ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္
ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအား
အေျခအျမစ္မွေန၍ ျပင္သည့္နည္းျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေရးရာမ်ားကို
ကိုင္တြယ္ေတာ့မည္လား။
စစ္အစိုးရတည္ေထာင္ထားေသာ လႊတ္ေတာ္အတြင္းတြင္ တိုင္းရင္းသားေရးရာမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ က မၾကာခင္ ေဆြးေႏြးေျပာၾကားလိမ့္မည္ ဟူေသာသတင္းထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ ဤတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ သည္ တိုင္းရင္းသားေရးရာမ်ားကို မည္သည့္အေျခခံမွေန၍ စတင္ကိုင္တြယ္ေတာ့မည္နည္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးနွင့္ ဆက္စပ္ေတာ့မည္လား ဟူ၍ လူထု အေနျဖင့္ သိျခင္ၾကေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ျပီးခဲ့သည့္ ၾကား ျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအား ျပင္ဆင္သြားမည္ဟူ၍ လူထုအား မဲဆြယ္ကတိျပဳခဲ့ေသာ္ လည္း ဖြဲ႕စည္းပံု၏ မည္သည့္ အပိုင္းက႑ကို ျပင္ဆင္သြားမည္ဟူ၍ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အေနျဖင့္ တိတိ က်က် ထုတ္ျပန္ေၾကျငာသည္ကို မေတြ႕ရေသးပါ။
၂၀၁၂ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၅ ရက္ေန႕တြင္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ဒီမိုကေ၇စီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ရခိုင္ ဒီမိုကေ၇စီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ မြန္ ဒီမို ကေ၇စီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ဇိုမီး ဒီမိုကေ၇စီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ကရင္အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ ကြန္ဂရက္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ အမ်ိဳးသား ဒီမို ကေရစီ ကြန္ဂရက္၊ ခ်င္း တိုးတက္ေရးပါတီ အစရွိေသာ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား စည္းေ၀းျပီးတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား အခြင့္အေရး အေျခခံ အရင္းအျမစ္သည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပံုစံမက်မွဳ အေပၚမွာ မူတည္ေၾကာင္း၊ သို ့ျဖစ္၍ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပဳျပင္လိုက္ျခင္းက သာလွ်င္ ျပသနာအရပ္ရပ္ကို ေျဖရွင္းရာေရာက္မည္ဟု အားလံုးက သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္ေၾကာင္းျဖင့္ ေရးသားကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ ေပးပို ့ခဲ့သည္ ဟု သိရသည္။
စင္စစ္အားျဖင့္မူ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ဤသေဘာထားထုတ္ေဖၚခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ယခုမွ သာ ၾကားသိရသည့္ အသစ္အဆန္း မဟုတ္ပါ။ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကထဲက ရွင္းရွင္းလင္းလင္းၾကားသိခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။ ေတာင္ၾကီး ဦးထြန္းျမင့္ ဆိုေသာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမွာ ၁၉၆၁ ခုနွစ္ေတာင္ၾကီးညီလာခံ၌ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးကို ဦးေဆာင္တင္ သြင္းခဲ့သူျဖစ္သည့္အျပင္ ကမာၻေပၚရွိနိုင္ငံမ်ား၏ ဖြဲ႕စည္း ပံုအေျခခံ ဥပေဒအေတာ္ မ်ားမ်ားကို ေလ့လာျပီး ဖက္ဒရယ္အေျခခံမွ ရွင္းျပနိုင္သူျဖစ္သည္။ ေတာင္ၾကီး ဦးထြန္းျမင့္ မွာ ရွမ္း တိုင္းရင္းသား မ်ား သာမက ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ဦးတည္လွဳပ္ရွားေနၾကေသာ အျခား တိုင္းရင္းသားေခါင္း ေဆာင္မ်ား၊ အဖြဲ ့အစည္းမ်ား အားလံုးနီးပါးကပါ ေလးစားရသူျဖစ္သည္။ ယခုေတာ့ ကြယ္ လြန္သြားရွာ ပါျပီ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ရွမ္းျပည္စည္းရံုးေရးခရီးစဥ္အတြင္း ေတာင္ၾကီးျမိဳ ့ကိုေရာက္ခဲ့ရာ ဦးထြန္းျမင့္က“ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္၊ ခင္ဗ်ား ရဲ႕ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ရွိတံုးကလိုဘဲ ရွမ္းျပည္ကို ခင္ဗ်ားလဲေရာက္လာျပန္ျပီ။ ျပည္ေထာင္ စု တည္ေဆာက္ေရး နဲ ့ပတ္သက္ျပီး နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ပါတီ အဖြဲ ့အစည္းေတြရဲ႕ ကတိစကား ေတြကိုေတာ့ တန္ဘိုး ထားပါရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ သူတို ့ေတြက တည္ျမဲၾက တာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ ေဆာက္ေရးအေပၚမွာ အေျခခံျပီး ကြ်န္ေတာ္တို ့တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္ အေရး ေတြကို ဖြဲ႕ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ နဲ႕အညီ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးတာကို လိုျခင္တယ္။” ဟုေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ေလ့လာရသည္။
ေတာင္ၾကီး ဦးထြန္းျမင့္ေျပာၾကားခဲ့သည့္ စကားမ်ိဳးကိုပင္ လက္ရွိတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာၾကားလွ်က္ ရွိျပန္ပါျပီ။ ေတာင္ၾကီး ဦးထြန္းျမင့္ နွင့္ ယခုလက္ရွိတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္ ကြာျခားမွဳေတာ့ ရွိသည္။ ယင္းမွာ ေတာင္ၾကီး ဦးထြန္းျမင့္ အသက္ထင္ရွားရွိစဥ္က ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ မေပၚေသးပါ။ ယခု ၂၀၀၈ ဖြဲ ့ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေပၚျပီးျဖစ္သည့္အျပင္ ၄င္းနွင့္အညီ တည္ေဆာက္ထားေသာ လႊတ္ေတာ္မ်ား တိုင္းနွင့္ ျပည္နယ္ အသီးသီး၌ ေပၚေပါက္ေနျပီး ျဖစ္သည္။ ဤသို ့ေသာ ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မွဳမွာ ျမန္မာနိုင္ငံ၌ ယခင္တံုးက တၾကိမ္မွ် မတည္ရွိခဲ့၊ ယခု ေဖၚေဆာင္ဖန္တည္းေပးထားျပီး တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို အာမခံခ်က္
ေပးထား လိုက္ျပီ ဟူ၍ စစ္ေခါင္းေဆာင္သစ္ ေဟာင္းမ်ား၊ ဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္သည့္ လက္ရွိ စစ္အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ထပ္ ခါ တလဲလဲ ထုတ္ေဖၚလာၾက သည္။
သို ့ရာတြင္ အထက္ပါ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေအာက္ တြင္ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးမ်ား မရရွိေသး၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးလည္း မရနိုင္ေသး ဟု အတိအက် ရည္ညႊန္းကာ ထုတ္ေဖၚလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးထြန္းျမင့္သာ အသက္ထင္ရွားရွိေနေသးလွ်င္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ သည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားေတာင္းဆိုလွ်က္ရွိေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးနွင့္ ေျပာင္းျပန္သြားေနသည္ ဟု ထုတ္ေဖၚမည္မွာ ေသခ်ာသေလာက္ ျဖစ္သည္။ ဤသည္နွင့္ ဆက္စပ္၍ မေဟာင္းေသးေသာ သမိုင္းတခ်ိဳ႕ကို ျပန္ ေျပာင္းတင္ျပပါမည္။
၁၉၈၉ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၅)ရက္ေန႕တြင္ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (UNLD) နွင့္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD)ကိုယ္စား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ျပည္ေထာင္ စု တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ကိုယ္စား သဘာပတိအဖြဲ႕၀င္တဦးျဖစ္သူ နိုင္ေငြသိမ္း က (အျခား သမိုင္းေၾကာင္းေနာက္ခံမ်ား အျပင္ ဟူေသာ ဖက္ဒရယ္မူနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍) ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္အား ေအာက္ပါ အတိုင္း ရွင္းျပခဲ့ေၾကာင္းမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေလ့လာရသည္။ [1]
“ကြ်န္ေတာ္တို ့တန္းတူေရးကို ေတာင္းတိုင္း အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ ၁၉၆၁ ခုနွစ္ ေတာင္ၾကီးညီလာခံ မွာ ျပည္နယ္မ်ား ညီညြတ္ေရးအဖြဲ ့ကေတာင္းဆိုတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ထဲမွာ ခြဲထြက္ ဘို႕ မပါပါဘူး။ Federal မူဆိုတာ က ရိုးရုိုးကေလးပါ။ စာအုပ္စာတမ္းေတြ
မွာ ရွိပါတယ္။ ျပေနရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ေစာ ေမာင္ ျဖစ္သြားမွာ စိုးလို ့မျပေတာ့ ပါဘူး။ အဲဒီမွာ ကြ်န္ေတာ္တို ့က ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံ
ေတာ္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု က ခ်ိဳ႕ ယြင္းေနတယ္။ သံုးစြဲဘုိ႕ မသင့္ေတာ္ေတာ့လို ့ျပင္ဆင္ဘို႕ လိုတယ္ ဆိုျပီး အဆိုတင္ပါတယ္။ အဲဒီ အဆိုကို ေထာက္ခံ တာ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္ တိုင္ ပါဘဲ။ ဒါေပမယ့္ အာဏာကို လိုျခင္တဲ့လူေတြက ဒီဟာကို ေတာင္းတာခြဲထြက္ေရး ပါဘဲ လို႕ ဆိုျပီး Federal ကို အဂၤလိပ္လို မေခၚတတ္လို ့လား၊ ဘယ္လိုေၾကာင့္လဲ မသိဘူး။ ဖက္ဒရယ္ဆိုတာ ခြဲထြက္ေရးပါလို႕ သူတို႕က ေအာ္ ၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က ေျပာပါတယ္။ Federal ဆိုတာ ေပါင္းစည္းေရးဘဲ ေခၚပါတယ္လို႕။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေအာက္ပါအတိုင္းျပန္လည္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
“ေစာေစာက သဘာပတိၾကီး ရွင္းျပသြားတဲ့အတိုင္း Federal ဆိုတာကေတာ့ အဂၤလိပ္စကားလံုး တခုဘဲျဖစ္ပါတယ္။ Federal ဆိုတာခြဲေရး မဟုတ္ပါဘူး။ က်မတို ့အားလံုးသိျပီးသားပါ။ ခြဲေရး မဟုတ္ဘူးဆိုတာ က်မတို ့အားလံုးလက္ခံ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Federal ဆိုတာ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ Central Government နဲ ့ Local Government တို ့ အၾကားမွာ ဘယ္လိုအာဏာခြဲရမယ္။ ဒါဟာ Federal ရဲ ့အဓိက ျပသနာဘဲ။ ဒါကို ဆံုးျဖတ္ရပါမယ္။ ေနာက္ျပီး ျပည္ေထာင္စု အစိုးရက ဘယ္ေလာက္ အာဏာယူထားမလဲ။ ဘယ္အာဏာေတြ ယူထားမလဲ။ ျပည္နယ္ အစိုးရက ဘယ္ေလာက္အာဏာယူျပီး ဘယ္လိုအာဏာေတြကို အသံုးျပဳထားမလဲ။ ဒီ ဟာကို ခြဲရမယ္။ ေနာက္ဆံုး Federal ရဲ႕ျပသနာဟာ ဒါဘဲ။ အာဏာကို ဘယ္လိုခြဲမလဲ။ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရနဲ႕ ျပည္နယ္အစိုးရၾကားထဲမွာ ဘယ္လိုေျပ လည္ေအာင္ လုပ္မလဲ ဆိုတာဟာ Federal ရဲ ့အဓိက ျပသနာဘဲ။ အဲဒီေတာ့ Federal လို ့ဘဲ ေခၚေခၚ ဘာလို႕ဘဲ ေခၚေခၚ ျပည္ေထာင္စုၾကီးရဲ႕ အဓိကျပသနာဟာ ဒါဘဲ။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ျပန္လည္ေဆြးေႏြးခ်က္အရ လူထုေခါင္းေဆာင္သည္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ ေဆာက္ပံုစနစ္ကို တစံုတရာေလ့လာထားျပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။ ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအၾကား အာဏာခြဲေ၀ေရးကို အဓိကထား၍ ေထာက္ျပသြားခဲ့သည္။ ယင္းေထာက္ျပခ်က္ မွန္ကန္လွပါသည္။ သို႕ရာတြင္ အေရးၾကီးေသာ အဆင့္ တဆင့္ကို ေက်ာ္ေနသည္။ ယင္းမွာ “တန္းတူေရး” ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံတခုရဲ႕ အဓိက အေျခခံကဘာလဲ ေမးလွ်င္ “ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအၾကား အာဏာခြဲေ၀ ေရး” ဟု ေျဖပါက မွန္ကန္ပါသည္။ သို႕ရာတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ ျပည္ေထာင္စုၾကီးရဲ႕ အဓိက ျပသနာဟာ ဘာလဲ ဟု ေမးလွ်င္ ယင္းသို ့ ေျဖပါက မမွားေသာ္လည္း မျပည့္စံုပါ။ မိမိတို ့ျပည္ေထာင္စုၾကီး၏ အဓိကျပသနာကို တလံုးထဲ ေျဖရလွ်င္ “တန္းတူေရး” ျဖစ္သည္။ အနည္းငယ္ ရွင္းလင္းလွ်င္ “တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားအတြင္း တန္းတူေရး ကို ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင္႕ အညီ နိုင္ငံေရးအရ အာမခံခ်က္ မေပးနိုင္သည့္ ျပသနာ” ဟု ေျဖမွသာ နီးစပ္နိုင္ဘြယ္ ရွိပါသည္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု အသီးသီးအၾကားတြင္ ရရွိသင့္ေသာ “တန္းတူေရး” အခြင့္အေရးဆံုးရွံဳးေနသည္မွာ ျပည္ေထာင္စုၾကီး၏ အဓိက ျပသနာျဖစ္သည္။ ဤသည္ကို သာဓကတရပ္ျဖင့္ ရွင္းပါမည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ၾကည့္ပါ။ တန္းတူေရးကို ျငင္းပယ္ထားသည္။ သို႕ရာတြင္ “ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအၾကား အာဏာခြဲေ၀ေရး” ကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုး ထားသည္။ အာဏာခြဲေ၀ပံုကို သာဓက တခုျပပါမည္။ သဘာ၀ သယံဇာတ ၏ အေရးပါေသာ အစိပ္အပိုင္းျဖစ္သည့္ “သစ္ေတာ” နွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဥပေဒျပဳခြင့္အာဏာကို ျပည္ေထာင္စုက ယူ ထားျပီး ျပည္နယ္မ်ားကို မူ ေက်းရြာထင္းစိုက္ခင္းသာ ေပးထားပါသည္။ “ဒါမတရား ဘူးလို႔ ထင္တယ္။” ဟုေထာက္ျပ လာလွ်င္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ဖန္တည္း ေသာ စစ္ေခါင္းေဆာင္သစ္၊ ေဟာင္းမ်ားနွင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအား မ်က္စိ မွိတ္ ေထာက္ခံေနသူမ်ားက တုန္ ့ျပန္ပါမည္။ “ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာလဲ ခင္ဗ်ားတို ့ ျပည္နယ္ေတြက ကိုယ္စား လွယ္ ေတြ ပါတာဘဲ။ ေက်းရြာထင္းစိုက္ခင္း ေပးထားတာ နဲ ေသးလို႕ ျမိဳ႕နယ္ထင္းစိုက္ခင္း အထိ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြ က တိုးျပီး လိုျခင္တယ္ ဆိုရင္ ဖြဲ႔စည္းပံု ကို ျပင္ဘို ့ၾကိဳးစားၾကေပါ့။” ဟူသည္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုကိုျပင္ရန္ ၾကိဳးစား ပါက၂၀၁၅ ခုနွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲျပီးလွ်င္ ျမိဳ႕နယ္ ထင္းစိုက္ခင္း အထိ၊ ၂၀၂၀ ေရြး ေကာက္ပြဲ ျပီးလွ်င္မူ ျပည္နယ္ ထင္း စိုက္ခင္း အထိ တိုးေပးတာမ်ိဳးေျမွာ္လင့္နိုင္သည္။ ဤနည္း အားျဖင့္သာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ သက္ဆိုးရွည္ ေအာင္ ဆြဲဆန္ ့သြားပါမည္။
“ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအၾကား အာဏာခြဲေ၀ေရး” ဟူသည္ကို ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအားတေျဖးေျဖး ျပင္သည့္နည္းျဖင့္ သာ အဓိကထား ေဖၚေဆာင္သြားလွ်င္ ေနာက္ထပ္ဆယ္စုနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာသြားနိုင္ပါသည္။တိုင္း ရင္းသားမ်ား ေျမွာ္မွန္းသည့္ တန္းတူေရး ကိုေတာ့ ရ နိုင္ ဘြယ္မရွိပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအား ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရာမွာ ပါ၀င္ေသာယူနစ္မ်ား (Constituent Units) ၏ တန္းတူေရး အေျခခံမွ တည္ေဆာက္မထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရာမွာ ပါ၀င္ေသာယူနစ္မ်ား (Constituent Units) ၏ တန္းတူေရး အေျခခံကို ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ ့ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္လည္း ပီျပင္ေအာင္ မေဖၚ ေဆာင္နိုင္ခဲ့ပါ။ ျပည္မနွင့္ ျပည္နယ္မ်ား ဟူေသာ နားလည္မွဳ အေျခခံမ်ိဳးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
၁၉၇၄ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ပို၍ဆိုးသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား အမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ေဒသမ်ားအား တိုင္း ၾကီး ခုနွစ္တိုင္း အျဖစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက သတ္မွတ္ခြဲေ၀ေပးလိုက္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္ တန္းတူေရးမတည္ရွိနိုင္ေတာ့ ဟု တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက သံုးသပ္ ၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျပာခဲ့သည့္ ကရင္တက်ပ္ ျမန္မာ တက်ပ္ ဟူသည့္ မူမွာ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားခဲ့ျပီ၊ ကရင္ တက်ပ္ ရတိုင္း ျမန္မာက ခုနွစ္က်ပ္ရေနျပီဟု ကြယ္လြန္သူ ကရင္အမ်ိဳး သားေခါင္းေဆာင္ ဖဒိုမန္းရွာက ေ၀ဘန္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသည္ တိုင္းၾကီး ခုနွစ္တုိင္း ခြဲေ၀မွဳကို ဆက္လက္က်င့္ သံုးထားသည္။ ထို ့အျပင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးအမ်ားစုေနထိုင္ရာ ျမန္မာနိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းေဒသၾကီး၏ အစိပ္ အပိုင္းတရပ္သာ ျဖစ္သည့္ ပ်ဥ္းမနားနယ္ေျမတ၀ိုက္ (ယခု ေနျပည္ေတာ္ဟု သတ္မွတ္ထားသည့္ နယ္ေျမ) ကိုပါ ျပည္ ေထာင္စုဖြဲ႕စည္းရာမွာပါ၀င္သည့္ ေနာက္ထပ္ ယူနစ္တခုအျဖစ္ ထပ္တိုးသတ္မွတ္လိုက္ျပန္သည္။ ဖဒိုမန္းရွာ၏ စကား အရ ဆိုပါက တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးတစုျခင္းစီက တက်ပ္ရတိုင္း ျမန္မာလူမ်ိဳးက ရွစ္က်ပ္ရေနျပီျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရာ၌ တန္းတူေရးမွာ အေျခခံကထဲကပင္ ေပ်ာက္ကြယ္ ေနျပီး ျဖစ္ သျဖင့္ ဤဖြဲ႕စည္းမွဳအေပၚအေျခခံ၍ ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ားအၾကား မည္မွ်ပင္ အာဏာခြဲေ၀ မွဳမ်ား တိုးခ်ဲ႕က်င့္သံုးဦးေတာ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားေျမွာ္မွန္းသည့္ တန္းတူေရးကို ရနိုင္ဘြယ္ မရွိပါ။
၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ျမန္မာလူမ်ိဳးက ရွစ္က်ပ္ရေနျပီဟု ဆိုသျဖင့္ တကယ္တန္းရဦးေတာ့ ျမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ား ၀မ္းမသာ သင့္ ပါ။ သင့္တင့္မွ်တသည့္အေျခခံမွ တန္းတူေရးကို မေဖၚေဆာင္နိုင္လွ်င္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္း ေရး ရနိုင္စရာအေၾကာင္း မရွိသျဖင့္ တတိုင္းျပည္လံုး ဆင္းရဲတြင္း ဆက္နက္ေနမည္သာျဖစ္သည္။ ကုိယ္က်င့္တရား အရလည္း မသင့္ေတာ္။ လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒကို က်င့္သံုးရာ
ေရာက္ျပီး မိမိေအာက္ လူဦးေရ ေလ်ာ့နည္းေသာ အျခားတိုင္း ရင္းသားမ်ား အေပၚ မတရားျပဳက်င့္ရာက်ပါသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားက ရွစ္က်ပ္ရသည္ ဟူသည္မွာလည္း စင္စစ္ အားျဖင့္မူ လူထုက ရျခင္းမဟုတ္ပါ။ စစ္အာဏာရွင္မ်ားနွင့္ ၄င္းတို႕၏ လက္ေ၀ခံမ်ားသာ ရရွိျပီး ၾကိၾကိတက္ ခ်မ္းသာ ေနၾကသည္ကို ေတြ ့နုိင္ပါသည္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးခ်ိန္မွ စတြက္လွ်င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးအေျခခံလူထုမ်ားမွာမူ အျခားျမန္မာ မဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူပင္ အဆင္းရဲတြင္း အနက္ဆံုးအေျခအေနသို ့ဆိုက္ေရာက္ေနပါသည္။
တခ်ိန္တည္း၌ ျမန္မာမဟုတ္ေသာ အျခားတုိင္းရင္းသားမ်ားကလည္း အၾကြင္းမဲ့တန္းတူေရး ကို ေတာင္းေနသည္ဟုု မိမိ နားမလည္ပါ။ ဆိုလိုသည္မွာ လူဦးေ၇နည္းသည္ျဖစ္ေစ၊ မ်ားသည္ျဖစ္ေစ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရာမွာ ပါ၀င္ေသာ ယူနစ္မ်ားအၾကား နင္တက်ပ္၊ ငါတက်ပ္ အကုန္လံုးတက်ပ္စီျဖင့္သာ ခြဲေ၀ရမည္ဟု ဆိုလိုရင္းမဟုတ္ပါ။ ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႕၀င္ျပည္နယ္မ်ားအၾကား တန္းတူေရးအေျခခံေပၚ၌ ျပည္ေထာင္စု ကို ဖြဲ႕စည္းျပီး နိုင္ငံေရးအရ တန္းတူ ပါ၀င္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ခြင့္ကိုသာ ေတာင္းဆိုေနၾကသည္ဟု နားလည္ပါသည္။ လုိအပ္လွ်င္ အက်ယ္ကို ေနာက္ထပ္ ေဆာင္းပါး တခု၌ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးပါမည္။
“ဒီိမိုကေရစီေရးတိုက္ပြဲမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားရဲ႕တန္းတူေရးဟာ အေရွ႕က မသြားသင့္ဘူးဆိုတာ နားလည္ပါ တယ္။ တဆက္တည္း သြားရမယ္လို ့ေျပာတာပါ။” ဟူ၍ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ သဘာပတိ နိုင္ေငြသိမ္း က တိုက္တြန္းသြား ခဲ့သည္။ ယင္းမွာ သင့္ျမတ္ေလွ်ာ္ကန္လွပါသည္။ ဤတိုက္တြန္းခ်က္ ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ယေန႕အခ်ိန္တြင္ အျမန္ဆံုး စတင္ေဖၚေဆာင္လိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္ ရသည္။ ယင္း သို႕ဆိုလွ်င္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ သြားနိုင္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရာမွာပါ၀င္ေသာ ယူနစ္မ်ား၏ တန္းတူမွဳ အေျခခံမွစ၍ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အား ျပင္ဆင္ရန္ၾကိဳးပမ္းသြား လိမ့္မည္လား ဟူ၍ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေနၾကမည္ဟု ယူဆပါသည္။
ဇူလိုင္လ (၂၀) ရက္ ၂၀၁၂ ခုနွစ္
[1] ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူလက္တြဲေနထိုင္ေရး ၀ါဒမွသည္ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စု စနစ္ဆီသို ့။ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ သမိုင္း၀င္မွတ္တမ္းမ်ား၊ ဆလိုင္းလ်န္မွဳန္းဆာေခါင္း စုေဆာင္း တင္ျပသည္။ စာမ်က္နွာ (၃၄)
စစ္အစိုးရတည္ေထာင္ထားေသာ လႊတ္ေတာ္အတြင္းတြင္ တိုင္းရင္းသားေရးရာမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ က မၾကာခင္ ေဆြးေႏြးေျပာၾကားလိမ့္မည္ ဟူေသာသတင္းထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။ ဤတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ သည္ တိုင္းရင္းသားေရးရာမ်ားကို မည္သည့္အေျခခံမွေန၍ စတင္ကိုင္တြယ္ေတာ့မည္နည္း၊ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရးနွင့္ ဆက္စပ္ေတာ့မည္လား ဟူ၍ လူထု အေနျဖင့္ သိျခင္ၾကေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ျပီးခဲ့သည့္ ၾကား ျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၌ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒအား ျပင္ဆင္သြားမည္ဟူ၍ လူထုအား မဲဆြယ္ကတိျပဳခဲ့ေသာ္ လည္း ဖြဲ႕စည္းပံု၏ မည္သည့္ အပိုင္းက႑ကို ျပင္ဆင္သြားမည္ဟူ၍ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အေနျဖင့္ တိတိ က်က် ထုတ္ျပန္ေၾကျငာသည္ကို မေတြ႕ရေသးပါ။
၂၀၁၂ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၅ ရက္ေန႕တြင္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ဒီမိုကေ၇စီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ရခိုင္ ဒီမိုကေ၇စီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ မြန္ ဒီမို ကေ၇စီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ဇိုမီး ဒီမိုကေ၇စီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္၊ ကရင္အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ ကြန္ဂရက္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ အမ်ိဳးသား ဒီမို ကေရစီ ကြန္ဂရက္၊ ခ်င္း တိုးတက္ေရးပါတီ အစရွိေသာ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ား စည္းေ၀းျပီးတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား အခြင့္အေရး အေျခခံ အရင္းအျမစ္သည္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပံုစံမက်မွဳ အေပၚမွာ မူတည္ေၾကာင္း၊ သို ့ျဖစ္၍ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပဳျပင္လိုက္ျခင္းက သာလွ်င္ ျပသနာအရပ္ရပ္ကို ေျဖရွင္းရာေရာက္မည္ဟု အားလံုးက သေဘာတူ ဆံုးျဖတ္ေၾကာင္းျဖင့္ ေရးသားကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ ေပးပို ့ခဲ့သည္ ဟု သိရသည္။
စင္စစ္အားျဖင့္မူ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ဤသေဘာထားထုတ္ေဖၚခ်က္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ယခုမွ သာ ၾကားသိရသည့္ အသစ္အဆန္း မဟုတ္ပါ။ လြန္ခဲ့ေသာ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကထဲက ရွင္းရွင္းလင္းလင္းၾကားသိခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။ ေတာင္ၾကီး ဦးထြန္းျမင့္ ဆိုေသာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမွာ ၁၉၆၁ ခုနွစ္ေတာင္ၾကီးညီလာခံ၌ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးကို ဦးေဆာင္တင္ သြင္းခဲ့သူျဖစ္သည့္အျပင္ ကမာၻေပၚရွိနိုင္ငံမ်ား၏ ဖြဲ႕စည္း ပံုအေျခခံ ဥပေဒအေတာ္ မ်ားမ်ားကို ေလ့လာျပီး ဖက္ဒရယ္အေျခခံမွ ရွင္းျပနိုင္သူျဖစ္သည္။ ေတာင္ၾကီး ဦးထြန္းျမင့္ မွာ ရွမ္း တိုင္းရင္းသား မ်ား သာမက ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ဦးတည္လွဳပ္ရွားေနၾကေသာ အျခား တိုင္းရင္းသားေခါင္း ေဆာင္မ်ား၊ အဖြဲ ့အစည္းမ်ား အားလံုးနီးပါးကပါ ေလးစားရသူျဖစ္သည္။ ယခုေတာ့ ကြယ္ လြန္သြားရွာ ပါျပီ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ရွမ္းျပည္စည္းရံုးေရးခရီးစဥ္အတြင္း ေတာင္ၾကီးျမိဳ ့ကိုေရာက္ခဲ့ရာ ဦးထြန္းျမင့္က“ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္၊ ခင္ဗ်ား ရဲ႕ဖခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ရွိတံုးကလိုဘဲ ရွမ္းျပည္ကို ခင္ဗ်ားလဲေရာက္လာျပန္ျပီ။ ျပည္ေထာင္ စု တည္ေဆာက္ေရး နဲ ့ပတ္သက္ျပီး နိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ပါတီ အဖြဲ ့အစည္းေတြရဲ႕ ကတိစကား ေတြကိုေတာ့ တန္ဘိုး ထားပါရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ သူတို ့ေတြက တည္ျမဲၾက တာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ ေဆာက္ေရးအေပၚမွာ အေျခခံျပီး ကြ်န္ေတာ္တို ့တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္ အေရး ေတြကို ဖြဲ႕ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ နဲ႕အညီ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးတာကို လိုျခင္တယ္။” ဟုေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ေလ့လာရသည္။
ေတာင္ၾကီး ဦးထြန္းျမင့္ေျပာၾကားခဲ့သည့္ စကားမ်ိဳးကိုပင္ လက္ရွိတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာၾကားလွ်က္ ရွိျပန္ပါျပီ။ ေတာင္ၾကီး ဦးထြန္းျမင့္ နွင့္ ယခုလက္ရွိတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္ ကြာျခားမွဳေတာ့ ရွိသည္။ ယင္းမွာ ေတာင္ၾကီး ဦးထြန္းျမင့္ အသက္ထင္ရွားရွိစဥ္က ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ မေပၚေသးပါ။ ယခု ၂၀၀၈ ဖြဲ ့ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒေပၚျပီးျဖစ္သည့္အျပင္ ၄င္းနွင့္အညီ တည္ေဆာက္ထားေသာ လႊတ္ေတာ္မ်ား တိုင္းနွင့္ ျပည္နယ္ အသီးသီး၌ ေပၚေပါက္ေနျပီး ျဖစ္သည္။ ဤသို ့ေသာ ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မွဳမွာ ျမန္မာနိုင္ငံ၌ ယခင္တံုးက တၾကိမ္မွ် မတည္ရွိခဲ့၊ ယခု ေဖၚေဆာင္ဖန္တည္းေပးထားျပီး တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို အာမခံခ်က္
ေပးထား လိုက္ျပီ ဟူ၍ စစ္ေခါင္းေဆာင္သစ္ ေဟာင္းမ်ား၊ ဦးသိန္းစိန္ဦးေဆာင္သည့္ လက္ရွိ စစ္အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားက ထပ္ ခါ တလဲလဲ ထုတ္ေဖၚလာၾက သည္။
သို ့ရာတြင္ အထက္ပါ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ေအာက္ တြင္ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးမ်ား မရရွိေသး၊ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးလည္း မရနိုင္ေသး ဟု အတိအက် ရည္ညႊန္းကာ ထုတ္ေဖၚလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ဦးထြန္းျမင့္သာ အသက္ထင္ရွားရွိေနေသးလွ်င္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ သည္ တိုင္းရင္းသားမ်ားေတာင္းဆိုလွ်က္ရွိေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရးနွင့္ ေျပာင္းျပန္သြားေနသည္ ဟု ထုတ္ေဖၚမည္မွာ ေသခ်ာသေလာက္ ျဖစ္သည္။ ဤသည္နွင့္ ဆက္စပ္၍ မေဟာင္းေသးေသာ သမိုင္းတခ်ိဳ႕ကို ျပန္ ေျပာင္းတင္ျပပါမည္။
၁၉၈၉ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လ (၁၅)ရက္ေန႕တြင္ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (UNLD) နွင့္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD)ကိုယ္စား ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ျပည္ေထာင္ စု တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ကိုယ္စား သဘာပတိအဖြဲ႕၀င္တဦးျဖစ္သူ နိုင္ေငြသိမ္း က (အျခား သမိုင္းေၾကာင္းေနာက္ခံမ်ား အျပင္ ဟူေသာ ဖက္ဒရယ္မူနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍) ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္အား ေအာက္ပါ အတိုင္း ရွင္းျပခဲ့ေၾကာင္းမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေလ့လာရသည္။ [1]
“ကြ်န္ေတာ္တို ့တန္းတူေရးကို ေတာင္းတိုင္း အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီး ရွိပါတယ္။ ၁၉၆၁ ခုနွစ္ ေတာင္ၾကီးညီလာခံ မွာ ျပည္နယ္မ်ား ညီညြတ္ေရးအဖြဲ ့ကေတာင္းဆိုတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ထဲမွာ ခြဲထြက္ ဘို႕ မပါပါဘူး။ Federal မူဆိုတာ က ရိုးရုိုးကေလးပါ။ စာအုပ္စာတမ္းေတြ
မွာ ရွိပါတယ္။ ျပေနရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ေစာ ေမာင္ ျဖစ္သြားမွာ စိုးလို ့မျပေတာ့ ပါဘူး။ အဲဒီမွာ ကြ်န္ေတာ္တို ့က ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံ
ေတာ္ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု က ခ်ိဳ႕ ယြင္းေနတယ္။ သံုးစြဲဘုိ႕ မသင့္ေတာ္ေတာ့လို ့ျပင္ဆင္ဘို႕ လိုတယ္ ဆိုျပီး အဆိုတင္ပါတယ္။ အဲဒီ အဆိုကို ေထာက္ခံ တာ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္ တိုင္ ပါဘဲ။ ဒါေပမယ့္ အာဏာကို လိုျခင္တဲ့လူေတြက ဒီဟာကို ေတာင္းတာခြဲထြက္ေရး ပါဘဲ လို႕ ဆိုျပီး Federal ကို အဂၤလိပ္လို မေခၚတတ္လို ့လား၊ ဘယ္လိုေၾကာင့္လဲ မသိဘူး။ ဖက္ဒရယ္ဆိုတာ ခြဲထြက္ေရးပါလို႕ သူတို႕က ေအာ္ ၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က ေျပာပါတယ္။ Federal ဆိုတာ ေပါင္းစည္းေရးဘဲ ေခၚပါတယ္လို႕။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေအာက္ပါအတိုင္းျပန္လည္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
“ေစာေစာက သဘာပတိၾကီး ရွင္းျပသြားတဲ့အတိုင္း Federal ဆိုတာကေတာ့ အဂၤလိပ္စကားလံုး တခုဘဲျဖစ္ပါတယ္။ Federal ဆိုတာခြဲေရး မဟုတ္ပါဘူး။ က်မတို ့အားလံုးသိျပီးသားပါ။ ခြဲေရး မဟုတ္ဘူးဆိုတာ က်မတို ့အားလံုးလက္ခံ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Federal ဆိုတာ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ Central Government နဲ ့ Local Government တို ့ အၾကားမွာ ဘယ္လိုအာဏာခြဲရမယ္။ ဒါဟာ Federal ရဲ ့အဓိက ျပသနာဘဲ။ ဒါကို ဆံုးျဖတ္ရပါမယ္။ ေနာက္ျပီး ျပည္ေထာင္စု အစိုးရက ဘယ္ေလာက္ အာဏာယူထားမလဲ။ ဘယ္အာဏာေတြ ယူထားမလဲ။ ျပည္နယ္ အစိုးရက ဘယ္ေလာက္အာဏာယူျပီး ဘယ္လိုအာဏာေတြကို အသံုးျပဳထားမလဲ။ ဒီ ဟာကို ခြဲရမယ္။ ေနာက္ဆံုး Federal ရဲ႕ျပသနာဟာ ဒါဘဲ။ အာဏာကို ဘယ္လိုခြဲမလဲ။ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရနဲ႕ ျပည္နယ္အစိုးရၾကားထဲမွာ ဘယ္လိုေျပ လည္ေအာင္ လုပ္မလဲ ဆိုတာဟာ Federal ရဲ ့အဓိက ျပသနာဘဲ။ အဲဒီေတာ့ Federal လို ့ဘဲ ေခၚေခၚ ဘာလို႕ဘဲ ေခၚေခၚ ျပည္ေထာင္စုၾကီးရဲ႕ အဓိကျပသနာဟာ ဒါဘဲ။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ျပန္လည္ေဆြးေႏြးခ်က္အရ လူထုေခါင္းေဆာင္သည္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ ေဆာက္ပံုစနစ္ကို တစံုတရာေလ့လာထားျပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။ ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအၾကား အာဏာခြဲေ၀ေရးကို အဓိကထား၍ ေထာက္ျပသြားခဲ့သည္။ ယင္းေထာက္ျပခ်က္ မွန္ကန္လွပါသည္။ သို႕ရာတြင္ အေရးၾကီးေသာ အဆင့္ တဆင့္ကို ေက်ာ္ေနသည္။ ယင္းမွာ “တန္းတူေရး” ျဖစ္သည္။
ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံတခုရဲ႕ အဓိက အေျခခံကဘာလဲ ေမးလွ်င္ “ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအၾကား အာဏာခြဲေ၀ ေရး” ဟု ေျဖပါက မွန္ကန္ပါသည္။ သို႕ရာတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံ ျပည္ေထာင္စုၾကီးရဲ႕ အဓိက ျပသနာဟာ ဘာလဲ ဟု ေမးလွ်င္ ယင္းသို ့ ေျဖပါက မမွားေသာ္လည္း မျပည့္စံုပါ။ မိမိတို ့ျပည္ေထာင္စုၾကီး၏ အဓိကျပသနာကို တလံုးထဲ ေျဖရလွ်င္ “တန္းတူေရး” ျဖစ္သည္။ အနည္းငယ္ ရွင္းလင္းလွ်င္ “တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ားအတြင္း တန္းတူေရး ကို ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင္႕ အညီ နိုင္ငံေရးအရ အာမခံခ်က္ မေပးနိုင္သည့္ ျပသနာ” ဟု ေျဖမွသာ နီးစပ္နိုင္ဘြယ္ ရွိပါသည္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု အသီးသီးအၾကားတြင္ ရရွိသင့္ေသာ “တန္းတူေရး” အခြင့္အေရးဆံုးရွံဳးေနသည္မွာ ျပည္ေထာင္စုၾကီး၏ အဓိက ျပသနာျဖစ္သည္။ ဤသည္ကို သာဓကတရပ္ျဖင့္ ရွင္းပါမည္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ၾကည့္ပါ။ တန္းတူေရးကို ျငင္းပယ္ထားသည္။ သို႕ရာတြင္ “ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအၾကား အာဏာခြဲေ၀ေရး” ကို လက္ေတြ႔က်င့္သံုး ထားသည္။ အာဏာခြဲေ၀ပံုကို သာဓက တခုျပပါမည္။ သဘာ၀ သယံဇာတ ၏ အေရးပါေသာ အစိပ္အပိုင္းျဖစ္သည့္ “သစ္ေတာ” နွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဥပေဒျပဳခြင့္အာဏာကို ျပည္ေထာင္စုက ယူ ထားျပီး ျပည္နယ္မ်ားကို မူ ေက်းရြာထင္းစိုက္ခင္းသာ ေပးထားပါသည္။ “ဒါမတရား ဘူးလို႔ ထင္တယ္။” ဟုေထာက္ျပ လာလွ်င္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ဖန္တည္း ေသာ စစ္ေခါင္းေဆာင္သစ္၊ ေဟာင္းမ်ားနွင့္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအား မ်က္စိ မွိတ္ ေထာက္ခံေနသူမ်ားက တုန္ ့ျပန္ပါမည္။ “ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာလဲ ခင္ဗ်ားတို ့ ျပည္နယ္ေတြက ကိုယ္စား လွယ္ ေတြ ပါတာဘဲ။ ေက်းရြာထင္းစိုက္ခင္း ေပးထားတာ နဲ ေသးလို႕ ျမိဳ႕နယ္ထင္းစိုက္ခင္း အထိ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ေတြ က တိုးျပီး လိုျခင္တယ္ ဆိုရင္ ဖြဲ႔စည္းပံု ကို ျပင္ဘို ့ၾကိဳးစားၾကေပါ့။” ဟူသည္မ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ဖြဲ႕စည္းပံုကိုျပင္ရန္ ၾကိဳးစား ပါက၂၀၁၅ ခုနွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲျပီးလွ်င္ ျမိဳ႕နယ္ ထင္းစိုက္ခင္း အထိ၊ ၂၀၂၀ ေရြး ေကာက္ပြဲ ျပီးလွ်င္မူ ျပည္နယ္ ထင္း စိုက္ခင္း အထိ တိုးေပးတာမ်ိဳးေျမွာ္လင့္နိုင္သည္။ ဤနည္း အားျဖင့္သာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ သက္ဆိုးရွည္ ေအာင္ ဆြဲဆန္ ့သြားပါမည္။
“ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္မ်ားအၾကား အာဏာခြဲေ၀ေရး” ဟူသည္ကို ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအားတေျဖးေျဖး ျပင္သည့္နည္းျဖင့္ သာ အဓိကထား ေဖၚေဆာင္သြားလွ်င္ ေနာက္ထပ္ဆယ္စုနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာသြားနိုင္ပါသည္။တိုင္း ရင္းသားမ်ား ေျမွာ္မွန္းသည့္ တန္းတူေရး ကိုေတာ့ ရ နိုင္ ဘြယ္မရွိပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအား ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရာမွာ ပါ၀င္ေသာယူနစ္မ်ား (Constituent Units) ၏ တန္းတူေရး အေျခခံမွ တည္ေဆာက္မထားေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရာမွာ ပါ၀င္ေသာယူနစ္မ်ား (Constituent Units) ၏ တန္းတူေရး အေျခခံကို ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖြဲ ့ စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္လည္း ပီျပင္ေအာင္ မေဖၚ ေဆာင္နိုင္ခဲ့ပါ။ ျပည္မနွင့္ ျပည္နယ္မ်ား ဟူေသာ နားလည္မွဳ အေျခခံမ်ိဳးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ခဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
၁၉၇၄ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ပို၍ဆိုးသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား အမ်ားစု ေနထိုင္သည့္ ေဒသမ်ားအား တိုင္း ၾကီး ခုနွစ္တိုင္း အျဖစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္းက သတ္မွတ္ခြဲေ၀ေပးလိုက္သည္။ ထို ့ေၾကာင့္ တန္းတူေရးမတည္ရွိနိုင္ေတာ့ ဟု တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက သံုးသပ္ ၾကသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျပာခဲ့သည့္ ကရင္တက်ပ္ ျမန္မာ တက်ပ္ ဟူသည့္ မူမွာ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားခဲ့ျပီ၊ ကရင္ တက်ပ္ ရတိုင္း ျမန္မာက ခုနွစ္က်ပ္ရေနျပီဟု ကြယ္လြန္သူ ကရင္အမ်ိဳး သားေခါင္းေဆာင္ ဖဒိုမန္းရွာက ေ၀ဘန္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ ့စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒသည္ တိုင္းၾကီး ခုနွစ္တုိင္း ခြဲေ၀မွဳကို ဆက္လက္က်င့္ သံုးထားသည္။ ထို ့အျပင္ ျမန္မာလူမ်ိဳးအမ်ားစုေနထိုင္ရာ ျမန္မာနိုင္ငံ အလယ္ပိုင္းေဒသၾကီး၏ အစိပ္ အပိုင္းတရပ္သာ ျဖစ္သည့္ ပ်ဥ္းမနားနယ္ေျမတ၀ိုက္ (ယခု ေနျပည္ေတာ္ဟု သတ္မွတ္ထားသည့္ နယ္ေျမ) ကိုပါ ျပည္ ေထာင္စုဖြဲ႕စည္းရာမွာပါ၀င္သည့္ ေနာက္ထပ္ ယူနစ္တခုအျဖစ္ ထပ္တိုးသတ္မွတ္လိုက္ျပန္သည္။ ဖဒိုမန္းရွာ၏ စကား အရ ဆိုပါက တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးတစုျခင္းစီက တက်ပ္ရတိုင္း ျမန္မာလူမ်ိဳးက ရွစ္က်ပ္ရေနျပီျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရာ၌ တန္းတူေရးမွာ အေျခခံကထဲကပင္ ေပ်ာက္ကြယ္ ေနျပီး ျဖစ္ သျဖင့္ ဤဖြဲ႕စည္းမွဳအေပၚအေျခခံ၍ ျပည္ေထာင္စု နွင့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မ်ားအၾကား မည္မွ်ပင္ အာဏာခြဲေ၀ မွဳမ်ား တိုးခ်ဲ႕က်င့္သံုးဦးေတာ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားေျမွာ္မွန္းသည့္ တန္းတူေရးကို ရနိုင္ဘြယ္ မရွိပါ။
၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ျမန္မာလူမ်ိဳးက ရွစ္က်ပ္ရေနျပီဟု ဆိုသျဖင့္ တကယ္တန္းရဦးေတာ့ ျမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ား ၀မ္းမသာ သင့္ ပါ။ သင့္တင့္မွ်တသည့္အေျခခံမွ တန္းတူေရးကို မေဖၚေဆာင္နိုင္လွ်င္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္း ေရး ရနိုင္စရာအေၾကာင္း မရွိသျဖင့္ တတိုင္းျပည္လံုး ဆင္းရဲတြင္း ဆက္နက္ေနမည္သာျဖစ္သည္။ ကုိယ္က်င့္တရား အရလည္း မသင့္ေတာ္။ လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒကို က်င့္သံုးရာ
ေရာက္ျပီး မိမိေအာက္ လူဦးေရ ေလ်ာ့နည္းေသာ အျခားတိုင္း ရင္းသားမ်ား အေပၚ မတရားျပဳက်င့္ရာက်ပါသည္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားက ရွစ္က်ပ္ရသည္ ဟူသည္မွာလည္း စင္စစ္ အားျဖင့္မူ လူထုက ရျခင္းမဟုတ္ပါ။ စစ္အာဏာရွင္မ်ားနွင့္ ၄င္းတို႕၏ လက္ေ၀ခံမ်ားသာ ရရွိျပီး ၾကိၾကိတက္ ခ်မ္းသာ ေနၾကသည္ကို ေတြ ့နုိင္ပါသည္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးခ်ိန္မွ စတြက္လွ်င္ ျမန္မာလူမ်ိဳးအေျခခံလူထုမ်ားမွာမူ အျခားျမန္မာ မဟုတ္သည့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား နည္းတူပင္ အဆင္းရဲတြင္း အနက္ဆံုးအေျခအေနသို ့ဆိုက္ေရာက္ေနပါသည္။
တခ်ိန္တည္း၌ ျမန္မာမဟုတ္ေသာ အျခားတုိင္းရင္းသားမ်ားကလည္း အၾကြင္းမဲ့တန္းတူေရး ကို ေတာင္းေနသည္ဟုု မိမိ နားမလည္ပါ။ ဆိုလိုသည္မွာ လူဦးေ၇နည္းသည္ျဖစ္ေစ၊ မ်ားသည္ျဖစ္ေစ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရာမွာ ပါ၀င္ေသာ ယူနစ္မ်ားအၾကား နင္တက်ပ္၊ ငါတက်ပ္ အကုန္လံုးတက်ပ္စီျဖင့္သာ ခြဲေ၀ရမည္ဟု ဆိုလိုရင္းမဟုတ္ပါ။ ျပည္ေထာင္စု အဖြဲ႕၀င္ျပည္နယ္မ်ားအၾကား တန္းတူေရးအေျခခံေပၚ၌ ျပည္ေထာင္စု ကို ဖြဲ႕စည္းျပီး နိုင္ငံေရးအရ တန္းတူ ပါ၀င္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ခြင့္ကိုသာ ေတာင္းဆိုေနၾကသည္ဟု နားလည္ပါသည္။ လုိအပ္လွ်င္ အက်ယ္ကို ေနာက္ထပ္ ေဆာင္းပါး တခု၌ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးပါမည္။
“ဒီိမိုကေရစီေရးတိုက္ပြဲမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားရဲ႕တန္းတူေရးဟာ အေရွ႕က မသြားသင့္ဘူးဆိုတာ နားလည္ပါ တယ္။ တဆက္တည္း သြားရမယ္လို ့ေျပာတာပါ။” ဟူ၍ ျပည္ေထာင္စုတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ သဘာပတိ နိုင္ေငြသိမ္း က တိုက္တြန္းသြား ခဲ့သည္။ ယင္းမွာ သင့္ျမတ္ေလွ်ာ္ကန္လွပါသည္။ ဤတိုက္တြန္းခ်က္ ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနျဖင့္ ယေန႕အခ်ိန္တြင္ အျမန္ဆံုး စတင္ေဖၚေဆာင္လိမ့္မည္ဟု ေျမွာ္လင့္ ရသည္။ ယင္း သို႕ဆိုလွ်င္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ သြားနိုင္ေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႕စည္းရာမွာပါ၀င္ေသာ ယူနစ္မ်ား၏ တန္းတူမွဳ အေျခခံမွစ၍ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အား ျပင္ဆင္ရန္ၾကိဳးပမ္းသြား လိမ့္မည္လား ဟူ၍ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေနၾကမည္ဟု ယူဆပါသည္။
ဇူလိုင္လ (၂၀) ရက္ ၂၀၁၂ ခုနွစ္
[1] ျငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူလက္တြဲေနထိုင္ေရး ၀ါဒမွသည္ စစ္မွန္ေသာ ျပည္ေထာင္စု စနစ္ဆီသို ့။ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ သမိုင္း၀င္မွတ္တမ္းမ်ား၊ ဆလိုင္းလ်န္မွဳန္းဆာေခါင္း စုေဆာင္း တင္ျပသည္။ စာမ်က္နွာ (၃၄)
No comments:
Post a Comment
mr.kyaingtun@gmail.com