Friday, November 2, 2012

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အေၾကာင္း by Ye Min Tun on Monday, October 1, 2012 at 10:00pm ·


အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေပၚေပါက္လာပံု အဆင့္ဆင့္ကို အရင္ကေရးခဲ့ဖူးသူ ရွိမရွိေတာ့ မသိပါ။ ေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္ေတာ့ က်ေနာ္ဖတ္ရသမွ် ေရးေပးခ်င္ပါသည္။ ဒါမွသာလွ်င္ မသိေသးသူမ်ားနွင့္ လက္လွမ္း မမွီေသးသူမ်ား ေလ့လာဆည္းပူး နိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္မိေသာေၾကာင့္ ကိုယ္သိထားသမွ် ေရးသားေပးလိုပါသည္။

အားလံုး နားလည္ရလြယ္ကူေအာင္ က်ေနာ္အပိုင္း ေလးပိုင္းခဲြျခားတင္ျပပါမည္။

ပထမဆံုးအပို္င္းတြင္ အေမရိကန္နိုင္ငံ ျဖစ္ေပၚလာပံု အေျခခံသမိုင္း အနည္းငယ္ကို သိထားသင့္သည္။ ထိုေၾကာင့္ အနည္းငယ္တင္ျပပါမည္။ သို႔မွသာ အဆင့္ဆင့္ကို ခ်ိတ္ဆက္မိကာ နားလည္ သေဘာေပါက္လြယ္ေပမည္။

ဒုတိအပိုင္းအေနျဖင့္ အေမရိကန္နိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးအၾကိဳနွင့္ လြတ္လပ္ေရးကို တင္ျပပါမည္။ လြတ္လပ္ေရးအၾကိဳ ကာလတြင္ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို စတင္ေရးဆဲြေနသည့္ အေထာက္ထားမ်ားကို တင္ျပပါမည္။

တတိယအပိုင္းတြင္ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ ဆက္လက္ေရးဆဲြသြားေသာ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနွင့္ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ကာလ အေၾကာင္းတင္ျပပါမည္။
ေနာက္ဆံုးအပိုင္းတြင္ ျပည္တြင္းစစ္အျပီးကာလနွင့္ လူျဖဴ လူမည္းလႈပ္ရွားမႈ၊ ျပင္ဆင္ေရးဆဲြေသာ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုတင္ျပပါမည္။ ထိုအပိုင္းတြင္ မ်က္ေမွာက္ကာလအပိုင္းမ်ားကို ထည့္သြင္းတင္ျပသြားပါမည္။

အဓိကေလ့လာခ်င္ေသာ က်ေနာ့္ညီငယ္ညီမငယ္မ်ားနွင့္ အေ၀းကခ်စ္လွစြာေသာ မိတ္ေဆြမ်ား အတြက္ က်ေနာ္ၾကိဳးစား တင္ျပျခင္းတာျဖစ္ျပီး။ က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ အလံုးစံု ကၽြမ္းက်င္သူ မဟုတ္ေသးပါ။ သို႔ေသာ္ အမွားကင္းစင္နိုင္ေအာင္ အထူးၾကိဳးစားပါမည္။  အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏  သကၠသိုလ္သင္ရိုးတန္းမ်ားကို သမိုင္းအေထာက္ထား အသံုးျပဳျပီး တင္ျပမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အက်ိဳးရွိမည္လို႔ ေမ်ာ္လင့္စြာျဖင့္ က်ေနာ့္၏ နည္းပါးလွေသာအခ်ိန္ထဲမွ ၾကိဳးစားေရးပါမည္။


အေမရိကတိုက္နဲ႔ လူနီမ်ား


အေမရိကတိုက္ကို စြန္႕ဦးရွာေဖြသူ ကိုလံဘတ္(Christopher Columbus) ၁၄၉၂ ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔မွာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ အျခားအျငင္းပြါးမႈျဖစ္ေသာ တရုတ္လူမ်ိဳး စြန္႔ဦးရွာေဖြသူ ေတြ႕ရွိသည္ ဆိုသည့္ အခ်က္ကို တရား၀င္ျပဌာန္းမႈ မရွိေသးသည့္အတြက္ ထည့္မေရးလိုပါ။ မူလေနထိုင္သူ လူနီမ်ားကို Red Indian လို႔ ကိုလံဘတ္ အမည္ေပးသြားသျဖင့္ မူလဌာေနလူမ်ိဳးစုကို Red Indian လို႔လူသိမ်ားၾကသည္။ သမိုင္းပါေမာကၡေတြ ေျပာေလ့ရွိတဲ့ ဟာသအတိုင္းဆိုရင္ ကိုလံဘတ္က အိႏိၵယတိုက္ကို ရွာရင္း အေမရိကားတိုက္ကို ေရာက္လာေတာ့ ခပ္တည္တည္နွင့္ ေရာၾကိတ္ျပီး Red Indian လို႔ခ်သြားတာကြ လို႔ေနာက္ေျပာင္ေလ့ရွိသည္။



တကယ္တာ့ အာရွမ်ိဳးႏြယ္စုမွ ဆင္းသက္လာေသာ Na Dene မ်ိဳးႏြယ္စုအပါ၀င္ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ လူနီမ်ိဳးႏြယ္စုသည္ အေမရိကတိုက္တြင္ နွစ္ေပါင္း ၁၅၀၀ ခန္႕က အေျခခ်သည့္အတြက္ ဌာေနလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္သည္။ ယခုအခါ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ Native-Americans ဟု တရား၀င္ေခၚေ၀ၚၾကသည္။ ဒီေနရာမွာ လူနီမ်ား(Native-Americans) အေပၚ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈနွင့္ အျခား အျငင္းပြားမႈမ်ားကို ထည့္မေျပာေတာ့ပါ။ ေနာက္တခ်ိန္ သီးသန္႔ ေရးပါအုန္းမည္။

အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ အေမရိကတိုက္၏ က်ယ္ျပန္႔ေသာ လြင္ျပင္မ်ားနွင့္ သယံဇာတမ်ားကို မက္ေမာျပီး စပိန္ ျဗိတိသွ် နွင့္ ျပင္သစ္တို႔က နယ္ခ်ဲ႕ျပီး ကိုလိုနီျပဳ ၾကေတာ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္လာမည့္ အေမရိကတိုက္၏ ေဒသမ်ားကို ျဗိတိသွ်နွင့္ ျပင္သစ္က အမ်ားဆံုး ရယူထား နိုင္သည္။ ကိုလိုနီ နယ္ေျမကို ေစာင့္ေရွာက္ အေျခခ်ရန္ ဥေရာပမွ လူျဖဳမ်ားကို တင္သြင္းလာသည္။ ထိုသူမ်ားသည္ အနာဂတ္ေတြ လြတ္လပ္ေရးေတာင္းဆိုမည့္ အေမရိကန္မ်ား ျဖစ္လာေတာ့မည္။

အေမရိကတိုက္၏ ကိုလိုနီစစ္ေျမျပင္မွာ စစ္မ်က္နွာေပါင္း မ်ားစြာရွိခဲ့သည္။ အဓိက အင္အားၾကီး ျဗိတိသွ်နွင့္ ျပင္သစ္တို႔ အခ်င္းခ်င္းကလည္း စစ္မ်က္နွာဖြင့္ထားျပီး။ ေပၚတူဂီ၊ ဒတ္ခ်္၊ စပိန္ တို႔လည္း တနိုင္တပိုင္ ကိုလိုနီျပဳထားၾကေသာေၾကာင့္ ကိုလိုနီစစ္ပဲြမ်ားရွိခဲ့သည္။ ျပန္လည္ခုခံ တိုက္ခိုက္ေနေသာ ဌာေနလူနီမ်ား နွွင့္လည္း ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ ဌာေနလူနီမ်ားတြင္လည္း လူမ်ိဳးစု တိုက္ပဲြမ်ား ရွိေသာေၾကာင့္ ျပင္သစ္နွင့္ ျဗိတိသွ် တို႔၏ သိမ္းသြင္းျခင္းခံရေသာ ၾသဇာခံမ်ား လူနီမ်ိဳးစုမ်ားနွင့္ အျခား ၾသဇာမခံေသာ လူမ်ိဳးစုမ်ား တိုက္ပဲြ စသည္ျဖင့္ ရႈပ္ေထြးေသာ ကိုလိုနီနယ္ေျမ ျဖစ္ခဲ့သည္။

အာဖရိကတိုက္မွ လူမည္းမ်ားကို ၁၆၀၀ ခုနွစ္ ခန္႕တြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး ေမြးျမဴေရး လိုအပ္ခ်က္အရ ဒတ္ခ်္ (Dutch) တို႔က တင္သြင္းလာသျဖင့္ အာဖရိက ေက်းကၽြန္မ်ား အေမရိကားတိုက္ကို ပထမဆံုး ေရာက္ရွိလာရသည္။

ေကာင္းကင္နွင့္ ၀ိဥာဥ္ကို ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ေသာ လူနီမ်ားသည္ အေမရိကေျမတြင္ ကိုလိုနီမ်ားကို အင္းအားမမၽွ လက္နက္မမွ်ေသာ္လည္း တခ်ိန္လံုးတိုက္ပဲြ၀င္ေနျပီး။ အေမရိကန္လြတ္လပ္ေရး ရျပီးသည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္လည္း နွိမ္နင္းရခက္ခဲေသာ လူမ်ိဳးစုေတာ္လွန္ေရး တိုက္ပဲြ၀င္မ်ားျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ လူနီမ်ားကို စည္းရံုးသိမ္းသြင္းျပီး လူနီအခ်င္းခ်င္း ျပန္လည္တိုက္ခိုက္ နွိမ္နင္းမွသာ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိျပီး။ လူနီမ်ိဳးႏြယ္စု ေတာ္လွန္ေရးက်ဆံုးခဲ့ရသည္။ ဒီမွာစကားမစပ္ လူနီေတြသည္ ယေန႕အခ်ိန္ထိ ေတာ္လွန္ေနဆဲခံယူထားျပီး အေမရိကန္အစိုးရမွလည္း နွိမ္နင္းဖိနွိပ္ ထားဆဲ ျဖစ္သည္။ ေကာင္းဘိြဳင္ရုပ္ရွင္ေတြထဲက လူနီေတြ ဆိုးသြမ္းတာကို မယံုလိုက္နွင့္အုန္း။ တကယ္ေတာ့ သူတို႔ဟာ အင္အားၾကီးကိုလိုနီကို ျပန္ေတာ္လွန္တဲ့ ရဲရဲေတာက္ေတာ္လွန္ေရး တိုက္ပဲြ၀င္ေတြ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ သမိုင္းလိမ္တာကို လက္မခံလို႔ အေမရိကန္ေက်ာင္းသင္ရိုးတန္းေတြမွာ လူနီေတြအေပၚ လုပ္ခဲ့သမွ်ကို အမွန္အတိုင္းေရးလို႔ ေနာက္ပိုင္းပညာတက္ မ်ိဳးဆက္သစ္နွင့္ လူေဟာင္းေတြအၾကားလဲ သေဘာထား ကြာဟေနျပီ။ လူနီေတြအေပၚ အမွန္အတိုင္းရိုက္ကူးထားတဲ့ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကားေတြလဲ အမ်ားၾကီး ရွိေနပါျပီ။ ဒီအပိုင္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုျဖစ္လာမည့္ နယ္ေျမနွင့္ လူနီေတြအေၾကာင္း၏ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ပါ။ အဓိက က်ေနာ္တင္ျပခ်င္တာ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြေပၚေပါက္လာပံုနွင့္ ဆက္လက္ က်င့္သံုးပံုျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယခုအမိုင္း အေၾကာင္းရာမ်ားကို လိုအပ္သေလာက္ တီးေခါက္ မိနိုင္ရန္ တင္ျပရျခင္း ျဖစ္သည္။




လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာရန္ ျပင္ဆင္ျခင္း



အေမရိကတိုက္ရွိ ကိုလိုနီနယ္ေျမမ်ားသည္ ျဗိတိသွ်အစိုးရ၏ ၁၇၆၄ ခုနွစ္တြင္ ထုက္ျပန္ေသာ Sugar Act မွစတင္ျပီး သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ျပီးေနာက္ ဆက္လက္တိုးတက္လာေသာ အေျခအေနမ်ားအရ ၁၇၇၅ တြင္ လြတ္လပ္ေရးနွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားစတင္သည္။ ထိုနွစ္တြင္ ကိုယ္ပိုင္စစ္တပ္ကို တည္ေထာင္ျပီး Gorge Washington (ရုပ္ပံုပါ) ကြပ္ကဲခဲ့သည္။ ဧျပီလ ၆ ရက္ ၁၇၇၆ တြင္ ကြန္ဂရက္မွ လြတ္လပ္စြာ နိုင္ငံတကာနွင့္ ကုန္သြယ္ခြင့္ မဲေပးျပီး ေနာက္တလတြင္ ကိုလိုနီျပည္နယ္အားလံုး ျဗိတိသွ်အစိုးရနွင့္ ဆက္သြယ္ျခင္းကို ရပ္ဆိုင္းလိုက္သည္။




၁၇၇၆ ဇြန္လတြင္ လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာစာတမ္း မူၾကမ္းကို Thomas Jefferson ကို စတင္ေရးသားေစသည္။ ဇူလိုင္လ ၂ ရက္ေန႕တြင္ ကြန္ဂရက္မွ လက္ခံေဆြးေႏြးျပီး ျဗိတိသွ်မွ လိုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ ခဲြထြက္ျခင္းအပိုင္းကို ပိုမိုထင္ရွားေအာင္ ျပန္ေရးေစျခင္းေၾကာင့္ နွစ္ရက္ၾကာျပီးမွ ဇူလိုင္ ၄ ရက္ေန႔ ၁၇၇၆ တြင္လြတ္လပ္ေရး ေၾကျငာသည္။ အဲဒီအခ်က္ေၾကာင့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အခ်ိဳ႕က လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာစာတမ္းကို လက္ခံေဆြးေႏြးေသာ ဇူလိုင္လ၂ ရက္ေန႕က လြတ္လပ္ေရးေန႕ ျဖစ္သင့္ေၾကာင္း အျငင္းပြားမႈမ်ား ရွိသည္။ (၀ါရွင္တန္ျမိဳ႕ရွိ Thomas Jefferson ရုပ္ထု)


လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာျပီးေနာက္ ၅ နွစ္ၾကာသည့္တိုင္ေအာင္ ျဗိတိသွ်ကို ခုခံေတာ္လွန္ေနရျပီး ၁၇၈၁ ခုနွစ္တြင္ ျဗိတိသွ်ဗိုလ္ခ်ဳပ္ Cornwallis (ရုပ္ပံုပါ)သည္ Yorktown တြင္ လက္နက္ခ်လိုက္သည္။ ျဗိတိသွ်တို႔ က အေမရိကန္ လြတ္လပ္ေရးကို အသိမွတ္ျပဳျပီးေနာက္ ၁၇၈၃ တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ သီးျခားရပ္တည္လိုသည့္ ျပည္နယ္အခ်ိဳ႕ အေရးကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းခဲ့ရသည္။




ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို မေျပာခင္ လြတ္လပ္ေရးေၾကျငာစာတမ္းပါ အေရးၾကီး အခ်က္ကို အရင္သိထားရပါမည္။
Natural Rights လူသားတိုင္းကို တန္းတူ ဖန္တီးထားသည္။ သက္ရွင္ေနထိုင္ခြင့္ လြတ္လပ္ခြင့္ မိမိကံၾကံမၼာကို ဖန္တီးခြင့္ရွိရမည္။ ထိုအခြင့္ေရးေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ဖန္တီးေပးရန္  အစိုးရတြင္ တာ၀န္ရွိမည၊္ အဲဒီအစိုးရကို အာဏာေပးအပ္နွင္း ရုပ္သိမ္းခြင ့္ရွိရမည္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ ကမာၻေပၚမွာ အျခားနိုင္ငံမ်ားနွင့္ မတူညီေသာ လူအဖဲြ႕စည္း တရပ္ကို ဖန္တီးနုိင္ခဲ့သည္။ ဒီမွာ ေနာက္ခံ အက်ဥ္းျပီးပါျပီ အဓိကေရးလိုသည့္ ဖဲြ႕စည္းပံုအေၾကာင္းကို ဆက္ေရးေပးပါမည္။




ခ်စ္ခင္စြာျဖင့္
ရဲမင္းထြန္း

(Images Wikipedia) 
 No copyright infringement is intended. All images are the sole property of their respective owners.

No comments:

Post a Comment

mr.kyaingtun@gmail.com