ရခိုင္လူမ်ိဳး ေနာက္ခံ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင္႔ ေပၚေပါက္လာပံု/by ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ

ေသခ်ာတဲ့ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ က်ေနာ့္ အျမင္မွားယြင္းေၾကာင္း ၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြးျခင္းျဖင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အရည္အခ်င္းရွိေၾကာင္း ျပပါ

ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ

ေမးလ္တစ္ေစာင္မွာ ေျပာထားတဲ့အခ်က္တစ္ခ်က္ကို ပံုျပင္ပါလို႔ က်ေနာ္ ျငင္းလိုက္တာကို မေက်နပ္တဲ့ မည္သူမဆို
အေထာက္အထားျဖင့္ ၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြးႏိုင္သည္ ။ ၂၁ ရာစု ပညာေခတ္ၾကီးမွာ ဒီလိုေျပာတာမေက်နပ္ဘူးကြ လို႔
အရူးတစ္ေယာက္လိုေအာ္ဟစ္ေနမဲ့အစား ေသခ်ာတဲ့ သမိုင္းအေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ က်ေနာ့္ အျမင္မွားယြင္းေၾကာင္း
၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြးျခင္းျဖင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အရည္အခ်င္းရွိေၾကာင္း ျပပါ ။

မူရင္းပို႔စ္

ရခိုင္လူမ်ိဳး ေနာက္ခံ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင္႔ ေပၚေပါက္လာပံု
======
ရခို္င္ဆိုေသာ စကားသည္ ပါဠိ စကားမွ ဆင္းသက္လာသည္။ ရကၡိတ (အမ်ိဳးကို
ေစာင့္ေရွာက္သူ) ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။

ပ်ဴ ႏွင့္အႏြယ္တူ ကမ္းယံ လူမ်ိဳးမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္း
ေဒသဘက္ သို့၀င္ေရာက္သည့္ အခ်ိန္ကာလ ေလာက္မွာပင္ အေနာက္တိဗက္အႏြယ္၀င္
အျခား လူမ်ိဳးစုမ်ားသည္လည္း ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္း ေဒသမ်ားသို႔
့အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေရွ႔ပိုင္းေဒသ မ်ားဘက္မွ ၀င္ေရာက္လာၾကသည္။
ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေဒသႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ သမိုင္းမ်ားကို ေလ့လာသည့္ အခ ါ
ေရွးအက်ဆံုး မင္းဆက္မ်ားႏွင့္ တိုင္းျပည္ နယ္ပယ္မ်ားသည္
စစ္ေတြပတ္၀န္းက်င္ ေဒသတ၀ိုက္ေလာက္တြင္ အေျခခံသည္ကို
အမ်ားဆံုးေတြ႔ရွိရသည္။

ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေတာင္ပိုင္း ေဒသမ်ား သို႔၀င္ေရာက္ ေျခခ်သည့္
လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ပ်ဴႏွင့္ အႏြယ္တူကမ္းယံ လူူမ်ိဳးမ်ား သည္
ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္း အရပ္ေဒသမ်ားမွတဆင့္ ၀င္ေရာက္ လာဖြယ္ရာရွိသည္။
ရခိုင္ရာဇ၀င္ေဟာင္းမ်ား၌ ေရးသား ေဖၚျပထားသည္မွာ ဗုဒၶပြင့္ေတာ္ မမူမွီ
လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္မွ စ၍ဓည၀တီ ကို တည္ေထာင္သည့္
မာရယု မင္းဆက္ ၅၄ ဆက္မ်ွ စိုးစံခဲ့ေၾကာင္း ဒုတိယအႀကိမ္
ဓည၀တီကိုတည္ေထာင္သည့္ကံရာဇာႀကီး မင္းဆက္ ၂၉ ဆက္ေျမာက္ စႏၵသူရိယမင္းသည္
ဗုဒၶႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္ျဖစ္ၿပီး မဟာမုနိရုပ္ပြားေတာ္ကို
သြန္းလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေရးသား ေဖၚျပၾကသည္။

ရခိုင္ကမ္း ရိုးတန္းေဒသတ၀ိုက္တြင္ ေတြ႔ရွိရသည့္
သမိုင္း၀င္ေထာက္အထားမ်ားအရ ပုဂံျပည္ မတိုင္မွီ ရာစု ႏွစ္မ်ားစြာကပင္
တိုင္းျပည္ မင္းဆက္မ်ား ထူေထာင္ၿပီးစီးေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ အထူးသျဖင့္
ဓည၀တီ၊ ေ၀သာလီႏွင့္ ေလာင္းၾကက္ ျပည္မ်ားသည္ သူ႔ေခတ္ႏွင့္ သူ႔အခါ
ထင္ရွားႀကီးက်ယ္ သည္႔ တိုင္းျပည္ မ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။

ေျမာက္ဦးေခတ္ ေရာက္ေသာအခါ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားသည္ ရခိုင္ကမ္းရိုးတန္းေဒသတ
ခုလံုးကိုစည္းလံုး သိမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့ရံုမွ်မက၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ၊
စစ္တေကာင္းေဒႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ၾတိပူရ ေဒသမ်ားကိုပါ ႏွစ္ေပါင္း
ရာႏွင့္ခ်ီ၍ သိမ္းပိုက္ထားႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။

ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုး ကို စတင္စည္းရံုးခဲ့သည့္
ပုဂံမင္းဆက္ဘုရင္မ်ားသည္လည္းေကာင္း၊ ဒုတိယ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ထူေထာင္သည့္
ဘုရင့္ေနာင္သည္လည္းေကာင္း၊ တတိယျမန္မာႏိုင္ငံကို စည္းလံုးတည္ေထာင္သည့္
အေလာင္းဘုရားသည္ လည္းေကာင္း ရခိုင္ျပည္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ နယ္ပယ္ တစ္ခု
အျဖစ္သို႕ မသိမ္းသြင္းႏိုင္ခဲ့ၾကေခ်။ ီရခိုင္သည္ ၁၈၇၄ ေရာက္မွသာ
ဘိုးေတာ္ဗဒံုမင္းလက္ေအာက္သို႕ က်ေရာက္ခဲ့ျပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္
ပါ၀င္လာခဲ့သည္။

ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈႏွင္႔ ဓေလ႔ထံုးစံ

ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔ သည္ ရခိုင္ဘာသာစကားႏွင့္ ျမန္မာဘာသာစကားကို အမ်ားဆံုး
အသံုးျပဳၾကသည္။

ရခိုင္ဘာသာစကားႏွင့္ ျမန္မာ ဘာသာစကားသည္ အေတာ္မ်ားမ်ားတူျပီး ရ-သံ /r/
ႏွင့္ ယ-သံ /j/ ထြက္ကြာသည္။ ရခိုင္စာေပ အေရးအသားႏွင့္ ျမန္မာစာေပး အေရး
အသားသည္ ဆင္တူသည္။

ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔သည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ကို ကိုးကြယ္ၾကသည္။

သူတို႔သည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ ပထမဦးဆံုးေသာ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္သူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ရခိုင္ယဥ္ေက်းမႈသည္ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ အေျခခံထား၍ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။

ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔၏ စာေပ၊ ဂီတ ႏွင့္ အႏုသုခုမပညာရပ္တို႔သည္ ဘာသာေရးကို
အေျခခံျပီး တိုးတက္လာခဲ့သည္။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတို႔၏ က်င္ အားကစားႏွင့္
ရခိုင္ဆီမီးခြက္အကတို႔သည္ထင္ရွားသည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္႐ွိၿမိဳ႕မ်ား

ျပည္နယ္ၿမ္ိဳ႔ေတာ္ စစ္ေတြ

အက်ယ္အ၀န္း ၁၄၂၀၀ စတုရန္းမိုင္ခန္႔

လူဦးေရ ၃.၈၃၆ သန္းခန္႔ (၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ စာရင္း)

ခရိုင္ ၅ ခရိုင္

ၿမ္ိဳ႔နယ္ ၁၇ ၿမိဳ႔နယ္

ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕

ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕

ဂြၿမိဳ႕

စစ္ေတြၿမိဳ႕

ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕

ပုဏၰားကၽြန္းၿမိဳ႕

ေပါက္ေတာၿမိဳ႕

ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕

မာန္ေအာင္ၿမိဳ႕

ေမာင္ေတာၿမိဳ႕

မင္းျပားၿမိဳ႕

ေျမပံုၿမိဳ႕

ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕

ရေသ႕ေတာင္ၿမိဳ႕

ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႕

သံတြဲၿမိဳ႕

အမ္းၿမိဳ႕

ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား

၁၉၈၂ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အက္ဥပေဒအရ၊ တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ၊
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုင္းရင္းသား (၁၃၅) မ်ိဳးတြင္ ပါ၀င္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ
လူမ်ိဳး ႏွင့္ မ်ိဳးႏြယ္စု (၇) မ်ိဳးမွာ ေအာက္ပါ အတိုင္း ျဖစ္သည္။

ရခုိင္လူမ်ိဳး
ကမန္ မ်ိဳးႏြယ္စု
ခမြီး မ်ိဳးႏြယ္စု
ဒိုင္းနက္ မ်ိဳးႏြယ္စု
မရမာႀကီး မ်ိဳးႏြယ္စု
ၿမိဳ မ်ိဳးႏြယ္စု
သက္ မ်ိဳးႏြယ္စု

ရည္ညႊန္းကိုးကား

ရခိုင္ရာဇ၀င္ ။ ေအာင္သာဦး

စႏၵမာလာလကၤာရ။ ရခိုင္ရာဇ၀င္သစ္ ရခိုင္သမိုင္း ၊ ၁၅ ၊ ၁၈ ရာစု

အေရွ႕ေတာင္အာရွရာဇ၀င္၊ ေဟာ-၁၉၅၅

ၿမန္မာရာဇ၀င္ (ဟာေဗး ၁၉၂၅)

မိတ္ဆိနာ-ေခတ္ဦး ဖုနန္-ဖန္-ပ်ဴ ႏွင့္ ရခိုင္ ယိုးဒယားသင္း ဂ်ာနယ္။

ရခိုင္ဂီတ ေဒါ့ကြန္ [1]

Post By ေရႊအိမ္စည္

***********************************************************************

Reply By : ဦးဦး ေမွာ္ဆရာ

*** တစ္ုခုခုလြဲေနတယ္လို႔ မထင္ၾကဘူးလားခင္ဗ် ။
((( ဗုဒၶပြင့္ေတာ္ မမူမွီလြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္မွစ၍ဓည၀တီ ကို တည္ေထာင္သည့္ မာရယု
မင္းဆက္ ၅၄ ဆက္မ်ွ စိုးစံခဲ့ေၾကာင္း ... )))
လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၇၀၀၀ ( 5000 BC ) ကိုမဆိုထားနဲ႔ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း၄၀၀၀ (2000 BC) ေလာက္မွာေတာင္
The Far East လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာအပါအ၀င္ ကမာၻ႔အေရွ႔ပိုင္း ေဒသေတြမွာေတာ့ ေက်ာက္ေခတ္ေႏွာင္း
ယဥ္ေက်းမႈမွာပဲ ရွိပါေသးတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ The Near East လို႔ ေခၚတဲ့ အာရွအေနာက္ပိုင္းနဲ႔
ႏိုင္းျမစ္၀ွမ္းေဒသေတြမွာ အလြန္တိုးတက္ျပီး ယဥ္ေက်းလာၾကပါျပီ။

ယဥ္ေက်းမႈတိုးတက္ေနျပီျဖစ္တဲ့ အာရိယန္လူမ်ိဳးေတြဟာ 2000 - 1500 BC ေလာက္ကမွ ရုရွားေတာင္ပိုင္နဲ႔
အာရွအလယ္္ပိုင္းကေန အိႏၵိယတိုက္ကို တစ တစ ၀င္ေရာက္လာခဲ့တာပါ ။ ပထမဆံုး ပန္ဂ်ပ္နယ္မွာ အေျခခ်ျပီး
တေျဖးေျဖးနဲ႔ ဂဂၤါျမစ္၀ွမ္းတေလ်ာက္ ျပန္႔ႏွံ႔သြားတယ္ ။ မူလရွိႏွင့္ျပီးေသာ အိႏၵိယတိုင္းရင္းသား ေတြနဲ႔
ခု၀င္ေရာက္လာတဲ့ အာရိယန္ေတြ ေသြးေႏွာသြားတဲ့အတြက္ အိႏၵိယတိုက္သား မ်ားကို အင္ဒိုအာရိယန္
လူမ်ိဳးလို႔ ေခၚၾကပါတယ္ ။

သကၠတေက်ာက္စာေတြရဲ့အေထာက္အထားအရ သမိုင္းသုေတသီမ်ား လက္ခံထားတဲ့အခ်က္က
ေရွးဦးရခိုင္လူမ်ိဳးေတြဟာ အိႏၵိယတိုက္ငယ္မွ၀င္ေရာက္လာတဲ့ အင္ဒိုအာရိယန္ လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္တယ္တယ္လို႔
ဆိုပါတယ္။
ဒီေဆာင္းပါးကို ရည္ညြန္းကိုးကားတယ္ဆိုတဲ့ ဦးေအာင္သာဦးေရးထားတဲ့ Arakanese Script its Origin and
evolution စာအုပ္မွာ ဒီလိုေဖၚျပထားပါတယ္။
"The ancient Arakanese were decendents of the Indo Aryans."
( ေရွးဦးရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားက အင္ဒိုအာရိယန္လူမ်ိဳးမ်ားကေန ဆင္းသက္လာတယ္)

ဓည၀တီေခတ္ စာေပအေရးအသားနဲ႔ပက္သက္ျပီးလည္း ဒီလိုေဖၚျပထားပါတယ္ ။
" The Brahmi Script used during the Danyawaddy Age is exactly similar of the
original Brahmi Script of northern India ."

ရခိုင္ရာဇ၀င္က်မ္းေတြအရ က်ေနာ္တို႔သိရတာက ဓည၀တီေခတ္က အိႏၵိယမင္းအႏြယ္ဟိႏၵဴမင္းဆက္ေတြ
အုပ္စိုးခဲ့ျပီး စာေပအေရးအသားကလည္း ျဗဟၼီစာေပကိုသံုးစြဲခဲ့ပါတယ္ ။ ဘာာသာေရးကေတာ့ မဟာယန
ဗုဒၵဘာသာနဲ႔ ဟိႏၵဴအယူ၀ါဒေတြသာ လြမ္းမိုးခဲ့ပါတယ္ ။

အေကာင္းဆံုး သမိုင္းအေထာက္အထားတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ေအဒီ ၇၂၉ ခုႏွစ္မွာ ေရးထိုးခဲ့တဲ့ အာနႏၵာခ်န္ဒရာ
ေက်ာက္စာမွာ ေဖၚျပခ်က္အရ ပထမဓည၀တီမင္းဆက္က 518 BC မွာ စတင္တယ္လို႔ သိရတယ္ ။

ဒီအခ်က္ေတြကုိ ေထာက္ဆျပီး 5000 BC ကတည္းက ဓည၀တီတိုင္းျပည္ၾကီးနဲ႔ ခန္႔ညားထည္၀ါစြာ
ရပ္တည္ခဲ့တယ္ဆိုတာ ပံုျပင္လို႔ပဲေျပာရမွာပါ။

သတိျပဳရန္ - ဒီစာမွာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၇၅၀၀ ေက်ာ္ (ဗုဒၶပြင့္ေတာ္ မမူမွီ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္) ဆိုတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္
တည္းကိုသာ က်ေနာ္ အေထာက္အထားျဖင့္ ျငင္းဆိုထားပါတယ္။ ပံုျပင္သာျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့စကားက ဒီအခ်က္ကိုသာ
ရည္ညြန္းေၾကာင္း ပံုမွန္ဦးေႏွာက္ရွိသူ ပညာတတ္ပုဂၢိဳလ္တိုင္း သိႏိုင္ပါတယ္ ။