Kho Lian
Vansangva Library – Vansangva စာၾကည့္တိုုက္
Comment ေရးရန္ (58 comments)
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ေခၚ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံသစ္ ထူေထာင္ေရး သမိုင္း၀င္မွတ္တမ္းမ်ား။
Historical Documents on the making of a new democratic Nation – the “Union of Burma”
VanSangVa Library1 by vansangva
၁။ သမိုင္း၀င္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ (၁၉၄၇)
၂။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏ “လမ္းညႊန္ျပဌာန္းခ်က္ (ရ) ခ်က္”။ (၁၉၄၇)*
၃။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲ ခဲ့ေသာ “ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ ပထမူၾကမ္း”။ (၁၉၄၇)
၄။ အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရး ေကာ္မီတီ ႏွင့္ အလုပ္ၾကံခံရသည့္ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ ႀကီး မ်ားစာရင္း။
၅။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ (၁၉၄၇)
၆။ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) ၏ “ျပည္ေထာင္စု အတြင္းမွ တန္းတူေသာ ရွမ္းျပည္”။ (၁၉၅၇)*
၇။ ကခ်င္ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးေဟာင္း ဦး ဇန္ထားရွင္ ၏ “ဒီမိုကေရစီေျပာင္းျပန္”။ (၁၉၅၈)*
၈။ ခ်င္းေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း / ၁၉၉၀ အေရြးေကာက္ခံ အမတ္ ဦးလ်န္အုပ္ ၏ “ခ်င္းလူငယ္မ်ား အၾကံေပးတင္ျပခ်က္”။ (၁၉၆ဂ)*
၉။ ဒဂုန္တာရာ ၏ “ေအာက္ခ်င္းငွက္ေတးသံ”ေဆာင္းပါး။ ခ်င္းမဂၢဇင္း၊ တကၠသိုလ္မ်ား – ရန္ကုန္ (၁၉ဂ၂ – ၁၉ဂ၃)*
၁၀။ ABSDF ၏ “ဖက္ဒရယ္လ္”။ (၁၉၉၄)
၁၁။ ေမာင္ျမတ္ႏိုင္ ၏ “၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုင္ရာ ဥပေဒ ေတြနဲ႕ အနာဂတ္ ႏိုင္ငံေရး အလားအလာမ်ား” စာတမ္း။ (၂၀၁၀)
*ဤ စာအုပ္ စာတမ္း ႏွင္ ေဆာင္းပါးမ်ား ကို ဆလိုင္းလ်န္မႈန္း စုေဆာင္းျပဳစုသည့္ “ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒ မွသည္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု စနစ္ ဆီသို႕” (တတိယတြဲ) ၊ ပင္လံု စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ၏ ျပည္ေထာင္စု အေပၚ ေ၀ဖန္သံုးသပ္သည့္ စာတမ္းမ်ား။ စာအုပ္ မွ ထုတ္ႏႈတ္ေဖၚျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
သမိုင္း၀င္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ ၏ အႏွစ္သာရ မ်ား။
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ေခၚ ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္သစ္ တရပ္ ကို အရွည္သျဖင့္ ခိုင္ခိုင္မာမာ တည္ေဆာက္ ႏိုင္ေရး အတြက္ ခိုင္မာေသာ ေျခခံအုတ္ျမစ္ မ်ား။
၁။ ငါတို႕ ေရးဆြဲမည့္ အေျခခံဥပေဒသည္ တမင္းတႏိုင္ငံစနစ္ (Unitary System) ကို၄င္း၊ ဘုရင္စနစ္ ကို၄င္း ျပဌာန္းမည့္ အေျခခံ ဥပေဒ မဟုတ္။ ျပည္ေထာင္စု စနစ္ (Federal System) ကို ျပဌာန္း သည့္ အျခခံ ဥပေဒ ျဖစ္ ရမည္။
၂။ ငါတို႕ ထူေထာင္မည့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေခၚ ဒီမိုကေရစီလူ႕ေဘာင္သစ္ တြင္ ျပည္နယ္မ်ား သည္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းပိုင္ခြင့္ (ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ) ရွိေစရမည္။
၃။ ျပည္နယ္မ်ား အပါအ၀င္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းအားလံုးတို႕၏ အာဏာ သည္ တိုင္းသူ ျပည္ သားမ်ားထံမွဆင္းသက္ရမည္။
၄။ တိုင္းသူျပည္သားမွန္သမွ် လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး တို႕တြင္တရားမွ်တမႈရွိ ေစလ်က္ လြတ္လပ္ေသာ ဒီမိုကေရစိ အခြင့္ အေရးမ်ားကို ဥပေဒ သက္ေရာက္မႈတြင္ ဆူၾကံဳ နိမ့္ျမင့္ မရွိ ပကတိ တန္းတူ ခံစားၾကရမည္။
၅။ လူနည္းစုမ်ား အတြက္ လံုေလာက္ေသာ ကာကြယ္ ခ်က္မ်ား ျပဌာန္းထား ရမည္။
၆ ႏွင့္ ရ။ တိုင္းျပည္ ကာကြယ္ေရး နွင့္ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး ဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ ျပဌာန္းခ်က္မ်ား။
၃။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၏ အေျခခံဥပေဒ ပထမ မူၾကမ္း (၁၉၄၇)။
Vansangva Library4 by vansangva
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲ ခဲ့ေသာ “ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ ပထမူၾကမ္း”။ (၁၉၄၇) (အႏွစ္သာရသေဘာ ေဖၚျပခ်က္) ဤ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏ ပထမမူၾကမ္း ကို ၁၉၄၇ ေမလ တြင္ က်င္းပၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကုိယ္တိုင္ ညီလာခံ ဥကၠဌ အျဖစ္ တာ၀န္ယူဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ ဖဆပလညီလာခံေနာက္ဆံုးေန႕တြင္ တခဲနက္ အတည္ျပဳခဲ့ၾကသည္။
- ျပည္နယ္ မ်ားသည္ မိမိတို႕ ၏ ျပည္နယ္ အသီးသီး အတြက္ မိမိတို႕ျပည္နယ္မ်ား၏ သီးျခားလကၡဏာ ႏွင့္ ထူးျခားခ်က္မ်ားကို အေျခခံၿပီး ျပည္ေထာင္စု အေျခခံဥပေဒ ႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြသည့္ ျပည္နယ္ အေျခခံဥပေဒ အသီးသီးတို႕ကို ေရးဆြဲျပဌာန္းရမည္။ (ဥပေဒျပဳခြင့္အာဏာ)
- ျပည္နယ္ မ်ားသည္ မိမိတို႕ ၏ ျပည္နယ္ဦးစီးမွဴးတို႕ ကို မိမိတို႕ ျပည္သူ မ်ားမွ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ ထားသည့္ ျပည္နယ္ ဥပေဒ ျပဳလႊတ္ေတာ္မွ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ရမည္။
- ျပည္နယ္ ဥပေဒ ျပဳလႊတ္ေတာ္သည္ မိမိတို႕ ျပည္နယ္ ၏ အေျခခံဥပေဒ၊ ဘ႑ာေရး၊ စီးပြားေရး၊ လံုျခံဳေရး၊ ဆက္သြယ္ေရး၊ ပညာေရး၊က်မၼာေရး ႏွင့္ ေဒသႏၱရ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရး အစရွိသည္တို႕ႏွင့္ စပ္လ်င္း႕၍ ဥပေဒျပဳ ျပဌာန္း ပိုင္ခြင့္ရွိသည္။
၁၉၄၇ ဂ်ဴလိုင္လ (၁၉) ရက္ေန႕တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႏွင့္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား ကို ဦးေစာ ႏွင့္ အေပါင္းပါ တို႕က လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ပိုင္း တြင္ က်င္းပသည့္ တိုင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေနရာတြင္ ဦးႏု ကအစားထိုးကာ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ နရာကို ယူခဲ့သည္။ ဦးႏု ဥကၠဌ ျဖစ္လာခ်ိန္တြင္ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲေရး ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၀တ္လံုေတာ္ရ ဦးခ်န္ထြန္း အား ပံုအပ္တာ၀န္ ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ဦးခ်န္ထြန္း သည္ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲေရးေကာ္မီတီ တြင္ ဥပေဒ ပညာရွင္တဦး ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ အတိုင္ပင္ခံ အၾကံေပးအျဖစ္ပါရွိ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ကနဦး အစတြင္ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆဲြေရး ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကဲ့သို႕ အေမွ်ာ္အျမင္ ႀကီးမားသည့္ မ်ိဳးခ်စ္ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ တဦး က ဦးေဆာင္မႈ ေပးခဲ့သည္။ လူမိ်ဳးေပါင္းစံု ျပည္သူတို႕ ယံုၾကည္ေလးစား သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း က်ဆံုးသြား သည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဥပေဒပညာရွင္ ဦးခ်န္ထြန္း အားအေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရးကိစၥ ကို ပံု အပ္တာ၀န္ေပး ခဲ့ျခင္းအားျဖင့္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕၏ အနာဂတ္ ကံၾကမၼာ သည္တမိ်ဳးတဖံု ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႏွင့္ အတူ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားက်ဆံုးသြားသည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဦးခ်န္ထြန္း ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဆြဲသည့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ (၁၉၄၇) တြင္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ ၏ အႏွစ္သာရမ်ား ကို၄င္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏ အေျခခံ ဥပေဒေရးဆြဲေရးဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ျပဌာန္းခ်က္ (ရ) ခ်က္ ပါ အခ်က္အလက္မ်ား ကို၄င္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကိုယ္တိုင္ဦးေဆာင္ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ (ပထမ မူၾကမ္း) ပါ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ပါရွိမလာေတာ့ေပ။ တိုင္းျပည္တခု၏ အေျခခံ ဥပေဒကိုေရးဆြဲ ရာတြင္ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲရန္ အတြက္ ျပည္သူတို႕ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ ထားသည့္တိုင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားမွ အေျခအတင္ေဆြးေႏြးျငင္းခံု ကာေရးဆြဲၾကရသည္။ ျပည္သူလူထု ထံသို႕မူၾကမ္း မ်ားကို အဆင့္ဆင့္ ခ်ျပၿပီး ဆႏၵခံယူၾကရသည္။ အေျခခံဥပေဒ တခုေရးဆြဲရာတြင္ ဥပေဒ ပညာ ရွင္တို႕ ၏ က႑ မွာ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျပည္သူ႕ကိုယ္စားလွယ္ မ်ား ႏွင့္ ျပည္သူတို႕ ပါ၀င္ေရးဆြဲသည့္ ကို အေျခခံ ဥပေဒ မူၾကမ္း ကို ဥပေဒ ရႈေထာင့္ မွသံုးသပ္ကာ ဥပေဒေၾကာင္းလမး္အရ တည့္မတ္ေပးရန္ျဖစ္သည္။
- ျပည္နယ္ မ်ား ၏ ျပည္နယ္ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲျပဌာန္း ခြင့္ ကိုပယ္ဖ်က္ထားခဲ့သည္။
- ျပည္နယ္ ဥပေဒ ျပဳလႊတ္ေတာ္ ကို လည္း ပယ္ဖ်က္ထားခဲ့ၿပီး ျပည္နယ္၀န္ႀကီးေခၚ ျပည္နယ္ဥကၠဌ ကို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မွ ခန္႕အပ္ရန္ျပဌာန္းလိုက္ၾကသည္။
- ျပည္နယ္ ဥပေဒ ျပဳလႊတ္ေတာ္ မရွိေတာ့သည့္အေလ်ာက္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ မိမိတို႕ ျပည္နယ္ ၏ သီးျခားအေျခအေနႏွင့္ ကိုက္ညီသည့္ ဥပေဒျပဳခြင့္အာဏာ မ်ား မရွိေတာ့ေပ။
- ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ၊ တန္းတူေသာ၊ လြတ္လပ္ေသာ ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္သစ္တရပ္ကို ျပည္ေထာင္စုပုံစံ ျဖင့္ ပံုေဖၚတည္ေဆာက္ေရး လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕ ၏ ပင္လံု ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္တို႕ ေရစံုေမ်ာ္ခဲ့ ရသည္။ ျပည္သူကိုေက်ာ္ခိုင္း သည့္ တမင္းတႏိုင္ငံ တျပည္ေထာင္စနစ္ ကို ျပဌာန္းျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေရးဆြဲ ခဲ့သည့္ အေျခခံ ဥပေဒ ပထမမူၾကမ္း ကို ဦးခ်မ္ထြန္းက လံုး၀ပယ္ ဖ်က္ခဲ့ေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက မကန္႕ကြက္ခဲ့ၾကပါ။ ထိုစဥ္ကာလ ဖဆပလ အဖြဲ႕ ၀င္ပါတီမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ က၄င္း၊ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီက၄င္း၊ ျပည္သူ႕ရဲေဘာ္ တို႕က၄င္း ကန္႕ကြက္ျခင္းမရွိခဲ့ၾကပါ။ တိုင္း ရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ကဘာေၾကာင့္ မကန္႕ကြက္ခဲ့ၾကသနည္း။ ယင္း အခ်က္မ်ား ကို လည္းဤစာအုပ္တြင္ဖတ္ရႈၾကရပါမည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကို ယံုၾကည္ေလးစားၾကသည္ ႏွင့္ အညီ ဖဆပလ ကိုပါ ယံုၾကည္အားကိုးခဲ့ၾကသည္ကတေၾကာင္း၊ ဗုိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႏွင့္ တကြ မိမိတို႕၏ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားက်ဆံုး၍ မ်က္ရည္ႏွင့္ မ်က္ခြက္ ျဖစ္ေနခ်ိန္၊ လြတ္လပ္ေရးကို အလ်င္အျမန္ ရလိုၾကသည့္ အေလ်ာက္ ဥပေဒပုဒ္မမ်ားကို အက်ယ္ အက်ယ္ အျငင္း မပြားလို ၾက သည္ က တေၾကာင္း၊ ဥပေဒပညာ မကၽြမ္းက်င္ၾကသျဖင့္ ဦးခ်န္ထြန္း မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲသြားေသာ အေျခခံဥပေဒ ပထမ မူၾကမ္း သည္ လြတ္လပ္စ ျပည္ေထာင္စု အတြက္ ၀န္ထမ္း အလံု အေလာက္မရွိ၊့ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ား ႏိုင္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္ကို ယံုၾကည္မိၾကသည္ကတေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေျပာခဲ့ ဘူးသည့္ “the spirit of the agreement” ကိုယံုၾကည္ သည့္ အေလ်ာက္ ပင္လံု စိတ္ဓါတ္ အေျခခံ ႏွင့္ သာ ဆက္လက္စခမ္းသြားၾကမည္၊ ဗမာ ဖက္မွ ဥပေဒ စကားလံုးမ်ား ႏွင့္ လက္ ေပါက္ကပ္ ေနၾကမည္ မဟုတ္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္ကတေၾကာင္း စသည္ တို႕ကို အရင္းခံၿပီး …… ဦးခ်န္ထြန္း ၏ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား ကို မစမ္း စစ္ မေ၀ဖန္ မကန္႕ကြက္ခဲ့ေၾကာင္းဤ စာအုပ္ႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တို႕ ၏မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေလ့လာဖတ္ရႈ ရပါသည္။ ေနာင္ (၁၀) ႏွစ္ ေလာက္ မွာ မွ “The Union of Burma” Oxford University Press (1957) စာအုပ္တြင္ စာေရးသူ Hugh Tinker အား အေျခခံ ဥပေဒ ဗိသုကာႀကီး ဦးခ်န္ထြန္း က “ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရဲ႕ အေျခခံဥပေဒဟာ ပံုစံအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ေသာ္ လည္း အႏွစ္သာရအားျဖင့္ တျပည္ေထာင္စနစ္ျဖစ္ပါတယ္“ ဟု ဖြင့္ ဟ၀န္ခံလိုက္သည့္အခါတြင္မွ ဦးခ်န္ထြန္း သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏ အေျခခံဥပေဒ ပထမမူၾကမ္း အား ျပင္ဆင္ရာ တြင္ တျပည္ေထာင္စနစ္ ျဖစ္သြားေအာင္ အစီအစဥ္ရွိရွိ ျပင္ဆင္ခဲ့ေၾကာင္း နားလည္သိရွိခဲ့ ၾကရသည္။ ပင္လံုစိတ္ဓါတ္၊ ပင္လံု ကတိက၀တ္ တို႕ ကိုခ်ိဳးေဖါက္လိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိခဲ့ၾကရသည္။ က်ဆံုးေလၿပီးေသာ ႏိုင္ငံ့ ဖခင္ႀကီး မ်ား၏ ေသြး မွ မေခ်ာက္ ေသးခင္ သူတို႕ ၏ အရွည္ သျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ကို ဂုဏ္သိကၡာ ရွိရွိ တည္ေဆာက္ ၾကဖို႕ ေမ်ာ္မွန္းခက္မ်ားကို နင္းေျခဖ်က္စီး သစၥာေဖါက္ခဲ့ ၾကသည့္ သမိုင္း အစဥ္အလာ၊ တိုင္းသိျပည္သိ ကမၻာသိ သေဘာတူ ခဲ့ၾကေသာ ကတိက၀တ္မ်ား ကို ခ်ိဳးေဖါက္သည့္ အစဥ္အလာသည္ က်ေနာ္ တို႕ ျပည္ေထာင္စုု သမိုင္းအစ တာအထြက္ တြင္ စတင္ အျမစ္တြယ္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ ပြဲ ရလဒ္ မ်ားအတိုင္း တိုင္းျပည္အာဏာကို ျပည္သူထံသို႕လႊဲအပ္ေပးပါမည္ ဆိုသည့္ တုိင္းသိျပည္သိ ကမၻာ သိ ေၾကညာ ခဲ့ သည့္ ကတိက၀တ္မ်ား ကို စစ္အာဏာရွင္တို႕ ကေျပာင္ေျပာင္ တင္းတင္း ခ်ိဳးေဖါက္ခဲ့သည္ အထိ ယေန႕ အထိ ဤ ကတိမတည္ သည့္ု အစဥ္အလာဆိုးႀကီးသည္ က်န္ရွိ အျမစ္တြယ္ခဲ့ရသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္သည္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ (၁၉၄၇) အရ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး (၁၀) ႏွစ္ ျပည့္လ်င္ ျပည္ေထာင္စုမွခြဲထြက္လိုကခြဲထြက္ ပိုင္ခြင့္ရွိသည့္ ျပည္နယ္တခု ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံထူေထာင္ခဲ့သည္မွာ (၁၀) ႏွစ္တင္းတင္းျပည့္ခဲ့သည္။ ရွမ္း အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) သည္ သူ၏ “ျပည္ေထာင္စု အတြင္းမွ တန္းတူေသာ ရွမ္းျပည္” စာတမ္း တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ ႏိုင္ငံ ကို ဗမာ ႏွင့္ အတူ ပူးေပါင္း ထူေထာင္ခဲ့ ၿပီး၊ (၁၀) ႏွစ္တာ ကာလ အတြင္း ရွမ္းျပည္နယ္၏ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အေျခအေနမ်ား ကို စစ္တမ္း ထုတ္ကာ ျပည္သူသို႕တင္ျပခဲ့သည္။ ၁၉၆၁ ဂၽြန္ လ (ဂ – ၁၆) ရက္ေန႕ တြင္ တိုင္းရင္းသား လူမိ်ဳးစုတို႕သည္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ႀကီး ၿမီဳ႕ တြင္ ညီလာခံက်င္းပ ကာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံ ဥပေဒ အား ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႏွင့္အညီ ဖက္ဒရယ္လ္ ျပည္ေထာင္စု အသြင္ သို႕ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲ ရန္ ေဆြးေႏြးၾကသည္။ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) က ၁၉၄၇ တြင္လုပ္ရမည့္ အလုပ္မ်ား ကို ယၡဳ မွ စတင္ လုပ္ကိုင္ ေနတာ ျဖစ္ ေၾကာင္း ေဖၚျပခဲ့သည္။ ျပည္ေထာင္စု ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ တြင္ ဤ ကိစၥ ကိုေဆြးေႏြးေနစဥ္မွာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂) ရက္ေန႕တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း မွ စစ္တပ္ အားကိုးႏွင့္ တိုင္းျပည္၏ အာဏာ ကို သိမ္းယူၿပီး တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုတို႕ ၏ ဖက္ဒရယ္လ္မူ တင္သြင္းမႈေၾကာင့္ တိုင္း ျပည္ ေျခာက္ထဲ က်ရန္ လက္ ႏွစ္ လံုး အလို တြင္ တိုင္းျပည္၏ အာဏာကို သိမ္း ယူကာ ကယ္တင္ခဲ့ ရေၾကာင္း တိုင္းသိျပည္သိ ေၾကညာခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အာဏာသိမ္းခဲ့စဥ္က နံပတ္ (၂) ေနရာမွ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေအာင္ႀကီးကလည္း ရွစ္ေလးလံုး အလြန္ကာလ ျပည္ပ မီဒီယာ တခု ႏွင့္ ေတြ႕စံုေမးျမန္းခန္း တြင္ ဖက္ဒရယ္လ္ ကိစၥ ေၾကာင့္ အာဏာသိမ္းခဲ့ ရေၾကာင္း ထပ္ဆင့္ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ဆိုလိုသည္ မွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု တို႕ က ဖက္ဒရယ္လ္ ဟူေသာ “ခြဲထြက္ေရးမူ“ အားျဖင့္ တိုင္းျပည္ကို အစိပ္စိပ္အမႊာမႊာျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရန္ ၾကံရြယ္လာ ၾကသျဖင့္ ဗမာလူမ်ိဳးတို႕၏ အက်ိဳးစီးပြားကိုကာကြယ္ဖို႕၊ ျပည္ေထာင္စု ႀကီး ကို မၿပိဳကြဲေစျခင္ သည့္ အတြက္ သမိုင္းေပး တာ၀န္ ကို မလႊဲသာမေရွာင္သာ ထမ္းေဆာင္လိုက္ၾကရ သေယာင္ ဗမာျပည္သူ တို႕ အား မလိမ့္ တပတ္လုပ္လိုက္ ျခင္း သာျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း က်ဆံုးအၿပီးတြင္ ဦခ်န္ထြန္း က တိုင္းရင္းသားတို႕အားမလိမ့္တပတ္ လုပ္ခဲ့သည္။ ယၡဳတခါ ဗိုလ္ေန၀င္း၊ ဗိုလ္ ေအာင္ႀကီးတို႕ ကဗမာျပည္သူတို႕ အား မလိမ့္တပတ္လုပ္ၾကျပန္သည္။ ဗမာအပါအ၀င္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕သည္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ႏွင့္တမ်ိဳး ႏိုင့္ထက္စီးနင္း ျပဳက်င့္သည့္ တမင္းတႏိုင္ငံ ၀ါဒီ တို႕ ၏ လိမ္ညာမႈကိုသာခံခဲ့ၾကရသည္။ လြယ္ကူရွင္းလင္းလွသည့္ တန္းတူေရး၊ လြတ္လပ္ေရးကိစၥ တြင္ အျမင္မၾကည္မလင္ျဖစ္ခဲ့ၾကကာ စိတ္၀မ္းမ်ား ကြဲခဲ့ ၾကရသည္။ ျပည္တြင္းစစ္မီးဟုန္းဟုန္း ေတာက္ေလာင္ခဲ့ ရသည္။ ေနာက္ဆက္တြဲရလဒ္ အျဖစ္ ဗမာအပါအ၀င္ လူမိ်ဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕ စစ္အာဏာရွင္ တို႕၏ စစ္ဖိနပ္ေအာက္တြင္ ကၽြန္တြင္းနက္သထက္နက္ခဲ့ၾကရသည္။ နယ္ခ်ဲ႕ေသြးထိုးမႈေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ရသေယာင္ မဟုတ္မမွန္ ၀ါဒျဖန္႕ခဲ့ၾကသည္။ အမွန္မွာ ထိုစဥ္ကာလတြင္ ခြဲ ထြက္ပိုင္ခြင့္ ရွိသျဖင့္ ကၽြန္ပ္ တို႕ ခြဲထြက္ပါေတာ့မည္ဟု တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ မ်ားက မဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကပါ။ တိုင္းျပည္ ၏ အေျခခံ ဥပေဒကို ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု စနစ္ အသြင္အားျဖင့္ ျပင္ဆင္ရန္ႀကိဳးပမ္း ျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စု ကို မၿပိဳကြဲေအာင္ ပိုမို ခိုင္မာေသာျပည္ေထာင္စု ကိုတည္ေဆာက္ရန္ႀကိဳးပမ္း မႈသာလ်င္ ျဖစ္ၿပီး၊ ထိုစဥ္ကာလ တိုင္းရင္းသား ပါလီမန္ အမတ္ မ်ားသည္ ခြဲထြက္ေရး ကိစၥ ကို ပါလီမန္တြင္တင္ျပျခင္း မရွိခဲ့ၾကပါ။ ဤအခ်က္ ကို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးႏုကိုယ္တိုင္က သူ၏ “တာေတ စေနသား” စာအုပ္တြင္ ေဖၚထုတ္ခဲ့ ၿပီးျဖစ္သျဖင့္ႏွစ္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ ၀ါဒ ျဖန္႕ မႈိုင္းတိုက္ခဲ့ သည္ ေန၀င္း၊ ေအာင္ႀကီး စစ္အုပ္စု ၏ သမိုင္း လိမ္ညာမႈႀကီး သည္ ဘူးေပၚသလို ေပၚလာခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။
လြတ္လပ္ေရး ရသည္မွစ ၍ ျပည္တြင္းစစ္မီးသည္ စတင္ေတာက္ေလာင္ခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၄၇ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ ၏ တမင္းတႏိုင္ငံ တျပည္ေထာင္စနစ္ ကို တုန္႕ျပန္ေသာအားျဖင့္ သီးျခားသမတ ႏိုင္ငံထူေထာင္ ရန္ လက္နက္ကိုင္ စြဲ ကာ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တိုက္ပြဲ မ်ားကို ကိုဆင္ႏႊဲ ေနသည့္ ေျမေအာက္ ေတာ္လွန္ ေရး အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား ရွိေနခဲ့ၾကသည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ မတရားသည့္ စနစ္တခုကိုလက္နက္ကိုင္ဆြဲ ေတာ္လွန္သည္ ကို အဆိုးျမင္ေလ့မရွိ ၾကပဲ တရားေသာ စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲေသာ freedom fighters ေခၚ မိမိတို႕၏ အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္ တုိက္ပြဲ ၀င္သူမ်ား သာျဖစ္ေၾကာင္း ေယဘုယ် အားျဖင့္ တကမၻာလံုးက နားလည္ ၾကပါသည္။ သို႕ျဖစ္လင့္ ကစား ပင္လံု စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရး ထိုးခဲ့ ၾကသည့္ ခ်င္း၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္ အစ ရွိသည့္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား က ပင္လံု စိတ္ဓါတ္ ကို အေျခခံသည့္ ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ ကို လက္ေတြ႕ က်က်ထူေထာင္ ႏိုင္ပါက ျပည္တြင္း စစ္မီးကို ၿငိမ္းသတ္ ႏိုင္မည္၊ ဤ နည္းအားျဖင့္ သာလ်င္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ အစည္းတို႕သည္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို စြန္႕လႊတ္ကာ၊ ခြဲထြက္ေရးစခမ္း မွ သည္ ျပည္ေထာင္စုစခမ္း ဆီသို႕ ျပန္၍ ဦးလွည့္ လာၾကမည္ ဟုယံုၾကည္ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ဦးေဆာင္သည့္ စစ္အုပ္စု သည္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္လ္မူ အားျဖင့္ စည္းလံုးေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ျပည္ေထာင္စု ႀကီးေပၚထြန္း လာမည္ကို မလိုလားၾကေပ။ စည္းလံုး၍ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ တြင္ စစ္အာဏာ သည္ ဆက္လက္တည္ရွိ ရွင္သန္္ရန္ အေၾကာင္း မရွိေတာ့ေပ။ ထို႕ေၾကာင့္လည္း ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္တြင္ ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ အသြင္သို႕ အေျခခံဥပေဒကိုျပင္ဆင္ရန္ေဆြးေႏြးေနစဥ္မွာ ပင္ တိုင္းျပည္၏ အာဏာကို မတရားသိမ္းပိုက္ ခဲ့ၿပီး ဖက္ဒရယ္လ္ ျပည္ေထာင္စု မူ ကို ဖက္ဒရယ္လ္ “ခြဲထြက္ေရးမူ” ဟူ၍ လိမ္ညာ ကင္ပြန္းတပ္ကာ တတိုင္းလံုးတျပည္လံုးကို လိမ္ညာ မႈိင္းတိုက္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) က လြန္ခဲ့သည့္ အႏွစ္ (၃၀) ေက်ာ္ကာလက ေရးသားခဲ့သည့္ သူ၏ “ျပည္ေထာင္စု အတြင္းမွ တန္းတူေသာ ရွမ္းျပည္” တြင္ အက်ယ္တ၀င့္ တင္ျပေဆြးေႏြးထားပါသည္။ သို႕ရာတြင္ ဤ စာအုပ္ ကိုေရးသားၿပီး အႏွစ္ (၃၀) ေက်ာ္ ကာလ အတြင္း တုိင္းျပည္ ၏ ႏိုင္ငံေရး ပတ္၀န္း က်င္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ေရခ်ိန္ တို႕သည္ ႀကီးမားေသာေျပာင္းလဲမႈမ်ား ကိုၾကံဳေတြ႕ျဖတ္သန္း ခဲ့ရသည္။ ယင္း ႏိုင္ငံေရး အခင္း အက်င္းမ်ား ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ႏွင့္ အတူ အေတြးအေခၚမ်ား လည္း အဆင့္ ဆင့္ ေျပာင္းလဲ လာခဲ့့ၾကသည္ကို ျမင္ေတြ႕ရပါသည္။ တိုင္းရင္းသား လူမိ်ဳးမ်ား ၏ အမ်ိဳးသားလၽြတ္ေျမာက္ေရး တုိက္ပြဲ မ်ား ႏွင့္ ဗမာ တိုင္းရင္းသား တို႕ ၏ စစ္အဏာရွင္စနစ္ ဆန္က်င္ေရး တိုက္ပြဲ မ်ားသည္ ဆံုစည္းလာၾကၿပီး အေတြးအေခၚ အားျဖင့္ လည္း တူညီမႈရွိလာၾကသည္။ တန္းတူေရး၊ လြတ္လပ္ေရး အေျခခံ သေဘာတရားမ်ား သည္ ဘံုရည္မွန္းခ်က္ အျဖစ္တည္ေဆာက္လာႏိုင္ၾကၿပီ ျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ ပင္လံုရည္မွန္းခ်က္ မ်ားဆီ သို႕ တျဖည္းျဖည္းဦးလွည့္ လာခဲ့သည္။
ဒုတိယ အႀကိမ္ ပင္လံု သို႕ ျပန္လည္ ဦးလွည့္ လာ ၾက ျခင္း။
၁) ၿမိဳ႕ျပ လူမ်ိဳးစု တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုတို႕သည္၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ႏွင့္ တမ်ိဳး ႏိုင့္ထက္စီးနင္း ျပဳက်င့္သည့္ ၁၉၄၇ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ မွျပဌာန္းသည့္ တမင္းတႏိုင္ငံစနစ္ ၏ ဒါဏ္ကို (၁၀) ႏွစ္ေက်ာ္ ခါးသီးစြာ ၾကံုေတြ႕ျဖတ္သန္းခဲ့ သည့္တိုင္ေအာင္ အေျခခံဥပေဒကို ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု အသြင္ သို႕ျပင္ဆင္ေရးဆြဲ ရန္ကိုသာ အားသန္ခဲ့ၿပီး ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ရွိသည့္ တိုင္ေအာင္ ခြဲထြက္ရန္ က်ိဳးပမ္းမႈမ်ား မျပဳလုပ္ခဲ့ဘူး ေပ (ဦးႏု၏ တာေတစေနသား ကိုရႈ)။ (၁၉၆၂)
၂) ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏို္င္ငံ အေျခခံဥပေဒ (၁၉၄၇) အားျဖင့္ တမင္း တႏိုင္ငံ တျပည္ေထာင္စနစ္ ျပဌာန္း ခဲ့သည္ ကို တံု႕ျပန္သည့္ အေနျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္သီးျခား သမတ ႏိုင္ငံထူေထာင္ေရး ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကသည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား သည္ အဖြဲ႕ ၀င္ (၉) ဖြဲ႕ပါ၀င္ေသာ မဒတ NDF (ေခၚ) အမ်ိုဳးသား ဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္းစု National Democratic Front ကို ၁၉၇၆ ခုႏွစ္ တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံထူေထာင္ေရးလမ္း စဥ္ကိုစြန္႕ လႊတ္ခဲ့ၾကသည္။ ဖက္ဒရယ္လ္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ ေရး မူကို အတည္ျပဳ ခ်မွတ္ ခဲ့ ၾကသည္။ ယင္းသို႕ ခြဲထြက္ေရးလမ္းစဥ္ ကို စြန္႕လႊတ္ခဲ့ရသည့္ အေျခခံရာ အခ်က္အားျဖင့္ ….. ျပည္သူကို ေက်ာ္ခိုင္းၿပီး ေရးဆြဲ ခဲ့သည့္ ၁၉၄၇ တမင္းတႏိုင္ငံ တျပည္ေထာင္စနစ္ ကို ေဖၚေဆာင္သည့္ အေျခခံ ဥပေဒသည္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု တို႕ ၏ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တိုက္ပြဲ မ်ားကို စတင္မီးေမႊးခဲ့ သည္ မွန္ေသာ္လည္း ယင္းတမင္း တႏိုင္ငံ တျပည္ေထာင္စနစ္ အားျဖင့္ ဗမာျပည္သူတို႕ သည္ စစ္အာဏာရွင္တို႕ ၏ စစ္ဖိနပ္ေအာက္တြင္ မိမိတို႕ ႏွင့္အတူ အဖိႏွိပ္ခံ ဘ၀သို႕ က်ဆင္းသက္ ေရာက္ခဲ့့ၾကၿပီ ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ ဘ၀တူ အဖိႏွိပ္ခံ ဗမာျပည္သူ တို႕ႏွင့္ အတူ လက္တြဲၿပီး ဘံုရန္သူ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ တိုက္ထုတ္ ႏုိင္ေရး လမ္း စကို ေဖၚေဆာင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ခြဲထြက္ေရး စခမ္း မွသည္ ဖက္ဒရယ္လ္ ျပည္ေထာင္စု မူ ကိုကိုင္စြဲလာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ တႀကိမ္တည္းတြင္ ထိုကာလသည္ ၁၉၇၄၊ ၇၅၊ ၇၆ ႏွစ္မ်ား အတြင္း အလုပ္သမား အေရးအခင္း၊ ဦးသန္႕အေရးအခင္း၊ မိႈင္းရာျပည့္ အေရးအခင္း တို႕ အားျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပ အေျချပဳ အလုပ္သမား၊ ေက်ာင္းသား၊ သံဃာ အပါအ၀င္ျဖစ္သည့္ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူတို႕ ၏ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ဆန္႕က်င္ေရး တုိက္ပြဲမ်ား အထြတ္ အထိပ္ေရာက္ခဲ့သည့္ အခ်ိန္ လည္း ျဖစ္ေနသည္။ တနည္းအားျဖင့္ ဘ၀တူ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု အဖိႏွိပ္ခံ ျပည္သူတို႕ ၏ ေသြးႏွင့္ ျပန္လည္ေရး ရသည့္ ျပည္ေထာင္စု သမိုင္းသစ္ ၏ အစပင္ျဖစ္သည္။ (၁၉၇၄ – ၇၆)
၃) ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႕အေရးေတာ္ပံု ႀကီး (၁၉၈၈) တြင္ျပည္သူတို႕ ေသြးေခ်ာင္းစီးခဲ့ ရၿပီး ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္သစ္တရပ္ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး၊ ျပည္ေထာင္စု သမိုင္း အသစ္ ကို လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျပည္သူတို႕ ၏ ေသြးျဖင့္ ပီပီျပင္ျပင္ စတင္ေရး သားႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ တဆက္ထည္း တြင္ (၁၉၈၉) ခုႏွစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၏ ပင္လံုခရီးစဥ္ တြင္ သမို္င္း ၀င္ ပင္လံု ညီလာခံ ႀကီးကို ျပန္လည္က်င္း ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖၚ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ဤ သည္မွာ ျပည္သူ တရပ္လံုး က ေသြး၊ ေခၽြး၊ မ်က္ေရ တို႕ျဖင့္ တိုက္ပြဲ ၀င္ ေတာင္းဆို ခဲ့ သည့္ ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္သစ္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး ကို လက္ေတြ႕က်က် အေကာင္အထည္ေဖၚ ရန္ အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ၏ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္င္ငံ ကို စတင္တည္ေထာင္စဥ္ က ႏိုင္ငံ့ ဖခင္ႀကီး မ်ား က ပင္လံု တြင္ အခိုင္အမာ ခ်ထားခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည့္ ဒီမိုကေရစီ အုတ္ျမစ္ ဆီ သို႕ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕အား တပ္လွန္႕ ဖိတ္ေခၚလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တဖန္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) သည္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔ အစည္း (၂၀) ေက်ာ္ပါ၀င္သည့္ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (UNLD) ႏွင့္ တြဲဖက္ၿပီး ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္လမ္းေၾကညာခ်က္ ကိုထုတ္ျပန္ကာ ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အတြက္ သႏၶိဌာန္ ခ်ခဲ့ၾကပါသည္။ (၁၉၉၀)
၄) ရွစ္ေလးလံုး ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီး ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး နယ္ေျမမ်ားသို႕ ေရာက္ရွိ လာၾကသည့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ ျမန္မာလူငယ္မ်ား၊ ၿမိဳ႕ျပ အေျချပဳ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ား စသည္တို႕ ကပါ ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု မူ အားျဖင့္ တန္းတူရည္တူ ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္ တရပ္ ကို ဗမာ အပါအ၀င္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕ ႏွင့္ အတူ တကြ တည္ေဆာက္ေရး ကို လက္ခံ လာၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ တဆက္ထည္းမွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ဟူ၍ ခြဲျခားမႈ မရွိ၊ လက္နက္ကိုင္ရယ္၊ လက္နက္မဲ့ ရယ္ လို႕ ကြဲျပားျခားနားမႈမရွိ၊ အျပစ္ အခတ္ ရပ္စဲ ထားတဲ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ အစည္း ရယ္၊ အျပစ္အခတ္ မရပ္စဲထားတဲ့ အဖြဲ႕ ရယ္၊ ဗမာ ရယ္ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေတြ ရယ္ အစရွိသည့္ လူမ်ိဳးေရး တံတုိင္းမ်ား၊ အဖြဲ႕ အစည္း တံတိုင္းမ်ား၊ ပထ၀ီ ေဒသကြဲျပားျခားနားမႈ တံတုိင္းမ်ား ကို ေက်ာ္ျဖတ္ ၿပီး ဘံုအနာဂတ္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားျဖစ္ သည့္ စစ္မွန္ သည့္ ဖယ္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု ထူေထာင္ေရး တန္းတူေရး၊ လြတ္လပ္ေရး ဒီမိုကေရစီ အျခခံ တရား မ်ား ကို အတူတကြ စုပ္ကိုင္လာႏိုင္ၾကသည့္ သေဘာတူဘီခ်က္မ်ား၊ ေၾကညာခ်က္မ်ား တခုၿပီးတခု ဆက္တိုက္ ထုတ္ျပန္ ခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္ ပါသည္။ (မာန ပေလာ စာခ်ဳပ္ ၁၉၉၀။ မယ္ေသာ္ေရာထ သေဘာတူညီခ်က္ ၁၉၉၇။ သူးမြဲ ကလိုး ေၾကညာခ်က္ ၁၉၉၈၊ ဖက္ဒရယ္လ္ ျပည္ေထာင္စု အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲေရး အေျခခံ မူမ်ား သေဘာတူညီခ်က္ ၂၀၀၅။ ကေလးၿမိဳ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကညာ စာတမ္း ၂၀၁၀။) ဤသည္တို႕ မွာ ကုန္လြန္ခဲ့ သည့္ အႏွစ္ (၆၀) ေက်ာ္ ကာလ အတြင္း လူမိ်ဳးေပါင္းစံု ျပည္သူတို႕ ဆင္ႏႊဲ ခဲ့ၾကသည့္ ဒီမိုကေရစီ အေတြးအေခၚ ေတာ္လွန္ေရးႀကီး ၏ အဆင့္ဆင့္ ေသာ ေအာင္ပြဲ ရလဒ္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ပံုစံ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ နည္းလမး္ အမ်ိဳူမ်ိဳူး အားျဖင့္ ေဖၚေဆာင္ခဲ့ ၾကသည့္ တိုက္ပြဲ ပံုစံ အားလံုး တို႕ တေပါင္းတစည္း တည္း စံုစည္း ေပါင္းစပ္သြား ၾကၿပီျဖစ္ပါသည္။ တတိုင္း တျပည္ လံုးကို စစ္မီး ဟုန္းဟုန္း ေတာက္ေလာင္ေစခဲ့ၿပီး လူမ်ိဳးေပါင္း စံုျပည္သူတို႕ ကိုစိတ္၀မ္းကြဲေစခဲ့ တဲ့ တမင္း တႏိုင္ငံ စနစ္ကိုေရာ ခြဲထြက္ေရး စနစ္ ကို ပါ တၿပိဳင္ နက္ထည္း စြန္႕ လႊတ္ၾကဖို႕ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျပည္သူ႕ေခါင္း ေဆာင္မ်ား၊ ဦးေဆာင္ ပါတီမ်ား ကပါ တခဲ နက္ သေဘာ တူ ခဲ့ၾကၿပီျဖစ္ သည့္ အေလ်ာက္ယၡဳ အခါတြင္ ျပည္တြင္းစစ္ မီးဆက္လက္ေတာက္ေလာင္ေနသည္မွာ လည္း အဓိပၸါယ္ ကင္းမဲ့ ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ ျပည္တြင္း စစ္အားျဖင့္ ဗမာ့ တပ္မေတာ္မွ ျပည္သူတို႕၏ သားေကာင္းရတနာမ်ား၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕၏ သားေကာင္းရတနာ မ်ား ဆက္လက္၍ အသက္ ေသေၾကစေတး ရန္အေၾကာင္းတစံု တရာ မရွိေတာ့ေပ။ စစ္မွန္ေသာ ၿငိမ္းခ်မး္သာယာေသာ ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္တရပ္ထူေထာင္ေရးတြင္ တပ္မေတာ္သားမ်ား အပါအ၀င္ျဖစ္သည့္ ျပည္သူတရပ္လံုး ပါ၀င္လာၾကရမည့္ အခ်ိန္ က်ေရာက္ေန ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
Historical Documents on the making of a new democratic Nation – the “Union of Burma”
VanSangVa Library1 by vansangva
Contents မာတိကာ
၁။ သမိုင္း၀င္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ (၁၉၄၇) ၂။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏ “လမ္းညႊန္ျပဌာန္းခ်က္ (ရ) ခ်က္”။ (၁၉၄၇)*
၃။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲ ခဲ့ေသာ “ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ ပထမူၾကမ္း”။ (၁၉၄၇)
၄။ အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရး ေကာ္မီတီ ႏွင့္ အလုပ္ၾကံခံရသည့္ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ ႀကီး မ်ားစာရင္း။
၅။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ (၁၉၄၇)
၆။ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) ၏ “ျပည္ေထာင္စု အတြင္းမွ တန္းတူေသာ ရွမ္းျပည္”။ (၁၉၅၇)*
၇။ ကခ်င္ျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးေဟာင္း ဦး ဇန္ထားရွင္ ၏ “ဒီမိုကေရစီေျပာင္းျပန္”။ (၁၉၅၈)*
၈။ ခ်င္းေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း / ၁၉၉၀ အေရြးေကာက္ခံ အမတ္ ဦးလ်န္အုပ္ ၏ “ခ်င္းလူငယ္မ်ား အၾကံေပးတင္ျပခ်က္”။ (၁၉၆ဂ)*
၉။ ဒဂုန္တာရာ ၏ “ေအာက္ခ်င္းငွက္ေတးသံ”ေဆာင္းပါး။ ခ်င္းမဂၢဇင္း၊ တကၠသိုလ္မ်ား – ရန္ကုန္ (၁၉ဂ၂ – ၁၉ဂ၃)*
၁၀။ ABSDF ၏ “ဖက္ဒရယ္လ္”။ (၁၉၉၄)
၁၁။ ေမာင္ျမတ္ႏိုင္ ၏ “၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုင္ရာ ဥပေဒ ေတြနဲ႕ အနာဂတ္ ႏိုင္ငံေရး အလားအလာမ်ား” စာတမ္း။ (၂၀၁၀)
*ဤ စာအုပ္ စာတမ္း ႏွင္ ေဆာင္းပါးမ်ား ကို ဆလိုင္းလ်န္မႈန္း စုေဆာင္းျပဳစုသည့္ “ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး၀ါဒ မွသည္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု စနစ္ ဆီသို႕” (တတိယတြဲ) ၊ ပင္လံု စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ၏ ျပည္ေထာင္စု အေပၚ ေ၀ဖန္သံုးသပ္သည့္ စာတမ္းမ်ား။ စာအုပ္ မွ ထုတ္ႏႈတ္ေဖၚျပထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။
၁. The Panglong Agreement – ပင္လံုစာခ်ဳပ္ (၁၉၄၇)
ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ေခၚ ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္သစ္ တရပ္ ကို အရွည္သျဖင့္ ခိုင္ခိုင္မာမာ တည္ေဆာက္ ႏိုင္ေရး အတြက္ ခိုင္မာေသာ ေျခခံအုတ္ျမစ္ မ်ား။
- ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း တုိ႕သည္ ဗမာ နဲ႕ အတူ ၿဗိတိသွ် ကြ်န္သေဘာက္
ဘ၀ မွ ရုန္းထြက္ၿပီး လြတ္လပ္၍ တန္းတူေသာ ျပည္ေထာင္စု ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံ
သစ္ ကိုတည္ေထာင္ၾကမည္။
- ထူေထာင္လတၱံ႕ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
ျပည္နယ္မ်ားသည္ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းပိုင္ခြင့္ အပါ အ၀င္
အမ်ိဳးသား ကိုယ္ ပိုင္ျပဌာန္း ပိုင္ခြင့္မ်ား ကို အျပည့္
အ၀ရရွိခံစားေစရမည္။
- ဗမာ ႏွင့္ အတူတကြ ပူးေပါင္းထူေထာင္ မည့္ ျပည္ေထာင္စု
ႏိုင္ငံတြင္ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ခ်င္း အစရွိသည္တို႕သည္ ဗမာ
အပါအ၀င္အျခားေသာျပည္ေထာင္ စု အဖြဲ႕ ၀င္ အမ်ိဳးသား မ်ားနည္းတူ ကမၻာ႕
ဒီမုိကေရစီ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ျပည္သူ အမ်ား ခံစားရရွိ ၾကသည့္ ဒီမိုကေရစီ
အခြင့္အေရးမ်ား ကို ခံစားၾကရမည္။
- ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္း တုိ႕သည္ ဗမာ နဲ႕ အတူ ၿဗိတိသွ်
ကြ်န္သေဘာက္ ဘ၀ မွ ရုန္းထြက္ၿပီး လြတ္လပ္၍ တန္းတူေသာ ျပည္ေထာင္စု
ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံ သစ္ ကိုတည္ေထာင္ၾကမည္။
- ထူေထာင္လတၱံ႕ေသာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
ျပည္နယ္မ်ားသည္ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ကိုယ္ပိုင္ ျပဌာန္းပိုင္ခြင့္ အပါ အ၀င္
အမ်ိဳးသား ကိုယ္ ပိုင္ျပဌာန္း ပိုင္ခြင့္မ်ား ကို အျပည့္
အ၀ရရွိခံစားေစရမည္။
ပင္လံုစာခ်ဳပ္ (၁၉၄၇) ကို အျပည့္ အစံုဖတ္ရန္ / ဆြဲခ်ရန္
၂. ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏ လမ္းညႊန္ု (ရ) ခ်က္။ (အႏွစ္ သာရ
သေဘာေဖၚျပခ်က္)
VanSangVa Library3 by vansangva၁။ ငါတို႕ ေရးဆြဲမည့္ အေျခခံဥပေဒသည္ တမင္းတႏိုင္ငံစနစ္ (Unitary System) ကို၄င္း၊ ဘုရင္စနစ္ ကို၄င္း ျပဌာန္းမည့္ အေျခခံ ဥပေဒ မဟုတ္။ ျပည္ေထာင္စု စနစ္ (Federal System) ကို ျပဌာန္း သည့္ အျခခံ ဥပေဒ ျဖစ္ ရမည္။
၂။ ငါတို႕ ထူေထာင္မည့္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေခၚ ဒီမိုကေရစီလူ႕ေဘာင္သစ္ တြင္ ျပည္နယ္မ်ား သည္ ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းပိုင္ခြင့္ (ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ) ရွိေစရမည္။
၃။ ျပည္နယ္မ်ား အပါအ၀င္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းအားလံုးတို႕၏ အာဏာ သည္ တိုင္းသူ ျပည္ သားမ်ားထံမွဆင္းသက္ရမည္။
၄။ တိုင္းသူျပည္သားမွန္သမွ် လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး တို႕တြင္တရားမွ်တမႈရွိ ေစလ်က္ လြတ္လပ္ေသာ ဒီမိုကေရစိ အခြင့္ အေရးမ်ားကို ဥပေဒ သက္ေရာက္မႈတြင္ ဆူၾကံဳ နိမ့္ျမင့္ မရွိ ပကတိ တန္းတူ ခံစားၾကရမည္။
၅။ လူနည္းစုမ်ား အတြက္ လံုေလာက္ေသာ ကာကြယ္ ခ်က္မ်ား ျပဌာန္းထား ရမည္။
၆ ႏွင့္ ရ။ တိုင္းျပည္ ကာကြယ္ေရး နွင့္ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး ဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ ျပဌာန္းခ်က္မ်ား။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ၏ လမ္းညႊန္ခ်က္ (ရ) ခ်က္ ကို အျပည့္ အစံုဖတ္ရန္ / ဆြဲခ်ရန္
Vansangva Library4 by vansangva
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲ ခဲ့ေသာ “ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ ပထမူၾကမ္း”။ (၁၉၄၇) (အႏွစ္သာရသေဘာ ေဖၚျပခ်က္) ဤ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏ ပထမမူၾကမ္း ကို ၁၉၄၇ ေမလ တြင္ က်င္းပၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကုိယ္တိုင္ ညီလာခံ ဥကၠဌ အျဖစ္ တာ၀န္ယူဦးေဆာင္ခဲ့သည့္ ဖဆပလညီလာခံေနာက္ဆံုးေန႕တြင္ တခဲနက္ အတည္ျပဳခဲ့ၾကသည္။
- ျပည္နယ္ မ်ားသည္ မိမိတို႕ ၏ ျပည္နယ္ အသီးသီး အတြက္ မိမိတို႕ျပည္နယ္မ်ား၏ သီးျခားလကၡဏာ ႏွင့္ ထူးျခားခ်က္မ်ားကို အေျခခံၿပီး ျပည္ေထာင္စု အေျခခံဥပေဒ ႏွင့္ လိုက္ေလ်ာညီေထြသည့္ ျပည္နယ္ အေျခခံဥပေဒ အသီးသီးတို႕ကို ေရးဆြဲျပဌာန္းရမည္။ (ဥပေဒျပဳခြင့္အာဏာ)
- ျပည္နယ္ မ်ားသည္ မိမိတို႕ ၏ ျပည္နယ္ဦးစီးမွဴးတို႕ ကို မိမိတို႕ ျပည္သူ မ်ားမွ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ ထားသည့္ ျပည္နယ္ ဥပေဒ ျပဳလႊတ္ေတာ္မွ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ရမည္။
- ျပည္နယ္ ဥပေဒ ျပဳလႊတ္ေတာ္သည္ မိမိတို႕ ျပည္နယ္ ၏ အေျခခံဥပေဒ၊ ဘ႑ာေရး၊ စီးပြားေရး၊ လံုျခံဳေရး၊ ဆက္သြယ္ေရး၊ ပညာေရး၊က်မၼာေရး ႏွင့္ ေဒသႏၱရ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရး အစရွိသည္တို႕ႏွင့္ စပ္လ်င္း႕၍ ဥပေဒျပဳ ျပဌာန္း ပိုင္ခြင့္ရွိသည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ၏ အေျခခံ ဥပေဒ ပထမ မူၾကမ္း (၁၉၄ရ) ကို အျပည့္ အစံုဖတ္ရန္ / ဆြဲခ်ရန္
၄။ အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရး ေကာ္မီတီ ႏွင့္ အလုပ္ၾကံခံရသည့္ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ ႀကီး မ်ားစာရင္း။
Vansangva Library5 by vansangva၁၉၄၇ ဂ်ဴလိုင္လ (၁၉) ရက္ေန႕တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႏွင့္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား ကို ဦးေစာ ႏွင့္ အေပါင္းပါ တို႕က လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ပိုင္း တြင္ က်င္းပသည့္ တိုင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေနရာတြင္ ဦးႏု ကအစားထိုးကာ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ နရာကို ယူခဲ့သည္။ ဦးႏု ဥကၠဌ ျဖစ္လာခ်ိန္တြင္ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲေရး ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ၀တ္လံုေတာ္ရ ဦးခ်န္ထြန္း အား ပံုအပ္တာ၀န္ ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ဦးခ်န္ထြန္း သည္ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲေရးေကာ္မီတီ တြင္ ဥပေဒ ပညာရွင္တဦး ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ အတိုင္ပင္ခံ အၾကံေပးအျဖစ္ပါရွိ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ကနဦး အစတြင္ အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆဲြေရး ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကဲ့သို႕ အေမွ်ာ္အျမင္ ႀကီးမားသည့္ မ်ိဳးခ်စ္ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ တဦး က ဦးေဆာင္မႈ ေပးခဲ့သည္။ လူမိ်ဳးေပါင္းစံု ျပည္သူတို႕ ယံုၾကည္ေလးစား သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း က်ဆံုးသြား သည့္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဥပေဒပညာရွင္ ဦးခ်န္ထြန္း အားအေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရးကိစၥ ကို ပံု အပ္တာ၀န္ေပး ခဲ့ျခင္းအားျဖင့္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕၏ အနာဂတ္ ကံၾကမၼာ သည္တမိ်ဳးတဖံု ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရး ေကာ္မီတီ ႏွင့္ အလုပ္ၾကံခံရသည့္ အာဇာနည္ ေခါင္းေဆာင္ ႀကီး မ်ားစာရင္း ကို
အျပည့္ အစံုဖတ္ရန္ / ဆြဲခ်ရန္
၅ ။ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ (၁၉၄၇)
Vansangva Library6 by vansangvaဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႏွင့္ အတူ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားက်ဆံုးသြားသည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဦးခ်န္ထြန္း ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးဆြဲသည့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ (၁၉၄၇) တြင္ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ ၏ အႏွစ္သာရမ်ား ကို၄င္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏ အေျခခံ ဥပေဒေရးဆြဲေရးဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ျပဌာန္းခ်က္ (ရ) ခ်က္ ပါ အခ်က္အလက္မ်ား ကို၄င္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကိုယ္တိုင္ဦးေဆာင္ေရးဆြဲခဲ့သည့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ (ပထမ မူၾကမ္း) ပါ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္အလက္မ်ား ပါရွိမလာေတာ့ေပ။ တိုင္းျပည္တခု၏ အေျခခံ ဥပေဒကိုေရးဆြဲ ရာတြင္ နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲရန္ အတြက္ ျပည္သူတို႕ ေရြးေကာက္ တင္ေျမွာက္ ထားသည့္တိုင္းျပဳ ျပည္ျပဳ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မ်ားမွ အေျခအတင္ေဆြးေႏြးျငင္းခံု ကာေရးဆြဲၾကရသည္။ ျပည္သူလူထု ထံသို႕မူၾကမ္း မ်ားကို အဆင့္ဆင့္ ခ်ျပၿပီး ဆႏၵခံယူၾကရသည္။ အေျခခံဥပေဒ တခုေရးဆြဲရာတြင္ ဥပေဒ ပညာ ရွင္တို႕ ၏ က႑ မွာ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ျပည္သူ႕ကိုယ္စားလွယ္ မ်ား ႏွင့္ ျပည္သူတို႕ ပါ၀င္ေရးဆြဲသည့္ ကို အေျခခံ ဥပေဒ မူၾကမ္း ကို ဥပေဒ ရႈေထာင့္ မွသံုးသပ္ကာ ဥပေဒေၾကာင္းလမး္အရ တည့္မတ္ေပးရန္ျဖစ္သည္။
- ျပည္နယ္ မ်ား ၏ ျပည္နယ္ အေျခခံဥပေဒ ေရးဆြဲျပဌာန္း ခြင့္ ကိုပယ္ဖ်က္ထားခဲ့သည္။
- ျပည္နယ္ ဥပေဒ ျပဳလႊတ္ေတာ္ ကို လည္း ပယ္ဖ်က္ထားခဲ့ၿပီး ျပည္နယ္၀န္ႀကီးေခၚ ျပည္နယ္ဥကၠဌ ကို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မွ ခန္႕အပ္ရန္ျပဌာန္းလိုက္ၾကသည္။
- ျပည္နယ္ ဥပေဒ ျပဳလႊတ္ေတာ္ မရွိေတာ့သည့္အေလ်ာက္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ မိမိတို႕ ျပည္နယ္ ၏ သီးျခားအေျခအေနႏွင့္ ကိုက္ညီသည့္ ဥပေဒျပဳခြင့္အာဏာ မ်ား မရွိေတာ့ေပ။
- ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ၊ တန္းတူေသာ၊ လြတ္လပ္ေသာ ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္သစ္တရပ္ကို ျပည္ေထာင္စုပုံစံ ျဖင့္ ပံုေဖၚတည္ေဆာက္ေရး လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕ ၏ ပင္လံု ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္တို႕ ေရစံုေမ်ာ္ခဲ့ ရသည္။ ျပည္သူကိုေက်ာ္ခိုင္း သည့္ တမင္းတႏိုင္ငံ တျပည္ေထာင္စနစ္ ကို ျပဌာန္းျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။
ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ (၁၉၄၇) ကို အျပည့္ အစံုဖတ္ရန္ / ဆြဲခ်ရန္
၆။ “ျပည္ေထာင္စု အတြင္းမွ တန္းတူေသာ ရွမ္းျပည္”။ (၁၉၅၇)ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး)
Vansangva Library7 by vansangvaဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေရးဆြဲ ခဲ့သည့္ အေျခခံ ဥပေဒ ပထမမူၾကမ္း ကို ဦးခ်မ္ထြန္းက လံုး၀ပယ္ ဖ်က္ခဲ့ေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက မကန္႕ကြက္ခဲ့ၾကပါ။ ထိုစဥ္ကာလ ဖဆပလ အဖြဲ႕ ၀င္ပါတီမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ က၄င္း၊ ဆိုရွယ္လစ္ပါတီက၄င္း၊ ျပည္သူ႕ရဲေဘာ္ တို႕က၄င္း ကန္႕ကြက္ျခင္းမရွိခဲ့ၾကပါ။ တိုင္း ရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား ကဘာေၾကာင့္ မကန္႕ကြက္ခဲ့ၾကသနည္း။ ယင္း အခ်က္မ်ား ကို လည္းဤစာအုပ္တြင္ဖတ္ရႈၾကရပါမည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကို ယံုၾကည္ေလးစားၾကသည္ ႏွင့္ အညီ ဖဆပလ ကိုပါ ယံုၾကည္အားကိုးခဲ့ၾကသည္ကတေၾကာင္း၊ ဗုိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ႏွင့္ တကြ မိမိတို႕၏ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားက်ဆံုး၍ မ်က္ရည္ႏွင့္ မ်က္ခြက္ ျဖစ္ေနခ်ိန္၊ လြတ္လပ္ေရးကို အလ်င္အျမန္ ရလိုၾကသည့္ အေလ်ာက္ ဥပေဒပုဒ္မမ်ားကို အက်ယ္ အက်ယ္ အျငင္း မပြားလို ၾက သည္ က တေၾကာင္း၊ ဥပေဒပညာ မကၽြမ္းက်င္ၾကသျဖင့္ ဦးခ်န္ထြန္း မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ ေရးဆြဲသြားေသာ အေျခခံဥပေဒ ပထမ မူၾကမ္း သည္ လြတ္လပ္စ ျပည္ေထာင္စု အတြက္ ၀န္ထမ္း အလံု အေလာက္မရွိ၊့ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ား ႏိုင္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္ကို ယံုၾကည္မိၾကသည္ကတေၾကာင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေျပာခဲ့ ဘူးသည့္ “the spirit of the agreement” ကိုယံုၾကည္ သည့္ အေလ်ာက္ ပင္လံု စိတ္ဓါတ္ အေျခခံ ႏွင့္ သာ ဆက္လက္စခမ္းသြားၾကမည္၊ ဗမာ ဖက္မွ ဥပေဒ စကားလံုးမ်ား ႏွင့္ လက္ ေပါက္ကပ္ ေနၾကမည္ မဟုတ္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္ကတေၾကာင္း စသည္ တို႕ကို အရင္းခံၿပီး …… ဦးခ်န္ထြန္း ၏ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား ကို မစမ္း စစ္ မေ၀ဖန္ မကန္႕ကြက္ခဲ့ေၾကာင္းဤ စာအုပ္ႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တို႕ ၏မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေလ့လာဖတ္ရႈ ရပါသည္။ ေနာင္ (၁၀) ႏွစ္ ေလာက္ မွာ မွ “The Union of Burma” Oxford University Press (1957) စာအုပ္တြင္ စာေရးသူ Hugh Tinker အား အေျခခံ ဥပေဒ ဗိသုကာႀကီး ဦးခ်န္ထြန္း က “ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရဲ႕ အေျခခံဥပေဒဟာ ပံုစံအားျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ေသာ္ လည္း အႏွစ္သာရအားျဖင့္ တျပည္ေထာင္စနစ္ျဖစ္ပါတယ္“ ဟု ဖြင့္ ဟ၀န္ခံလိုက္သည့္အခါတြင္မွ ဦးခ်န္ထြန္း သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ၏ အေျခခံဥပေဒ ပထမမူၾကမ္း အား ျပင္ဆင္ရာ တြင္ တျပည္ေထာင္စနစ္ ျဖစ္သြားေအာင္ အစီအစဥ္ရွိရွိ ျပင္ဆင္ခဲ့ေၾကာင္း နားလည္သိရွိခဲ့ ၾကရသည္။ ပင္လံုစိတ္ဓါတ္၊ ပင္လံု ကတိက၀တ္ တို႕ ကိုခ်ိဳးေဖါက္လိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိခဲ့ၾကရသည္။ က်ဆံုးေလၿပီးေသာ ႏိုင္ငံ့ ဖခင္ႀကီး မ်ား၏ ေသြး မွ မေခ်ာက္ ေသးခင္ သူတို႕ ၏ အရွည္ သျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ကို ဂုဏ္သိကၡာ ရွိရွိ တည္ေဆာက္ ၾကဖို႕ ေမ်ာ္မွန္းခက္မ်ားကို နင္းေျခဖ်က္စီး သစၥာေဖါက္ခဲ့ ၾကသည့္ သမိုင္း အစဥ္အလာ၊ တိုင္းသိျပည္သိ ကမၻာသိ သေဘာတူ ခဲ့ၾကေသာ ကတိက၀တ္မ်ား ကို ခ်ိဳးေဖါက္သည့္ အစဥ္အလာသည္ က်ေနာ္ တို႕ ျပည္ေထာင္စုု သမိုင္းအစ တာအထြက္ တြင္ စတင္ အျမစ္တြယ္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ ပြဲ ရလဒ္ မ်ားအတိုင္း တိုင္းျပည္အာဏာကို ျပည္သူထံသို႕လႊဲအပ္ေပးပါမည္ ဆိုသည့္ တုိင္းသိျပည္သိ ကမၻာ သိ ေၾကညာ ခဲ့ သည့္ ကတိက၀တ္မ်ား ကို စစ္အာဏာရွင္တို႕ ကေျပာင္ေျပာင္ တင္းတင္း ခ်ိဳးေဖါက္ခဲ့သည္ အထိ ယေန႕ အထိ ဤ ကတိမတည္ သည့္ု အစဥ္အလာဆိုးႀကီးသည္ က်န္ရွိ အျမစ္တြယ္ခဲ့ရသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္သည္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ (၁၉၄၇) အရ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး (၁၀) ႏွစ္ ျပည့္လ်င္ ျပည္ေထာင္စုမွခြဲထြက္လိုကခြဲထြက္ ပိုင္ခြင့္ရွိသည့္ ျပည္နယ္တခု ျဖစ္ပါသည္။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံထူေထာင္ခဲ့သည္မွာ (၁၀) ႏွစ္တင္းတင္းျပည့္ခဲ့သည္။ ရွမ္း အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) သည္ သူ၏ “ျပည္ေထာင္စု အတြင္းမွ တန္းတူေသာ ရွမ္းျပည္” စာတမ္း တြင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ ႏိုင္ငံ ကို ဗမာ ႏွင့္ အတူ ပူးေပါင္း ထူေထာင္ခဲ့ ၿပီး၊ (၁၀) ႏွစ္တာ ကာလ အတြင္း ရွမ္းျပည္နယ္၏ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အေျခအေနမ်ား ကို စစ္တမ္း ထုတ္ကာ ျပည္သူသို႕တင္ျပခဲ့သည္။ ၁၉၆၁ ဂၽြန္ လ (ဂ – ၁၆) ရက္ေန႕ တြင္ တိုင္းရင္းသား လူမိ်ဳးစုတို႕သည္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ႀကီး ၿမီဳ႕ တြင္ ညီလာခံက်င္းပ ကာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံ ဥပေဒ အား ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႏွင့္အညီ ဖက္ဒရယ္လ္ ျပည္ေထာင္စု အသြင္ သို႕ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲ ရန္ ေဆြးေႏြးၾကသည္။ ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) က ၁၉၄၇ တြင္လုပ္ရမည့္ အလုပ္မ်ား ကို ယၡဳ မွ စတင္ လုပ္ကိုင္ ေနတာ ျဖစ္ ေၾကာင္း ေဖၚျပခဲ့သည္။ ျပည္ေထာင္စု ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ တြင္ ဤ ကိစၥ ကိုေဆြးေႏြးေနစဥ္မွာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ မတ္လ (၂) ရက္ေန႕တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း မွ စစ္တပ္ အားကိုးႏွင့္ တိုင္းျပည္၏ အာဏာ ကို သိမ္းယူၿပီး တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုတို႕ ၏ ဖက္ဒရယ္လ္မူ တင္သြင္းမႈေၾကာင့္ တိုင္း ျပည္ ေျခာက္ထဲ က်ရန္ လက္ ႏွစ္ လံုး အလို တြင္ တိုင္းျပည္၏ အာဏာကို သိမ္း ယူကာ ကယ္တင္ခဲ့ ရေၾကာင္း တိုင္းသိျပည္သိ ေၾကညာခဲ့သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း အာဏာသိမ္းခဲ့စဥ္က နံပတ္ (၂) ေနရာမွ ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ေအာင္ႀကီးကလည္း ရွစ္ေလးလံုး အလြန္ကာလ ျပည္ပ မီဒီယာ တခု ႏွင့္ ေတြ႕စံုေမးျမန္းခန္း တြင္ ဖက္ဒရယ္လ္ ကိစၥ ေၾကာင့္ အာဏာသိမ္းခဲ့ ရေၾကာင္း ထပ္ဆင့္ အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ဆိုလိုသည္ မွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု တို႕ က ဖက္ဒရယ္လ္ ဟူေသာ “ခြဲထြက္ေရးမူ“ အားျဖင့္ တိုင္းျပည္ကို အစိပ္စိပ္အမႊာမႊာျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရန္ ၾကံရြယ္လာ ၾကသျဖင့္ ဗမာလူမ်ိဳးတို႕၏ အက်ိဳးစီးပြားကိုကာကြယ္ဖို႕၊ ျပည္ေထာင္စု ႀကီး ကို မၿပိဳကြဲေစျခင္ သည့္ အတြက္ သမိုင္းေပး တာ၀န္ ကို မလႊဲသာမေရွာင္သာ ထမ္းေဆာင္လိုက္ၾကရ သေယာင္ ဗမာျပည္သူ တို႕ အား မလိမ့္ တပတ္လုပ္လိုက္ ျခင္း သာျဖစ္ပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း က်ဆံုးအၿပီးတြင္ ဦခ်န္ထြန္း က တိုင္းရင္းသားတို႕အားမလိမ့္တပတ္ လုပ္ခဲ့သည္။ ယၡဳတခါ ဗိုလ္ေန၀င္း၊ ဗိုလ္ ေအာင္ႀကီးတို႕ ကဗမာျပည္သူတို႕ အား မလိမ့္တပတ္လုပ္ၾကျပန္သည္။ ဗမာအပါအ၀င္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕သည္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ႏွင့္တမ်ိဳး ႏိုင့္ထက္စီးနင္း ျပဳက်င့္သည့္ တမင္းတႏိုင္ငံ ၀ါဒီ တို႕ ၏ လိမ္ညာမႈကိုသာခံခဲ့ၾကရသည္။ လြယ္ကူရွင္းလင္းလွသည့္ တန္းတူေရး၊ လြတ္လပ္ေရးကိစၥ တြင္ အျမင္မၾကည္မလင္ျဖစ္ခဲ့ၾကကာ စိတ္၀မ္းမ်ား ကြဲခဲ့ ၾကရသည္။ ျပည္တြင္းစစ္မီးဟုန္းဟုန္း ေတာက္ေလာင္ခဲ့ ရသည္။ ေနာက္ဆက္တြဲရလဒ္ အျဖစ္ ဗမာအပါအ၀င္ လူမိ်ဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕ စစ္အာဏာရွင္ တို႕၏ စစ္ဖိနပ္ေအာက္တြင္ ကၽြန္တြင္းနက္သထက္နက္ခဲ့ၾကရသည္။ နယ္ခ်ဲ႕ေသြးထိုးမႈေၾကာင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ရသေယာင္ မဟုတ္မမွန္ ၀ါဒျဖန္႕ခဲ့ၾကသည္။ အမွန္မွာ ထိုစဥ္ကာလတြင္ ခြဲ ထြက္ပိုင္ခြင့္ ရွိသျဖင့္ ကၽြန္ပ္ တို႕ ခြဲထြက္ပါေတာ့မည္ဟု တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ မ်ားက မဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကပါ။ တိုင္းျပည္ ၏ အေျခခံ ဥပေဒကို ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု စနစ္ အသြင္အားျဖင့္ ျပင္ဆင္ရန္ႀကိဳးပမ္း ျခင္းသည္ ျပည္ေထာင္စု ကို မၿပိဳကြဲေအာင္ ပိုမို ခိုင္မာေသာျပည္ေထာင္စု ကိုတည္ေဆာက္ရန္ႀကိဳးပမ္း မႈသာလ်င္ ျဖစ္ၿပီး၊ ထိုစဥ္ကာလ တိုင္းရင္းသား ပါလီမန္ အမတ္ မ်ားသည္ ခြဲထြက္ေရး ကိစၥ ကို ပါလီမန္တြင္တင္ျပျခင္း မရွိခဲ့ၾကပါ။ ဤအခ်က္ ကို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးႏုကိုယ္တိုင္က သူ၏ “တာေတ စေနသား” စာအုပ္တြင္ ေဖၚထုတ္ခဲ့ ၿပီးျဖစ္သျဖင့္ႏွစ္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ ၀ါဒ ျဖန္႕ မႈိုင္းတိုက္ခဲ့ သည္ ေန၀င္း၊ ေအာင္ႀကီး စစ္အုပ္စု ၏ သမိုင္း လိမ္ညာမႈႀကီး သည္ ဘူးေပၚသလို ေပၚလာခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။
ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ကိစၥ The issue of the Right to Secede
Vansangva Library7a by vansangvaလြတ္လပ္ေရး ရသည္မွစ ၍ ျပည္တြင္းစစ္မီးသည္ စတင္ေတာက္ေလာင္ခဲ့ၿပီး၊ ၁၉၄၇ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ ၏ တမင္းတႏိုင္ငံ တျပည္ေထာင္စနစ္ ကို တုန္႕ျပန္ေသာအားျဖင့္ သီးျခားသမတ ႏိုင္ငံထူေထာင္ ရန္ လက္နက္ကိုင္ စြဲ ကာ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တိုက္ပြဲ မ်ားကို ကိုဆင္ႏႊဲ ေနသည့္ ေျမေအာက္ ေတာ္လွန္ ေရး အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား ရွိေနခဲ့ၾကသည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ မတရားသည့္ စနစ္တခုကိုလက္နက္ကိုင္ဆြဲ ေတာ္လွန္သည္ ကို အဆိုးျမင္ေလ့မရွိ ၾကပဲ တရားေသာ စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲေသာ freedom fighters ေခၚ မိမိတို႕၏ အမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္ တုိက္ပြဲ ၀င္သူမ်ား သာျဖစ္ေၾကာင္း ေယဘုယ် အားျဖင့္ တကမၻာလံုးက နားလည္ ၾကပါသည္။ သို႕ျဖစ္လင့္ ကစား ပင္လံု စာခ်ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရး ထိုးခဲ့ ၾကသည့္ ခ်င္း၊ ရွမ္း၊ ကခ်င္ အစ ရွိသည့္ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား က ပင္လံု စိတ္ဓါတ္ ကို အေျခခံသည့္ ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ ကို လက္ေတြ႕ က်က်ထူေထာင္ ႏိုင္ပါက ျပည္တြင္း စစ္မီးကို ၿငိမ္းသတ္ ႏိုင္မည္၊ ဤ နည္းအားျဖင့္ သာလ်င္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ အစည္းတို႕သည္ လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို စြန္႕လႊတ္ကာ၊ ခြဲထြက္ေရးစခမ္း မွ သည္ ျပည္ေထာင္စုစခမ္း ဆီသို႕ ျပန္၍ ဦးလွည့္ လာၾကမည္ ဟုယံုၾကည္ၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း ဦးေဆာင္သည့္ စစ္အုပ္စု သည္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္လ္မူ အားျဖင့္ စည္းလံုးေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ျပည္ေထာင္စု ႀကီးေပၚထြန္း လာမည္ကို မလိုလားၾကေပ။ စည္းလံုး၍ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ တြင္ စစ္အာဏာ သည္ ဆက္လက္တည္ရွိ ရွင္သန္္ရန္ အေၾကာင္း မရွိေတာ့ေပ။ ထို႕ေၾကာင့္လည္း ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္တြင္ ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ အသြင္သို႕ အေျခခံဥပေဒကိုျပင္ဆင္ရန္ေဆြးေႏြးေနစဥ္မွာ ပင္ တိုင္းျပည္၏ အာဏာကို မတရားသိမ္းပိုက္ ခဲ့ၿပီး ဖက္ဒရယ္လ္ ျပည္ေထာင္စု မူ ကို ဖက္ဒရယ္လ္ “ခြဲထြက္ေရးမူ” ဟူ၍ လိမ္ညာ ကင္ပြန္းတပ္ကာ တတိုင္းလံုးတျပည္လံုးကို လိမ္ညာ မႈိင္းတိုက္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး ဦးထြန္းျမင့္ (ေတာင္ႀကီး) က လြန္ခဲ့သည့္ အႏွစ္ (၃၀) ေက်ာ္ကာလက ေရးသားခဲ့သည့္ သူ၏ “ျပည္ေထာင္စု အတြင္းမွ တန္းတူေသာ ရွမ္းျပည္” တြင္ အက်ယ္တ၀င့္ တင္ျပေဆြးေႏြးထားပါသည္။ သို႕ရာတြင္ ဤ စာအုပ္ ကိုေရးသားၿပီး အႏွစ္ (၃၀) ေက်ာ္ ကာလ အတြင္း တုိင္းျပည္ ၏ ႏိုင္ငံေရး ပတ္၀န္း က်င္ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ေရခ်ိန္ တို႕သည္ ႀကီးမားေသာေျပာင္းလဲမႈမ်ား ကိုၾကံဳေတြ႕ျဖတ္သန္း ခဲ့ရသည္။ ယင္း ႏိုင္ငံေရး အခင္း အက်င္းမ်ား ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ႏွင့္ အတူ အေတြးအေခၚမ်ား လည္း အဆင့္ ဆင့္ ေျပာင္းလဲ လာခဲ့့ၾကသည္ကို ျမင္ေတြ႕ရပါသည္။ တိုင္းရင္းသား လူမိ်ဳးမ်ား ၏ အမ်ိဳးသားလၽြတ္ေျမာက္ေရး တုိက္ပြဲ မ်ား ႏွင့္ ဗမာ တိုင္းရင္းသား တို႕ ၏ စစ္အဏာရွင္စနစ္ ဆန္က်င္ေရး တိုက္ပြဲ မ်ားသည္ ဆံုစည္းလာၾကၿပီး အေတြးအေခၚ အားျဖင့္ လည္း တူညီမႈရွိလာၾကသည္။ တန္းတူေရး၊ လြတ္လပ္ေရး အေျခခံ သေဘာတရားမ်ား သည္ ဘံုရည္မွန္းခ်က္ အျဖစ္တည္ေဆာက္လာႏိုင္ၾကၿပီ ျဖစ္သည့္ အေလ်ာက္ ပင္လံုရည္မွန္းခ်က္ မ်ားဆီ သို႕ တျဖည္းျဖည္းဦးလွည့္ လာခဲ့သည္။
ဒုတိယ အႀကိမ္ ပင္လံု သို႕ ျပန္လည္ ဦးလွည့္ လာ ၾက ျခင္း။
၁) ၿမိဳ႕ျပ လူမ်ိဳးစု တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုတို႕သည္၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ႏွင့္ တမ်ိဳး ႏိုင့္ထက္စီးနင္း ျပဳက်င့္သည့္ ၁၉၄၇ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ အေျခခံဥပေဒ မွျပဌာန္းသည့္ တမင္းတႏိုင္ငံစနစ္ ၏ ဒါဏ္ကို (၁၀) ႏွစ္ေက်ာ္ ခါးသီးစြာ ၾကံုေတြ႕ျဖတ္သန္းခဲ့ သည့္တိုင္ေအာင္ အေျခခံဥပေဒကို ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု အသြင္ သို႕ျပင္ဆင္ေရးဆြဲ ရန္ကိုသာ အားသန္ခဲ့ၿပီး ခြဲထြက္ပိုင္ခြင့္ ရွိသည့္ တိုင္ေအာင္ ခြဲထြက္ရန္ က်ိဳးပမ္းမႈမ်ား မျပဳလုပ္ခဲ့ဘူး ေပ (ဦးႏု၏ တာေတစေနသား ကိုရႈ)။ (၁၉၆၂)
၂) ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏို္င္ငံ အေျခခံဥပေဒ (၁၉၄၇) အားျဖင့္ တမင္း တႏိုင္ငံ တျပည္ေထာင္စနစ္ ျပဌာန္း ခဲ့သည္ ကို တံု႕ျပန္သည့္ အေနျဖင့္ ကိုယ္ပိုင္သီးျခား သမတ ႏိုင္ငံထူေထာင္ေရး ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့ၾကသည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ အစည္းမ်ား သည္ အဖြဲ႕ ၀င္ (၉) ဖြဲ႕ပါ၀င္ေသာ မဒတ NDF (ေခၚ) အမ်ိုဳးသား ဒီမိုကေရစီ တပ္ေပါင္းစု National Democratic Front ကို ၁၉၇၆ ခုႏွစ္ တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး သီးျခားလြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံထူေထာင္ေရးလမ္း စဥ္ကိုစြန္႕ လႊတ္ခဲ့ၾကသည္။ ဖက္ဒရယ္လ္ ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ ထူေထာင္ ေရး မူကို အတည္ျပဳ ခ်မွတ္ ခဲ့ ၾကသည္။ ယင္းသို႕ ခြဲထြက္ေရးလမ္းစဥ္ ကို စြန္႕လႊတ္ခဲ့ရသည့္ အေျခခံရာ အခ်က္အားျဖင့္ ….. ျပည္သူကို ေက်ာ္ခိုင္းၿပီး ေရးဆြဲ ခဲ့သည့္ ၁၉၄၇ တမင္းတႏိုင္ငံ တျပည္ေထာင္စနစ္ ကို ေဖၚေဆာင္သည့္ အေျခခံ ဥပေဒသည္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု တို႕ ၏ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရး တိုက္ပြဲ မ်ားကို စတင္မီးေမႊးခဲ့ သည္ မွန္ေသာ္လည္း ယင္းတမင္း တႏိုင္ငံ တျပည္ေထာင္စနစ္ အားျဖင့္ ဗမာျပည္သူတို႕ သည္ စစ္အာဏာရွင္တို႕ ၏ စစ္ဖိနပ္ေအာက္တြင္ မိမိတို႕ ႏွင့္အတူ အဖိႏွိပ္ခံ ဘ၀သို႕ က်ဆင္းသက္ ေရာက္ခဲ့့ၾကၿပီ ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ ဘ၀တူ အဖိႏွိပ္ခံ ဗမာျပည္သူ တို႕ႏွင့္ အတူ လက္တြဲၿပီး ဘံုရန္သူ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ တိုက္ထုတ္ ႏုိင္ေရး လမ္း စကို ေဖၚေဆာင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ခြဲထြက္ေရး စခမ္း မွသည္ ဖက္ဒရယ္လ္ ျပည္ေထာင္စု မူ ကိုကိုင္စြဲလာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ တႀကိမ္တည္းတြင္ ထိုကာလသည္ ၁၉၇၄၊ ၇၅၊ ၇၆ ႏွစ္မ်ား အတြင္း အလုပ္သမား အေရးအခင္း၊ ဦးသန္႕အေရးအခင္း၊ မိႈင္းရာျပည့္ အေရးအခင္း တို႕ အားျဖင့္ ၿမိဳ႕ျပ အေျချပဳ အလုပ္သမား၊ ေက်ာင္းသား၊ သံဃာ အပါအ၀င္ျဖစ္သည့္ ရဟန္းရွင္လူျပည္သူတို႕ ၏ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ဆန္႕က်င္ေရး တုိက္ပြဲမ်ား အထြတ္ အထိပ္ေရာက္ခဲ့သည့္ အခ်ိန္ လည္း ျဖစ္ေနသည္။ တနည္းအားျဖင့္ ဘ၀တူ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု အဖိႏွိပ္ခံ ျပည္သူတို႕ ၏ ေသြးႏွင့္ ျပန္လည္ေရး ရသည့္ ျပည္ေထာင္စု သမိုင္းသစ္ ၏ အစပင္ျဖစ္သည္။ (၁၉၇၄ – ၇၆)
၃) ရွစ္ေလးလံုး ျပည္သူ႕အေရးေတာ္ပံု ႀကီး (၁၉၈၈) တြင္ျပည္သူတို႕ ေသြးေခ်ာင္းစီးခဲ့ ရၿပီး ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္သစ္တရပ္ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး၊ ျပည္ေထာင္စု သမိုင္း အသစ္ ကို လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျပည္သူတို႕ ၏ ေသြးျဖင့္ ပီပီျပင္ျပင္ စတင္ေရး သားႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ တဆက္ထည္း တြင္ (၁၉၈၉) ခုႏွစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၏ ပင္လံုခရီးစဥ္ တြင္ သမို္င္း ၀င္ ပင္လံု ညီလာခံ ႀကီးကို ျပန္လည္က်င္း ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖၚ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ဤ သည္မွာ ျပည္သူ တရပ္လံုး က ေသြး၊ ေခၽြး၊ မ်က္ေရ တို႕ျဖင့္ တိုက္ပြဲ ၀င္ ေတာင္းဆို ခဲ့ သည့္ ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္သစ္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး ကို လက္ေတြ႕က်က် အေကာင္အထည္ေဖၚ ရန္ အတြက္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ၏ ျပည္ေထာင္စု ႏုိင္င္ငံ ကို စတင္တည္ေထာင္စဥ္ က ႏိုင္ငံ့ ဖခင္ႀကီး မ်ား က ပင္လံု တြင္ အခိုင္အမာ ခ်ထားခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည့္ ဒီမိုကေရစီ အုတ္ျမစ္ ဆီ သို႕ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕အား တပ္လွန္႕ ဖိတ္ေခၚလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ တဖန္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္သည့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) သည္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔ အစည္း (၂၀) ေက်ာ္ပါ၀င္သည့္ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (UNLD) ႏွင့္ တြဲဖက္ၿပီး ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္လမ္းေၾကညာခ်က္ ကိုထုတ္ျပန္ကာ ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အတြက္ သႏၶိဌာန္ ခ်ခဲ့ၾကပါသည္။ (၁၉၉၀)
၄) ရွစ္ေလးလံုး ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပံုႀကီး ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ အျဖစ္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး နယ္ေျမမ်ားသို႕ ေရာက္ရွိ လာၾကသည့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ ျမန္မာလူငယ္မ်ား၊ ၿမိဳ႕ျပ အေျချပဳ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ား စသည္တို႕ ကပါ ဖက္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု မူ အားျဖင့္ တန္းတူရည္တူ ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္ တရပ္ ကို ဗမာ အပါအ၀င္ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕ ႏွင့္ အတူ တကြ တည္ေဆာက္ေရး ကို လက္ခံ လာၾကၿပီ ျဖစ္သည္။ တဆက္ထည္းမွာ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ဟူ၍ ခြဲျခားမႈ မရွိ၊ လက္နက္ကိုင္ရယ္၊ လက္နက္မဲ့ ရယ္ လို႕ ကြဲျပားျခားနားမႈမရွိ၊ အျပစ္ အခတ္ ရပ္စဲ ထားတဲ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ အစည္း ရယ္၊ အျပစ္အခတ္ မရပ္စဲထားတဲ့ အဖြဲ႕ ရယ္၊ ဗမာ ရယ္ တုိင္းရင္းသား လူမ်ိဳးေတြ ရယ္ အစရွိသည့္ လူမ်ိဳးေရး တံတုိင္းမ်ား၊ အဖြဲ႕ အစည္း တံတိုင္းမ်ား၊ ပထ၀ီ ေဒသကြဲျပားျခားနားမႈ တံတုိင္းမ်ား ကို ေက်ာ္ျဖတ္ ၿပီး ဘံုအနာဂတ္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ားျဖစ္ သည့္ စစ္မွန္ သည့္ ဖယ္ဒရယ္လ္ျပည္ေထာင္စု ထူေထာင္ေရး တန္းတူေရး၊ လြတ္လပ္ေရး ဒီမိုကေရစီ အျခခံ တရား မ်ား ကို အတူတကြ စုပ္ကိုင္လာႏိုင္ၾကသည့္ သေဘာတူဘီခ်က္မ်ား၊ ေၾကညာခ်က္မ်ား တခုၿပီးတခု ဆက္တိုက္ ထုတ္ျပန္ ခဲ့ၾကၿပီးျဖစ္ ပါသည္။ (မာန ပေလာ စာခ်ဳပ္ ၁၉၉၀။ မယ္ေသာ္ေရာထ သေဘာတူညီခ်က္ ၁၉၉၇။ သူးမြဲ ကလိုး ေၾကညာခ်က္ ၁၉၉၈၊ ဖက္ဒရယ္လ္ ျပည္ေထာင္စု အေျခခံ ဥပေဒ ေရးဆြဲေရး အေျခခံ မူမ်ား သေဘာတူညီခ်က္ ၂၀၀၅။ ကေလးၿမိဳ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကညာ စာတမ္း ၂၀၁၀။) ဤသည္တို႕ မွာ ကုန္လြန္ခဲ့ သည့္ အႏွစ္ (၆၀) ေက်ာ္ ကာလ အတြင္း လူမိ်ဳးေပါင္းစံု ျပည္သူတို႕ ဆင္ႏႊဲ ခဲ့ၾကသည့္ ဒီမိုကေရစီ အေတြးအေခၚ ေတာ္လွန္ေရးႀကီး ၏ အဆင့္ဆင့္ ေသာ ေအာင္ပြဲ ရလဒ္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ပံုစံ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ နည္းလမး္ အမ်ိဳူမ်ိဳူး အားျဖင့္ ေဖၚေဆာင္ခဲ့ ၾကသည့္ တိုက္ပြဲ ပံုစံ အားလံုး တို႕ တေပါင္းတစည္း တည္း စံုစည္း ေပါင္းစပ္သြား ၾကၿပီျဖစ္ပါသည္။ တတိုင္း တျပည္ လံုးကို စစ္မီး ဟုန္းဟုန္း ေတာက္ေလာင္ေစခဲ့ၿပီး လူမ်ိဳးေပါင္း စံုျပည္သူတို႕ ကိုစိတ္၀မ္းကြဲေစခဲ့ တဲ့ တမင္း တႏိုင္ငံ စနစ္ကိုေရာ ခြဲထြက္ေရး စနစ္ ကို ပါ တၿပိဳင္ နက္ထည္း စြန္႕ လႊတ္ၾကဖို႕ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျပည္သူ႕ေခါင္း ေဆာင္မ်ား၊ ဦးေဆာင္ ပါတီမ်ား ကပါ တခဲ နက္ သေဘာ တူ ခဲ့ၾကၿပီျဖစ္ သည့္ အေလ်ာက္ယၡဳ အခါတြင္ ျပည္တြင္းစစ္ မီးဆက္လက္ေတာက္ေလာင္ေနသည္မွာ လည္း အဓိပၸါယ္ ကင္းမဲ့ ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ ျပည္တြင္း စစ္အားျဖင့္ ဗမာ့ တပ္မေတာ္မွ ျပည္သူတို႕၏ သားေကာင္းရတနာမ်ား၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံုျပည္သူတို႕၏ သားေကာင္းရတနာ မ်ား ဆက္လက္၍ အသက္ ေသေၾကစေတး ရန္အေၾကာင္းတစံု တရာ မရွိေတာ့ေပ။ စစ္မွန္ေသာ ၿငိမ္းခ်မး္သာယာေသာ ဒီမိုကေရစီ လူ႕ေဘာင္တရပ္ထူေထာင္ေရးတြင္ တပ္မေတာ္သားမ်ား အပါအ၀င္ျဖစ္သည့္ ျပည္သူတရပ္လံုး ပါ၀င္လာၾကရမည့္ အခ်ိန္ က်ေရာက္ေန ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
