မြန္ႏွင့္ရွမ္း သမိုင္းထဲမွ ကရင္တို ့ဆင္းသက္လာပံုအေၾကာင္း

မြန္ႏွင့္ရွမ္း သမိုင္းထဲမွ ကရင္တို ့ဆင္းသက္လာပံုအေၾကာင္း

----------------------------------------------------------------

ကရင္လူမ်ဳိးသည္ ေရွးဦးရွမ္းမ်ဳိး(၃၀)တြင္ပါ၀င္သည္။ပါဠိစာျဖင့္ ကိရာတ ဟုေရးသားရာမွ 

ကရျဖစ္လာသည္။ အဘိဓာန္နိသ်ွသစ္တြင္ ကရတ.ကရင္ဟုေရးသားသည္။

သထံုျပည္ကိုကမၻာဦးေခတ္က ရာမညရ႒-သု၀ဏၰဘူမိ သုဓမၼ၀တီ သထံုျပည္ဟုေခၚတြင္ခဲ့သည္။

ေဂါတမဗုဒၶမတိုင္မီ ႏွစ္(၅၀) ခန္ ့တြင္မူထို သု၀ဏၰဘူမိတိုင္းကို ကရဏၰကတိုင္းဟုေခၚသည္။

ကရဏၰကတိုင္း သုဘိႏၷျမိဳ ့၌ တိႆသကၠရာဇာ မင္းၾကီးႏွင့္ သီရိကပၸါေဒ၀ီ 

မိဘုရားၾကီးတို ့ထီးနန္းစံခဲ့သည္။ ကရဏၰကတိုင္းသား တို ့တြင္ပင္လယ္ေရေၾကာင္းမွ 

သေဘာၤျဖင့္ သြားလာကုန္ကူးၾကေသာကုန္သည္မ်ားရွိခဲ့သည္။

့ျမန္မာကရင္-

ျပည္ျမဳိ ့အေနာက္ဖက္ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းတေလွ်ာက္ႏွင့္သံတြဲေတာင္စဥ္ (၇)ခရိုင္တြင္

ေနထိုင္ခဲ့ဘူးေသာ ကမ္းယံလူမ်ဳိးမွ ဆင္းသက္ေပါက္ပြားလာေသာကရင္

လူမ်ဳိးစုကို ျမန္မာကရင္ဟုေခၚသည္။ ေနာက္ကာလမ်ားတြင္ စေကာကရင္ဟုေခၚတြင္ျပန္သည္။

ဖါးစည္သမိုင္းအပိုင္းအစ

ဖါးစည္သမိုင္းအပိုင္းအစ

တရုတ္ျပည္သူ ့သမတႏိုင္ငံစတင္ထူေထာင္သည့္ ၁၉၄၉ ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ ကိုေတာင္ႏွင့္ေျမာက္ခြဲလိုက္ေသာ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ တရုတ္သုေတသီမ်ားကေရာ 

ဗီယက္နမ္သုေတသီမ်ားကပါ ဖါးစည္သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားကို အျပိဳင္အဆိုင္လုပ္ခဲ့ၾကသည္။ႏွစ္ဘက္လံုးကဖါးစည္သည္ကို မိမိတို ့ႏိုင္ငံတြင္ အရင္စလုပ္သည္ဟု

ေရးသားေဖၚျပၾကသည္။ ၁၉၇၀-၁၉၈၀ ႏွစ္မ်ားတြင္ တရုတ္ေရာဗီယက္နမ္ကပါ ဖါးစည္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ စာအုပ္စာတန္းမ်ားစြာပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ၾကသည္။ 

၁၉၈၀ မတ္လ၌ တရုတ္ျပည္ Guangxi ျပည္နယ္ျမိဳ ့ေတာ္နန္နင္း Nanning တြင္ ပထမအၾကိမ္ေရွးေဟာင္းဖါးစည္ စီမီနာတရပ္ကိုက်င္းပျပီး  

The Chinese Association for Ancient Bronze Drum Studies ZGTY ကိုထူေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၄ တြင္ယူနန္ျပည္နယ္ကူမင္ျမိဳ ့ေတာ္တြင္လည္း 

ေရွးေဟာင္းဖါးစည္ စီမီနာတရပ္ကိုက်င္းပခ့ဲျပန္သည္။ ၁၉၈၇ တြင္ဗီယက္နမ္သုေတသီမ်ားက The Dong Son Drum ဆိုသည့္စာအုပ္ကိုထုတ္ေ၀ဖ်န္ ့ခ်ီျပီး 

တရုတ္တို ့၏ေတြ ့ရွိခ်က္မ်ားကို ေကာင္တာလုပ္သည္။ ၁၉၈၈တြင္The Chinese Association for Ancient Bronze Drum Studies ZGTY ကလည္း 

The Ancient Bronze Drums of China ဆိုသည့္စာအုပ္ျဖင့္ဗီယက္နမ္၏ ဖါးစည္သမိုင္းကို တန္ျပန္ေခ်ဖ်က္ခဲ့ျပန္သည္။

ထိုႏွစ္တြင္Yunan ျပည္နယ္ရွိ Guangxi Zhuang ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ ျပတိုက္တြင္ ေရွးေဟာင္းဖါးစည္ ၁၄၆၀ လံုးခန္ ့ရွိျပီး ၁၉၈၀ႏွစ္မ်ားအတြင္း

ဗီယက္နမ္တြင္ရွာေဖြေတြ ့ရွိသည့္ေရွးေဟာင္းဖါးစည္စုစုေပါင္း၃၆၀ရွိသည္။

Ethnic Zhuang (Zhou)Chinese Frog drum

Ethnic Zhuang (Zhou)Chinese Frog drum

ကရင္လူမ်ဳိးကို တရုတ္ဘာသာနဲ့ ခ်ိဳ(Zhou)လို ့ေခၚတယ္။ "ယန္"ဆိုတက တရုတ္စကားမဟုတ္ဘူး။ ရွမ္းကကရင္ကို"ယန္"လို ့ေခၚတာျဖစ္တယ္။ Zhou ကို ေရွးေခတ္က Pu လူမ်ဳိးလို ့ေခၚျပီး ေနာက္ပိုင္း တရုတ္လူမ်ဳိး Qin မင္းဆက္မွာ De'ang လို ့ေျပာင္းေခၚတယ္။ Zhou ဆိုတာက ခုလက္ရွိ အေခၚအေ၀ၚျဖစ္တယ္။ Zhou ဟာ ေရြွ ့ေျပာင္းလူမ်ဳိးတမ်ဳိးျဖစ္ျပိး တရုတျ္ပည္မျဖစ္ခင္သမိုင္းမတင္မီက တရုတ္ျပည္မွာ အဦးဆံုးနန္းစိုက္ေနထိုင္တဲ့ ရွမ္း(Shang)မင္းဆက္ အစား ေနရာ၀င္ယူၾကတယ္။Shang ေရွးေဟာင္း၀တ္စားဆင္ရင္ ပံုဟာ ခုေခတ္ျမန္မာျပည္ကရွမ္း(Shan)တခ်ဳိ ့ရဲ ့ရိုးရာ အ၀တ္အစားနဲ ့ဆင္တယ္။

Zhou ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ေရွးေဟာင္းလူသားရွမ္းေတြရဲ ့ဓေလ့တခုျဖစ္တဲ့ လူအသက္နဲ့ နတ္ပူေဇာ္တာကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့တယ္လို့ကမၻာဦးတရုတ္သမိုင္းမွာေဖၚျပထားတယ္။ ရွမ္းေတြရဲ ့ေၾကးသြန္းလုပ္မွဳပညာအေမြကိုေတာ့ ဆက္လက္ထိမ္းသိမ္းတယ္။ ေၾကးစည္ေတြသြန္းလုပ္တယ္။ မိုးေခါင္ရင္မိုးေခၚဖို ့အတြက္ ဖါးရုပ္စီထားတဲ့ေၾကးစည္ကိုတီးတယ္ ။ေရွးေဟာင္း Zhou လူမ်ဳိးေတြဟာ ေနမင္းကိုကိုးကြယ္တယ္လို ့ဆိုတယ္။ ဒါဟာ ကရင္အမ်ဳိးသားအလံမွာေနမင္းပါေနျခင္းနဲ့ဆက္ႏြယ္ေနပံုရတယ္။

Zhou Dynasty ေခတ္မွာ ျပည္နယ္ကိုးခု ဖြဲ ့စည္းထူေထာင္ခဲ့တယ္လို ့ဆိုတယ္။

မ်က္ေမွာက္ Zhou လူမ်ဳိးေတြရဲ ့၀တ္စားဆင္ရင္မွဳမွာ မြန္ဂို ႏြယ္၊တရုတ္ႏြယ္ေတြရဲ ့ဒီဇိုင္းကေနရာယူထားတယ္။

တရုတ္ေခတ္က Zhou ေခတ္အကုန္မွာ Qin Dynasty နဲ့စတင္လာတယ္။ အဲဒီေခတ္မွာ စာေပစေပၚေပါက္တဲ့အတြက္ သမိုင္းေက်ာက္စာေတြစျပီးေတြ ့ရလို ့ သမိုင္းတင္ေခတ္စတင္တာလို ့ဆိုတယ္။---- 

(ဆက္ဦးမည္--သမိုင္း၀ါသနာရွင္မ်ားေစာင့္ေမ်ွာ္ပါရန္) ဖါးစည္ပံုက ရုပ္ျပည္ Guanxi Nannin ျမိဳ ့ေတာ္က Chinese National Museum ကပံုေတြျဖစ္ပါေၾကာင္း)

The Zhou eventually became stronger than the Shang, and in about 1040 B.C, they defeated the Shang in war. Part of their success apparently came about because 

of their ability to gain the allegiance of disaffected Shang city-states. The Shang had also been weakened by constant warfare with an unknown people to the north. 

After their victory, the Zhou built their capital in Xi'an.

ဖါးစည္သမိုင္းအပိုင္းအစ (၂)

ဖါးစည္သမိုင္းအပိုင္းအစ (၂)

ထိုင္းႏိုင္ငံ သမိုင္းစာတန္းတေစာင္တြင္ ဖါးစည္ကို စယမ္(Siam) တို ့၏ ပထမဆံုးျမဳိ ့ေတာ္ျဖစ္သည့္ စူခိိုထိုင္းတြင္စတင္အသံုးျပဳခဲ့သည္ဟုဆိုသည္။ စူခိုထိုင္းေခတ္မတိုင္မီက စယမ္သည္ မြန္လူမ်ဳိးတို ့၏ ဒြာရာ၀တီ(Dvaravati) အင္ပါယာျဖစ္ခဲ့ျပီးမြန္တို ့ႏွင့္ပါလာသည့္အိႏၵိယ ယဥ္က်းမွဳလြမ္းမိုးခဲ့သည္။ ေအဒီ ၇၀၀ေလာက္တြင္ မြန္တို ့၏ ဟရီပြန္ခိ်ဳင္းေခတ္ (Hariphunchai)ေထရ၀ါဒစတင္ထြန္းကားသည္။ ထိုမြန္ေခတ္သည္ မြန္တို ့၏ သထံု နန္းဆက္ႏွင့္လဲဆက္စပ္သည္ဟု ထိုင္းသမိုင္းတြင္ပါရွိသည္။ လာဗို(Lavo) ယေန ့အေခၚလြတ္ဘူရီ မြန္ ခမာတို ့၏ျမိဳ ့ေတာ္တခုျဖစ္ခဲ့သည္။ 

ေအဒီ ၁၂၃၈ တြင္ စယမ္လူမ်ဳိးမ်ားအားေကာင္းလာျပီး မြန္ႏွင့္ခမာတို ့ေအာက္မွလြတ္

လပ္ေသာ စယမ္တို ့၏ပထမဆံုးထီးနန္းကိုစိုက္ထူသည္။ ယင္းကိုစူခိိုထိုင္း(Sukhothai) ဟုေခၚသည္။

ဖါးစည္ကို မင္းခန္းမင္းနားမ်ားတြင္တီးခတ္သည္။ (ယေန ့တိုင္ ဘုရင့္နန္းႏြယ္မ်ားကို မင္းခန္းမင္းနားႏွင့္ၾကိဳဆိုရာတြင္ ဖါးစည္တီးျခင္းကိုျပဳေနၾကဆဲျဖစ္ျပီး ထိုင္းတီဗီြသတင္းမ်ား၌တခါတရံေတြ ့ရသည္)။

စူခိုထိုင္းေခတ္ဖါးစည္မ်ားသည္ကရင္လူမ်ဳိး(ကရင္နီ)မ်ားထံမွ လာသည္ဟု ထိုင္းသမိုင္းတြင္ပါရွိသည္။ ထိုေခတ္ကကရင္(ကရင္နီ)မ်ားကလည္း ဖါးစည္ကို ယြန္းလူမ်ဳိးမ်ားအားငွားရမ္းလုပ္ခိုင္းသည္ဟုလဲဆိုျပီး ထိုယြန္းလူမ်ဳိးမွာ ရွမ္းေခၚ တိုင္းအႏြယ္စု၀င္မ်ားျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ ယြန္းလူမ်ဳိးသည္ မ်က္ေမွာက္အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာျပည္၌မ်ဳိးေပ်ာက္လုျပီျဖစ္ေသာ္လည္း ထိုင္းတြင္ ၂ေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ လာအိုတြင္ ၆သန္းခန္ ့ရွိ ေနေသးသည္ကို ထိုင္းသန္းေခါင္စာရင္းတြင္ ေဖၚျပထားသည္။ 

ေရွးေခတ္တရုတ္လူမ်ဳိးမတိုင္မီက Shang လူမ်ဳိးတို ့၏ေခတ္ဦးစြာေပၚေပါက္ခဲ့သည္ဟု တရုတ္ႏိင္ငံသမိုင္းတြင္ ပါရွိသည္။ ထိုShang မ်ား၏၀တ္စားဆင္ယဥ္ထံုးဖြဲ ့မွဳမွာ ျမန္မာျပည္ကရွမ္းတို ့ႏွင့္ဆင္သည္။ Shan ေခတ္သည္ ေၾကးနီေခတ္ျဖစ္သည္။ Shang တို ့သည္ ေၾကးသြန္းအတတ္ကိုက်ြမ္းက်င္ၾကသည္။ Shang ေခတ္မွ Zhou ေခတ္ေရာက္သည္။Zhou မ်ားက Shang ပညာရွင္မ်ားက ဖါးစည္လုပ္ ေပးသည္။ Zhou သည္ ကရင္လူမ်ဳိးကိုတရုတ္ဘာသာျဖင့္ေခၚျခင္း ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္ဟု ထိုင္းသမိုင္းစာတန္းတြင္ေဖၚျပျပီး(ခ်ဳိ) ဟုအသံထြက္သည္။ယန္မွာမူ တရုတျပည္ရွမ္းနန္းဆက္နန္ခ်ဳိေခတ္က ကရင္မ်ားကို ရွမ္းဘာသာျဖင့္ေခၚဆိုျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ယခင္ကနားလည္ခဲ့သကဲ့သို ့ တရုတ္ဘာသာမဟုတ္ေပ။

တရုတ္ျပည္တြင္ ခ်ဳိလူမ်ဳိးမ်ားမရွိေတာ့ေပ။ ရွိေနေသးလွ်င္လဲ ျမန္မာျပည္မွ ကရင္မ်ားကို သူတို ့၏အဆက္အႏြယ္ျဖစ္ေၾကညင္းသီခ်င္မွသိမည္။ ျမန္မာျပည္တျပည္ထဲတြင္ပင္ နာမယ္အမ်ဳိးမ်ဳိးမွည့္ေခၚခံရေသာ ကရင္သည္ ေရာက္ရာအရပ္တြင္ နာမည္အၾကိမ္ၾကိမ္နွင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးေျပာင္းခံရေသာလူမ်ဳိးတမ်ဳိးျဖစ္သည္မွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္မရွိေပ။

(ဆက္ပါဦးမည္)

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၄)….

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၄)….. 

ဦးနုအစိုးရႏွင့္ ေကအဲန္ဒီအို ေစ့စပ္ေရး…

အင္းစိန္တိုက္ပြဲအတြင္းတြင္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက အစိုးရႏွင့္အတူ ကရင္ကို၀ိုင္းတိုက္ေပးရန္ ျမန္မာကြန္ျမဴနစ္သူပုန္မ်ားႏွင့္ေစ့စပ္ရာတြင္ ေက်ာင္းေတာ္ကရန္စမ်ားေၾကာင့္ အျပန္အလွန္ယံုၾကည္မွဳမရွိသျဖင့္ ေစ့စပ္ေရးပ်က္ျပားသြားခဲ့သည္။ သို ့ျဖစ္၍ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားႏွင့္ေစ့စပ္မွဳကိုလက္ေလွ်ာ့လိုက္ျပီး ကရင္ႏွင့္တိုက္ရိုက္ေစ့စပ္ေရးလုပ္ႏိုင္ရန္အားထုတ္သည္။

လူအမ်ားေလးစားယံုၾကည္ရေသာၾကားလူမ်ားျဖစ္သည့္ ရန္ကုန္ရ္ွိ ျဗိတိသ်ွသံအမတ္ၾကီး မစၥတာဘိုကာ၊ အိႏၵိယသံအမတ္ၾကီး ေဒါက္တာရပ္(ဖ္)၊ ပါကစၥတန္သံအမတ္ၾကီး မစၥတာ အလီအျပင္ အဂၤလီကန္ ခရစ္ယန္ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ၾကီး ဘိေရွာ့ ၀က္(စ္)၊ ဆာစံစီဖိုး(ျဗမၼဇို သာသနာတည္ေထာင္သူ) ၏သမီး မစၥဘေမာင္ခ်ိန္ တို ့ကို ေစ့စပ္ေရးအက်ဳိးေဆာင္ေစသည္။

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၃)…

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၃)….. 

ေဘးပတ္အခ်က္အလက္မ်ား (Context)

အင္းစိန္ကို ကရင္တပ္မ်ားကသိမ္းပိုက္ထားစအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာ့အသံမွ” ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၾကီးမားသည့္အႏၱရာယ္ အတြင္းသို ့က်ေရာက္ေနၾကာင္း” ၃ၾကိမ္ထုတ္လြွင့္ေက်ညာသည္ကိုၾကားခဲ့ရေၾကာင္း ထိုသို ့ေက်ညာျပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ေရဒီယို အသံလြွင့္ခ်က္မ်ားတိတ္သြားသည္။မၾကာမီလူထုအတြင္းတြင္ အင္းစိန္ျမဳ ိ့ကို ကရင္တပ္မ်ားသိမ္းလိုက္ျပီဆိုသည့္သတင္းမ်ား ျပန္ ့ထြက္လာသည္။ 

ထိုအခ်ိန္သည္ျမန္မာျပည္ သမတမွာ ရွမ္းအမ်ဳိးသား စ၀္ေရြွသိုက္ျဖစ္ျပီး ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္မွာ ဦးႏုျဖစ္သည္။ဖဆပလ က အစိုးရျဖစ္လွ်က္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာ အားလံုး၀န္ၾကီးခ်ဳပ္လက္တြင္ရွိေသာ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီျဖစ္သည္။သမတမွာမူ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစု ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အလွည့္က်တင္ေျမွာက္ထားျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရးတိုက္ရိုက္အာဏာမရွိေသာ အေနအထားျဖစ္သည္။ အရာရာတြသ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္၏တင္ျပေတာင္းဆိုခ်က္အတိုင္း တေသြမတိမ္း လက္မွတ္ေရးထိုးအတည္ျပဳေပးရေသာ တာ၀န္ကိုသမတအားအပ္ႏွင္းထားသည္။ မ်က္ေမွာက္ ၂၀၀၈ဥပေဒအရ အာဏာ(၃)ရပ္လံုး သမတတဦးတည္းတြင္ ထားရွိေသာပံုစံမဟုတ္ပါေပ။ 

အင္းစိန္တိုက္ပြဲမစမီတြင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္စစ္ဦးခ်ဳပ္ႏွင့္ ရဲမွဴးခ်ဳပ္ၾကီးမွာ ကရင္အမ်ဳိးသား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး စမစ္ဒြန္းျဖစ္သည္။ အင္းစိန္တိုက္ပြဲစျဖစ္လာေသာအခါ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးႏုက ဗိုလ္ခ်ဳပ္စမစ္ဒြန္းေနရာကို ဗိုလ္မွဴးၾကီးေန၀င္းအားသိမ္းယူေစခဲ့သည္။ ဗိုလ္ေန၀င္းဗို္လ္ခ်ဳပ္္ျဖစ္လာေသာအခါ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာကို အင္းစိန္စစ္ဆင္ေရးမွဴးအျဖစ္တာ၀န္ေပးခဲ့သည္။ အင္းစိန္တိုက္ပြဲတြင္ ဗိုလ္မွဳးခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ ဒါဏ္ရာျပင္းထန္စြာရခဲ့သည္။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာသည္ အေမရိကန္ကေထာက္ပံ့ထားေသာ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ျပည္ေျပးတရုတ္ကူမင္တန္မ်ားကိုေခ်မွဳန္းစစ္ဆင္ေရးတြင္ နာမယ္ၾကီးလာသူျဖစ္သည္။ အေမရိကန္က တရုပ္ျဖဴကူမင္တန္မ်ားကိုေထာက္ပံ့ထားရျခင္းမွာ ဂ်ပန္ထိုးစစ္တုန္းက အေမရိကန္ အဂ္လိပ္ႏွင့္ ကူမင္တန္တို ့က တရုတ္ျပည္တြင္ ပူးေပါင္းခုခံတိုက္ခိုက္ခဲ့စဥ္က CBI မဟာမိတ္မ်ားျဖစ္ခဲ့ျပီး အျပန္အလွန္ကူညီေရးစာခ်ဳပ္မ်ားရွိခဲ့၍ျဖစ္သည္။ CBI ဆိုသည္မွာ China Burma India Theater(Warfare)  ျဖစ္သည္။

ကရင္မ်ားႏွင့္တိုက္ခဲ့ရေသာ အင္းစိန္တိုက္ပြဲသည္ သူ ့စစ္ေရးဘ၀အေတြ ့အၾကဳံအားလံုးအနက္ က်ဆံုးမွဳအမ်ားဆံုး ဆံုးရွဳံးမွဳ အၾကီးမားဆံုးဟု ဗကပ အျဖစ္ တရုတ္ျပည္ ကူမင္ျမဳ ိ့တြင္ ခိုလွွဳံေနစဥ္ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ ကဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာမွမီဒီယာမ်ားကို ဖြင့္ဟေျပာၾကားခဲ့သည္။

(ေတာင္းဆိုမွဳရွိလွ်င္ ဆက္လက္ေဖၚျပပါဦးမည္)

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၂)….

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ(၂)….. 

အင္းစိန္ျမိဳ ့ကိုမသိမ္းမီက တြံေတးျမိဳ ့ကို ဦးစြာသိမ္းပိုက္ထားျပီးျဖစ္သျဖင့္ ရန္ကုန္ ျပင္ပႏွင့္ဆက္သြယ္ႏိုင္သည့္ ကုန္းလမ္း၊ေရလမ္းမ်ားအားလံုးကိုလဲ ကရင္တပ္မ်ားက ျဖတ္ေတာက္ထိမ္းခ်ဳပ္ထားလိုက္သည္။ 

ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာအားလံုးက ျမန္မာအစိုးရကို ဖဆပလအစိုးရ အစား (၇) မိုင္အစိုးရဟုေျပာင္းလဲသံုးႏွဳန္းလာသည္။

အင္းစိန္ကိုသိမ္းပိုက္ျပီးေနာက္တပတ္တြင္ သထံုမွ မြန္ႏွင့္ ကရင္တပ္ဖြဲ ့မ်ား ေရာက္လာသျဖင့္ မြန္တပ္အပါအ၀င္  

ကရင္တပ္မ်ား အင္အား တေထာင့္ ငါးရာေက်ာ္ျဖစ္လာသည္။ ဖဆပလအစိုးရ၏ ဘားမားရိုင္ဖယ္ တပ္ရင္း(၅)၊UMP တပ္မ်ား၊ LEVY တပ္မ်ားႏွင့္ရန္ကုန္တကၠသိုလ္အေပ်ာ္တမ္းတပ္မ်ားအျပင္ တိုက္ေလယဥ္မ်ား သံခ်ပ္ကားမ်ား အေျမွာက္တပ္မ်ား စစ္ေရယဥ္မ်ားျဖင့္ နယ္ဘက္မွစစ္တပ္မ်ားကလည္း အင္းစိန္ကို ေန ့ညမျပတ္မလာေရာက္ထိုးႏွက္တိုက္္ခိုက္သည္။ 

အစိုးရဘက္က လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ လိုအပ္သလိုရရွိေနသည္ကိုေတြ ့ရျပီး ကရင္မ်ားဘက္တြင္မူ တိုက္ပြဲတလခန္ ့အၾကာတြင္ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ျပတ္လပ္လာျပီျဖစ္သည္။စစ္ပညာက်ြမ္းက်င္မွဳေၾကာင့္ က်န္ရွိသမ်ွက်ည္ဆံမ်ားျဖင့္ ရန္သူကို တခ်က္တေကာင္ႏွဳန္း အမွည့္ေခ်ြႏိုင္၍သာလွ်င္ ဆက္လက္ခုခံေနႏိုင္ေသးျခင္းျဖစ္သည္။ အင္းစိန္ျမဳ ိ့ေနရာအႏွံ ့အျပားတြင္ လက္နက္ခဲယမ္းမီး ေက်ာက္ရရွိႏိုင္ေသာေနရာမ်ားကိုအသဲအသန္ေျမလွန္ရွာေဖြၾကသည္။ 

ကံအားေလ်ွာ္စြာ ကုလားလူမ်ဳိးတဦးကသတင္းေပးသျဖင့္ အဂၤလိပ္တို ့ျမွဳပ္ႏွံသြားသည့္ က်ည္ဆံံအျမားအျပားကိုတူးေဖၚရရွိကာ 

ေနာက္ထပ္ (၃) လခန္ ့ခုခံတိုက္ခိုက္ႏိုင္ခဲ့သည္။

ဤနည္းျဖင့္ ကရင္တပ္မ်ား (၁၁၁)ရက္ တိုင္တိုင္္ခုခံတိုက္ခိုက္ျပီး ၁၉၄၉ ေမလ(၂၁) ရက္တြင္အင္းစိန္မွဆုတ္ခြာၾကသည္။ တိုက္ပြဲတြင္အင္အားေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာသံုးေသာ ဖဆပလ အစိုးရတပ္ဘက္က (၅၀၀၀) ေက်ာ္ခန္ ့က်ဆံုးျပီး အင္အား တေထာင့္ ငါးရာေက်ာ္ရွိေသာ ကရင္မ်ားဘက္က (၂၀၀) နီးပါးက်ဆံုးသည္။ ကရင္ဘက္တြင္ ဒဏ္ရာရသူ (၈၀၀)ေက်ာ္ရွိသည္။ -ဆက္ရန္

(မွတ္ခ်က္- အင္းစိန္တိုက္ပြဲႏွင့္ပတ္သက္ေသာတျခားမွတ္တမ္းမ်ား ကိုသိရွိထားသူမ်ားက ျဖည့္စြက္ေဖၚျပေပးပါရန္)

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ…

အင္းစိန္တိုက္ပြဲတေထာင့္တေနရာမွ….. 

၁၉၄၉ ဇန္န၀ါရီလ ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ အင္းစိန္၊သမိုင္း၊ၾကိဳ ့ကုန္းဘက္တြင္ ေကအဲန္ဒီအို ႏွင့္ ဗိုလ္ၾကီးေအးသာေက်ာ္ ဦးေဆာင္ေသာ UMP တပ္ဖြဲ ့ပူးေပါင္းအင္အား ႏွစ္ရာေက်ာ္ရွိသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အင္းစိန္ သမိုင္းလမ္းရွိ ကရင္တို ့ထံမွ လက္နက္သိမ္းယူရန္ ဖဆပလအစိုးရတပ္ဖြဲ ့ အင္အားႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ခန္ ့ခ်ထားသည္။ 

မဂၤလာဒံုတြင္ ဗမာ့တပ္မေတာ္အေျမာက္တပ္မွ ဗိုလ္မွဴးေအာင္စိန္ဦးစီးေသာ ကရင္လက္နက္ကိုင္တပ္ခြဲ (၂)ခဲြႏွင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ အခ်က္ျပဆက္သြယ္ေရးတပ္ခြဲမွကရင္တပ္သားမ်ားရွိေနျပီး ဖဆပလအစိုးရအမွဳထမ္းအျဖစ္သာရွိေနေသးသည္။ ကရင့္ရိုင္ဖယ္တပ္ရင္း(၂)မွ တပ္စုတစုလည္း သမိုင္းရပ္ကြက္သို ့ဇန္န၀ါရီလ ၂၉-၃၀ ေလာက္က ရိကၡာထုတ္ရန္ေရာက္ရွိေနသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ကရင္ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားလည္း အင္းစိန္သို ေျပာင္းေရြွ ့လာၾကသည္။

၁၉၄၉ ဇန္န၀ါရီလ(၃၁)ရက္ေန ့ညေန(၆)နာရီတြင္ သမိုင္းခ၀ဲျခံကို ဖဆပလ အစိုးရတပ္ကစတိုက္သည္။ ခ၀ဲျခံရွိ KNDO တပ္မ်ားကျပင္းျပင္းထန္ထန္ခုခံတိုက္ခိုက္သျဖင့္ ဖဆပလအစိုးရတပ္မ်ားဖရိုဖရဲျဖစ္လွ်က္ဆုတ္ခြာသြားၾကသည္။

ကရင္ရပ္ကြက္မ်ားကို အစိုးရမွစတင္တိုက္ခိုက္ျပီဆိုသည္ႏွင့္ဗိုလ္မွဴးေအာင္စိန္ဦးစီးေသာ ကရင္လက္နက္ကိုင္တပ္က

KNDO ဘက္က ပါ၀င္တိုက္ခိုက္လာသည္။ ညပိုင္းတြင္ KNDO၊ဗိုလ္မွဴးေအာင္စိန္ဦးစီးေသာ ကရင္လက္နက္ကိုင္တပ္ႏွင့္ ဗမာ့တပ္မေတာ္ အခ်က္ျပဆက္သြယ္ေရးတပ္ခြဲမွကရင္တပ္သားမ်ား ပူးေပါင္း၍ မဂၤလာဒံုရွိ ဖဆပလအစိုးရစစ္လက္နက္တိုက္ကို တိုက္ခိုက္စီးနင္းျပီး လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားကို သိမ္းယူခဲ့သည္။ မဂၤလာဒံုကိုတိုက္ျပီးေနာက္အင္းစိန္စုရပ္သို ့ျပန္လာၾကသည္။

အစိုးရတပ္ တိုက္ပြဲေၾကာင့္ ခ၀ဲျခံႏွင့္သမိုင္းမွ အရပ္သူ အရပ္သားမ်ားကလဲ အင္းစိန္သို ့ေရြွ ့ေျပာင္းေရွာင္ရွားလာၾကသည္။ မဂၤလာဒံုလက္နက္တိုက္မွသိမ္းဆည္းခဲ့သည့္ လက္နက္မ်ားကို ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၊ အင္းစိန္က်န္းစာေက်ာင္းသားမ်ား

ႏွင့္အရပ္သူအရပ္သားမ်ားကို တပ္ဆင္ေပးလိုက္သျဖင့္ ကရင္လက္နက္ကိုင္အင္အား တေထာင္ခန္ ့ရွိလာသည္။

ကရင္လူထုႏွင့္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ ့မ်ားအတြက္ ရိကၡာျပသနာေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ အင္းစိန္ျမိဳ့သိမ္းပြဲလုပ္ရန္ျဖစ္လာသည္။

အင္းစိန္တြင္ ဆန္စက္(၈)လံုးႏ်င့္ ဆန္ဂိုေဒါင္ (၁၀)လံုးရွိသျဖင့္ ဆန္အိပ္ ငါးေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ ဘိုကိတ္ပဲမ်ားစြာရွိသည္။

အင္းစိန္ျမိဳ ့တြင္းတြင္ ကရင္ကိုတိုက္ရန္ ဖဆပလႏွင့္ လဲဗီးတပ္မ်ားအင္အားႏွစ္ေထာင္ရွိေနသည္။

တခ်ိန္တည္းတြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ ့တြင္ ကရင္မ်ားနည္းတူ တျခားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ ့မ်ားကလဲ ဖဆပလ တပ္ကို အလစ္အငိုက္၀ိုင္းတိုက္ၾကသည္။ အင္းစိန္ေစ်းၾကီးလဲ တိုက္ပြဲတြင္မီးေလာင္သြားသည္။ ဖဆပလတပ္ဖြဲ ့မ်ားေျခမွဳန္းျခင္းခံရျပီး တပ္ပ်က္ထြက္ေျပးကုန္သျဖင့္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ မနက္(၈)နာရီတြင္ တိုက္ပြဲျပီးဆုံးသည္။ေကအဲန္ဒီအိုႏွင့္ကရင္လူထုတပ္မ်ားက အင္းစိန္ျမဳိ ့ကိုသိမ္းပိုက္သည္။ အစိုးရဆန္ဂိုလ္ေဒါင္မ်ားမွ ဆန္မ်ားျဖင့္ အင္းစိန္ျမိဳ ့စစ္ေဘးဒုကၡသည္လူထုအား KNDO က လႏွင့္ခ်ီေ၀မွ်ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ခဲ့သည္။------(ဆက္ရန္)

ကရင္လူမ်ိဳးသတ္ျဖတ္ခံရျခင္း

ျဖစ္၀က်ြႏ္းေပၚတြင္ BIA က ကရင္မ်ားကိုသတ္ျဖတ္ခဲ့သည့္အေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာေျပာၾကားခ်က္--

“ကရင္ျပသနာစလာတဲ့အခါမွာ ဗိုလ္မိုးၾကိဳး(BIA တပ္စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဂ်ပန္ ဗိုလ္မွဴးၾကီး စူဇူကီး)က ျပသနာကိုသူကိုယ္တိုင္တိုက္ရိုက္ကိုင္တြယ္ဖို ့ဆံုးျဖတ္ျပီး ဗိုလ္မွဴးၾကီး အိုင္ဂ်ီမာ နဲ့ က်ေနာ့့္ရဲ ့BIA 

တပ္စု(၂)စုကို ေျမာင္းျမပို ့လိုက္တယ္။ အဲဒီကေန ၁၉၄၂ ေမလဆန္း ညတညမွာ ဗိုလ္မိုးၾကိဳးဆီက ဂ်ပန္စစ္သား(၂)ဦးက က်ေနာ့ကိုလာႏွဳိးျပီး အဂ္လိပ္ေထာက္ကူထားတဲ့ ကရင္ေပ်ာက္က်ားေတြ ကျခံဳခိုတိုက္ခိုက္လို ့ေျမာင္းျမခရိုင္မွာဂ်ပန္ဗိုလ္မွဴးတဦးက်ဆံုးေၾကာင္း ေရဒီယိုနယူးေဒလီက 

ခုဘဲေၾကညာတယ္လို ့ေျပာပါတယ္။ ဒီဗိုလ္မွဴးၾကီးအိုင္ဂ်ီမာက်ဆံုးမွဳကိုတိုက်ဳိကသိရွိျပီး လက္စားေျခဖို ့

ဗိုလ္မိုးၾကိဳး ကိုအမိန့္ေပးထားျပီျဖစ္ေၾကာင္းသူတို ့ကက်ေနာ့ကိုအသိေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ေနာက္ေန ့မွာ

က်ေနာ္ BIA တပ္စု(၃)စုက ဗိုလ္မိုးၾကိဳးနဲ့အတူ ေျမာင္းျမကိုခ်ီတက္ပါတယ္။ က်န္ရွိတဲ့ ဗိုလ္မွဴး အိုင္ဂ်ီမာရဲ ့

တပ္ေတြကို ျပန္ကယ္ႏိုင္ခဲ့ျပီး ကရင္္ေပ်ာက္က်ားေတြကို အားေပးတယ္လို ့သိရတဲ့ ကရင္ရြာေတြကို (၂)ပတ္ 

ၾကာတိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။

ေကာ္သူးေလ ဆိုသည့္ေ၀ါဟာရ သမိုင္း

ေကာ္သူးေလ ဆိုသည့္ေ၀ါဟာရ သမိုင္း

ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၉၀၀ တြင္ ကရင္လူမ်ဳိးမ်ားေနထိုင္ရာတိုင္းေဒသသည္ေကာ္လားဟုတြင္ခဲ့သည္။ 

ေကာ္လားဆိုသည္မွာ စိန္းလန္းေသာတိုင္းျပည္ျဖစ္သည္။ ၁၉၃၂ တြင္ရိုက္ႏွိပ္ထုတ္ေ၀သည့္ ေစာေအာင္လွေရးသားျပဳစုေသာ ကရင္သမိုင္းစာအုပ္တြင္ ကရင္တို ့ေရွးကေနထိုင္ရာခဲ့တိုင္းျပည္ကို “ေကာ္သူးေလ” ဟုေရးသားေဖၚျပထားသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ အေမွာင္မဲ့ေဒသ၊ သို ့မဟုတ္ ဖလံေတာင္ေ၀ွးပင္မ်ားေပါက္ေရာက္ရာေဒသျဖစ္သည္။ ေဖၚျပခ်က္အရ ေကာ္သူးေလ တိုင္းမွာ ျမန္မာျပည္လက္ေအာက္ခံ သို မဟုတ္တစိတ္တပိုင္းမဟုတ္ဘဲ သီးျခားလြတ္လပ္စြာဧဧခ်မ္းခ်မ္းရွိခ့ဲေသာ နယ္ေျမတခုျဖစ္ခဲ့သည္။ ထို၁၉၃၂ခုႏွစ္သည္ ဒုတိယကမၻာစစ္စေသာႏွစ္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္သည္လည္း ဘရစ္တစ္ျမန္မာႏိုင္ငံအျဖစ္ အဂၤလိပ္အစိုးရ ဘုရင္ခံေမာင့္ဘက္တန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလတြင္အာရွတိုက္၏ ေခတ္မီအတိုးတက္ဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ ေနခဲ့ေသာအခ်ိန္ျဖစ္သည္။