Ancient Karen Zhao

Ancient Karen Zhao

ကရင့္သမိုင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အေနာက္တိုင္း သမိုင္းသုေတသီတခိ်ဳ႕၏သံုးသပ္ခ်က္အရ ကရင္လူမ်ဳိးသည္ဗုဒၶဘုရားမပြင့္မီွ ၇၃၃ႏွစ္( ႏွစ္ေပါင္း ၃၅၀၀ ခန္႔က)

တရုတ္ျပည္ေတာင္ပိုင္းသို႔ေရာက္လာၾကသည့္ (Zhao)လူမ်ဳိးစုမွဆင္းသက္လာသည္ဟုဆိုသည္။

ဗုဒၶမပြင့္မွီ ၆၃၃ ႏွစ္မွ ဗုဒၶသကၠရာဇ္ ၂၀၇အထိ ႀကီးက်ယ္ခန္းနားေသာလူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ခဲ့သည္။ တရုတ္မင္းဆက္မ်ားအင္အားေကာင္းလာေသာအခါ ကရင့္ေဒသႀကီးအားက်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္သျဖင့္ယန္စီက်န္ျမစ္ေၾကာင္းတေလၽွာက္ေရႊ႕ေျပာင္းလာၾကရာ နန္ခ်ဳိ ထီးနန္းႏိုင္ငံသား "တိုင္း"လူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္စစ္ပြဲမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ နန္ခ်ဳိ ပိုင္ေဒသမ်ားတြင္အေျခခ်ရန္အခြင့္မသာသျဖင့္ပိုင္ရွင္မဲ့ေတာင္ပိုင္းေဒသျဖစ္ေသာ လက္ရွိကာလတြင္ ျမန္မာျပည္ ျဖစ္ေနသည့္ ေဒသႏွင့္ထိုင္းနယ္စပ္ေတာေတာင္ေဒသမ်ားသို႔ဆက္လက္ေျပာင္းေရႊ႕လာၾကသည္။ 

(ထိုင္းတကၠသိုလ္အဆင့္ 

သင္ရိုးညႊန္းတန္းပါကရင္လူမ်ဳိးတို႔၏ ဇစ္ျမစ္ေလ့လာေရးက႑မွသမိုင္းသုေတသီ "ဘြန္ေခၽြ႕စရီစဝပ္" ျပဳစုသည့္ "ထိုင္းရွိေတာင္ေပၚလူမ်ဳိးမ်ား" စာတမ္းမွ ေကာက္ႏႈတ္သည္။)

Karen before the reign of Lanna .. လန္းနာထီးနန္းမတိုင္မီ ကရင္လူမ်ဳိး ..

Karen before the reign of Lanna ..

လန္းနာထီးနန္းမတိုင္မီ ကရင္လူမ်ဳိး ..

(ဗုဒၶသကၠရာဇ္၂၄၉၆ခုတြင္ ဒုတိယအႀကိမ္ပံုႏွိပ္ေသာ ထိုင္းရာဇဝင္ (Thai chronicles) မွ ခ်ဳပ္ႏႈတ္သည္)

လာအိုလူမ်ဳိးျဖစ္ေပၚလာစကာလက"ယိုႏုတ္"ေခၚ "ယြန္" ေခၚ "စင္ဟနဝတီ" သည္ လန္းနာ၏ တိုင္းေသႀကီးတခုျဖစ္သည္။ Holt Samule Hallet ၏ခရီးစဥ္မွတ္တမ္းတစ္ခုျဖစ္သည့္ "ရွမ္းတို႔၏သမိုင္းပံုၾကမ္း" (Historycal sketch of the Shans) ၌ "ယိုႏုတ္" တြင္ ကရင္လူမ်ဳိးလြမ္းမိုးခဲ့ဘူးၿပီး"ယြန္" သို႔မဟုတ္"ယန္"သည္ ကရင္လူမ်ဳိးျဖစ္သည္ဟုေဖာ္ျပထားသည္။ ဗမာအေခၚအရ "ဂၽြန္း" (Jung) လူမ်ဳိးျဖစ္၍ တရုတ္ေရွးေဟာင္းမူလအေခၚအရ "Jung" သည္ ယူနန္ျပည္နယ္၏အမည္ျဖစ္ကာ "ေတာင္အရပ္ကမိုးတိမ္" ဟုအဓိပၸါယ္ရသည္။ ဗုဒၶသကၠရာဇ္အစပိုင္းတြင္တရုတ္-နန္ခ်ဳိျပည္စစ္ပြဲကာလမ်ားအတြင္းနန္ခ်ိဳျပည္သားမ်ားသည္ "ယုိႏုတ္" သို႔တိမ္းေရွာင္လာၾကသည္။ "ယိုႏုတ္" တြင္ေနာက္လိုက္ဗိုလ္ပါေျမာက္မ်ားစြာရွိေသာ ကရင္ (ယန္လူမ်ဳိး) ဘုရင္၏အုပ္ခ်ဳပ္မႈအရိပ္အဝါသေအာက္တြင္နန္ခ်ဳိသားတို႔ခိုလႈံခဲ့ၾကသည္။ကရင္ဘုရင္က နန္ခ်ဳိစစ္ေျပးမ်ားကို ၿမိဳ႕ရြာမ်ားတည္ေထာင္အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္ေပးခဲ့သျဖင့္နန္ခ်ဳိသားမ်ားက မိန္းရြန္႔ ခ်င္းစဲန္း မိန္းလဲႏွင့္မိန္းခ်န္းဖိုက္ၿမိဳ႕မ်ားကိုထူေထာင္ၿပီးအေျခခ်ေနထိုင္ၾကသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ နန္ခ်ဳိစစ္ေဘးေရွာင္မ်ား၏လူဦးေရအင္အားသည္ေဒသခံကရင္(ယန္းလူမ်ဳိး)ထက္မ်ားျပားလာသျဖင့္ ျပည္ပိုင္လူမ်ဳိးအျဖစ္တက္လွမ္းႏိုင္ရန္ မိမိတို႔တည္ေထာင္ထားသည့္ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ "ဝယန္ခ်န္း" (ဆင္ၿမိဳ႕) သို႔ ကရင္ဘုရင္ကို ဖိတ္ေခၚခါ အရက္ေသစာ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္မ်ားျဖင့္ဧည့္ခံၿပီးၿမိဳ႕တံခါးကိုပိတ္ခါ ေသေၾကာင္းၾကံစီလိုက္သည္။

ေတာင္ငူ ကရင္ေခတ္တြင္ တိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားေရာက္ရွိခိုလွံုျခင္း

ေတာင္ငူ ကရင္ေခတ္တြင္ တိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားေရာက္ရွိခိုလွံုျခင္း

(ရတနကိုစင္ေခတ္ ေတာ္ဝင္ထိုင္းသမိုင္းသုေတသီ Phra Boriharng Phethani ျပဳစုေရးသားေသာ ထိုင္းရာဇဝင္(Chronicle of Thai)စာအုပ္ပါ ေရွးေဟာင္းထိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ေပၚလာပံု" က႑မွ ခ်ဳပ္ႏႈတ္ထားသည္။)

ဗုဒၶမတိုင္မီေခတ္ကာလတြင္ လာအိုတိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ေတာဦးၿမိဳ႕ေတာ္တည္ရွိရာ ယန္း(ကရင္)ျပည္သို႔ေရႊ႕ေျပာင္းေရာက္ရွိလာၾကသည္။ ယန္း(ကရင္)လူမ်ဳိးတို႔သည္ အဆင့္ျမင့္ၿမိဳ႕မ်ားကို လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၇၅၀ကတည္းကတည္ေဆာက္ထားခဲ့ၾကသည္။ ကရင္မ်ားသည္ ေတာဦးသို႔မေျပာင္းေရႊ႕လာခင္တြင္ ကြမ္က်ိဳးေတာင္ပိုင္းေဒသ၌ေနာက္ဆံုးေနထိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ 

ကရင္မ်ား ကြမ္က်ဳိးမွေျပာင္းေရႊ႕လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ဗုဒၶသကၠရာဇ္ ၅၀ ခန္႔တြင္ တန္ခိုးထြားလာေသာ တရုတ္မင္းတို႔၏ခ်ိမ္းေခ်ာက္တိုက္ခိုက္မႈေဘးအနၲရယ္မွလြတ္ကင္းရန္ ထိုင္းတိုင္းလူမ်ဳိးတို႔သည္ယန္စီျမစ္ဝွမ္းအလယ္ပိုင္းေဒသ ေဇခၽြမ္ရွိ ဖာ့ဘာၿမိဳ႕ ေတာ္မွ ထီးနန္းပိုင္နက္ကိုစြန္႔ခြာၿပီး ေတာဦးသို႔ ေရာက္ရွိခိုလႈံလာၾကသည္။

ထိုေခတ္အစဥ္အလာအရလစ္လပ္ေသာ ေဒသမ်ားတြင္အေျခခ်သူမ်ားမွာလြတ္လပ္စြာအေျခစိုက္ႏိုင္ၾကဳၿပီး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္ရွင္ရွိေသာေဒသမ်ားတြင္အေျခခ်လၽွင္ ပိုင္ရွင္လူမ်ဳိးစုျပည္သားမ်ား၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ေနထိုင္ရသည္။ လာအိုတိုင္းႏွင့္ ထိုင္းတိုင္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ကရင္ျပည္သို႔ေရာက္ရွိခိုလႈံသည့္လူဦးေရမ်ားစြာတိုးမ်ားလာသည္။ ၄င္းတို႔သည္ ကရင္ျပည္တြင္း၌ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို အခါအားေလၽွာ္စြာ ရရွိခဲ့ၾကသည္။ ကရင့္အုပ္ခ်ဳပ္မႈနယ္ေျမတြင္ အေျခခ်ခိုလွံုေနစဥ္ တိုင္းလူမ်ဳိးတို႔သည္ သံလြင္အေရွ႕

ဖက္ကမ္းႏွင့္မဲေခါင္ျမစ္ရွိ လီဖီ လၽွိုေေမ်ာင္ေဒသအျပင္ ဖူနန္ေဒသႀကီးသို႔ ဦးတည္ေရႊ႕ရွားခဲ့ၾကသည္။ 

ကရင္ႏွင့္လာအိုလူမ်ဳိးအေၾကာင္း-

ရတနကိုစင္မင္းဆက္ (၄) ၏သား Krom Phara Narathip Praphanphong ျပဳစုေရးသားေသာ "ဖမာ့"ရာဇဝင္ႏွင့္ "ထိုင္းအမ်ဳိးသား" စာအုပ္ မ်ားမွ ေကာက္ႏႈတ္သည့္ ကရင္ႏွင့္လာအိုလူမ်ဳိးအေၾကာင္း-

ကရင္လူမ်ဳိးတို႔ေရႊ႕ေျပာင္းလာသည့္ တတိယလမ္းေၾကာင္းမွာ သံလြင္ျမစ္ႏွင့္ ေက်ာက္ဖရားျမစ္တို႔ျဖစ္သည္။အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားကၽြန္းဆြယ္ရွိ ကေမၻာဒီးယားေဒသသို႔ေရာက္လာၿပီးမွ ေျမာက္ပိုင္းသို႔ျပန္တက္သြားၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ပအိုကရင္(ေတာင္သူ)တို႔သည္ေရွးေဟာင္းမူလ

လူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္"စယမ္ ေဒသ" "ခမာၿမိဳ႕ေတာ္" မ်ား၊ မဲေခါင္ျမစ္ေအာက္ပိုင္းေဒသ၊ လာအိုေဒသရွိက်န္ပါစပ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ရွမ္းတို႔၏ "လီဖိ"ေခၚလၽွိုေမ်ာင္တစ္ေထာင္ေဒသအထိေက်ာ္ၾကားသည္၊ ယူနန္ေဒသရွိ စစ္ေစာင္ပန္းနာတြင္ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ေက်ာ္သာသနာျပဳခဲ့ေသာ အေမရိကန္မစ္ရွင္နာရီ Dr. William Clifton Dodd ၏ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္အရ "ယြန္" ဆိုသည္မွာခရစ္သကၠရာဇ္(၆)ရာစုတြင္တရုတ္ေဒသမွ ထိုင္းႏွင့္လာအို တို႔ေျပာင္းေရႊ႕ေရာက္ရွိလာေသာ သံလြင္ျမစ္အေရွ႕ပိုင္းေဒသကိုေခၚဆိုသည့္အမ်ားသံုးအမည္ျဖစ္ကာ ထိုင္းလူမ်ဳိးထက္အရင္ဆင္းလာေသာ လာအိုလူမ်ဳိးမ်ားမေရာက္ခင္ကတည္းက"ယန္း"ေခၚကရင္လူမ်ဳိးမ်ားအေျခခ်ေနထိုင္လၽွက္ရွိၿပီးသားျဖစ္သည္ဟုေဖာ္ျပထားသည္။ ယြန္းေခၚ ကရင္တို႔၏ဌာေနႀကီးမွာ သံလြင္ျမစ္မွအစျပဳ၍မဲေခါင္ျမစ္ကိုေက်ာ္လြန္ခါ ခမာေဒသေတာင္ပိုင္းအထိႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ၿပီး သာယာဝေျပာလွသည္။ ေျမာက္ပိုင္းမွေရႊ႕ေျပာင္းလာေသာ လာအိုလူမ်ဳိးမ်ားက ကရင္ဘုရင္ထံခစားရာတြင္ခိုလႈံခြင့္ရၾကသည္။ အေျခခ်ခြင့္ရၿပီးေနာက္ႏွစ္၅၀အတြင္းတြင္ ယြန္ေဒသအတြင္း၌လာအိုလူမ်ဳိးမ်ားကျမိဳ႕ရြာမ်ားစြာထူေထာင္ၾကသည္။ ခရစ္ေတာ္မဖြားမွီ ၅၄၃ ခုႏွစ္တြင္လာအိုလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ယန္းကရင္လူမ်ဳိးမ်ားအၾကားစစ္ပြဲမ်ားစြာျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ကရင့္လက္မွ ယြန္းေဒသအားလာအိုတို႔သိမ္းပိုက္ခဲ့ၾကသည္။

အဂၢဖိုးခ်စ္မွာၾကား

ကရင္သမိုင္းဆိုင္ရာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို ရွဲေပးၾကတဲ့သူေတြအားလံုးကိုကရင္တမ်ဳိးသားလံုးအစား ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ကရင္ဟာေရွးပေဝသနီေခတ္ကထြန္းကား(Civilized) ခဲ့ဘူးတဲ့လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္ေၾကာင္းကို ဆက္ႏြယ္မႈရွိတဲ့အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံသမိုင္းေတြထဲကေန ဆက္လက္ေမႊေႏွာက္ရွာေဖြေဖာ္ျပသြားမွာျဖစ္တယ္။ အဆိုပါဆက္ႏြယ္ရာအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမရွိေသးတဲ့ကာလက အျဖစ္အပ်က္ေတြျဖစ္တာမို႔ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဆိုင္ရာ အေထာက္အထား(ေက်ာက္စာ၊ေပစာ၊ သားရည္စာ၊ ၿမိဳ႕ေဟာင္း၊ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းကရိယာ)စတာတြကိုမေထာက္ျပႏိုင္ပါဘူး။ ဘာသာေဗဒ၊ လူသားမ်ားေျပာင္းေရႊ႕မႈသမိုင္းနဲ႔ ပထဝီဘာသာရပ္ေတြကို အေထာက္အကူယူရပါတယ္။ ဒ႑ါရီ ဆန္လြန္းလို႔ တကယ့္ကို မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကိုလဲ တတ္ႏိုက္သမၽွေရွာင္ပါတယ္။ ကရင့္သမိုင္းကို Reliable ျဖစ္ေအာင္၊ ကမၻာ့သမိုင္းTimeline  နဲ႔အံဝင္ေအာင္ ျဖည့္ဆည္းဖို႔အေတာ္ေလးလိုအပ္ေနတာကိုေတြ႕ရလို႔ က်ဳိးစားၿပီးသုေတသနလုပ္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္တိုင္းျပည္ပ်က္သုန္းခဲ့တာႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္တာမို႔ သုေတသနလုပ္ရတာကလည္း ပင္လယ္ထဲက်သြားတဲ့အပ္တေခ်ာင္းကိုရွာရသလိုျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ့္ဖာကိုယ္ႀကိဳက္သလိုေရးၿပီးအတည္ျပဌာန္းဖို႔ဆိုရင္လဲ အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာမရွိရင္လုပ္လို႔မရပါဘူး။ ျပင္ပစာေပစာအုပ္ေတြအျဖစ္သာထုတ္ေဝလို႔ရမွာျဖစ္တယ္။ အဲလိုအေနအထားမွာ ႏိုင္ငံတကာက လက္ခံတဲ့သမိုင္းမ်ဳိးျဖစ္ဖို႔ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ ကိုယ့္ႏိုင္ငံကိုအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ဘူးတဲ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြထဲကေနဆြဲထုတ္တင္ျပႏိုင္ျခင္းဟာ တစ္ခုတည္းေသာreliable အျဖစ္ႏိုင္ဆံုးအေထာက္အထားျဖစ္တယ္။ ကရင္တမ်ဳိးသားလံုးအတြက္ဘံုအေရးႀကီးခ်က္ျဖစ္တာမို႔ တဘက္နဲ႔တဘက္ ကြဲျပဲေနတဲ့ဘယ္ကရင္မဆိုက်ေနာ့္ရဲ႕ရွာေဖြတင္ျပခ်က္ေတြကို ကရင္တမ်ဳိးသားလံုးသိရွိေစရန္ဝိုင္းဝန္းျဖန္႔ခ်ီဖို႔ေမတၲာရပ္ခံပါတယ္။ က်ေနာ့္ကို reference အျဖစ္ထားခ်င္ရင္ထားႏိုင္ေပမဲ့  

Source အျဖစ္က်ေနာ္ေဖာ္ျပထားတဲ့ sources ေတြကိုသံုးရင္ပိုၿပီး ယံုၾကည္စရာျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးနဲ႔အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ျမင့္မားေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစတာမို႔ တတ္အားသမၽွဝိုင္းဝန္းျဖန္႔ခ်ီၾကလိမၼယ္လို႔ေမၽွာ္လင့္ထားပါတယ္။ က်ေနာ္ဆက္လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ႀကီးမားတဲ့စိတ္ဓာတ္ခြန္အားျဖင့္ေဖးမျခင္းလို႔လဲအသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။

မြန္-ကရင္- ဗမာ ဆက္စပ္မႈသမိုင္းအပိုင္းအစတစ္ခ်ဳိ႕

မြန္-ကရင္- ဗမာ ဆက္စပ္မႈသမိုင္းအပိုင္းအစတစ္ခ်ဳိ႕

  ေမာ္လၿမိဳင္ကို ေအဒီ ၃၀တြင္ကရင္က "ထာေဝ" (သို႔)"ဃိုထာေဝ" ဟုေခၚၿပီးမြန္က "မို႔မြာလို"ဟုေခၚ။(ၿမိဳ႕ထူေထာင္ေသာပထမဘုရင္ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ေရွးမြန္ဘာသာျဖင့္မ်က္စိတစ္လံုးဟုအဓိပၸါယ္ရေသာ  (one-eyed) ျမိဳ႕ဟုလည္းေခၚသည္။) ေနာက္ပိုင္းတြင္ၿမိဳ႕ပ်က္ေတာျဖစ္သြားၿပီးႏွစ္မ်ားစြာၾကာေသာအခါ ကရင္မ်ားတဖန္လာေရာက္ေနထိုင္ကာ"ေမာ္လမြဲ" ဟုေခၚသည္။ "ေမာ္လမြဲေခၚဃိုထာေဝ"၏ေျမာက္ဘက္တြင္ဒူးသထူ (သထံု) မြန္ၿမိဳ႕ရွိသည္။အေရွ႕ဘက္တြင္ယိုးဒယားျပည္ရွိၿပီးအေနာက္ဘက္တြင္မုတၲမပင္လယ္ေကြ႕ရွိသည္။
ဃိုတာေဝၿမိဳ႕ကိုထူေထာင္သူမွာေမြးရာပါမ်က္လံုး၃လံုးရွိေသာ ကရင္မ်ဳိးရိုးျဖစ္သူ "ဃိုတာဒဲ" ဘုရင္ ျဖစ္သည္။ သူ႔ကိုဘယ္အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံကမွစစ္ျပဳတိုက္ခိုက္အႏိုင္ယူႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။ စစ္ေရးစစ္ရာတြင္ရန္သူနင္းလာမည့္အကြက္ကိုသူမတူေအာင္မွန္ကန္စြာႀကိဳတင္တြက္ဆႏိုင္စြမ္းရွိသျဖင့္လည္းေကာင္း တတိယမ်က္လံုးရွိသျဖင့္လည္းေကာင္း ဒိပၸစကၡဳရွိေသာဘုရင္ဟုနာမည္ေက်ာ္ခဲ့သည္။.........

  ၁၀၅၀တြင္ အေနာ္ရထာ ပိဋက၃ပံုလိုခ်င္သျဖင့္ ေမာ္လၿမိဳင္ကိုမြန္ဘုရင္မႏူဟာလက္မွတိုက္ယူသည္။ ပခူး သထံု မုတၲမ ေမာ္လၿမိဳင္ကိုပါသိမ္းပိုက္သည္။ ေအဒီ ၁၂၈၇တြင္ မြန္မင္းတပါးျဖစ္လာေသာ မုတၲမအနီးရွိ ကရင္တို႔ေနထိုင္ရာ"ဒူးအူ" ၿမိဳ႕သား ရွမ္း-ကရင္ကပ္ျပား မဂၢဒူးက အေနာ္ရထာမင္းအာဏာအပ္ႏွင္းထားသည့္ အဆိုပါၿမိဳ႕ရွိၿမိဳ႕စားအားလံုးကိုသတ္ျဖတ္ၿပီး မုတၲမကိုၿမိဳ႕ေတာ္တည္ကာနန္းတက္အုပ္စိုးသည္။မဂၢဒူးကို ဝါရီယူးမင္းဟုလည္းေခၚတြင္သည္။ ေအဒီ၁၅၃၉ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေနာက္တက္လာေသာမြန္မ်ဳိးရိုးုျဖစ္သည့္မင္းမ်ားကၿမိဳ႕ေတာ္ကို ပဲခူးသို႔ေျပာင္းေရႊ႕သည္။ ပဲခူးေနာက္ဆံုးဘုရင္မွာ မြန္လူမ်ဳိးတကရူပီျဖစ္သည္။...........

မြန္ႏွင့္ရွမ္း သမိုင္းထဲမွ ကရင္တို ့ဆင္းသက္လာပံုအေၾကာင္း

မြန္ႏွင့္ရွမ္း သမိုင္းထဲမွ ကရင္တို ့ဆင္းသက္လာပံုအေၾကာင္း
---------------------------------------
ကရင္လူမ်ဳိးသည္ ေရွးဦးရွမ္းမ်ဳိး(၃၀)တြင္ပါ၀င္သည္။ပါဠိစာျဖင့္ ကိရာတ ဟုေရးသားရာမွကရျဖစ္လာသည္။ အဘိဓာန္နိသ်ွသစ္တြင္ ကရတ ကရင္ဟုေရးသားသည္။
သထံုျပည္ကိုကမၻာဦးေခတ္က ရာမညရ႒-သု၀ဏၰဘူမိ သုဓမၼ၀တီ သထံုျပည္ဟုေခၚတြင္ခဲ့သည္။
ေဂါတမဗုဒၶမတိုင္မီ ႏွစ္(၅၀) ခန္ ့တြင္မူထို သု၀ဏၰဘူမိတိုင္းကို ကရဏၰကတိုင္းဟုေခၚသည္။
ကရဏၰကတိုင္း သုဘိႏၷျမိဳ ့၌ တိႆသကၠရာဇာ မင္းၾကီးႏွင့္ သီရိကပၸါေဒ၀ီ
မိဘုရားၾကီးတို ့ထီးနန္းစံခဲ့သည္။ ကရဏၰကတိုင္းသား တို ့တြင္ပင္လယ္ေရေၾကာင္းမွသေဘာၤျဖင့္ သြားလာကုန္ကူးၾကေသာကုန္သည္မ်ားရွိခဲ့သည္။

့ျမန္မာကရင္-

ျပည္ျမဳိ ့အေနာက္ဖက္ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းတေလွ်ာက္ႏွင့္သံတြဲေတာင္စဥ္ (၇)ခရိုင္တြင္ေနထိုင္ခဲ့ဘူးေသာ ကမ္းယံလူမ်ဳိးမွ ဆင္းသက္ေပါက္ပြားလာေသာကရင္
လူမ်ဳိးစုကို ျမန္မာကရင္ဟုေခၚသည္။ ေနာက္ကာလမ်ားတြင္ စေကာကရင္ဟုေခၚတြင္ျပန္သည္။

မြန္ကရင္-

ထိုအခ်ိန္က ကရဏၰကတိုင္းရွိေျမျပန္ ့သားမ်ားကိုမြန္ဟုေခၚျပီးေတာေတာင္ေဒသသားမ်ားကိုကရဏ္ဟုေခၚသည္။
ကရဏ္မွ ကရင္ျဖစ္လာသည္။
( စာျပင္သူမွတ္ခ်က္-ထိုင္းႏိုင္ငံအေနာက္ပိုင္း တပ္ခရိုင္ႏွင့္
ကန္ခ်နဘူရီခရိုင္အတြင္း မွ ကရင္လူမ်ဳိးအစုတခ်ဳိ ့ကိုလက္ရွိထိုင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ ကရဏ္ဟု ေခၚဆဲျဖစ္သည္။
ကရင္အားလံုးကိုမူ ထိုင္းဘာသာျဖင့္ ကရယန္(Karian)ဟုေခၚသည္။တရုတ္၊ ရွမ္းႏွင့္ေျမာက္ပိုင္းထိုင္က ကရင္ကို "ယန္း"ဟုေခၚသည္။
မြန္ႏွင့္နီးစပ္သျဖင့္ တလိုင္း(မြန္)ကရင္ဟုသတ္မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္။
ေနာက္ကာလမ်ားတြင္ ပိုးကရင္ဟု ေခၚၾကသည္။

ေဘသေလဟန္(ဗက္လင္ၿမိဳ႕) အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာမ်ား။

ေဘသေလဟန္(ဗက္လင္ၿမိဳ႕) အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာမ်ား။

ေဘသေလဟန္(Bethlehem) အဂၤလိပ္ဘာသာျဖစ္သည္။ ျမန္မာက"ဗက္လင္"ဟုေခၚသည္။ မူရင္းနာမယ္မွာအာရပ္ဘာသာ Bayta Lahm ျဖစ္ၿပီး ဟီဘရူး(ဂ်ဴး) ဘာသာျဖင့္ Betlehem ဟုေခၚသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ "ေပါင္မုံ႔အိမ္"

( House of Bread )ျဖစ္သည္။

လက္ရွိတည္ေနရာမွာပါလက္စတိုင္းျဖစ္သည္။ လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ပါလက္စတိုင္း ဗက္လင္ ျမဴနီစီပယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ျဖစ္သည္။လက္ရွိ ျမဴနီစီပယ္ဝန္ႀကီးနာမယ္မွာAnton Salmanျဖစ္သည္။

လူဦးေရမွာ၂၅၂၆၆ (၂၀၀၇ခုႏွစ္)

ေနထိုင္ေသာလက္ရွိလူမ်ဳိးမ်ားကိုအသားအေရာင္ျဖင့္ပိုင္းျခားသတ္မွတ္သည္။ ၇၉.၃၃%မွာလူျဖဴမ်ား၊ ၆.၃၇%မွာ အေမရိကန္လူမဲမ်ား၊ ၂.၇၅%မွာအာရွသားမ်ားျဖစ္သည္။၁၈၇၀ ခုႏွစ္စာရင္းအရလူမ်ဳိးမ်ားမွာ (လူဦးေရအမ်ားဆံုးမွအနဲဆံုးသို႔) မူစလင္, လက္တင္,ဂရိစ္ႏွင့္ အာေမးနီးယန္းလူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ၾကသည္။

ကိုးကြယ္သည့္ဘာသာမ်ားမွာခရစ္ယန္ ၄၆.၁% ( ၁၉၆၇ ခုႏွစ္), မူစလင္ ၅၃.၉ျဖစ္သည္။

ပညာေရးတြင္ပါလက္စတိုင္းအမ်ဳိးသားပညာေရးဝန္ႀကီးဌာနကဖြင့္ထားသည့္ေက်ာင္း ၁၀၀,ကုလသမဂၢ၏ UNRWA ကဖြင့္ထားသည့္ေက်ာင္း ၇ေက်ာင္း ႏွင့္ပုဂၢလိကက်ာင္း ၂၈ေက်ာင္းရွိသည္။ ၁၉၉၇ စစ္တမ္းအရ အသက္၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ကေလးအားလံုး စာတတ္ေျမာက္သည္။ ေဘသေလဟန္ တကၠသိုလ္ကိုကက္သလစ္ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းက ၁၉၇၃ခုႏွစ္တြင္ထူေထာင္ထားခဲ့သည္။ေဘသေလဟန္၏အဓိကစီးပြားေရးမွာ ခရစ္ယန္သာသနာဆိုင္ရာကမၻာ့အလယ္အပတ္လုပ္ငန္းျဖစ္သည္။

ကရင့္ဇစ္ျမစ္မဟုတ္ေသာ ကာေရလာ- ကာရိုက္ လူမ်ဳိးအေၾကာင္း---

ကရင့္ဇစ္ျမစ္မဟုတ္ေသာ ကာေရလာ- ကာရိုက္ လူမ်ဳိးအေၾကာင္း---

Karaylar-Karaites

Karait ေခၚ Karaylar-Karaites ေခၚ Crimean Karaites  ေခၚ Qarays လူမ်ဳိးသည္  လက္ရွိကာလ၌ ပင္လယ္နက္ေဒသတဝိုက္ရွိ ယူကရိန္း၊ ခရိုင္းမီးယား၊ အစၥေရး၊လစ္သူနီးယားႏွင့္ ပိုလန္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္စုစုေပါင္းလူဦးေရငါးေသာင္း( ၅၀၀၀၀)ခန္႔က်န္ရွိေနေသာေရွးေဟာင္းလူမ်ဳိးတမ်ဳိးျဖစ္သည္။  ေကာ့ေကးရွန္းလူ႔မ်ဳိးႏြယ္စုမွလာေသာ တူရကီအႏြယ္တခုျဖစ္သည့္ 

Kipchak ဘာသာစကားအုပ္စုတြင္ပါဝင္သည္။ မြန္ဂိုလ္တို႔ႀကီးစိုးေသာေခတ္တြင္ ယင္း Kipchak ဘသာစာေပကိုတာတာ မြန္ဂိုလ္လူမ်ဳိးပိုင္အျဖစ္သတ္မွတ္အသံုးျပဳသည္။ နာဇီေခတ္တြင္ဂ်ာမန္သိမ္းပိုက္ထားေသာဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားရွိ Karaylar-Karaites ခရစ္ယန္ဘာသာဝင္မ်ားအား ဂ်ဳးလူမ်ဳိးစုတစုအျဖစ္မွားယြင္းသတ္မွတ္ခါ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္ပစ္သည္။ Karaylar-Karaitesတစ္မ်ဳိးလံုးသည္ တျခားဥေရာပလူမ်ဳိးမ်ားထက္ေစာစီးစြာ ဂ်ဴးဒစ္ ခရစ္ယန္ဘာသာကိုသက္ဝင္ယံုၾကည္လာၾကသည့္လူမ်ိဳးျဖစ္သည္။Karaylar-Karaitesႏွင့္မ်ိဳးရိုးနီးစပ္ေသာ တျခားတူရကီ အႏြယ္ဝင္ျဖစ္သည့္ တရုပ္ျပည္ရွိ လူဦးေရ ၁၀သန္းေက်ာ္ေသာအဂၤလိပ္အေခၚ "အြီဂါ"(Uyghur) တရုတ္အေခၚ "ဝိန္းဝါ့တ္ရ္"လူမ်ဳိးတို႔မွာမူ အစၥလမ္ဘာသာဝင္ျဖစ္သြားၾကသည္။

ပထမဗမာ့လြတ္လပ္ေရးေန႔အေၾကာင္းတေစာင္းတေစ့...

ပထမဗမာ့လြတ္လပ္ေရးေန႔အေၾကာင္းတေစာင္းတေစ့...

ဇႏၷဝါရီလ ၄ရက္ေန႔သည္ (၇၂)ႀကိမ္ေျမာက္ ဒုတိယဗမာ့လြတ္လပ္ေရးေန႔ျဖစ္သည္။ ပထမဗမာ့လြတ္လပ္ေရးမွာမူ ၁၉၄၃ ဩဂုတ္လ ၁ရက္ေန႔ျဖစ္သည္။ လြတ္လပ္ေရးေခါင္းေဆာင္မွာ ေဒါက္တာဘေမာ္ျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္ကို အဂၤလိပ္အစိုးရကဗမာျပည္ကိုအင္းဒီးယားမွခြဲထုတ္ေသာ ( ၁၉၃၇ ) ခုႏွစ္မွစ၍ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံလက္ေထာက္ ဗမာျပည္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ ဆရာစံအမႈကိုေရွ႕႔ေနလိုက္ခဲ့စဥ္က မေအာင္ျမင္သျဖင့္ အဂၤလိပ္အစိုးရကိုညိဳညင္ေနသူျဖစ္ေသာ္လည္း အဂၤလန္တကၠသိုလ္မ်ားမွေရွ႕ေနဘြဲ႕ႏွင့္ပါရဂူဘြဲ႕မ်ားရရွိခဲ့သည့္ထူးခၽြန္သူျဖစ္သျဖင့္အဂၤလိပ္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူးကို ၁၉၃၇တြင္အပ္ႏွင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။သို႔ေသာ္ အဂၤလိပ္အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုဆန္႔က်င္ေသာတရားေဟာေျပာမႈုမ်ား၊ အဂၤလိပ္ဆန္႔က်င္ေသာဗမာမ်ဳိးခ်စ္လူငယ္ မ်ားကိုအားေပးမႈမ်ားေၾကာင့္ ၁၉၃၉တြင္ရာထူးျပဳတ္ခါ မိုးကုတ္ေထာင္တြင္အက်ဥ္းခ်ထားျခင္းခံရသည္။
 အင္းဒီးယား၊ ဗမာျပည္ႏွင့္အင္ဒိုခ်ိဳင္းနားကြ်န္းဆြယ္ႏိုင္ငံမ်ားအားအဂၤလိပ္ႏွင့္ျပင္သစ္လက္ေအာက္မွဆြဲထုတ္ေရးစီမံခ်က္အရ ၁၉၄၀ ဇြန္လ ၁၂ရက္ေန႔တြင္ ဂ်ပန္က ထိုင္းအစိုးရႏွင့္ စစ္ေရးမဟာမိတ္စာခ်ဳပ္ကိုတိုက်ဳိတြင္လက္မွတ္ထိုးခဲ့သည္။ ထိုစာခ်ဳပ္ႏွင့္ဂ်ပန္႔ရာဇသံေပးမႈအရ ျပင္သစ္ခြဲထုတ္သြားေသာေလာႏိုင္ငံႏွင့္ကေမၻာဒီးယားအေရွ႕ဘက္ျခမ္းတိုင္းေဒသႀကီးမ်ားကို ျပင္သစ္က ထိုင္းႏိုင္ငံအားျပန္လည္လႊဲအပ္လိုက္ရသည္။ သံလြင္အေရွ႕ဘက္ျခမ္း က်ိဳင္းတုံေဒသႏွင့္ကရင္နီျပည္မ်ားကိုမူ အဂၤလိပ္ကထိုင္းအားျပန္မလြဲအပ္ေပ။