Saturday, September 15, 2012

ကၽြန္ေတာ္ျဖတ္သန္းခဲ့ရေသာ ဒုကၡသည္စခန္းေန႔ရက္မ်ား by Yangon Press International on Saturday, September 8, 2012 at 3:35am ·

ဟန္လင္းေရးသားသည္။
ၾသဂုတ္ ၂၀၁၂
ကြၽန္ေတာ္ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီးစ ဘ၀ကုိအလြယ္တကူျဖင့္ ျဖတ္သန္းရင္း အိပ္မက္မ်ားႏွင့္သာ ေပ်ာ္ရႊင္ေနခဲ့ေသာ္လည္း တစ္ေန႔တြင္ ကြၽန္ေတာ့္ဘ၀အတြက္ အလွည့္အေျပာင္းတစ္ခုႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ႔ရေပသည္။
          ထုိအေျပာင္းအလဲမွာ ထုိင္းႏိုင္ငံ၊ မဲေဆာက္ရွိ ဒုကၡသည္စခန္း တစ္ခုမွာေရာက္ေနသည့္ ကြၽန္ေတာ့္အေဒၚျဖစ္သူႏွင့္ အဆက္အသြယ္ ရလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။

          ကြၽန္ေတာ့္အေဒၚသည္ ကြၽန္ေတာ္၏ ဦးေလး၀မ္းကြဲ (အေမရိက တြင္ ေနထုိင္သူ)ႏွင့္အဆက္အသြယ္ရၿပီး ၄င္း၏လမ္းၫႊန္မႈျဖင့္  ထုိင္းႏိုင္ငံရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမွတစ္ဆင့္ အေမရိကသုိ႔သြားရန္ ျပင္ဆင္ေနသူ ျဖစ္ သည္။ ေဒၚေလးကဆက္သြယ္လာျခင္းမွာ ကြၽန္ေတာ့္ကုိလည္း သူ႔လုိပင္ ဒုကၡသည္စခန္းမွတစ္ဆင့္ အေမရိကကိုသြားဖုိ႔ သူႏွင့္အတူလာေနရန္ လွမ္းေခၚ ျခင္းျဖစ္သည္။
          ထုိေန႔မွစၿပီး ကြၽန္ေတာ္၏အိပ္မက္ မ်ားကို အေမရိကဆုိတာခ်ည္းကပဲ စုိးမုိး ထားခဲ့ေလသည္။ အေဒၚျဖစ္သူ၏ အြန္ လိုင္းမွတစ္ဆင့္ေျပာျပခ်က္အရ ထုိင္း ႏိုင္ငံရွိ ဒုကၡသည္စခန္းတြင္ ေျခာက္ႏွစ္ ၾကာေနထုိင္ၿပီးပါက အေမရိကသို႔ အလြယ္တကူ ေရာက္ရွိႏုိင္မည္ဟု သိရေလရာ ကြၽန္ေတာ္သည္လည္း ထုိသုိ႔သြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ေလသည္။
          ထုိအခ်ိန္က ကြၽန္ေတာ့္တြင္ မွတ္ပံု တင္မရွိေသးေပ။ ထ္ုိ႔ေၾကာင့္ မွတ္ပံုတင္ အျမန္ဆံုးရရွိရန္ က်ပ္ေငြ ၇၀,၀၀၀ ျဖင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့ရေလသည္။ မွတ္ပံုတင္လုပ္ၿပီး ေနာက္တစ္ရက္အၾကာတြင္ ကြၽန္ေတာ့္ အစ္ကုိ၀မ္းကြဲတစ္ဦး၊ ညီမ၀မ္းကြဲတစ္ဦး တုိ႔ႏွင့္အတူ ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ဒုကၡသည္စခန္း မ်ားသုိ႔သြားရန္ ျမ၀တီသို႔ လုိင္းကားျဖင့္ သြားခဲ့ၾကသည္။
          ျမ၀တီၿမိဳ႕သုိ႔ သြားရာလမ္းတစ္ ေလွ်ာက္ စစ္ေဆးေရးဂိတ္မ်ားစြာတုိ႔၏ ေမးျမန္းခ်က္၊ စစ္ေဆးခ်က္မ်ားစြာတုိ႔ကို ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။ ျမ၀တီ သို႔ ညေနေစာင္းမွသာ ေရာက္ခဲ့ၾကၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔သည္ ထုိင္းႏုိင္ငံ မဲေဆာက္ ၿမိဳ႕သုိ႔ ကူးခဲ့ၾကသည္။
          မဲေဆာက္သုိ႔ ေရာက္ေသာအခါ ကြၽန္ေတာ့္အေဒၚအား ဖုန္းျဖင့္ အေၾကာင္း ၾကားကာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အား လာေရာက္ ေခၚယူရန္ ေျပာလုိက္သည္။
          အေဒၚက ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသုိ႔ပို႔ေဆာင္ေပးသူသံုးဦးအား ေစလႊတ္ၿပီး ေခၚ ခုိင္းလုိက္သည္။ ၎တုိ႔က ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ အား ၎တုိ႔ေနထုိင္ရာအိမ္သုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။
          ယင္းအိမ္တြင္ ထုိလူမ်ားက အစီ အစဥ္ဆြဲၿပီး ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အား ထပ္မံေခၚ ေဆာင္သြားခဲ့သည္။ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ တြင္ ကြၽန္ေတာ္သည္ ထုိလူမ်ားဆုိင္ကယ္ ေမာင္းေနသည္ကုိ လမ္းေျပာင္းျပန္ထင္ ၿပီး တစ္ခ်ိန္လံုး ၾကက္သီးထေနခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက လမ္းမ်ားမွာ ညာေမာင္း စနစ္ျဖစ္ၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ဘယ္ေမာင္း စနစ္ျဖစ္သည္ကို ကြၽန္ေတာ္ မသိခဲ့ေပ။
          ထုိသုိ႔ဆုိင္ကယ္စီးလာရာ သံုးနာရီ ေက်ာ္အၾကာတြင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ စက္႐ံု တစ္႐ံုသို႔ ေရာက္သည္။ ထုိစက္႐ံုေနာက္ ေက်ာရွိ အခန္းတြင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အား ညအိပ္ခုိင္းခဲ့သည္။ ေနာက္ေန႔မနက္ ေလးနာရီခန္႔တြင္ ထိုလူမ်ားက ကား တစ္စီး၊ ဆုိင္ကယ္တစ္စီးျဖင့္ ျပန္ေရာက္ လာခဲ့ၾကၿပီး ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကို ခရီးဆက္ရ ဦးမည္ဟု ေျပာသည္။
          ထုိစက္႐ံုေနာက္မွတစ္ဆင့္ ဆုိင္ ကယ္တစ္စီးက ကြၽန္ေတာ္တုိ႔စီးနင္းလာ ေသာ ကား၏အေရွ႕မွ လမ္းျပေရွ႕ေျပး အျဖစ္ သြားႏွင့္သည္။ တစ္နာရီခြဲခန္႔ ကား စီးၿပီးေသာအခါတြင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေရာက္ ခ်င္ေနခဲ့ေသာ ဒုကၡသည္စခန္းကို ေတာင္ ကုန္းေပၚမွ စတင္ ျမင္ေတြ႕ခဲ႔ရသည္။
(Photo: Metta Dhammavadi's gallery)
အုန္းျပန္႔ဒုကၡသည္စခန္း                              
ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ စီးနင္းလာေသာ ကားသည္ ယင္းဒုကၡသည္စခန္းသုိ႔ မသြား ရဲေပ။ အေၾကာင္းမွာ ဒုကၡသည္စခန္း ပတ္ပတ္လည္တြင္ ထုိင္းစစ္သား အေစာင့္ မ်ား ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
          ကြၽန္ေတာ့္ညီမ၀မ္းကြဲကုိမူ ဆုိင္ ကယ္ျဖင့္ ဒုကၡသည္စခန္းထဲအထိ ေခၚ ေဆာင္သြားၾကသည္။ ထုိစဥ္တြင္ ကြၽန္ ေတာ္တုိ႔ႏွစ္ေယာက္သည္ စခန္းထဲသုိ႔ မည္သုိ႔၀င္ရမည္မသိ ျဖစ္ေနသည္။ ဒုကၡ သည္ စခန္းပတ္ပတ္လည္တြင္လည္း ၿခံစည္း႐ုိးမ်ားကာထားၿပီး ဂိတ္ႀကီး၊ ဂိတ္ ငယ္မ်ားျဖင့္ ထုိင္းစစ္သားမ်ား ၀ိုင္းရံ လ်က္ ရွိေလသည္။
          ထုိကဲ့သုိ႔ ေယာင္ခ်ာခ်ာျဖစ္ေနခ်ိန္ တြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါး စခန္းအတြင္း မွထြက္လာကာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အား ေမး ျမန္းၿပီး စခန္းအတြင္းလမ္းျပကာ ကြၽန္ ေတာ္တို႔အေဒၚရွိရာအိမ္သုိ႔ ေခၚေဆာင္ သြားခဲ့သည္။ ယင္းအိမ္သုိ႔ ေရာက္ေရာက္ ခ်င္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ ခရီးပန္းလာေသာ ေၾကာင့္ အိပ္ရာထဲသုိ႔သာ ပစ္၀င္ေခြေနခဲ့ ေတာ့သည္။
          ထုိေန႔ညေနတြင္ အေဒၚျဖစ္သူေျပာ ေသာ စကားတစ္ခြန္းေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔ အထူးပင္ အံ့ၾသခဲ့ရသည္။
          ၎စကားမွာ ဧည့္စာရင္းတုိင္ၿပီး စာရင္းသြင္းရန္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္      ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေမာင္ႏွမသံုးေယာက္မွာ ရပ္ကြက္မွဴးေနအိမ္သုိ႔ ဧည့္စာရင္းတုိင္ၿပီး စာရင္းသြင္းရန္ သြားခဲ့ရသည္။
          ရပ္ကြက္မွဴးႏွင့္ ဧည့္စာရင္းကိစၥၿပီး ေသာအခါ ၎မွ ဒုကၡသည္စာရင္း၀င္ရန္ တစ္ေယာက္လွ်င္ ထုိင္းဘတ္ ေငြ ၃,၀၀၀ ေပးရန္ ေျပာေလသည္။
          ထုိအခ်ိန္တြင္ ကြၽန္ေတာ့္စိတ္ထဲ၌ အေတြးတစ္မ်ဳိး ၀င္မိသြားသည္။ ပုိက္ဆံ မရွိေသာ ဒုကၡသည္ေတြ မည္သုိ႔စာရင္း သြင္းၾကမည္နည္း။
          စခန္းအတြင္းသို႔ ေရာက္သြားခ်ိန္ တြင္ ကြၽန္ေတာ္ေတြးမိခဲ့ေသာ စခန္းအ တြင္းပံုစံႏွင့္ အားလံုး ကြဲျပားျခားနားေန ေတာ့သည္။ ရန္ကုန္တြင္ေနထုိင္ခဲ့ေသာ အခ်ိန္က ကြၽန္ေတာ္ေတြးထင္ခဲ့ေသာ ဒုကၡ သည္စခန္းသည္ လူမ်ားအား အေဆာင္ ႀကီးတစ္ခုတြင္ ထားၿပီးလွ်င္ ထမင္းကို အားလံုးေသာသူမ်ားအတြက္ ခ်က္ေကြၽး သည္ဟု ထင္ခဲ့မိသည္။
          အမွန္တကယ္မွာမူ ဒုကၡသည္စခန္း ဆုိသည္မွာ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ေထာင္တစ္ခုႏွင့္ သာ တူေလသည္။ လူမ်ားအား ေနရာ အက်ယ္ အ၀န္းတစ္ေနရာတြင္ ကုိယ္ပုိင္ အိမ္မ်ားျဖင့္ထားကာ လစဥ္ရိကၡာမ်ားအ ျဖစ္ လူတစ္ဦးလွ်င္ ဆန္၊ ဆီ၊ မီးေသြး၊ ပဲ ႏွင့္ အျခားအသံုးအေဆာင္ပစၥည္းတို႔ကို လစဥ္ေပးေ၀လ်က္ရွိသည္။
          အေရးႀကီးေသာ အေဆာက္အအံု ေဆာက္ရန္ သက္ကယ္၊ ၀ါးႏွင့္ သစ္တုိ႔ကို ေတာ့ တစ္ႏွစ္တစ္ခါမွသာ ျဖန္႔ေ၀ေလ့ရွိ သည္။ သုိ႔ေသာ္ ၎အရာမ်ားႏွင့္ ရိကၡာ မ်ားသည္ ဒုကၡသည္မ်ားအဖို႔ လံု ေလာက္ ျခင္းမရွိေခ်။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူအမ်ားစုသည္ ဒုကၡသည္စခန္း ျပင္ပသုိ႔ခုိးထြက္ၿပီး အလုပ္ ၾကမ္းမ်ားကို ထုိင္းလူမ်ဳိးမ်ားထံတြင္ လုပ္ခ လစာ အနည္းအက်ဥ္းႏွင့္ လုပ္ကိုင္စား ေသာက္ေနၾကရသည္။
          ကြၽန္ေတာ္ ေလးႏွစ္ၾကာေနထုိင္ခဲ့ ေသာ ထုိစခန္းအမည္မွာ အုန္းျပန္႔ဒုကၡ သည္စခန္းျဖစ္ၿပီး ထုိင္းႏုိင္ငံရွိဒုကၡသည္ စခန္းကိုးခုအနက္ ဒုတိယအႀကီးဆံုးစခန္း ႀကီးျဖစ္သည္။ တက္ခ႐ုိင္၊ ဖုတ္ဖတ္ၿမိဳ႕ တြင္တည္ရွိေသာ အဆိုပါ ဒုကၡသည္စခန္း မွာ လူဦးေရ ၄၀,၀၀၀ ၀န္းက်င္ရွိသည္ဟု ဆုိသည္။
          ကြၽန္ေတာ္တုိ႔၏စခန္းသည္ ေတာင္ ကုန္းေပၚတြင္တည္ရွိေသာေၾကာင့္ ေလ တဟူးဟူးတုိက္ေလ့ရွိသည္။
          မနက္ေစာေစာအခ်ိန္မ်ားတြင္ လူ အမ်ားစုမွာ ထမင္းကို သူ႔ထက္ငါ အလ်င္ စလုိခ်က္ျပဳတ္ေနၾကေသာေၾကာင့္ စခန္း အတြင္းရွိ အိမ္တိုင္းလုိလုိမွ ထြက္ေသာ မီးခုိးမ်ားကို ျမင္ရသည္။ အေၾကာင္းမွာ မုိးလင္းလွ်င္ အလုပ္သုိ႔ ထမင္းထုပ္ယူသြား ရန္ ျပင္ဆင္ေနၾကျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
          ဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္းရွိ ေယာက္်ား အမ်ားစုမွာ စခန္းျပင္ပတြင္ လုပ္ကိုင္စား ေသာက္ေနၾကရၿပီး အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစု မွာေစ်းသည္မ်ားအျဖစ္လုပ္ကိုင္ၾကရ သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေန႔လယ္ေန႔ခင္းမ်ား တြင္ ေစ်းသည္မမ်ား၏ အၿပိဳင္အဆုိင္ ေရာင္းခ်ေနေသာအသံမ်ားကိုပါ ၾကားႏုိင္ ေပသည္။
          ညေနခင္းတြင္ အလုပ္မွျပန္လာ ေသာ ေယာက္်ားသားမ်ား၊ ေစ်းေရာင္း ျပန္လာေသာ မိန္းမမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းမွျပန္ လာေသာ ကေလးငယ္မ်ားျဖင့္ မိသားစု စံုစံုလင္လင္ ညေနစာ စားေသာက္ေန ၾကသည္ကိုလည္း ျမင္ႏုိင္သည္။
          သုိ႔ႏွင့္ ေန၀င္ၿပီးမုိးခ်ဳပ္ကာ ည ဘက္တြင္မူ အသံမ်ား တိတ္ဆိတ္ေန သည္။ လမ္းမီးမ်ားလည္း မရွိေပ။ သုိ႔ေသာ္ လည္း ပုိက္ဆံရွိေသာလူအခ်ဳိ႕မွ မီးစက္ မ်ားေမာင္းကာ အျခားေသာအိမ္မ်ားကို အခေၾကးေငြျဖင့္ ညေန ၆ နာရီမွ ည ၉ နာရီထိ ျဖန္႔ေ၀ေသာေၾကာင့္ အလင္း ေရာင္အနည္းငယ္ကို ျမင္ေတြ႕ႏုိင္ေပ သည္။ အခေၾကးေငြအျဖစ္ မီးေခ်ာင္းတစ္ ေခ်ာင္းလွ်င္ လစဥ္ ဘတ္ ၉၀ (၃,၀၀၀ က်ပ္၀န္းက်င္)ႏွင့္ တီဗီႏွင့္ ေအာက္စက္ အတြက္ တစ္လ ဘတ္ ၄၀၀ (၁၂,၀၀၀ က်ပ္ခန္႔) ေပးရသည္။                       
          သုိ႔ေသာ္လည္း ဆင္းရဲေသာမိသား စု အခ်ဳိ႕မွာမူ မီးမယူႏုိင္ၾကဘဲ ဖေယာင္း တုိင္ကုိသာ သံုးစြဲေနၾကရသည္။ စခန္းသူ စခန္းသားမ်ားအားလံုးတို႔သည္ ည ၉ နာ ရီထက္ေက်ာ္လြန္ပါက ရပ္ကြက္တစ္ခုမွ တစ္ခုသုိ႔မသြားရန္ စခန္းဥပေဒရွိေသာ ေၾကာင့္ လူအမ်ားစုမွာ မိမိတို႔ေနအိမ္မ်ား တြင္သာ ေနထုိင္ၾကၿပီး လမ္းမေပၚတြင္ ေခြးမ်ားႏွင့္ ရပ္ကြက္အတြင္းရွိ ရပ္ကြက္ လံုၿခံဳေရးမ်ားသာလွ်င္ရွိေပသည္။ ညဥ့္နက္ ပိုင္းတြင္ စခန္းတစ္ခုလံုးသည္ ေမွာင္မည္း ၿပီး ေၾကာက္စရာ အလြန္ေကာင္းလွသည္။
          ကြၽန္ေတာ္မၾကာခဏ ၾကားရတတ္ သည့္ သတင္းတစ္ခုရွိသည္။ ယင္းမွာ ထုိင္း လူမ်ဳိးမ်ားမွ ျမန္မာမ်ားအေပၚ မတရားျပဳ က်င့္ အႏိုင္ယူျခင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ဒုကၡ ေပါင္းစံုေရာက္ေနသည့္ၾကားထဲမွ ျမန္မာ အခ်င္းခ်င္း လွည့္ပတ္ျခင္းမ်ားလည္း ရွိ ေပသည္။
          ဥပမာ- ေငြတုိးထုတ္ေခ်းသူမ်ား ေငြတုိးမေပးႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ရရာရိကၡာ မ်ားကို မတရားသိမ္းယူျခင္းမ်ားလည္း အၿမဲ မျပတ္ ျဖစ္ေနေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား ပင္ျဖစ္သည္။
          ထုိသုိ႔ေသာ အျခင္းအရာမ်ားကို ေန႔ စဥ္ႏွင့္အမွ် ျမင္ေတြ႕လာခဲ့ရေသာ ကြၽန္ေတာ့္ အဖို႔ တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ခြင့္ရေရး အတြက္ သည္မွာလာေနေနရသည့္ဘ၀ကို စိတ္ပ်က္လာသည္။ ကြၽန္ေတာ့္အေဒၚ ေျပာသေလာက္ မလြယ္မွန္းလည္း က်ယ္ က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ နားလည္သေဘာေပါက္ လာခဲ့သည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ကြၽန္ေတာ္ သည္ တရား၀င္ဒုကၡသည္စာရင္းမ၀င္ ေသးေခ်။ ထုိသုိ႔စာရင္း၀င္ႏုိင္ရန္ ရပ္ကြက္ မွဴးလည္း မကူညီႏုိင္ေပ။
(Photo: Metta Dhammavadi's gallery)
ဒုကၡကိုအေရာင္ဆုိးထားတယ္
          ထုိလူမ်ားထဲမွအမ်ားစုမွာ တတိယ ႏုိင္ငံသို႔သြားရန္ ႀကိဳးပမ္းေနသူမ်ားသာ ျဖစ္ၾကျခင္းေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္အလွည့္ မည္သည့္အခါမွ က်ေရာက္မည္ကုိသာ ေတြးေနမိေတာ့သည္။
          ကြၽန္ေတာ္ေနေသာ ဒုကၡသည္စခန္း တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳး ေပါင္းစံုႏွင့္အတူ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိႏၵိယႏြယ္ဖြား အခ်ဳိ႕ကိုလည္းေတြ႕ခဲ႔သည္။ ကရင္ဒုကၡသည္  မ်ားကေတာ့ လူဦးေရ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။

 
          ထုိသူမ်ားထဲမွ တခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ား သည္ အမွန္တကယ္ ဒုကၡသည္မ်ားမဟုတ္ ၾကဘဲ ကြၽန္ေတာ့္လုိပင္ တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္အေျခခ်ရန္ဟူေသာအိပ္မက္မ်ားျဖင့္ လာေရာက္ေနထိုင္သူ အမ်ား အျပားပါ၀င္သည္။
          စစ္ေျပးဒုကၡသည္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးဒုကၡ သည္ အခ်ဳိ႕ေတာ့ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ သူတုိ႔ ကလူနည္းစုသာျဖစ္သည္။ ကြၽန္ေတာ့္ကုိယ္ ေတြ႕အရ မ်ားစြာေသာ  ေတာင္ေပၚကရင္မ်ား သည္ အမွန္အကန္ ဒုကၡသည္မ်ားျဖစ္ေပ လိမ့္မည္။ ေတာင္ေပၚ ကရင္ဒုကၡသည္မ်ား သည္ ၎တုိ႔၏ေနအိမ္မ်ား၊ သူတုိ႔၏မိသားစု၀င္မ်ားအား စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ဒုကၡသည္စခန္း အတြင္း အကူအညီေတာင္းခံကာ ေနထုိင္ လုပ္ကိုင္စား ေသာက္ေနရသည္။
          ယင္းကဲ့သုိ႔ အမွန္တကယ္ဒုကၡ ေရာက္ေနသူမ်ားသည္ အလုပ္ၾကမ္း အ မ်ဳိးမ်ဳိးကုိ လုပ္ကုိင္စားေသာက္ၾကရသူ မ်ားျဖစ္သည္။ တတိယႏုိင္ငံသို႔သြားေရာက္ ရန္ လာေရာက္ ေနထုိင္ၾကသူမ်ားမွာမူ ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ ေဆြမ်ဳိးမိဘ အသုိင္း အ၀ုိင္းမ်ားထံမွ  ေငြေၾကးမ်ားမွာယူကာသံုးႏုိင္ျဖဳန္းႏုိင္ၾကသျဖင့္ စခန္းအတြင္းတြင္ လူတြင္က်ယ္မ်ားအျဖစ္ ေနထုိင္ႏုိင္ၾကသည္။
          အမွန္အကန္ဒုကၡသည္အမ်ားစုမွာ တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိရန္ ခက္ခဲၾကၿပီး ေရာက္ရွိေသာ္လည္း အလုပ္ၾကမ္းမ်ား ကိုသာ အမ်ားဆံုးလုပ္ကိုင္စားေသာက္ ၾကရသည္ဟု ကြၽန္ေတာ္သိထားသည္။
          စခန္းအတြင္းရွိ မ်ားစြာေသာအ ခက္အခဲမ်ားကိုမသိရွိဘဲ တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ အလြယ္တကူသြားလုိ႔ရသည္အထင္ျဖင့္ ပိုင္ဆုိင္ရာ အိမ္၊ ၿခံ၊ ေျမတုိ႔ကိုေရာင္းခ်ၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းသို႔ ေရာက္ရွိလာသူမ်ား ကိုလည္း ကြၽန္ေတာ္ သိျမင္ထိေတြ႕ဆက္ဆံ ခဲ့ရသည္။
          ထုိ႔အျပင္ တတိယႏုိင္ငံမ်ားသုိ႔သြား ေရာက္ရန္ အင္တာဗ်ဴးမ်ား၊ ေဆးစစ္မႈ မ်ား ျပဳလုပ္ရသည္။ အားလံုးေအာင္ျမင္ ၿပီးလွ်င္ ေလယာဥ္စီးသင္တန္းကို တက္ ေရာက္ရေသးသည္။ ၿပီးမွ တတိယႏုိင္ငံ ကုိ ေရာက္ရွိႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ လည္း ထိုအင္တာဗ်ဴးအၿပီးတြင္ ျငင္းပယ္ ခံရျခင္းမ်ားႏွင့္ ရပ္ဆုိင္းထားျခင္းတုိ႔ကုိ လည္း ရံဖန္ရံခါ ႀကံဳေတြ႕ရတတ္သည္။
          ထိုသို႔ႀကံဳေတြ႕ရသူ အမ်ားစုမွာ လိမ္ လည္ၿပီးဇာတ္လမ္းထြင္ကာ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေအာင္ လုပ္ႀကံဖန္တီးသူမ်ား ႏွင့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ သူမ်ားျဖစ္သည္။
          ထုိ႔ေၾကာင့္ စခန္းအတြင္း အဆင္ ေျပစြာလုပ္ကိုင္စားေသာက္ႏုိင္ေသာ လူ တခ်ဳိ႕သည္ ႏုိင္ငံျခားသုိ႔မထြက္ေတာ့ဘဲ စခန္းအတြင္းမွာပင္ ဆက္လက္လုပ္ကုိင္ စားေသာက္ၾကသည္။ စခန္းအတြင္း အ ဆင္ေျပစြာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ႏုိင္သူ အခ်ဳိ႕ဆုိသည္မွာ ဒုကၡသည္စခန္းပတ္လည္ ၌အေစာင့္က်ေနသည့္ ထုိင္းစစ္တပ္မွ လူ ႀကီးပုိင္းႏွင့္ အဆင္ေျပစြာ ဆက္ဆံႏုိင္သူ မ်ားသာ ျဖစ္ေပသည္။
          ထုိကဲ့သုိ႔လူမ်ားသည္ စခန္းအတြင္း တြင္ ဆုိင္ခန္းမ်ားဖြင့္လွစ္ၿပီး ၄င္းတုိ႔စိတ္ ႀကိဳက္ ေမွာင္ခုိအလုပ္မ်ားကိုပါ လုပ္စားႏုိင္ သည့္အျပင္ မိမိတို႔ရရွိရာ ရိကၡာမ်ားကို သြားေရာက္ထုတ္ယူၿပီး ယင္းရိကၡာမ်ား ကိုေရာင္းကာ အေကာင္းစားဆန္မ်ားကို ၀ယ္ယူ စားေသာက္ၾကေပသည္။ ထုိမွ်မ က ၎တုိ႔၏အိမ္မ်ားကို သြပ္မိုးျခင္းမ်ား၊ အုတ္နံရံမ်ားကုိလည္း ျပဳလုပ္ႏုိင္ၾက ေလသည္။
          အမွန္မွာ စခန္းအတြင္းတြင္ ဒုကၡ သည္စခန္းကို ႀကီးၾကပ္သည့္ အဖြဲ႕အစည္း အေဆာက္အအံုမွလြဲ၍ မည္သည့္အိမ္မွ သြပ္မုိးခြင့္၊ အုတ္နံရံေဆာက္ခြင့္ မရွိေပ။ စခန္းရွိဥပေဒမ်ားသည္ ထုိသုိ႔ေသာ အခြင့္ ထူးခံလူမ်ား လုိက္နာရန္အတြက္ လံုး၀ မဟုတ္ေပ။
          ရပ္ကြက္အရာရွိမ်ားႏွင့္ စခန္းအရာရွိ အမ်ားအျပားသည္ အေတာ္ပင္ အဂတိ  လုိက္စားမႈမ်ားရွိေၾကာင္း မၾကာခဏဆုိ သလုိ ၾကားသိေနရသည္။ စခန္းအတြင္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတာ၀န္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံသား လူႀကီးမ်ား၏လစာသည္ ဘတ္ ၂,၀၀၀ (ျမန္မာေငြ ၆၀,၀၀၀ က်ပ္)ထက္ မည္သူမွ ပုိၿပီးမရၾကေခ်။
          သုိ႔ေသာ္ ထုိလူႀကီးတုိ႔၏အိမ္မ်ားမွာ တုိက္မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး ကုိယ္ပုိင္ဆုိင္ကယ္ မ်ားျဖင့္ စခန္းအတြင္း သြားလာေန ထုိင္ႏုိင္ၾကသည္။ ကြၽန္ေတာ္ေနထုိင္ရာ ရပ္ကြက္မွ ရပ္ကြက္မွဴးသည္ပင္ သူ႔အိမ္ကို သြပ္မုိးထားသည္။
          ရပ္ကြက္မွဴးမ်ားသည္ ဒုကၡသည္ လူသစ္စာရင္းသြင္းရာတြင္ အခေၾကးေငြ ေတာင္းခြင့္မရွိေပ။ သုိ႔ေသာ္ လူကိုၾကည့္ ၿပီး သူတို႔ ေကာက္ခံၾကသည္။ တခ်ဳိ႕ေသာ ရပ္ကြက္မွဴးမ်ားသည္ ရပ္ကြက္သူ၊ ရပ္ ကြက္သားမ်ား၏ရိကၡာကုိပါ ျဖတ္ေတာက္ ျခင္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ၾကသည္။
          ဥပမာအားျဖင့္ စခန္းအတြင္းရွိ လူ အမ်ားစုမွာ အျပင္ထြက္ကာ အလုပ္ၾကမ္း မ်ားကိုသာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနၾက ရေသာေၾကာင့္ စခန္းအတြင္းတြင္ အၿမဲ မေနထုိင္ႏုိင္ၾကေခ်။ ယင္းအခ်က္သည္ စခန္းအတြင္းရွိရပ္ကြက္မွဴးမ်ားအတြက္ အခြင့္ေကာင္းပင္ ျဖစ္ေပသည္။
          အေၾကာင္းမွာ စခန္းအတြင္းတြင္ တစ္လလွ်င္တစ္ႀကိမ္ ရိကၡာရရန္အတြက္ လူအစစ္ခံသြားရသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔သြား ေရာက္ မစစ္ေဆးႏုိင္သူမ်ားမွာ ရိကၡာ ျဖတ္ခံရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎ရိကၡာမ်ား ကို မည္သူယူေနၾကသည္ကို စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာေတာ့သည္။ ရပ္ကြက္မွဴးမ်ား ေရာင္းစားေနသည္ကုိ လူအမ်ားအျပား သိေသာ္လည္း မေျပာရဲဘဲ သည္းခံေန ၾကရသည္။
(Photo: Metta Dhammavadi's gallery)
ဒုကၡသည္ေဟာင္း ေနရာေကာင္း
          စခန္းအတြင္း၌ ဒုကၡသည္ႏွစ္မ်ိဳး ႏွစ္စားရွိေပသည္။ တစ္မ်ဳိးမွာ    ကုလသ မဂၢ ဒုကၡသည္နံပါတ္ရွိေသာလူေဟာင္းႏွင့္ နံပါတ္မရရွိေသးေသာ လူသစ္ဟူ၍ ျဖစ္ သည္။ ထုိလူမ်ားထဲမွ လူေဟာင္းမ်ားမွာ တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ရန္ ေလွ်ာက္ ထားႏုိင္ၾကၿပီး လူသစ္မ်ားမွာမူ နံပါတ္ရရွိ ေရး ေမွ်ာ္ကုိးၿပီးေနၾကရသည္။ ယင္းကတ္ ရရွိရန္မွာ မ်ားစြာခဲယဥ္းသည္။
          တရား၀င္ဒုကၡသည္ျဖစ္ဖုိ႔ ကုလ သမဂၢအဖြဲ႕အစည္းမွ တရား၀င္ဓာတ္ပံု႐ုိက္ ေပးဖို႔လုိသည္။ ထုိ႔ေနာက္ သံုးလမွ ေျခာက္လအတြင္း တရား၀င္အေထာက္ အထား စာရြက္စာတမ္းမ်ားတင္ျပႏုိင္မွ မိမိကုိယ္ပုိင္ဒုကၡသည္နံပါတ္ကုိရရွိလိမ့္မည္။ သုိ႔မွသာ တရား၀င္ဒုကၡသည္အျဖစ္ အသိ အမွတ္ျပဳကာ တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ သြား ေရာက္ရန္ ေလွ်ာက္ထားႏုိင္သည္။
          ကုလသမဂၢမွ ဓာတ္ပံုလာ႐ုိက္မည္ အထင္ႏွင့္ ေစာင့္ေနေသာသူမ်ားမွာ စခန္း ရွိ လူဦးေရတစ္၀က္ေလာက္ပင္ ရွိသည္။ ကြၽန္ေတာ္သိရသေလာက္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အထိ စခန္းသို႔လာၿပီး ဓာတ္ပံု ႐ုိက္ျခင္း မရွိေသးေခ်။ ထို႔ျပင္ ကုလသမဂၢ ႏွင့္ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံႀကီးမ်ားက ေရြး ေကာက္ပြဲအၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ျဖစ္ေပၚ ေနေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို ေစာင့္ ၾကည့္ေနၾကသည္။
          ကြၽန္ေတာ္လည္း ဒုကၡသည္စခန္း တြင္ ေနထုိင္ဖူးေသာ လူသစ္ဒုကၡသည္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လူသစ္မ်ား သည္ တတိယႏုိင္ငံသြားေရာက္ရန္ မည္မွ် ေလာက္ စိတ္အားထက္သန္ေနၾကသည္ ကုိ ကြၽန္ေတာ့္ ကိုယ္ေတြ႕ပင္ျဖစ္သည္။
          စခန္းအတြင္းရွိလူသစ္မ်ားသည္ တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ရန္ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ႀကိဳးစားၾကသည္။ ေနာက္ဆံုး နည္းမွာ ကုလသမဂၢနံပါတ္ရွိေသာ လူ ေဟာင္းမ်ားကိုရွာေဖြၿပီး လက္ထပ္ၾက ျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းမွာ အလြန္ပင္ ေခတ္ စားလွသည္။
          အေၾကာင္းမွာ လူေဟာင္းမ်ား တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ ထြက္ခြာသြားၿပီးပါက ၎တုိ႔၏ ဇနီး၊ ခင္ပြန္း၊ ကေလးမ်ားကို အလြယ္တကူ ေခၚယူႏုိင္ၾကမည္ (သို႔မ ဟုတ္) ၎တို႔အား ေငြေၾကးျပန္လည္ ေထာက္ပ့ံႏုိင္လိမ့္မည္ဟု ထင္မိေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
          ထုိ႔ေၾကာင့္ မည္မွ်ေလာက္ ႐ုပ္ဆုိး ေနပါေစ၊ လူေဟာင္းတစ္ေယာက္အတြက္ မူ ႐ုပ္ေခ်ာေခ်ာဇနီးေသာ္လည္းေကာင္း၊ ခင္ပြန္းေသာ္လည္းေကာင္းရရွိရန္ အလြန္ ပင္လြယ္ကူေပသည္။
          တခ်ဳိ႕လူေဟာင္းမ်ားမွာ အလြန္ပင္ ႐ုိးလွသည္။ သူတုိ႔သည္ တတိယႏိုင္ငံ သုိ႔သြားေရာက္ရန္ အင္မတန္ေၾကာက္ရြ႕ံ ၾကသည္။ အလြန္႐ုိးေသာ ထုိလူေဟာင္း တခ်ဳိ႕သည္ လူသစ္မ်ား၏စကားကုိ နား ေယာင္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားသို႔သြားရန္ တင္ျပၿပီး သည့္အခါမွ သြားရမည္ကို စုိးရိမ္ၿပီး       ေတာင္ယာမ်ားသုိ႔ပုန္းေရွာင္ေနျခင္း၊ မဲ ေဆာက္သုိ႔ အင္တာဗ်ဴးသြားေျဖရာတြင္ ကားေပၚမွ ခုန္ဆင္းေနခဲ့ျခင္းမ်ားလည္း ရွိ တတ္ၾကသည္။
          သူတုိ႔၏အိပ္မက္သည္ကား ကုိယ့္ ရပ္ကုိယ့္ျပည္သုိ႔ျပန္ၿပီး လုပ္ကိုင္စား ေသာက္ရန္သာျဖစ္သည္။
          ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဒုကၡသည္စခန္းသည္ က်န္းမာေရးအတြက္လည္း ရတက္မေအး စရာေနရာတစ္ခုျဖစ္ေပသည္။
          စခန္းအတြင္း ေဆးေပးခန္းမရွိ၍ လားဟု ေမးစရာေမးခြန္း တစ္ခုရွိလာသည္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဒုကၡသည္စခန္း၌ အဓိကေဆး ခန္း ႏွစ္ခုရွိေသာ္လည္း ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ တတ္ကြၽမ္းသူမွာ အနည္းငယ္မွ်သာရွိၿပီး ေဆး၀ါးမွာလည္း လံုေလာက္မႈမရွိေပ။ စခန္း အတြင္းရွိ ေဆးခန္းမ်ားက ေဖာေဖာသီသီ ေပးႏုိင္ေသာေဆးမွာ ပါရာစီတေမာသာ ျဖစ္သည္။
          ထုိ႔ေၾကာင့္ အေရးေပၚျဖစ္လာပါက မဲေဆာက္ၿမိဳ႕သုိ႔ ကားႏွင့္သြားၿပီး ကုသမႈခံ ယူရသည္။ ေဆးကုသမႈစရိတ္ႏွင့္ သယ္ ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး အခေၾကးေငြေပးရန္ေတာ့ မလုိေပ။
          တကယ္ေတာ့ ဒုကၡသည္အစစ္အမွန္ မဟုတ္ဘဲ တတိယႏုိင္ငံသုိ႔ သြားခ်င္ၾက ေသာ ကြၽန္ေတာ့္လုိ လူငယ္မ်ားအတြက္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာေနၾကရေသာအခ်ိန္ မ်ားမွာ စိတ္ေလလြင့္ဖို႔အေတာ္ ေကာင္း သည္။ စခန္းအတြင္းတြင္ ေငြရွိပါက လုိခ်င္ သည့္ မူးယစ္ေစသည့္ အရာမွန္သမွ်ကို အမ်ားအျပား အလြယ္တကူ ၀ယ္ယူရရွိ ေနျခင္းကလည္း စိတ္ေလလြင့္ေနေသာ လူငယ္မ်ားကို ပ်က္စီးျခင္းသို႔ ေရာက္ေစ ပါသည္။
          ထုိစခန္းတြင္ လူငယ္အခ်င္းခ်င္း ခုိက္ရန္ျဖစ္ပြားျခင္းမ်ား၊ လူမ်ားစုလူမ်ဳိး မ်ားက လူနည္းစုလူမ်ဳိးမ်ားကို အႏုိင္က်င့္ ၾကျခင္းမ်ား စသည္႔စ႐ုိက္အဖံုဖံုကို မ်က္ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရသည္။
          ယင္းေန႔ရက္မ်ားတြင္ ကြၽန္ေတာ္ သည္လည္း အလုပ္မရွိဘဲ စိတ္ေလေနၿပီး တတိယႏုိင္ငံကိုပင္ စိတ္ကူးထဲတြင္ ေမ့ ေပ်ာက္ေနကာ ေရွ႕ေရးေတြးမိတုိင္း စိတ္ ဓာတ္က်ေနခဲ့မိသည္။
          အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ကြၽန္ ေတာ္၏ ဘ၀တြင္ ဒုကၡသည္ စခန္းေလာက္ စိတ္ဓာတ္က်ေစရာေနရာ တစ္ခါမွ မေတြ႕ ဖူးေသးေခ်။
          စခန္းအတြင္း ေလးႏွစ္ၾကာအခ်ိန္ ျဖဳန္းခဲ့ေသာ ကြၽန္ေတာ္သည္ စခန္း       အတြင္းရွိနီးစပ္ရာလူငယ္အမ်ားအျပားကဲ့သုိ႔ ကြၽန္ေတာ္သည္လည္း စိတ္ေလလြင့္ ေနသည္ကုိ သတိထားမိေသာ ကြၽန္ေတာ့္ အေဒၚက ကြၽန္ေတာ့္အား ေက်ာင္းတက္ဖုိ႔ နည္းလမ္းရွာရန္ ဖိအားေပးလာသည္။
          ကံေကာင္းေထာက္မစြာ ကြၽန္ေတာ္ သည္ ေကာ္လာဂ်ဴနီယာ (Kaw Lah Junior) ေကာလိပ္၀င္ခြင့္စာေမးပြဲကို ေအာင္ျမင္ခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းတက္ျဖစ္လာ ေတာ့သည္။ ယင္းအခြင့္အေရးကို အမိ အရယူကာ ကြၽန္ေတာ္သည္ ဒုကၡသည္ စခန္းကို စြန္႔ခြာလာခဲ့သည္။
          သုိ႔ေသာ္လည္း ကြၽန္ေတာ္သည္ ဒုကၡ သည္စခန္းႏွင့္ အဆက္မျပတ္ခဲ့ဘဲ မၾကာ ခဏ သြားေရာက္လည္ပတ္ျဖစ္သည္။ တစ္ေခါက္ေရာက္ရွိတုိင္း ဒုကၡသည္စခန္း အေၾကာင္း မသိေသးေသာ လူသစ္မ်ား နည္းနည္းလာသည္ကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ သတိထားမိလာခဲ့သည္။
          အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးတြင္ ဒုကၡသည္လူသစ္ မ်ားသည္ ၄င္းတုိ႔၏ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ျဖစ္ လာႏုိင္ေျခမရွိေတာ့သည့္ အေနအထားသုိ႔ ေရာက္ရွိသြားေသာေၾကာင့္ တျခားေသာ နည္းလမ္း မ်ားရွာေဖြကာ ေနရာအမ်ဳိးမ်ဳိးသုိ႔ ထြက္ခြာ သြားၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
          တခ်ိဳ႕မွာ ဘန္ေကာက္သို႔ အလုပ္ လုပ္ကိုင္ရန္သြားၾကၿပီး တခ်ိဳ႕ မွာ မေလးရွား သို႔သြားၾကကာ မေလးရွားတြင္ ကုလ သမဂၢ အသိအမွတ္ျပဳ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ခံယူရန္ ႀကိဳးစားၾကျပန္သည္။
          ဒုကၡသည္စခန္းက ျဖစ္အင္ေတြကို စိတ္ကုန္ၿပီး အမိႏုိင္ငံျပန္ကာ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနသူမ်ားလည္း ရွိေပသည္။              စခန္းတြင္ဆက္လက္ က်န္ရွိေန ေသာ ဒုကၡသည္အစစ္အမွန္ မဟုတ္သည့္ အတုအေယာင္အခ်ိဳ႕အတြက္ကား ျမန္မာ ျပည္ ေျပာင္းလဲေနျခင္းသည္ သူတုိ႔အ တြက္ ေကာင္းခ်င္မွေကာင္းပါ လိမ့္မည္။
          ေနာက္ပိုင္းမွာ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအ႐ံုး (KNU) ႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရတုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလက္မွတ္ ေရးထုိးလုိက္ၿပီး သည့္ ေနာက္တြင္ေတာ့ ဒုကၡသည္အတု အေယာင္မ်ားအဖြဲ႕ ပိုၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ကုန္ဆံုးေစခဲ့သည္။
          ကြၽန္ေတာ္သိရသေလာက္ ထုိင္း-ျမန္မာ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ျပည္   တြင္းစစ္ပြဲမ်ား ေလ်ာ့နည္းလာေသာေၾကာင့္ ကုလသမဂၢမွလည္း ဒုကၡသည္မ်ားကုိ မိမိတို႔ ၏ေနရပ္မ်ားကို ျပန္ေစခ်င္ေနၿပီဟု ဆုိသည္။
          ထုိ႔ေၾကာင့္ ျပည္ပရွိဒုကၡသည္မ်ား၏အေရးသည္ ျပည္တြင္း ရွိအစုိးရအေပၚတြင္ သာမူတည္ေနၿပီး ယခု အရပ္သားအစုိးရ တက္ၿပီးေသာအခ်ိန္မွစၿပီး ဒုကၡသည္စခန္း တြင္ လူအမ်ားအျပား ေလ်ာ့နည္းလာ သည္။ ေနာင္တြင္ ဒုကၡသည္စခန္းႀကီး မ်ားမွာ လူမရွိေတာ့ဘဲ  သရဲမ်ားပင္ ေျခာက္ေနမည္လား မေျပာတတ္ပါ။  ။

No comments:

Post a Comment

mr.kyaingtun@gmail.com