တူညီေသာ ကိုယ္စားျပဳမႈ လိုပါသည္ (၁) ရဲ့အဆက္ပါ..။
အႏြယ္ကြဲေပမဲ့ တူညီေသာယဥ္ေက်းမႈကို မွ်ေ၀ကိုယ္စားျပဳၿပီး လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၊ အမ်ိဳးသားတစ္ရပ္အျဖစ္ပဲ ရပ္တည္ဖို႔ ဘယ္လို အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာရွိရမယ္ က်ေနာ္ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္..။ ပညာရွင္ႀကီးေတာ့မဟုတ္ပါဘူး.။ တျခား တုိင္းရင္းသားေတြအေၾကာင္းလဲ ဒီေလာက္နားမလည္ပါဘူး..။ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ပေလာင္၊ ဓႏု၊ ပအို႔၀္၊ ကိုးကန္႔၊ ၀ စသျဖင့္ မ်ိဳးႏြယ္အမ်ားႀကီးရွိေပမဲ့၊ ရွမ္းအမ်ိဳးသား တစ္ရပ္အျဖစ္သာ စုစည္းထားသလားေတာ့ က်ေနာ္မသိပါဘူး..။ ဘယ္လိုတူညီေသာ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈေတြနဲ႔ ရစ္ပတ္စုစည္း ထားတယ္ဆိုတာလဲ နားမလည္ပါဘူး.။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ကခ်င္လူမ်ိဳးအေၾကာင္းပဲ ေျပာပါ့မယ္..။ ကခ်င္လူမ်ိဳး အေၾကာင္း ေ၀မွ်ရံုေလးပါ..။
ကခ်င္လူမ်ိဳးမွာ အႏြယ္ ၆ခုရွိတာ လူတိုင္းသိမွာပါ..၊ ဂ်ိန္းေဖာ၊ ဇိုင္၀ါး၊ ေလာ္ေ၀ၚ၊ လခ်ိတ္၊ ရ၀မ္၊ လီဆူတို႔ပါ..။ ဒီလို အႏြယ္ထဲမွာမွ လဖုိင္၊ မရစ္၊ မရန္၊ လေထာ္၊ အင္ခြမ္ဆိုၿပီး မ်ိဳးႏြယ္စုထပ္ရွိပါေသးတယ္.။ ဂ်ိန္းေဖာမွာ လဖိုင္အစုရွိသလို၊ ဇိုင္၀ါးမွာလဲ ဇီးလဖိုင္ဆိုတဲ့အစုရွိပါတယ္..။ က်န္တဲ့ ေလာ္ေ၀ၚ၊ လခ်ိတ္စတာေတြမွာလဲ လဖိုင္နဲ႔ ညီအစ္ကိုေတာ္တဲ့ (အစုတူတဲ့) မ်ိဳးႏြယ္ေတြ ရွိပါတယ္..။ ဂ်ိန္းေဖာ မရစ္ရွိသလို၊ ဇိုင္၀ါး၊ လခ်ိတ္စတာေတြမွာလဲ မရစ္မ်ိဳးနဲ႔ အစုတူတဲ့ မ်ိဳးႏြယ္ရွိပါတယ္..။ ေခါင္းရွဳပ္ေနၿပီလား..၊ ခဏေနဦး..၊ အမ်ားႀကီးရွိေသးတယ္..။ အဲဒီလဖိုင္ဆိုတဲ့ အစုထဲမွာမွ ရွဒန္လဖိုင္၊ ထိန္က်ဳလဖိုင္၊ အင္တပ္လဖိုင္၊ ဖုန္ကန္လဖုိင္ဆိုၿပီး အိမ္ေထာင္စုအလိုက္ ခြဲထာေသးသဗ်ာ..။ မရစ္၊ မရန္၊ အင္ခြမ္စတာေတြမွာလဲ အလားတူ အိမ္ေထာင္စု အလိုက္ နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးခြဲထားသပါ့..။
အဲဒီအိမ္ေထာင္စု (မ်ိဳးႏြယ္နာမည္)ကို နာမည္ေရွ႕မွာ တပ္ေခၚပါတယ္..။ အတိုေကာက္အဂၤလိပ္စကားလံုး သံုးေလ့ရွိပါတယ္..။ Kumje Ja Nu ဆိုတဲ့ နာမည္ႀကီးေတးသံရွင္ကို K Ja Nu (ေကဂ်ာႏူး)၊ Lazum Lum Wa, Lazum Seng Zi တို႔ကို L လြန္း၀ါ၊ L ဆိုင္းဇီဆိုၿပီး ေျပာၾက၊ ေရးၾကပါတယ္..။ အေမရိကန္က လက္ေ၀ွ႔ေက်ာ္ Nsang Awng La လို မ်ိဳးႏြယ္နာမည္ Nsang ကို အျပည့္တပ္ထားတာ ရွိသလို၊ Awn Seng လို မ်ိဳးႏြယ္နာမည္ Marip ကို ျဖဳတ္ထားတာလဲ ရွိႏိုင္ပါတယ္..။
က်ေနာ္က ဂ်ိန္းေဖာပါ.၊ ဂ်ိန္းေဖာထဲက လဖိုင္၊ လဖိုင္ထဲက ဖုန္ကန္လဖိုင္..။ ဖုန္ကန္လဖိုင္ေတြထဲကမွ အိုရာဘြမ္မန္ကန္အိမ္ကပါ.။ မန္ကန္အိမ္ကမွ ဒုတိယသား (La N-naw) ျဖစ္ပါတယ္..။ ကခ်င္တစ္ေယာက္ရဲ့ နာမည္ကိုၾကည့္ၿပီး ဘယ္ႏွေယာက္ေျမာက္ သား/သမီးဆိုတာပါ မွန္းလို႔ရပါတယ္..။ ဒါေၾကာင့္ ကခ်င္တစ္ေယာက္ရဲ့ နာမည္မွာ သူ႔ရဲ့ Complete and specific Identity ပါပါတယ္..။ နာမည္ကိုၾကည့္တာနဲ႔ ဘာမ်ိဳးႏြယ္၊ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ေျမာက္ သား/သမီးဆိုတာ သိႏိုင္ပါတယ္..။ ဒါဟာ ကခ်င္အႏြယ္ ၆ မ်ိဳးလံုးမွာ ရွိတဲ့၊ တူညီစြာမွ်ေ၀ကို္ယ္စားျပဳတဲ့ မ်ိဳးႏြယ္သတ္မွတ္မႈစနစ္ ျဖစ္ပါတယ္…။
ဒါေၾကာင့္ ကခ်င္ျဖစ္ရင္ ကခ်င္နာမည္ရွိရပါတယ္..။ ဦးေစာေမာင္ ကခ်င္ပါလို႔ မွတ္ပံုတင္ႀကီးထုတ္ျပပါေစဦး..၊ ဘာလူမ်ိဳးလဲ၊ ဘာအႏြယ္လဲ၊ ဘယ္အိမ္ေထာင္ကလဲဆိုတာ မေျပာျပႏိုင္ရင္ ကခ်င္မဟုတ္ပါ..။ ကခ်င္တစ္ေယာက္ကို “Hpabaw amyu rai?” (ဘာလူမ်ိဳးလဲ) လို႔ ေမးရင္ က်ေနာ္ဂ်ိန္းေဖာပါ၊ ေလာ္ေ၀ၚပါလို႔ မေျဖပါဘူး..၊ လဖိုင္အမ်ိဳးပါ၊ မရစ္အမ်ိဳးပါ၊ ဆြမ္လြတ္ပါလို႔ပဲ ေျဖၾကပါတယ္.. ၿပီးမွ ဂ်ိန္ေဖာထဲကလား၊ လခ်ိတ္ထဲကလား စသျဖင့္ ျပန္ေျပာေလ့ရွိပါတယ္…။ ဒါေၾကာင့္ ကခ်င္ေသြးပါတယ္ဆိုရံုနဲ႔ ကခ်င္ျဖစ္သြားတာ မဟုတ္ပါဘူး..၊ ေစာနက ေျပာသလို ဘာအႏြယ္၊ ဘယ္အိမ္ေထာင္၊ ေနာက္ဆံုး ဘယ္ရြာက ဘယ္ႏွေယာက္ေျမာက္သား ဆိုတဲ့အထိ ကခ်င္တစ္ေယာက္မွာ ရွိရမယ့္ Specific Identity ကို ခံယူထားပါမွ ကခ်င္လို႔သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္..။ ေပါ့ေပါ့တန္တန္ ကိုယ့္ဖာသာ ကခ်င္လို႔ပဲ ခံယူၾကပါ..၊ ဟိုအမ်ိဳး၊ ဒီအမ်ိဳးလို႔ ေသးသိမ္တဲ့ မ်ိဳးႏြယ္စြဲေတြ မထားပါနဲ႔လို႔ ေျပာရင္ေတာ့ ဒါဟာ ကခ်င္ယဥ္ေက်းမႈကို ေစာ္ကားရာေရာက္ပါတယ္..။ (ေတာ္ၾကာ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားစားရင္းထဲမွာ ဖုန္ကန္၊ ဆမား၊ ခန္းဒါ၊ ေဖာ္ယမ္ ဆိုေတြပါထည့္တြက္ေနပါဦးမယ္.. ဆက္ေျပာေတာ့၀ူး.။) အဲဒီေတာ့ ဦးေစာေမာင္သာ ကခ်င္ဆိုရင္ေတာ့ ေမးရပါမယ္..၊ “ဘာလူမ်ိဳးလဲ”လို႔..။ မ်ိဳးႏြယ္မရွိဘဲ ကခ်င္ျဖစ္ခ်င္လို႔ေတာ့ မရဘူးေနာ္..။
ဒီလိုမ်ိဳး ကခ်င္ေတြ နာမည္ကြဲၾကေပမဲ့၊ ေသြးကြဲၾကပါသလား..၊ အႏြယ္တစ္ခုကို က်န္အင္အားႀကီး အႏြယ္က ၀ါးမ်ိဳးလိုက္တယ္ဆိုတာ ရွိႏိုင္ပါသလား..။ မ်ိဳးႏြယ္နာမည္အမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲျပားေန (Fragmented) ေပမဲ့ ကခ်င္ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသားတစ္ရပ္ အျဖစ္ ဘယ္လိုလကၡဏာရပ္နဲ႔ စုစည္းပါသလဲ..။ ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀းေျပာရင္ ဘယ္သူမွ နားလည္မွာ စိတ္၀င္စားမွာ မဟုတ္ဘူး.။ တိုတိုပဲ ေျပာမယ္..။ အဓိကအေနနဲ႔ Mayu – Dama - Kahpu Kanau ဆိုတဲ့ ေယာကၡမ၊ သမက္၊ ညီအစ္ကို သံုးပြင့္ဆိုင္ အမ်ိဳးေတာ္စပ္ပံုယဥ္ေက်းမႈ ေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္..။ လဖိုင္အမ်ိဳးက မရစ္နဲ႔ မရန္ကို သမီးေပးပါတယ္..။ လဖိုင္ရဲ့ သမက္မ်ိဳးေတြပါ.။ အင္ခြမ္၊ လေထာ္ဟာ လဖိုင္မ်ိဳးႏြယ္ရဲ့ ေယာကၡမမ်ိဳးပါ..၊ (သူတို႔ဆီက သမီးေတာင္းပါတယ္)။ လဖိုင္အခ်င္းခ်င္းဟာ ညီအစ္ကိုေတာ္ပါတယ္…။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ေသြးအရေ၀းပါေစ၊ လဖိုင္မ်ိဳးႏြယ္ အခ်င္းခ်င္း ယူလို႔မရပါ..။
အဲဒီေတာ့ ဂ်ိန္းေဖာ၊ လီဆူ၊ ရ၀မ္ ကြဲေပမဲ့ အဲဒီအႏြယ္ေတြထဲမွာ ရွိတဲ့ လဖိုင္မ်ားက ညီအစ္ကိုအျဖစ္ မ်ိဳးႏြယ္တစ္ခုပံုစံ စုစည္းမိပါတယ္..။ (ဒါေၾကာင့္ ဘာအမ်ိဳးလဲ ေမးရင္ လဖိုင္အမ်ိဳးပါလို႔ အရင္ေျဖၾကတာေပါ့..။) အႏြယ္ ၆ ခုလံုးေအာက္က အင္ခြမ္မ်ိဳးအားလံုးကို ေယာကၡမမ်ိဳးအျဖစ္ဆက္ဆံပါတယ္..။ ေမြးလာတဲ့ သားသမီးမ်ားဟာ ဖခင္ရဲ့ အႏြယ္ကို ဆက္ခံပါတယ္..။ က်ေနာ့္ အေဖ၊ အဖိုး၊ အေဘး အစဥ္အဆက္က ဖုန္ကန္လဖိုင္မို႔လို႔ က်ေနာ္က ဖုန္ကန္လဖိုင္ပါ..။ အေမ၊ အဖြား အစဥ္အဆက္က လဖိုင္မဟုတ္တဲ့ မ်ိဳးႏြယ္ခ်ဥ္းသာ ျဖစ္ပါတယ္..။ ဒါေၾကာင့္ ေသြးအရစဥ္းစားရင္ က်ေနာ့္ေသြးဟာ လဖုိင္ေသြးမဟုတ္ပါ..၊ လဖိုင္ေသြးဆိုတာလဲ မရွိပါဘူး..။ ဂ်ိန္းေဖာေသြး၊ ေလာ္ေ၀ၚေသြးစတာကေတာ့ ရွိပါတယ္..။ ဒါေပမဲ့ အေဖ့မ်ိဳးရိုးကို ဆက္ခံရတာမို႔ အေဖက ဂ်ိန္းေဖာ၊ အေမက ဇိုင္၀ါးဆိုရင္ သားသမီးက ဂ်ိန္းေဖာပါ..။ ေဆြစဥ္မ်ိဳးဆက္ ေလာ္ေ၀ၚအမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ယူခဲ့ေပမဲ့၊ (ဆိုပါေတာ့ ေလာ္ေ၀ၚေသြးက ပိုမ်ားေပမဲ့) အေဖက ဇိုင္၀ါးဆိုရင္ သားသမီးက ဇိုင္၀ါးသာျဖစ္ပါတယ္.. ကျပားမဟုတ္ပါ…။ ေသြးေႏွာၿပီး လူမ်ိဳးျဖဳတ္၊ ၀ါးမ်ိဳဖို႔ဆိုတာ ကခ်င္အႏြယ္ ၆ ခုၾကားမွာ မရွိပါ..။ တျခား ကခ်င္မဟုတ္တဲ့ လူမ်ိဳးနဲ႔ အိမ္ေထာင္ျပဳမွသာ အေဖ့မ်ိဳးႏြယ္ေနာက္ လုိက္ရတဲ့ ထံုးတမ္းပ်က္ၿပီး ကျပားျဖစ္လာရပါတယ္..။ (ေျမမ်ိဳလို႔ လူမ်ိဳးမေပ်ာက္၊ လူမ်ိဳမွ လူမ်ိဳးေပ်ာက္ပါသတဲ့..။)
Kachin daily news တို႔၊ Myanmar Express တို႔မွာ ဂ်ိန္းေဖာလူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒဆိုၿပီး သပ္္သွ်ိဳတာလဲ ခုတေလာ မၾကာခဏေတြ႔မိတယ္..။ ျမန္မာကို ဗမာေတြကပဲ လႊမ္းမိုးထားသလို၊ ကခ်င္ကိုလဲ ဂ်ိန္းေဖာေတြကပဲ လႊမ္းမိုးထားပါတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာ..။ ကခ်င္ေတြထဲမွာ ဂ်ိန္းေဖာေတြ အမ်ားဆံုးျဖစ္တယ္ဆိုတာ မွန္ပါတယ္..။ ဗမာစကား၊ စာကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဓိကသံုးၾကသလို၊ ကခ်င္ေတြၾကားမွာ ဂ်ိန္းေဖာစကားကို အဓိကသံုးၾကပါတယ္..။ ဒါေၾကာင့္ ကခ်င္စာ၊ ကခ်င္စကားဆိုရင္ အမ်ားစုက ဂ်ိန္းေဖာစာ၊ စကားလို႔ပဲ ျမင္တတ္ၾကတယ္..။ မဟုတ္ပါဘူး..။ ကခ်င္စာ၊ ကခ်င္စကားဆိုတာ အႏြယ္ ၆ ခုလံုးရဲ့ စကား၊ စာအကုန္ပါပါတယ္..။
က်ေနာ္အတြက္ ဂ်ိန္းေဖာစကားက Mother tongue ပါ..၊ ေလာ္ေ၀ၚလိုလဲ က်ေနာ့္ေရွ႕မွာ အတင္းေျပာလို႔ မရပါဘူး.။ ဇုိင္၀ါးလို ထမင္းစား၊ ေရေသာက္ ေကာင္းေကာင္းေျပာႏိုင္ပါတယ္..။ ဇုိင္၀ါးလူမ်ိဳးနဲ႔ေတြ႕ရင္ ဇုိင္၀ါးလို အရင္ေျပာပါတယ္..။ ဇိုင္၀ါးလိုဆက္ေျပာလို႔ မတတ္ေတာ့မွ ဂ်ိန္းေဖာလို၊ ဗမာလို ဆက္ေျပာပါတယ္..။ (ဒါေတာင္ က်ေနာ္က ကေလးဘ၀ကတည္းက ေအာက္ျပည္၊ ျပည္မသားေတြၾကားထဲမွာ ႀကီးလာတာပါ..။) ဘာေၾကာင့္ တတ္သလဲဆိုေတာ့ စကားတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ဆင္ဆင္တူ တာရယ္၊ စိတ္၀င္တစားနဲ႔ သင္ထားတာရယ္ေၾကာင့္ပါ..။ (စိတ္၀င္တစားမွ မသင္ရင္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးရဲ့စကား ေပ်ာက္ကုန္မွာေပါ့ဗ်..၊ ခုေတာင္ ရန္ကုန္က ကခ်င္ကေလးေတြက အခ်င္းခ်င္း ဗမာလိုပဲ ေျပာေနၾကၿပီ..။) ကခ်င္ေဒသမွာပဲ ေနထုိင္ႀကီးျပင္းလာသူ မ်ားကေတာ့ စကားႏွစ္မ်ိဳး၊ သံုးမ်ိဳးေကာင္းေကာင္းႀကီး ေျပာႏိုင္ၾကပါတယ္..။ ဒီလို ဘာသာစကားအခ်င္းခ်င္း ဆက္ႏြယ္မႈ၊ တတ္ကၽြမ္းမႈရွိလို႔လဲ ကခ်င္လူမ်ိဳးအျဖစ္ အမ်ိဳးသားတစ္ရပ္အျဖစ္ ရပ္တည္ေနႏိုင္တာပါ..။ ျမန္မာကိုလဲ အမ်ိဳးသားတစ္ရပ္တည္း အျဖစ္ သေဘာထားမယ္ဆိုရင္၊ ျပည္မသားမ်ားအေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသားစကား ၂ မ်ိုးေလာက္ ေျပာတတ္၊ ဆိုတတ္ဖို႔လိုပါမယ္..။ သင္ထားၾကေပါ့ဗ်ာ..။
ေနာက္တစ္ခ်က္အရ ကခ်င္ေတြက (အႏြယ္ ၆ ခုလံုးက) ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ Jinghpaw Wunpawng ဂ်ိန္းေဖာ၀မ္ေပါင္လို႔ ေခၚပါတယ္..။ တစ္ခါတစ္ေလ အရပ္ထဲမွာကေတာ့ ဂ်ိန္းေဖာလို႔ပဲ ခပ္လြယ္လြယ္ ေခၚတတ္ၾကပါတယ္..။ တရုတ္လို Jingpo Tsu ဂ်ိန္းေဖာစူးလို႔ေခၚပါတယ္..၊ (ကခ်င္၆မ်ိဳးလံုးကို ေခၚတာပါ..၊ ဂ်ိန္းေဖာမ်ားကိုသာ ေခၚတာမဟုတ္ပါဘူး..။) တရုတ္ႏိုင္ငံ၊ ယူနန္ျပည္နယ္ထဲမွာလဲ ကခ်င္ဆိုရင္ ဂ်ိန္းေဖာလူမ်ိဳးထက္ ဇိုင္၀ါးေတြပဲ မ်ားၾကတာပါ..။ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသရွိပါတယ္..။ ဒီလို ကခ်င္ ၆ မ်ိဳးလံုးကို တစ္ခါတစ္ေလ ဂ်ိန္းေဖာလို႔ပဲ ၿခံဳငံုေခၚတတ္တဲ့အတြက္ ဂ်ိန္းေဖာလူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒရွိတယ္ရယ္လို႔ မေတာက္တေခါက္ပဲသိတဲ့သူေတြက သပ္သွ်ိဳလာၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္.။
ကခ်င္အမ်ိဳးသားေရွ႕ေဆာင္ျဖစ္တဲ့ ေကအိုင္အိုကုိပဲ ျပေတာ့မယ္..။ ေကအိုင္အိုဥကၠ႒ ဒူ၀ါလေညာ္ေဇာင္းဟရားက ေလာ္ေ၀ၚပါ..၊ ဒုဥကၠ႒ ၁ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးနဘန္လက ဂ်ိန္းေဖာပါ..၊ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြန္ထန္ဂမ္ေရွာင္က ဇိုင္၀ါးပါ..၊ နာမည္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဆြမ္လြတ္ဂြန္ေမာ္ကလဲ ဇုိင္၀ါးပါ..။ ေရႊလီေဆြးေႏြးပြဲကို ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဆရာႀကီးဆြမ္လြတ္ဂမ္ကလဲ ဇိုင္၀ါးပါ..။ (ဆြမ္လြတ္အမ်ားစုက ဇိုင္၀ါးလူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္..။) တကယ္ေတာ့ ကခ်င္ေတြထဲမွာ ဇိုင္၀ါးမ်ားက ပိုေတာ္ၾကပါတယ္..။ ကခ်င္ေလာကကိုလဲ ဇိုင္၀ါးမ်ား၊ ဇိုင္၀ါးေသြးပါသူမ်ားကပဲ ဦးေဆာင္ေနတာပါ..။ (က်ေနာ္လဲ ဇုိင္၀ါးေသြးပါသူျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း မေျပာေတာ့ပါဘူးေလ.. ဟီ ဟီး..။)
မသိမွာစိုးလို႔ ေျပာျပပါ့မယ္..။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ရွမ္းနီေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေနေနတယ္ဆိုတာ မွန္ပါတယ္..။ အလားတူစြာ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာလဲ ကခ်င္ေတာ္ေတာ္ မ်ားပါတယ္..။ ေကအိုင္ေအတပ္မဟာ ၄ တပ္စြဲထားပါတယ္..။ ကြတ္ခိုင္ေဒသဆိုရင္ ဖဆပလအစိုးရလက္ထက္မွာ သိႏၷီေစာ္ဘြားလက္ေအာက္၊ Kachin Sub-state အျဖစ္ ကခ်င္ဒူ၀ါေတြကို အာဏာလြဲထားတဲ့ ေဒသပါ..။ က်ိဳင္းတံု၀န္းက်င္မွာ အရင္ကတည္းက (ကိုလိုနီေနာက္ပိုင္းမွ ေျပာင္းလာသူမဟုတ္) အေျခခ်ေနထိုင္တဲ့ ကခ်င္အနည္းစုရွိပါတယ္..။ လာအိုႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းမွာအထိ ကခ်င္ရြာေလးေတြ ရွိပါတယ္..။ ေျပာပေလာက္တဲ့ ပမာဏေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး..။ ဘာပဲေျပာေျပာ ကခ်င္ေတြရွိေပမဲ့ ရွမ္းျပည္ကေတာ့ ရွမ္းျပည္ပါပဲ..။ ကခ်င္ျပည္ကလဲ ကခ်င္ျပည္သာ ျဖစ္ပါတယ္.။
ပူတာအိုဘက္မွာ ရ၀မ္မ်ိဳးႏြယ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး၊ ျပႆနာနဲနဲရွိဖူးပါတယ္..။ ေသခ်ာတာက လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ျပည္မအုပ္ခ်ဳပ္သူေတြ ၀င္လာမွ ျဖစ္တာပါ..။ သတင္းစာကအသံုးအႏွံဳးကိုယူၿပီး သံုးသပ္ရရင္ေတာ့ “ေရွးပေ၀သဏီကတည္းက တစ္အူတံုဆင္း ညီရင္းအစ္ကိုပမာ၊ ေအးအတူပူအမွ် ယွဥ္တြဲေနထိုင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း နယ္ခ်ဲ႕မိစၦာတို႔၏ ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ ေျမွာက္ထိုးပင့္ေကာ္ သပ္သွ်ိဳျခင္းေၾကာင့္၊ ကိုလိုနီေခတ္တစ္ေလွ်ာက္လံုး ေတာင္ေပၚ၊ ေျမျပန္႔ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ေသြးစည္းညီညြတ္မႈ ၿပိဳကြဲခဲ့ရသည္”တဲ့..။ ဒီထက္ ပိုေျပာစရာ မရွိပါ..။
ဒီလို ႏိုင္ငံေရးအရ၊ ယဥ္ေက်းမႈအရ တူညီေသာ ကိုယ္စားျပဳမႈေတြ ရွိၾကတဲ့အျပင္၊ အႏုသုခုမအရ ကခ်င္လူမ်ိဳး ၆ မ်ိဳးလံုးမွာ တူညီမႈေတြ ရွိပါတယ္..။ ကခ်င္လူမ်ိဳး ၆ မ်ိဳးလံုး မေနာအကကပါတယ္..။ ဒီလို ေဆးခ်ယ္ထားတဲ့တိုင္ႀကီးေတြကို လူအမ်ားအျပား ၀ုိင္းပတ္ၿပီး စီတန္းကၾကတာ တျခားဘယ္ေဒသ၊ ဘယ္လူမ်ိဳးမွာ ရွိပါေသးသလဲ..။ ၿပီးေတာ့ တူညီေသာ သမိုင္း၊ ဒဏၵာရီေတြ ရွိပါတယ္..။ ဒီကေနမွတဆင့္ နတ္ပူေဇာ္မႈဆိုင္ရာ ကဗ်ာမ်ား၊ ရြတ္ဆိုမႈမ်ား၊ သီခ်င္းမ်ားျဖစ္လာပါတယ္..။ ေနာက္ၿပီး ကခ်င္ရိုးရာအဆင္ေတြ လွတယ္လို႔ လူတိုင္းေျပာၾကတယ္..။ ဂ်ိန္းေဖာအဆင္၊ ဇိုင္၀ါးအဆင္၊ ေလာ္ေ၀ၚအဆင္စသျဖင့္ အကြက္ေဖာ္ပံုကြဲပါတယ္..။ ဒါေပမဲ့ ျမင္လိုက္ရံုနဲ႔ ကခ်င္အဆင္ပါလို႔ပဲ အားလံုးကသိၾကပါတယ္…။
ကခ်င္မ်ိဳးႏြယ္ ၆ မ်ိဳးကေတာ့ အေပၚမွာေျပာထားတဲ့အတုိ္င္း တူညီေသာ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသားတစ္ရပ္အျဖစ္ စည္းလံုးညီညြတ္စြာ ေနထုိင္ေနၾကပါတယ္…။ ျမန္မာႏိုင္ငံက တိုင္းရင္းသားအမ်ိဳး ၇၀ မွာကေတာ့ အဲလို တူညီတဲ့အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာေတြ ရွိၾကပါသလား..။ ခ်င္းမွာ ၀ါးညွပ္အကရွိတယ္၊ ကရင္မွာ ၀ါးညွပ္အကရွိတယ္..။ ရခိုင္၊ ဗမာ၊ မြန္ေတြမွာ ပံုစံတူတဲ့ အကရွိတယ္..။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာဆိုတာ အမ်ိဳးသားတစ္ရပ္တည္းသား ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္မယ့္ (ခိုင္လံုတဲ့) တူညီေသာ ယဥ္ေက်းမႈရွိသလား..။
ကခ်င္အိမ္မွာက ဧည့္သည္ကို မီးဖိုေဘးမွာ ဧည့္ခံတယ္..၊ ဗမာမွာက အိမ္ေရွ႕ကြပ္ပ်စ္မွာ ဧည့္ခံတယ္..။ ကခ်င္လူငယ္အခ်င္းခ်င္း ယဥ္ေက်းျပဴငွာစြာ ေယာက္ဖ (Ah Hkau)၊ ေယာင္းမ (Ah Ning)လို႔ နာမ္စားသံုးၿပီး ေခၚတယ္..။ ဗမာလိုက အရမ္းရင္းႏွီးတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြမွ ေခၚလို႔ရသလို၊ ယဥ္ေက်းေသာစကား၀ိုင္း (Civilized conversation) မွာသံုးလို႔ရတဲ့ နာမ္စား မဟုတ္ဘူး..။ ဒီလုိ အေသးအဖြဲ မတူတာေတြ အမ်ားႀကီး…။ ေျပာရင္ မကုန္ဘူး..။
ကဲ.. ဒီေတာ့ မတူဘူး..၊ တစ္မ်ိဳးသားတည္း မဟုတ္ဘူး.၊ လုပ္လို႔မရဘူးဆိုတာ အားလံုးလက္ခံမယ္ ထင္တယ္..။ ဒါဆို က်ေနာ္တို႔ လူမႈေရးဦးတည္ခ်က္ကို တစ္ခ်က္ၾကည့္ရေအာင္..၊ “တစ္မ်ိဳးသားလံုး စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ အက်င့္စာရိတၱျမင့္မားေရး”၊ “အမ်ိဳးဂုဏ္၊ ဇာတိဂုဏ္ျမင့္မားေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ား၊ အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာမ်ား မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရး”၊ “တစ္မ်ိဳးသားလံုး က်န္းမာႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ပညာရည္ျမင့္မားေရး”။ အဲဒါေတြက ဘယ္အမ်ိဳးသားကို ေျပာခ်င္တာလဲ…၊ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးခ်င္းစီလား..၊ တစ္ႏိုင္ငံလံုးက ျပည္ေထာင္စုသားအားလံုးကို ျမန္မာအမ်ိဳးသား တစ္ရပ္အျဖစ္ အသက္သြင္းတဲ့သေဘာလား..။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုလို လူမ်ိဳး၊ အသားအေရာင္၊ ဇစ္ျမစ္ကြဲျပားစံုလင္တဲ့ ျပည္ေထာင္စုကို နမူနာျပတာ ႀကံဳရတယ္..။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဘာလူမ်ိဳး၊ ဘာအႏြယ္ဆိုတဲ့ အစြဲကို ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ မေရာယွက္ဘဲ၊ ငါဟာ အေမရိကန္ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္နဲ႔သာ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္တာကို ျမန္မာႏိုင္ငံက အားက်ေနတယ္..။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ တုိင္းရင္းသား ျပည္နယ္ေတြအျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းထားလို႔၊ လူမ်ိဳးစြဲ၊ ေဒသစြဲျဖစ္ရတာပါဆိုၿပီး ျပည္နယ္ေတြအားလံုးကို တိုင္းရင္းသားနာမည္ျဖဳတ္ဖို႔ ႀကိတ္ႀကံတဲ့သူက ႀကံတယ္..။ အေမရိကန္လို လူမ်ိဳးစြဲမပါတဲ့ ျပည္ေထာင္စုစစ္စစ္ကို ရိုးသားမႈရွိရွိနဲ႔ အမွန္တကယ္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့ဗ်ာ..။ (ျမန္မာျပည္မွာ ရိုးသားမႈ ရွိ၊ မရွိ ေအာက္မွာ ေျပာျပမယ္..။)
အေမရိကန္ဆိုတာ အမ်ိဳးသားတစ္ရပ္မွ မဟုတ္တာ.။ ႏိုင္ငံသား၊ ျပည္ေထာင္စုသားျဖစ္မႈေလ..။ ျမန္မာျပည္ေထာင္စုမွာလဲ တစ္ခုတည္းေသာ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ျဖစ္ေစခ်င္ရင္ေတာ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသားဆိုတဲ့ ေနရာမွာ ျမန္မာျပည္ေထာင္စုသားလို႔ သံုးသင့္တာေပါ့။ (အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အပါအ၀င္..။) ကို္ယ္တိုင္က ျမန္မာအမ်ိဳးသားဆိုတဲ့အစြဲကိုလဲ မလႊတ္ႏိုင္ဘူး..။ ႏွဳတ္ခမ္းေမြးတကားကားနဲ႔ မဟာဗႏၶဳလပံုကို တသသနဲ႔ ထားခ်င္တယ္..။ ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယျမန္မာႏိုင္ငံေတြအေၾကာင္းပဲ ထပ္ခါထပ္ခါေျပာေနခ်င္တယ္..။ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔က တံတားေတြမွာ ေရွးေခတ္သူရဲေကာင္းနာမည္ေတြ ေပးတတ္ၾကတယ္..။ အေနာ္ရထာတံတား၊ န၀ေဒးတံတား၊ အေလာင္းဘုရားတံတားစသျဖင့္ေပါ့.။ ဒီလို သူရဲေကာင္းနာမည္ေတြကို ျမင္မွ ေခတ္လူငယ္ေတြ အမ်ိဳးဂုဏ္၊ ဇာတိဂုဏ္ျမင့္မားလာမွာ မဟုတ္လား..။
ဒါေပမဲ့ ေမာ္လၿမိဳင္မွာေဆာက္ထားတဲ့ တံတားကိုက်ေတာ့ တံလြင္တံတား(ေမာ္လၿမိဳင္)တဲ့..။ ေမာ္လၿမိဳင္နဲ႔ မုတၱမဆက္တဲ့ တံတားေလ..။ မြန္သမိုင္းအရ မုတၱမမွာ နာမည္ႀကီး မြန္သူရဲေကာင္းေတြ မရွိဘူးတဲ့လား..။ ရာဇဓိရာဇ္၊ လဂြန္းအိမ္၊ အမတ္ဒိန္.. (မုတၱမက မဟုတ္ေတာင္ တျခားမြန္ေဒသက မြန္သူရဲေကာင္းေတြ အရွိသားပါ..)။ မြန္လူငယ္ေတြအတြက္ ဒီသူရဲေကာင္း နာမည္ေတြက အမ်ိဳးဂုဏ္၊ ဇာတိဂုဏ္ ျမင့္မားေစတာပဲ မဟုတ္ဘူးလား..။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာလဲ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ခဲ့တဲ့သူေတြ အမ်ားသားပါဗ်ာ..။ ဗန္းေမာ္နယ္က ဖုန္ကန္ဒူ၀ါေတာင္ ရွိေသး..၊ သမိုင္းမွာ အထင္အရွားပါတယ္..။ ဆမားဒူ၀ါႀကီး (ဒူ၀ါဆင္၀ါးေနာင္ရဲ့အေဖ)ဆိုလဲ ကခ်င္သမိုင္းမွာေတာ့ လူရိုေသ၊ ရွင္ရိုေသပါ.။ ကန္စီးဒူ၀ါလို ၾသဇာအာဏာႀကီးတဲ့ ဒူ၀ါႀကီးမ်ား (ကခ်င္သူရဲေကာင္းမ်ား)လဲ ရွိေသး..။ ဒါေပမဲ့ ျမစ္ႀကီးနားက တံတားနာမည္က ဗလမင္းထင္တဲ့..။ ေကာင္းေရာ…။ အင္း အဲလို အဲလိုေပါ့ဗ်ာ…။ ဒီလို တျခားတိုင္းရင္းသားေတြ အမ်ိဳးဂုဏ္၊ ဇာတိဂုဏ္ ျမင့္မားေအာင္ လုပ္တာက်ေတာ့ ေသးသိမ္က်ဥ္းေျမာင္းတဲ့ လူမ်ိဳးစြဲ၀ါဒ၊ လူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒလို႔ သမုတ္တယ္..။ (အေသးအဖြဲေတြ တြက္ကပ္ျပတာ မဟုတ္ဘူး..။ မရိုးသားတာကို ေထာက္ျပတာပါ...။)
တစ္ခ်ိဳ႕မ်ားေျပာသလို ျပည္ေထာင္စုနာမည္ကအစ ေဒသကို အစြဲျပဳတဲ့ Union of Indochina Peninsula လို႔ ေျပာင္းလိုက္ဖို႔ အထိေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာခ်င္ပါဘူး...။ ဗမာလူမ်ိဳး(ျမန္မာ) အမ်ားစုရွိတယ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံလို႔ သံုးခြင့္ရွိပါတယ္.။ တစ္ခုပဲ အေရးႀကီးတယ္..။ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္ေတြရဲ့ နာမည္ကို ျပန္ဖ်က္ဖို႔ မႀကိဳးစားနဲ႔..။ တိုင္းရင္းသားေတြဟာ မတူကြဲျပားတဲ့ လူမ်ိဳးေတြျဖစ္တယ္ (ျမန္မာတို႔ရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ခံ၊ အစြယ္အပြား အႏြယ္ေလးေတြ မဟုတ္ဘူး.)..၊ အမ်ိဳးသားတစ္ရပ္အျဖစ္ (ျမန္မာလူမ်ိဳးအျဖစ္) ခံယူခိုင္းလို႔မရဘူး..၊ အခ်ဳပ္အျခာသီးျခားရွိတဲ့ တန္းတူညီမွ်တဲ့ သီးျခားအမ်ိဳးသားမ်ားျဖစ္တယ္.၊ ဒါေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုထဲမွာ တိုင္းရင္းသားအားလံုး တူညီေသာ ကိုယ္စားျပဳမႈ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔လိုတယ္ ဆိုတာေလး စိတ္ထဲစြဲသြားရင္ ေတာ္ပါၿပီ..။
လက္ေညာင္းၿပီ..၊ ေတာ္ၿပီ..။ နားၿပီ..။ (ဆဲခ်င္တဲ့သူေတြလဲ ဆဲလို႔ရပါၿပီ..။)
ဖုန္ကန္ဒူ၀ါ (22nd Nov, 2012, 11:00 PM)
No comments:
Post a Comment
mr.kyaingtun@gmail.com