ကရင္အမိ်ဳးသားႏွစ္သစ္ကူးေန ့.. by Kyaing Tun

ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားႏွစ္သစ္ကူးေန ့သည္အၿခားေသာတိုင္းရင္းသားမ်ား၊အမ်ိဳးသားမ်ား၏ႏွစ္သစ္ကူးေန ့လို ပင္ၿဖစ္ေပသည္၊ေကာင္းၿမတ္ေသာႏွစ္၏ပထမေန ့ၿဖစ္သည္၊ကရင္အမ်ိဳးသားႏွစ္သစ္ကူးေန ့ကို ၿမန္မာသကၠ ရာဇ္ၿပာသိုလဆန္း(၁)ရက္၊ကရင္သကၠရာဇ္ "သေလးလ" ေရာက္တိုင္းႏွစ္စဥ္ႏွစ္သစ္ကူးေန ့ ကိုက်င္းပႀက သည္၊ ႏွစ္သစ္တြင္ကရင္အမ်ိဳးသားတို ့သည္အိမ္မ်ားကိုအသစ္တည္ေဆာက္ႀကသည္၊ပစၥည္းအသစ္မ်ားဝယ္ ႀကသည္၊ေတာင္ယာအသစ္မ်ားသို ့ေၿပာင္းေရႊ ့လုပ္ကိုင္ရန္သတ္မွတ္ႀကသည္၊ထိုေန ့တြင္ယံုႀကည္ကိုးကြယ္ မႈ ့အလိုက္္ဘာသာေရးပြဲေတာ္မ်ားကိုၿပဳလုပ္ႀကသည္၊ကရင္လူမိ်ဳးတို ့သည္ လယ္ယာလုပ္ငန္းမ်ားၿပီးစီးႀက ေသာအခါေကာက္ဦးသီးႏွံမ်ားစားေသာက္ၿပီးလ်ွင္ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲမ်ားက်င္းပႀကၿခင္းၿဖင္ ့ ႏွစ္သစ္ကူးမဂၤလာ ကို က်င္းပႀကၿခင္းၿဖစ္သည္၊သို ့ၿဖစ္၍ ကရင္အမိ်ဳးသားတို ့၏သမိုင္းတြင္ဤေန ့မ်ား သည္လည္းအႀကီးက်ယ္ဆံုး ေသာေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲေန ့မ်ားၿဖစ္လာေပသည္။
ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးၿဖစ္ေပၚလာပံု။       ။၁၈၈၁ခုႏွစ္တြင္ေဒါက္တာတီသံၿပာကဦးေဆာင္၍ကရင္တမ်ိဳးသားလံုး ကိုကိုယ္စားၿပဳေသာ"ေဒါကလု"ေခၚကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုးကိုဖြဲ ့စည္းႏိုင္ခဲ ့သည္၊ ၁၉၃၆ခုႏွစ္၊ေဒါက္ တာဘေမာ္အစိုးရလက္ထက္တြင္''ေဒါကလု"ေခၚကရင္အမ်ိဳးသားအဖြဲ ့ခ်ဳပ္၏ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္အရကရင္အမတ္


မ်ားကကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ေန ့ထူးေနၿမတ္ႏွင္ ့အခြင္ ့အေရးမ်ားရရိွရန္ကရင္မ်ိဳးသားႏွစ္ သစ္ကူးေန ့သတ္မွတ္ေပးေရးကိုပါလီမန္တြင္ေတာင္းဆိုခဲ ့သည္၊သမိုင္းဝင္ကရင္ႏွစ္သစ္ကူးေန ့အၿဖစ္တင္ သြင္း ရာမွာ ပထမဦးစြာေအာက္လြတ္ေတာ္မွစတင္သြင္းရသည္ၿဖစ္၍ကရင္အမတ္(၁၅)ဦး၏ဒုတိယဥကၠ႒ၿဖစ္ေသာေစာဂ်ြန္ ဆင္ဒီဖိုးမင္းသည္ေတာင္ငူၿမိဳ ့ရိွသက္ႀကီးဝါႀကီးကရင္ပုဂၢိဳလ္တခ်ိဳ ့ကိုေခၚယူေဆြးေႏြးခဲ ့သည္၊ဆရာမိုးလိုအား ဆက္လက္တာဝန္ေပးခဲ ့သည္၊ဆရာမိုးလုိသည္ကရင္အမ်ိဳးသားတို ့၏ႏွစ္သစ္ကူးေန ့သည္ ့မည္သည္ ့ေန ့လတြင္ၿဖစ္ေႀကာင္းရွာေဖြသုေတသနၿပဳလုပ္ၿပီးၿပန္လည္တင္ၿပခဲ့ သည္၊ကရင္သက္ႀကီးဝါႀကီး ပုဂၢိဳလ္မ်ား၏သ ေဘာတူညီသတ္မွတ္လိုက္သည္ ့ေန ့သေလးလဆန္း(၁)ရက္ေန ့ကိုဥပေဒၿပဳေအာက္လြတ္ ေတာ္တြင္တင္ သြင္းရန္ေစာဂ်ြန္ဆင္ဒီဖိုးမင္းကလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ ့ၿပီးေအာက္လြတ္ေတာ္အစည္းအေဝးတြင္ တင္သြင္းခဲ ့သည္၊ ၁၉၃၇၊ႀသဂုတ္လ၂၃ ရက္ေနတြင္ၿပဳလုပ္ေသာဥပေဒၿပဳလြတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွတ္တမ္းတင္ခ်က္ အရကရင္အမတ္မ်ားသည္ဝန္ႀကီးေစာေဖသာႏွင္ ့ညိွႏိုင္းကာေဒါက္တာဘေမာ္အစိုးရအဖြဲ ့သို ့တင္ၿပ၍ဘု ရင္ခံ၏သေဘာတူညီခ်က္ေႀကာင္ ့၁၉၃၇ ဒီဇင္ဘာလတြင္ၿပည္ထဲေရး႒ာနမွကရင္အမ်ိဳးသားႏွစ္သစ္ ကူးေန ့ကိုတရားဝင္ေႀကညာ ၍ အစိုးရအသိအမွတ္ၿပဳရံုးပိတ္ရက္အၿဖစ္ရရိွခဲ ့သည္၊
ကရင္လူမ်ိဴးတို ့ဆင္းသက္လာပံု။        ။ကရင္တို ့၏မႈလေဒသမွာအာရွတိုက္အလယ္ပိုင္းတရုတ္ၿပည္အ
ေနာက္ဖက္ရိွၿမင္ ့မားေသာေတာင္ကုန္း၊ကုန္းၿမင္ ့ႀကီးဟုယူဆႀကသည္၊ကရင္လူမ်ိဳးတို ့၏ဒဏၰရီပုံၿပင္မ်ား
အရ၎တို ့မွာ"ထီးဆဲ ့မက္ယြာ"သို ့မဟုတ္"ထီေဆေမ ့ယြာ"ဟုေခၚဆိုေသာသဲကႏၱာရကိုၿမစ္ေခ်ာင္းၿဖတ္စီး
ေသာေဒသ၊မွဆင္းသက္လာေႀကာင္းကိုအလြန္ေရွးက်ေသာကရင္ကဗ်ာလကၤာမ်ားအရယူဆႀကသည္။ခရစ္
ေတာ္မေပၚမီွ ဘီစီ-၁၃၈၈ခုႏွစ္တြင္တိဘက္ၿပည္မွထြက္ခြါလာႀကၿပီး၊ဘီစီ-၁၃၈၅-ခုႏွစ္၊တရုပ္ၿပည္စီခ်ြမ္နယ္ တြင္ေနထိုင္ခဲ ့သည္၊ဘီစီ-၁၁၃၄-ဘီစီ၁၁၂၂)ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းတရုတ္ႏိုင္ငံဘုရင္(ေဂ်ာ္စင္း-Ghaw Hsin)
သည္တိုင္းသူၿပည္သားအေပၚတြင္ရက္စက္စြာအုပ္ခ်ဳပ္သၿဖင္ ့ကရင္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားသည္ဘီစီ-၁၂၂၈ခုႏွစ္တြင္
တရုတ္ၿပည္ေတာင္ဖက္ႏွင္ ့အေနာက္ေတာင္ဘက္ရိွအင္ဒိုနီးရွား၊ထိုင္း၊ၿမန္မာႏိုင္ငံဖက္သို ့ဘီစီ-၁၁၂၅ခုႏွစ္
တြင္ဝင္ေရာက္လာႀကသည္၊တရုတ္ၿပည္မွကရင္မ်ိဳးႏြယ္စုသည္ေတာင္ဖက္သို ့လမ္းသံုးသြယ္ၿဖင္ ့ဆင္းလာခဲ ့ႀကသည္၊ထိုင္း၊ကေမၻာဒီးယား၊ပင္လယ္ကမ္းအထိလမ္းေႀကာင္းတေႀကာင္း၊ယူနန္မွၿမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို ့ေရႊ

လီၿမစ္ေႀကာင္၊ဧရာဝတီၿမစ္ေႀကာင္းအတိုင္းတေႀကာင္း၊သံလြင္ၿမစ္ေႀကာင္းအတိုင္းတေႀကာင္း၊ဆင္းသက္လာခဲ ့ႀကသည္၊ေယဘူယ်အားၿဖင္ ့ကရင္လုမိ်ဳးတို ့သည္မြန္ဂိုအႏြယ္ဝင္ၿဖစ္ၿပီးမြန္ဂိုးလီးယားကုန္းၿမင္ ့ေဒသမွ ေတာင္ဖက္သို ့တိဗက္ၿပည္၊တရုတ္ၿပည္၊ၿမန္မာၿပည္၊ထိုင္း၊ကေမၻာဒီးယား၊ေလာ၊ေဘာ္နီယို က်ြန္းအထိ ပ်ံႏံွပံု ရေပသည္၊အစဦးဆံုးဆင္းသက္လာသည္ ့ကရင္အုပ္စုမွာ-မုထိ(မိႏြယ္)မ်ားၿဖစ္ၿပီး၊ပအို ့၊ပေဒါင္း(ကယန္း)၊ဂဲ ခို၊မိုပြါ၊မ်ားၿဖစ္ဟန္တူသည္၊ဒုတိယဆင္းသက္လာသည္ ့ကရင္အုပ္စုမွာ-ပါထိ(ဖႏြယ္)ၿဖစ္ၿပီး၊ေရႊလီၿမစ္ ေႀကာင္းအတိုင္းဆင္းသက္လာၿပီး၊ရွမ္းၿပည္၊စစ္ေတာင္းၿမစ္ဝွမ္း၊ေပါင္းေလာင္းေတာင္တန္း၊ေတာင္ငူ၊ဖာပြန္၊တ

နသၤာရီ၊ပဲခူးရိုးမ၊ၿပည္ခရိုင္ေတာင္ပိုင္း၊ၿမစ္ဝက်ြန္းေပၚေဒသတို ့တြင္ေနႀကေလသည္၊ေနာက္ဆံုးဝင္လာေသာ
ကရင္အဖြဲ ့မွာကယားအႏြယ္မ်ားၿဖစ္ၿပီး၊ကယားၿပည္နယ္၊ထိုင္း၊မဲေယာင္ေဆာင္ေဒသမ်ားတြင္ေနႀကေလ
သည္၊ကရင္မ်ိဳးႏြယ္(၁၇)မိ်ဳးရိွသည္ဟု၁၉၃၁ ခုႏွစ္၊ၿမန္မာၿပည္လူဦးေရသန္းေခါင္စာရင္းအရေအာက္ပါအ
တိုင္းေဖၚၿပပါသည္၊၁။သီးၿခားေဖၚၿပမထားေသာကရင္(ယင္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္းတလဲ၊မႏူးမေႏွာ)၊၂။စေကာကရင္၊၃။ပကူးကရင္၊
၄။ေဝေဝၚကရင္(ရိွခို)၊၅။မိုေနပြာကရင္၊၆။ဘြဲကရင္၊၇။ယင္းေဘာ္ကရင္၊၈။ဘရဲကရင္၊၉။ပိုးကရင္၊၁၀။မိုပြာကရင္ ၊၁၁။ပအိုဝ္ ့ကရင္၊၁၂။ပေဒါင္ကရင္၊၊၁၃။ကရင္နီ(ကယား)၊၁၄။ကရင္ၿဖဴ(မဲပုကရင္)၊၁၅။ဂယ္ခိုဂယ္ဘား၊၁၆။ဇ ယိမ္းကရင္(ပေဒါင္ေခါင္းတို)၊၁၇။တလိုင္းတလဆီကရင္၊ တို ့ပင္ၿဖစ္ပါသည္။
ကရင္အမိ်ဳးသားအလံေတာ္။          ။ ကရင္အမ်ိဴးသားအလံေတာ္သည္တက္သစ္စေနဝန္း၊ေရာင္ၿခည္ကိုး

သြယ္ႀကားတြင္ဖားစည္ႏွင္ ့ၿဖဴနီၿပာသံုးေရာင္ၿခယ္၊အလံေတာ္ပင္ၿဖစ္ေလသည္၊၁။အနီေရာင္မွာကရင္အမ်ိဴး သားတို ့၏ရဲရင္ ့ၿခင္းႏွင္ ့သူရသတၱိၿပည္ ့စံုၿခင္းကိုေဖၚေဆာင္သည္၊၂။အၿဖူေရာင္မွာကရင္အမ်ိဳးသားတို ့၏ဘ
ဝႏွင္ ့စိတ္ထားၿဖဴစင္၊သန္ ့ရွင္းစင္ႀကယ္မႈ  ့ကိုေဖာ္ေဆာင္သည္၊၃။အၿပာေရာင္မွာကရင္အမ်ိဳးသားတို ့၏ ေၿဖာင္ ့မတ္တည္ႀကည္ၿခင္းႏွင္ ့သစြာရိွၿခင္းကိုေဖာ္ေဆာင္သည္၊၄။တက္သစ္စေနဝန္းမွာကရင္အမ်ိဳးသားတို ့၏လူမႈဘဝတိုးတက္သာယာမႈကိုေဖာ္ေဆာင္ၿပီးေရာင္ၿခည္ကိုးသြယ္မွာ ကရင္အမ်ဳိးသားမ်ားအားကိုးဒီသား အၿဖစ္တင္စားေဖာ္ေဆာင္ထားၿခင္းၿဖစ္သည္၊၅။ဖားစည္မွာကရင္လူမ်ိဳးတို ့၏ယဥ္ေက်းမႈ ့ဘဝစည္ပင္ဝေၿပာ
မႈကိုေဖာ္ေဆာင္သည္။
ကရင္အမိ်ဳးသားတို ့၏ဖားစည္။           ။ဖားစည္သည္ကရင္အမ်ိဳးသားတို ့အတြက္ေရွးေဘး၊ဘိုး၊ဘီ၊ဘင္တို ့
ထားခဲ ့ေသာေရွ ့ေဟာင္းအေမြအႏွစ္တရပ္အၿဖစ္အၿမတ္တႏိုးတန္ဖိုးထားသည္ ့အၿပင္၎တို ့၏ကိုယ္စားၿပဳ

ေသာတူရိယာတစ္မိ်ဳးၿဖစ္သည္၊ဖားစည္မွာ၊၁။ဖားရုပ္သံုးရုပ္တပ္ၿပီးကိုယ္ထည္ေပၚတြင္ဆင္သံုးေကာင္၊ခရုသံုး
ေကာင္၊ဖားရုပ္ႏွစ္ရုပ္ထပ္လ်ွက္ဆင္ႏွစ္ေကာင္၊ခရုႏွစ္ထပ္ရိွသည္၊၂။ဖားရုပ္မ်ားသည္လက္ဝဲရစ္ၿပီးစုစုေပါင္းဖား
၁၂ေကာင္ရိွရမည္၊၃။အထက္နားေပါက္ႏွင္ ့တန္းလ်ွက္ကိုယ္ေပၚတြင္ဆင္သံုးေကာင္၊ခရုသံုးတန္းရိွရမည္၊ ၄။ ၿဖာထြက္ေနေသာေနေရာင္ၿခည္ၿဖာတန္းသည္၁၂ၿဖာရိွေနရမည္။

ရွာေဖြတင္ၿပသူ-
မန္းႀကိဳင္ထြန္း
ေအာက္ကလန္ၿမိဳ ့၊ကယ္လီဖိုးနီးယားစတိတ္၊အေမရိကန္ၿပည္ေတာင္စု။


-ရည္ညြန္းကိုးကားခ်က္မ်ား-
-တုိင္းရင္းသားကရင္လူမ်ိဳးမ်ား၏သမိုင္းေႀကာင္း၊ယဥ္ေက်းမႈ ့ႏွင္ ့ကရင္ၿပည္နယ္သမိုင္းၿဖစ္စဥ္အက်ဥ္း။
   ေစာေအာင္ခ်ိန္(ယဥ္ေက်းမႈ ့)
-History and Traditional Judicial System of the Karen People.
   ကရင္ ့သမိုင္းႏွင္ ့ရိုးရာၿဖတ္ထံုးမ်ား၊
   Drum Publication Group,Thailand.