိုနီ ျပည္နယ္ ၁၃
ခုစုစည္းထားေသာ အစိုးရအဖဲြ႕၏ the Articles of Confederation
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဖဲြ႔စည္းပံုမွာ လႊတ္ေတာ္ (congress)၊ျပည္နယ္ေကာ္မတီ (Committee of the States) နွင့္
အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိ (Officers) မ်ားေအာက္မွ နိုင္ငံေတာ္ ျဖစ္သည္။ အားနည္းခ်က္ အေျမာက္မ်ားရွိျပီး အဲဒီအားနည္းခ်က္ အက်ိဳးဆက္မ်ားကို ေနာင္တြင္ အမ်ားၾကီး ခံစားရေပသည္။
Congress - လႊတ္ေတာ္မွာ တရပ္ပဲရွိျပီး၊ ျပည္နယ္တခုစီ၏ ကိုယ္စားလွယ္မွာ နွစ္ဦးမွ ခုနွစ္ဦးပါ၀င္သည္။ သိုေသာ္ မဲမွာ တမဲသာျဖစ္သည္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတြက္ အနည္းဆံုး ကိုးမဲ ရွိမည္။ ဥပေဒျပဳျပင္ရန္ ျပည္နယ္အကုန္လံုးမဲရွိရမည္။ (လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အဆင္မေျပလို႔ အျပင္ထြက္ျပီး စိန္ေခၚ နဘန္းလံုးၾကသည့္ သာဓကမ်ားရွိသည္။)
Committee of the States - ျပည္နယ္တခုစီ၏ ကိုယ္စာလွယ္မ်ားပါ၀င္ေသာ ေကာ္မတီ၀င္မ်ားသည္ ျပည္နယ္နဲ႕ congress အၾကားရွိသည္။
Officers- လႊတ္ေတာ္မွ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိမ်ားကို နိုင္ငံေတာ္ဆိုင္ရာ အထူးလုပ္ငန္း တာ၀န္မ်ား ခ်မွတ္ေပးသည္။
လႊတ္ေတာ္၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ား
- စစ္ေၾကျငာျခင္းနဲ႕ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္၊
- ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးဆိုင္ရာ စာခ်ဳပ္နဲ႕ ကူသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္၊
- လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕စည္း ဖဲြ႕စည္းျခင္းနွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္၊
- ျပည္နယ္တခုစီမွ လူအင္အား စီမံခန္႕ခဲြျခင္းနွင့္ အခြန္စည္းၾကပ္မႈ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊
- ေငြေၾကးႏႈန္းထား သတ္မွတ္မႈဆိုင္ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊
- ေခ်းေငြနွင့္ ေငြစကၠဴ ဆိုင္ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊
- အေလးခ်ိန္နွင့္ တိုင္းထြာမႈသတ္မွတ္ခ်က္ဆိုင္ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊
- တရားစီရင္ေရးဆိုင္ရာ ခံုရံုးဖဲြ႕စည္းမႈဆိုင္ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊
- စာပို႔လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ စနစ္မ်ားသတ္မွတ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊
- မူလဌာေနလူမ်ိဳးမ်ား ( Native Americans) ေရးရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊
- ျပည္နယ္တခုစီနွင့္ နိုင္ငံသားတို႔၏ အခြင့္ေရးမ်ားဆိုင္ရာ အာမခံခ်က္မ်ား၊
- ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒနွင့္ နိုင္ငံေတာ္အၾကား ညိႈနိႈင္းမႈမ်ားကို လုပ္ေပးနိုင္သည္။
လႊတ္ေတာ္၏ အားနည္းခ်က္မ်ား
- နိုင္ငံျခားဆက္ဆံေရးနွင့္ ကုန္သြယ္ေရးစာခ်ဳပ္မ်ားအေပၚ ျပည္နယ္မ်ား၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မလုပ္နိုင္ျခင္း၊
- ျပည္နယ္တခုစီအေပၚ စစ္ဖက္ဆိုင္ရာဥပေဒ မသတ္မွတ္နိုင္ျခင္း၊
- ျပည္နယ္တခုစီနွင့္ နိုင္ငံျခားနိုင္ငံမ်ား အၾကား အာဏာသက္ေရာက္မႈမရွိျခင္း၊
- အခြန္မ်ားကို လူတဦးခ်င္းစီထံမွ လိုက္လံေကာက္ခံရျခင္း၊
- ျပည္နယ္အစိုးရ အသံုးစရိတ္မ်ား စိုက္ထုက္ေပးရျခင္း၊
- ေငြေၾကးစနစ္ တန္ဖိုးကို ညီမွ်ေအာင္ မေဆာင္ရြတ္နိုင္ျခင္း မ်ားျဖစ္သည္။ ထိုအားနည္းခ်က္မ်ား အတြက္ေၾကာင့္ ၁၇၈၄ တြင္ စီးပြားေရးက်ဆင္းမႈဒဏ္ အၾကီးက်ယ္ခံရျပီး။ ဘဏ္လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းကုန္သည္။ အစိုးရအဖဲြ႕၏ the Articles မ်ားကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရန္ စဥ္းစားၾကသည္။
the Articles of Confederation ကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို႔ စဥ္းစားၾကသည့္ ေနရာတြင္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႕ သင့္ေတာ္မည့္ အေနအထားမ်ား၊ ျပည္နယ္ကိုလဲ ဗဟိုအစိုးရက လက္၀ါးၾကီး မအုပ္နို္င္ေအာင္နွင့္ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ရွိေအာင္၊ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ျပည္နယ္အသီးသီးတြင္ မွ်တမႈရွိေအာင္ အထူးသတိျပဳမိၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ သဘာ၀ အရင္းျမစ္နဲ႕ လူေနမႈ နည္းပါးေသာ ျပည္နယ္နွင့္ သဘာ၀ အရင္းျမစ္မ်ားသည့္ ျပည္နယ္၊ အက်ယ္အ၀န္း ကြာဟခ်က္မ်ားအေပၚ အနိုင္ယူမႈ မရွိေအာင္ စဥ္းစား ေရြးခ်ယ္ ၾကေလသည္။
ဒီအထိကို ျပန္လည္သံုးသပ္လွ်င္ ဥပေဒကို လိုအပ္သည့္အခါတြင္ ျပန္လည္သံုးသပ္သည့္ အေလ့ထကို ေတြ႕ရေပမည္။ လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာျပီးေသာ္လည္း ျဗိတိသွ်ကိုလုိနီနွင့္ စစ္ပဲြဆင္ႏြဲေနသည့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ ကိုလိုနီစစ္ပဲြအတြင္း တိုင္းျပည္ကို ၾကိဳးစား တည္ေထာင္ ထားျပီး။ ျဗိတိသွ်လက္နက္ခ်ျပီး ေနာက္တနွစ္အတြင္း တို္င္းျပည္ ကို ျပန္လည္ ျပဳျပင္ရန္ ၾကိဳးစားသည္ကို အတုယူဖြယ္ ျမင္ရနိုင္သည္။ ဒီေနာက္မွာေတာ့ က်ေနာ္ ဆက္လက္ျပီး Shay's Rebellion နွင့္ ျဗိတိသွ်တို႔ စနက္ေၾကာင့္ ျပည္နယ္ ခဲြထြက္ဖုိ႔ ၾကိဳးစားမႈမ်ား the Articles ကို ျပည္လည္ျပင္ဆင္ေရးသားမႈ ဆိုင္ရာ အေထာက္ထားမ်ားကို တင္ျပပါမည္။ ထို႔အတူ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ မူၾကမ္းကို ေရးဆဲြျခင္းနွင့္ အျငင္းပြားမႈ၊ ေျဖရွင္းမႈမ်ားကို ဆက္တင္ျပသြားပါမည္။
ခ်စ္ခင္စြာျဖင့္
ရဲမင္းထြန္း
(က်ေနာ္အခ်ိန္ရတိုင္း ဆက္လက္ေရးသားေပးသြားပါမည္။ ဒီတပုဒ္မွာတင္ ဆန္႔သေလာက္ ေရးေပးသြားပါမည္။)
(Images Wikipedia and Google )
No copyright infringement is intended. All images are the sole property of their respective owners.
ကိုးကားမ်ား
Keith L. Dougherty. Collective Action under the Articals of Confederaltion. New York: Cambridge University Press. 2006.
As cited in Armitage. the Declaration of Independence. P, 21-16
Suzanne Jeans. American Government and Politics Today. the United States of America. 2011-2012. Print. P,23-79.
ပထမပိုင္း ဖတ္ရန္
No comments:
Post a Comment
mr.kyaingtun@gmail.com